موافقتنامه‌هاي محوري در ترسيم ساختار اكو

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: موافقتنامه‌هاي محوري در ترسيم ساختار اكو

بخش سوم

* اشاره : آشنايي با سابقه، اركان، حيطه عملكرد و كارنامه براي خوانندگان گرامي از اين جهت ضروري به نظر مي‌رسد كه سازمان همكاري اقتصادي ياد شده كه ايران نقش محوري در تشكيل و تداوم فعاليت آن داشته، امروزه يكي از مهمترين و به لحاظ ابعاد جغرافيايي، گسترده‌ترين اتحاديه‌هاي همكاري اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي است.

و آنگاه كه ببينيم در روزگار ما، صحنه روابط جهاني، عرصه عملكرد اتحاديه‌هاي قدرتمند منطقه‌اي چون، اتحاديه اروپا، اتحاديه آفريقا، اتحاديه عرب، يا است، ضرورت تقويت كردن سازمان‌هايي چون اكو براي كشورهايي كه در قلمرو آن زندگي مي‌كنند، بيشتر آشكار مي‌شود. مطلب را پي مي‌گيريم:

***

* منشور موسسه آموزشي اكو

اين منشور در نهم مي‌سال 1998 در شهر آلماتي از سوي كليه نمايندگان كشورهاي عضو به استثناي تركمنستان و ازبكستان به امضا رسيد. اين منشور از سوي مقامات پنج كشور ايران، قزاقستان، قرقيزستان، تاجيكستان و تركيه تاييد و تصويب شده، اما تاكنون به مرحله اجرا در نيامده است.‌

از نقطه نظر قانوني و براساس ماده 8 منشور، پيش‌بيني شده كه با تصويب سه كشور و تسليم منشور به دولت مجري، علي‌الاصول مي‌بايستي منشور به مرحله اجرا در مي‌آمد كه اين چنين نشد. مقر موسسه آموزشي اكو شهر آنكاراي تركيه است و انتظار مي‌رود كه موسسه بزودي فعاليت خود را آغاز كند.‌

* موافقتنامه چارچوب حمل و نقل ترانزيت ‌‌(TTFA)‌

اين موافقتنامه در نهم ماه مي‌سال 1998 در شهر آلماتي از سوي كليه نمايندگان كشورهاي عضو بجز ازبكستان به امضا رسيد. موافقتنامه در تاريخ نوزدهم مي‌سال 2006 پس از تاييد و تصويب هشت كشور امضا‌كننده (تركمنستان تاكنون آن را تاييد نكرده) به مرحله اجرا درآمده است.‌پس از اجراي موافقتنامه، اولين نشست شوراي هماهنگي حمل و نقل ترانزيت ‌‌‌‌(TTCC) كه مسئوليت اجرا و هماهنگي كليه امور مربوط به حمل و نقل ترانزيت را عهده‌دار است در ماه سپتامبر سال 2006 در شهر باكوي جمهوري آذربايجان برگزار شد. نشست دوم ‌‌TTCC نيز مجددا در ماه سپتامبر سال 2007 در همان شهر باكو و سومين نشست در دسامبر 2009 در شهر تهران برگزار شده است.‌

* موافقتنامه چارچوب همكاري‌هاي تجاري اكو

اين موافقتنامه در ششم ماه مارس سال 2000 در شهر تهران، از سوي نمايندگان 8 كشور عضو (كليه اعضا بجز تركمنستان و ازبكستان) به امضا رسيد. متعاقب آن با توجه به تصويب و تاييد مقامات شش كشور آذربايجان، ايران، قزاقستان، قرقيزستان، پاكستان و تركيه، بموجب ماده 14 موافقتنامه، كه تاييد و تصويب پنج كشور عضو را جهت اجراي موافقتنامه كافي دانسته، اجرايي شدن موافقتنامه محقق شد.‌

اين موافقتنامه با شناسايي زمينه‌هاي گسترده همكاري‌هاي تجاري ميان كشورهاي عضو، آنها را تحت پوشش قرار مي‌دهد. در حال حاضر اقدامات مختلفي كه در موافقتنامه بدانها اشاره شده، از جمله موافقتنامه بازرگاني اكو، بانك توسعه و تجارت اكو و موسسه بيمه اتكايي اكو، برقراري شبكه تجاري، برگزاري كارگروهها، سمينارها و نمايشگاه‌هاي بازرگاني مختلف در همين چارچوب صورت پذيرفته است.‌

* موافقتنامه تجاري اكو

اين موافقتنامه در هفدهم جولاي سال 2003 در شهر اسلام‌آباد پاكستان توسط نمايندگان پنج كشور افغانستان، ايران، پاكستان، تاجيكستان و تركيه به امضا رسيد و سپس در بيست و چهارم آوريل 2008 پس از تاييد و تصويب مقامات پنج كشور امضا‌كننده به اجرا گذارده شد.‌

يك پروتكل ضمائم چهارگانه جهت اين موافقتنامه در تاريخ هفتم ژوئيه 2005 در شهر استانبول تركيه به امضا رسيد.‌در پاراگراف اول ماده 39 موافقتنامه ضرورت اجرايي شدن موافقتنامه سي روز پس از وصول اسناد تاييد و تصويب شده موافقتنامه ذكر شده است. با تصويب جمهوري اسلامي ايران به عنوان پنجمين كشور عضو و واگذاري سند تصويب شده به دبيرخانه اكو، اكوتا از بيست و چهارم آپريل 2008 به مرحله اجرا گذارده شد.‌

نخستين نشست شوراي هماهنگي اكوتا در مورخ 22-21 مي2008‌ در شهر تركيه برگزار شد. در اين نشست كشورهاي امضا‌كننده موافقتنامه، قاطعانه متعهد شدند كه نسبت به تهيه فهرست نهايي تا سي و يكم اكتبر 2008 اقدام نمايند. از آنجا كه تنها دو كشور امضاكننده، فهرست‌هاي خود را تهيه كرده‌اند، امكان اعمال فهرست مثبت تهيه شده از سوي دبيرخانه در بخش تعرفه‌ها از اول ژانويه 2009 امكانپذير نبوده است.‌

* موافقتنامه تشويق و حمايت از سرمايه‌گذاري متقابل‌

اين موافقتنامه در هفتم ماه جولاي سال 2005 در شهر استانبول تركيه به امضاي نمايندگان چهار كشور عضو افغانستان، جمهوري آذربايجان، ايران و تركيه رسيده است و از آنجا كه تاكنون از سوي مقامات هيچيك از امضاكنندگان، مورد تاييد و تصويب قرار نگرفته، به مرحله اجرا نيز درنيامده است.‌براساس ماده 2 موافقتنامه، اجرايي شدن آن حداكثر دو ماه پس از تسليم مصوبه چهارمين كشور امضا‌كننده خواهد بود.‌

* موافقتنامه ايجاد بانك اطلاعات قاچاق و تقلبات گمركي‌

اين موافقتنامه در تاريخ هفتم ژوئيه سال 2005 در شهر استانبول تركيه به امضاي نمايندگان شش كشور عضو افغانستان، جمهوري آذربايجان، ايران، پاكستان، تاجيكستان و تركيه رسيده است. از آنجا كه هنوز از سوي مقامات هيچيك از امضاكنندگان، مورد تاييد و تصويب قرار نگرفته، به مرحله اجرا نيز در نيامده است.‌

اجرايي شدن اين موافقتنامه سي روز پس از دريافت سند تصويب شده چهارمين كشور امضاكننده خواهد بود.‌

* يادداشت تفاهم تاسيس شركت بيمه اتكايي اكو

اين يادداشت تفاهم در تاريخ پانزدهم مارس سال 1995 توسط سه كشور بنيانگذار ايران، پاكستان و تركيه به امضا رسيد و بلافاصله پس از امضا به مرحله اجرا گذارده شد.‌

اين يادداشت تفاهم به اساسنامه تاسيس شركت بيمه اتكايي اكو ملحق شده است. بموجب ماده 4 عهدنامه ازمير با ائتلاف سه كشور بيمه اتكايي اكو در 12 مارس 1997 تاسيس و مقر آن شهر آنكارا تركيه تعيين گرديده بود. مطابق پاراگراف اول يادداشت تفاهم اين مقر از اول ژانويه سال 1996 از آنكاراي تركيه به كراچي پاكستان انتقال يافته است. از آن زمان شركت بيمه اتكايي پاكستان مديريت، بيمه اتكايي مشترك سه كشور را عهده‌دار بوده، بموجب ماده 2 يادداشت تفاهم، پس از تاسيس شركت بيمه اتكايي اكو، بيمه اتكايي مشترك به شركت تاسيس شده منتقل خواهد شد.‌

نشست داخلي سه جانبه كارشناسان ارشد، در تاريخ 14 و 15 مي‌سال 2007 در شهر اسلام‌آباد پاكستان مواد موافقتنامه تاسيس بيمه اتكايي اكو را نهايي كردند. ايران و تركيه آمادگي خود را جهت امضاي اسناد اعلام نمودند. در نوزدهمين نشست شوراي برنامه‌ريزي منطقه‌اي، از پاكستان درخواست گرديد تا در اسرع وقت ميزباني روساي شركت‌هاي بيمه كشورهاي عضو را جهت امضاي اين موافقتنامه عهده‌دار گردد.‌

* يادداشت تفاهم در مورد قاچاق و تقلبات گمركي مواد مخدر

اين يادداشت تفاهم در تاريخ نهم مي‌سال 1998 از سوي كليه كشورهاي عضو امضا و بلافاصله به مورد اجرا گذارده شد.‌

مطابق ماده 15 يادداشت تفاهم، اعتبار يادداشت تفاهم تا پايان هشتم مي2008‌ است. در صورت عدم وصول هرگونه اطلاعيه‌اي از سوي اعضا قبل از تاريخ انقضا، مدت اجراي يادداشت تفاهم براي پنج سال ديگر بطور خودكار تمديد مي‌گردد. بنابراين با توجه به تمديد صورت گرفته يادداشت تفاهم تا ماه مي‌سال 2013 معتبر مي‌باشد.‌

ه) همكاري‌هاي سازمان همكاري اقتصادي (اكو) با ساير نهادها و سازمان‌هاي منطقه‌اي وبين‌المللي‌

عهدنامه ازمير ايجاد و گسترش روابط با ديگر سازمان‌هاي منطقه‌اي و بين‌المللي را توصيه نموده است. گسترش تعداد اعضاي اكو سبب شد تا اين سازمان بتواند در مهر ماه 1372 موقعيت ناظر را در سازمان ملل متحد (مجمع عمومي) كسب كند. اين امر زمينه مناسبي را براي ايجاد روابط نزديك و گسترده اكو با سازمان‌هاي بين‌المللي فراهم كرد. اكو موفق شده است با سازمان‌هاي منطقه‌اي و بين‌المللي مختلف و ارگان‌هاي مهم وابسته به سازمان ملل كه در زمينه توسعه اقتصادي - اجتماعي فعاليت دارند، موافقتنامه‌هاي همكاري متقابل امضا كند. سازمان اكو، در جهت دستيابي به نتايج ترسيم شده در موافقتنامه‌ها و يادداشت‌هاي فوق و همچنين به اجراگذاردن پروژه‌هاي متعدد از همكاري و منابع سازمان‌هاي منطقه‌اي و بين‌المللي بهره‌مند بوده كه اين همكاريها در قالب موافقتنامه‌ها، تفاهم‌نامه‌ها و يادداشت‌هاي تفاهم مختلف صورت گرفته است فهرست اين قراردادها بشرح ذيل است.‌

الف) موافقتنامه‌ها

1) موافقتنامه ارتباط بين سازمان همكاري اقتصادي (اكو) و سازمان توسعه صنعتي سازمان ملل متحد (يونيدو). اين موافقتنامه در 25 ژانويه سال 1994 در تهران به امضا رسيد.‌تفاهم‌نامه بين اكو و فائو در خصوص حمايت‌هاي مالي جهت اجراي پروژه درون منطقه‌اي‌TCP ، اين تفاهم‌نامه در 4 اكتبر سال 2007 به امضا رسيد.‌

2‌) تفاهم‌نامه بين اكو و موسسه توسعه و تحقيقات كشاورزي جمهوري اسلامي ايران در خصوص تاسيس شبكه بيوتكنولوژي كشاورزي اكو و اين تفاهم‌نامه در 20 ژانويه سال 2008 در تهران به امضا رسيد.‌

3‌) موافقتنامه مشاورت فني (اعطاي وام) بين اكو و بانك توسعه اسلامي، اين موافقتنامه در 7 ژانويه 2009 به امضا رسيد.‌

ب) يادداشت‌هاي تفاهم بين اكو و موسسات سازمان ملل متحد

1) يادداشت تفاهم بين اكو و كميسيون اقتصادي و اجتماعي سازمان ملل براي آسيا و اقيانوسيه (اسكاپ). اين يادداشت تفاهم در هفتم جولاي 1993 در استانبول به امضا رسيد.‌

2‌) يادداشت تفاهم بين اكو و صندوق كودكان سازمان ملل متحد (يونيسف)، اين يادداشت تفاهم در بيست‌و پنجم ژانويه 1994 در تهران به امضا رسيد.‌

يکشنبه|ا|18|ا|اسفند|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 553]