چهره هاي هميشه ماندگار؛ تولد تئوري‌هاي كاربردي جامعه شناسي در انديشه رفيع پور

واضح آرشیو وب فارسی:شبكه خبر دانشجو: چهره هاي هميشه ماندگار؛ تولد تئوري‌هاي كاربردي جامعه شناسي در انديشه رفيع پور
فرامرز رفيع‌پور، چهره ماندگار سال 89 كشور از برجسته‌ترين جامعه شناسان كشور است كه به دليل ديدگاه علمي فوق العاده و دانسته‌هاي بسيارش از وي به عنوان پرفسور ياد مي‌شود.

گروه علمي «خبرگزاري دانشجو»؛ فرامرز رفيع‌پور متولد ۱۳۲۰ در تهران، نويسنده و جامعه‌شناس ايراني است و به دليل اينكه از برجسته‌ترين جامعه‌شناسان كشور است، از وي با عنوان پروفسور ياد مي‌شود.

رفيع پور استاد جامعه‌شناسي دانشگاه شهيد بهشتي و عضو پيوسته فرهنگستان علوم ايران است.

وي داراي دكتراي علوم اجتماعي از دانشگاه هوهن‌هايم اشتوتگارت، فوق دكتراي روش تدريس از دانشگاه كاسل ايالت ويتثنهاوزن و درجه پروفسوري جامعه‌شناسي توسعه روستايي از دانشگاه هوهن‌هايم است.

رفيع پور در سال ۱۳۳۹ ديپلم دبيرستان را در تهران، در سال ۱۳۴۵ مدرك كارشناسي را در رشتهٔ كشاورزي و در سال ۱۳۴۷ كارشناسي ارشد را در رشتهٔ «اقتصاد اجتماعي كشاورزي» از دانشگاه هوهن‌هايم آلمان دريافت كرد و دكتراي علوم اجتماعي را در سال ۱۳۵۲ از دانشگاه هوهن‌هايم اشتوتگارت و دكتراي روش تدريس را در سال ۱۳۵۳ از دانشگاه كاسل ويتثنهاوزن اخذ كرد.

وي در سال ۱۳۶۶ توانست درجه Habilitation (رساله پروفسوري) در «جامعه‌شناسي توسعه روستايي» را از دانشگاه هوهن‌هايم اشتوتگارت بگيرد و پس از دريافت درجه پروفسوري از دانشگاه هوهن‌هايم اشتوتگارت از سال ۱۳۶۶ تا سال ۱۳۸۳ در اين دانشگاه تدريس كرد و همزمان در دانشگاه شهيد بهشتي نيز با سمت استادي مشغول تدريس شد.

رفيع پور در سال ۱۳۶۷(۸۹ ـ ۱۹۸۸) استاد مدعو دانشگاه ويسكانسين - مديسون آمريكا بود. در سال ۱۳۷۱ استاد نمونه دانشگاه شهيد بهشتي شد و در سال ۱۳۷۵به عنوان استاد نمونه مؤسسات آموزش عالي ايران انتخاب شد.

وي در سال ۱۳۷۹ عضو كميسيون علوم انساني شوراي پژوهش‌هاي كشور و در ۱۳۸۲عضو هيئت مميزه دانشگاه شهيد بهشتي شد و در ۱۳۸۴ به عضويت شوراي دانشگاه شهيد بهشتي در آمد. از ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۵ رئيس دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه شهيد بهشتي بود و در ۱۳۸۶به سرپرستي كميته علوم اجتماعي شوراي عالي برنامه‌ريزي در آمد.

پرفسور رفيع پور عضو پيوسته فرهنگستان علوم ايران، عضو شوراي پژوهشي فرهنگستان علوم ايران، عضو شوراي پژوهشي فرهنگستان علوم پزشكي ايران، عضو هيئت مميزه مركزي علوم انساني وزارت علوم، تحقيقات و فناوري و عضو هيئت امناي پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي بوده‌است.

وي از سال ۲۰۰۵ براي بار ديگر، به استادي دانشگاه هوهن‌هايم در اشتوتگارت آلمان در آمد. وي در سال ۱۳۸۹ به عنوان چهره ماندگار جامعه‌شناسي برگزيده شد و هم‌اكنون در گروه علوم اجتماعي دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه شهيد بهشتي با سمت استادي مشغول تدريس است.

بررسي موانع رشد علمي كشور در كتاب توسعه و تضاد

دو كتاب «توسعه و تضاد» و «آناتومي جامعه» پرفسور رفيع پور در جامعه دانشگاهي علوم اجتماعي ايران مورد توجه قرار گرفتند.

وي در كتاب «توسعه و تضاد» به تحليل يكي از مشكلات پيچيده وقت ايران يعني شناخت موانع رشد علمي در كشور و نيز ارائه طريق‌هايي براي برون رفت از آن مي‌پردازد.

در اين كتاب كه حاصل ۱۲ سال تحقيق و زحمت مداوم رفيع پور است در جايگاه نقاد سياست‌هاي توسعه در ايران را موجب به هم زدن تعادل اجتماعي، افزايش نابرابري، تغيير ارزش‌ها و پيدايش انواع مسائل و معضلات اجتماعي مي‌داند.

به عقيده وي اين نابرابري باعث تغيير سريع ارزش هاي معنوي به سوي ارزش هاي مادي و بسط سودجويي و فردگرايي شده و نهايتاً رضايت اجتماعي و وحدت ملي را مورد تهديد جدي قرار داده‌است.

وي در اين كتاب‌ها درباره مكانيزم تغيير هنجارها، از دو مقطع (مقطع «انقلاب و دوران جنگ» و ديگري «بعد از پايان جنگ و دوران توسعه») كه در آن‌ها هنجارها و ارزش‌هاي اجتماعي دگرگون شدند، سخن رانده‌است.

كتاب «آناتومي جامعه» نيز مقدمه‌اي است بر جامعه‌شناسي كاربردي كه رفيع پور در آن كه وي در اين كتاب كوشيده‌است مفاهيم و قانونمندي‌هاي جامعه‌شناسي را مطرح سازد، با اين تفاوت كه در اين نوع نابرابري جديد، اكثر گروه‌ها با كاهش درآمد روبرو هستند و قشر متوسط در حال تقليل است.

اين قالب نابرابري جديد، تغيير سريع ارزش‌هاي معنوي به سوي ارزش‌هاي مادي، سودجويي و فردگرايي را در جامعه گسترش داد و ملاحظات اجتماعي، اعتماد اجتماعي، انسجام اجتماعي و نظم اجتماعي و نهايتاً رضايت اجتماعي و وحدت ملي را مورد تهديد جدي قرار داد.

«كندوكاوها و پنداشته‌ها»، نيز كتاب ديگري از رفيع پور است كه مقدمه‌اي بر روش هاي شناخت جامعه و تحقيقات اجتماعي مي نويسد و «روشهاي قابل اطمينان» دستيابي به شناخت به عنوان عنصر اساسي «دانش» را مطرح مي‌سازد كه مي‌بايست در مورد جامعه‌شناسي پياده شود.

«جامعه روستايي و نيازهاي آن» پژوهشي بود كه فرامرز رفيع پور در ۳۲ روستاي استان يزد انجام داد، روش هاي ساخته و پرداخته اين پژوهش مورد استقبال محافل علمي آلمان نيز قرار گرفت و اين كتاب از مهمترين كتاب‌هاي پژوهشي است كه در دوره معاصر در عرصه جامعه‌شناسي روستايي نوشته شد.

تاليفات رفيع پور چراغ راهي براي ادامه مسير جامعه شناسي كشور

«جامعه روستايي و نيازهاي آن» به عنوان يك پژوهش در ۳۲ روستاي برگزيده استان يزد، «سنجش گرايش روستائيان نسبت به جهاد سازندگي و عوامل مؤثر بر آن» به عنوان پژوهشي در سـه استان اصفهان، فارس و خراسان، «جامعه، احساس و موسيقي» به عنوان كوششي براي آغاز يك بررسي جامعه‌شناختي از اثرات سازنده و مخرب موسيقي در ايران، «وسايل ارتباط جمعي و تغيير ارزش‌هاي اجتماعي» به عنوان پژوهشي درباره تاثير فيلم‌هاي سينمايي و «توسعه و تضاد» به عنوان كوششي براي تحليل علل پيدايش انقلاب اسلامي و مسايل اجتماعـي ايران از مهمترين تاليفات اين استاد ماندگار است.

«آناتومي جامعه مقدمه‌اي بر جامعه‌شناسي كاربردي آنومي يا آشفتگي‌هاي اجتماعي» به عنوان پژوهشي درباره پناسيل آنومي، «كارايي بيمارستان‌ها مقايسه‌اي در سه بيمارستان دولتـي، خصوصي و آموزشي»، «كندوكاوها و پنداشته‌ها» مقدمه‌اي بر روش‌هاي شناخت جامعه و تحقيقات اجتماعي، «موانع رشد علمي در ايران»، «تكنيك‌هاي خاص در علوم اجتماعي»، «علوم انساني در ايران نگاهي از بيرون و درون» و «سرطان اجتماعي فساد» نيز از ديگر كتاب هاي استاد رفيع پور است.

رفيع پور مقالات زيادي را نيز در باب جامعه شناسي ارائه داده كه از آن جمله مي توان «روش مشاهده در علوم اجتماعي»، «پژوهشنامه علوم انساني»، «تحليل محتوا - روش تحقيق در وسايل ارتباط جمعـي»، «تغيير ارزش‌ها در آيينه سينما و مطبوعات»، «جهاني شدن، سرمايه‌گذاري خارجي و نابرابري درآمد»، «عناصر زيربنايي جامعه ايران: نظام ايلي، دولت ستيزي و ساختار فئودال»، «در تضاد دين و علم»، «آفريقاي جنوبي در گذر زمان»، «جامعه آفريقاي جنوبي؛ هماهنگي يا تضاد»، «دولت و ملت در آفريقاي جنوبي» و «حكومت سياهان و رفتار سياسي سفيد و سياه» را نام برد.

يکشنبه|ا|11|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: شبكه خبر دانشجو]

[مشاهده در: www.snn.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 1092]