خلاصه اي بر آنچه گذشت؛سينماي دفاع مقدس از نگاه كارگردانان

واضح آرشیو وب فارسی:حيات: خلاصه اي بر آنچه گذشت؛سينماي دفاع مقدس از نگاه كارگردانان

تهران-حيات

هر سال تعدادي فيلم در ژانر دفاع مقدس وارد جشنواره بين المللي فيلم فجر مي شوند و پس از نمايش و داوري جايزه مي گيرند. در اين بين برخي آثار شاخص مي شوند و برخي تنها نمايشي از ظواهرند و جز در پرونده كاري آفريننده، نامي از آنها باقي نمي ماند.
امسال و در بيست و هفتمين تجربه جشنواره بين المللي فيلم فجر نيز شاهد حضور فيلم هايي در ژانر دفاع مقدس بوديم. فيلم هاي «آن‌سوي رودخانه»، «اخراجي ها 2»، «به كبودي ياس»، «گزارش مريم» و «كودك وفرشته» آثار حاضر در گونه سينمايي دفاع مقدس در فجر 27 بودند.
در سال هاي گذشته نيز بسياري از كارگردانان سينما به ساخت فيلم در ژانر دفاع مقدس پرداخته اند. سينماي دفاع مقدس يا همان سينماي جنگ در ايران با ساخت مستند از شهريورماه سال 59 شروع شد. از سال 60 دفاع مقدس به موضوعي براي فيلم هاي سينمايي تبديل شد.
در بحبوبه جنگ و در سال 64، ساخت 4 فيلم، نگاه تازه اي را براي سينماي دفاع مقدس رقم زد. البته اشاره اي كوتاه به صحبت شهيد آويني در خصوص سينماي دفاع مقدس خالي از لطف نيست. وي معتقد است: «اگر جنگ ما نيز از زمره جنگ‏هايى بود كه در اين قرون اخير در كره زمين رخ داده است، بنده خود از نخستين كسانى بودم كه از نظرگاهى مخالف با جنگ فيلم مى‏ساختم.»
با وجود پتانسيل بالايي كه واقعه اي چون "جنگ" از نظر دراماتيك دارد و با توجه به اين كه صاحبنظران معتقدند تا كنون هيچ شاهكاري در اين گونه سينمايي در كشورمان ساخته نشده، در آغاز چهارمين دهه انقلاب اسلامي و بعد از گذشت 20 سال از دفاع مقدس، پاي صحبت كارگرداناني نشسته ايم كه با اين گونه سينمايي آشنايي نزديك دارند و با مشكلات آن دست و پنجه نرم كرده اند. كارگرداناني كه همگي به اتفاق از نبود امكانات و سختي هاي ساخت اين "گونه سينمايي" سخن گفتند اما با اين وجود به خاطر دغدغه هاي خود و از سر اداي دين اگر باز هم فرصتي باشد، فيلم هاي دفاع مقدسي خواهند ساخت. آن ها معتقدند: "تا زماني فيلم دفاع مقدسي مي سازيم كه حرفي براي گفتن داشته باشيم."
اكنون در ميانه راه خلاصه اي از آنچه تاكنون از درد و دل ها و نظرات كارگردانان سينماي دفاع مقدس در سرويس فرهنگي حيات به تفصيل ذكر شده است را از نظر مي گذرانيد.
اسماعيل براري: كاركرد اصلي سينماي دفاع مقدس بازنگري جنگ است
"اسماعيل براري" با اظهار خوشنودي از حضور فيلم هاي دفاع مقدسي در دوره بيست و هفتم جشنواره فيلم فجر گفت: حجم اندك فيلم هاي دفاع مقدس اين تصور را ايجاد مي كند كه گويي افرادي از بعث در ايران حضور داشته و ماموريت شان عقيم كردن فيلم هاي جنگي است.
وي افزود: متاسفانه سينماي جنگ در ايران سير قهقرايي دارد. آزاد نبودن فيلم سازها يكي از دلايل اين مشكل است. بعد از گذشت سال ها هنوز برخي از مسائل جنگ پنهان مانده كه تنها پاسخ هايي پراكنده براي آن ها وجود دارد. اين پاسخ ها به هيچ وجه قانع كننده نيستند.
اين كارگردان سينما هدف اصلي فيلم جنگي را تهييج مردم براي دفاع توصيف كرد و گفت: نبايد براي ايران امروز فيلم جنگي، آن هم براي تهييج، بسازيم. مردم با كه بجنگند؟ در اين دوره فيلم جنگي علي رغم هدف اصلي اش قرار نيست مردم را به هيجان بياورد.
وي سطحي نگري نسبت به جنگ را يكي از دلايل عدم استقبال مردم از اين گونه فيلم ها دانست و گفت: در اين ميان نه فيلم ساز قانع مي شود و نه مخاطب ارضا. نمي توان از فيلم سازي كه خود قانع نشده ، انتظار خلق اثر هنري موثر داشت.
احمدرضا گرشاسبي: سينماي دفاع مقدس استراتژي ندارد
"احمد رضا گرشاسبي" به وجود مشكلات در كل سينماي كشور و در همه ژانرها اشاره كرد و گفت: سينماي ايران برنامه مشخصي ندارد. به دليل وجود سياست هاي كلي و مبهم، در تمام ژانرها با آسيب روبه رو هستيم و يكي از آن ها سينماي دفاع مقدس است.
نداشتن استراتژي سينما را همانند خانواده اي ساخته كه فرزندانش بدون مراقبت رشد مي كنند. اين آسيب بيش از همه دامن سينماي دفاع مقدس، معناگرا و انساني را گرفته است.
حسن نجفي: انحصار سينماي دفاع مقدس،مخاطب را خسته مي كند
"حسن نجفي" درباره كمي تعداد فيلم هاي دفاع مقدسي ساخته شده و حضور كم رنگ آن ها در سينماي كشور را ساخته شدن اين گونه آثار در طيفي خاص عنوان كرد و گفت: اگر دفاع مقدس و فيلم را براي همه مردم بدانيم اين وضعيت پيش نمي آيد چراكه انحصار سينماي دفاع مقدس در دست عده اي خاص، مخاطب را خسته مي كند.
وي افزود: صحبت از ايثار و بخشش به خودي خود سينماي دفاع مقدس است. سياست گذاري، نوع امكانات و ايجاد چارچوب اين آسيب ها را به وجود آورده كه هم فيلم دفاع مقدسي كم ساخته مي شود و هم مخاطب از ديدن آنها ارضا نمي شود.
اين كارگردان با بيان اين كه آدم هاي جنگ هنوز زنده هستند، اظهار كرد: جنگ براي دوره ما معاصر است. مي توانيم با افرادي كه از جنگ تجربه دارند، صحبت كنيم. هنوز در جامعه حس و حال جنگ وجود دارد. همه اين ها يعني؛ مشكل اطلاعات نداريم.
وي در پايان گفت: اطلاعات زيادي از افراد حاضر در جنگ موجود است. بهتر است ابتدا با همين اطلاعات، فيلم بسازيم و بعد به سراغ زواياي پنهان آن برويم. هنوز در همين دنياي نيمه شناخته هم كار مناسب درخور به اندازه كافي نداشته ايم.
عبدالله باكيده: مطابق استانداردهاي كليشه اي جنگ حركت مي كنيم
"عبدالله باكيده" با اشاره به مشكلات ساخت فيلم هاي دفاع مقدسي گفت: حجم مشكلات براي ساخت فيلم دفاع مقدس اين قدر زياد است كه حتي حضور 3 يا 4 فيلم در بين فيلم هاي جشنواره را بايد به فال نيك گرفت.
باكيده گفت: ركود سينماي جنگ در دهه اخير اشاره كرد و ادامه داد: در چند سال گذشته و در دهه اخير سينماي دفاع مقدس تا حدودي با ركود مواجه شد و فيلم سازان اين حوزه دست از كار كشيدند.
اين كارگردان افزود: با وجود گذشت چند سال از جنگ ما همچنان روي استانداردهاي كليشه شده حركت مي كنيم و خود نخواستيم يا به باور امروزي تر به دليل وجود موانع آن چنان كه بايد فيلم دفاع مقدسي نساخته ايم.
وي امر و نهي را مانع بروز خلاقيت فيلم ساز دانست و گفت: اگر فيلم سازي با خلاقيت و با رعايت چارچوب هاي اوليه فيلم را بسازد و نتيجه اثر خوبي نباشد بايد به تبحر و نگاه كارگردان شك كرد.
علي روئين تن: سينماي ايران در بيان تاريخ جنگ ناموفق بوده است
"علي روئين تن" با بيان اينكه فيلم هاي ساخته شده درخصوص دفاع مقدس حجم اندكي از فيلم هاي توليدي را تشكيل مي دهند، افزود: سينماي دفاع مقدس با توجه به درگيري ها و دردسرهاي خاص براي ساخت يك فيلم جنگي، حجم اندكي از فيلم هاي توليدي را به خود اختصاص داده و نگاه جشنواره اي مسوولان نيز به اين مشكل دامن مي زند.
روئين تن در اين باره ادامه داد: مسوولان و حتي گاهي فيلم سازان با فيلم هاي دفاع مقدسي در سطح يك مورد جشنواره اي برخورد كرده و به خلق اثري كوچك در بحبوحه جشنواره هاي سينمايي اكتفا مي كنند و در نتيجه به دليل سطحي نگري تقريبا بيشتر آثار ناموفق مي شوند.
وي با بيان اينكه ادبيات، صحنه پردازي و ... فيلم هاي دفاع مقدسي هيچ شباهتي به 8 سال دفاع مقدس ندارد، تصريح كرد: شناساندن جنگ به نسل مخاطب و فيلم سازي كه هيچ تجربه اي از آن ندارند با صحنه پردازي امروزي صورت نمي گيرد و بايد منابع و آرشيوي تخصصي در اين زمينه وجود داشته باشد تا كارگردان براي تداعي جنگ ابزار لازم را در اختيار بگيرد.
روئين تن افراد حاضر در جنگ را تنها منابع واقعي و مستند آن دوران توصيف كرد و گفت: متاسفانه بسياري از فيلم ها و يا عكس هاي زمان جنگ به دليل امنيتي در همان سال ها سانسور شده و امروز آرشيو كاملي از دفاع مقدس در دست نيست و مي توان افراد حاضر در جنگ را تنها منبع موثق دانست كه متاسفانه آن هم به دليل گذشت زمان درحال نابودي است.
ابوالفضل جليلي: فيلم هاي دفاع مقدسي با حضور در جشنواره سطح خود را پايين نياورند
ابوالفضل جليلي گفت: جنگ به خودي خود مذموم است اما ارزشمندي دفاع به جنگ 8 ساله تقدس بخشيد و در ساخت فيلم دفاع مقدسي نيز بايد به اين مهم توجه شود.
جليلي درباره حضور ناچيز فيلم هاي دفاع مقدس در جشنواره فيلم فجر اظهار كرد: به عقيده من ارزش دفاع مقدس بالاتر از جشنواره و جايزه است و فيلم هاي دفاع مقدسي با حضور در جشنواره نبايد سطح خود را پايين بياورند چراكه جشنواره ها حتي دفاع مقدس را به دام نگاه مادي مي كشانند.
اين كارگردان با اشاره به نگاه تك بعدي در سينماي دفاع مقدس، گفت: نگاهي تك بعدي و آماري به دفاع مقدس نه تنها ارزش معنوي دفاع را از بين مي برد بلكه در نهايت آسيبي جدي به اين ژانر سينمايي وارد مي كند.
وي عشق به دفاع مقدس را در سينما كمرنگ توصيف كرده و افزود: عشق به دفاع مقدس است كه فيلم ساز جنگي تربيت مي كند و بدون وجود چنين حسي نمي توان انتظار ساخت روايتي واقعي از جنگ داشته باشيم.
جليلي در پايان گفت: فيلم سازان بهانه اي براي كمبود اطلاعات نداشته باشند چراكه منابع مطالعاتي، پژوهش ها و افراد حاضر در جنگ در جامعه حضور دارند.
پايان پيام

شنبه|ا|17|ا|اسفند|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: حيات]

[مشاهده در: www.hayat.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 323]