اهميت صلوات بر پيامبر (ص)

واضح آرشیو وب فارسی:کيهان: اهميت صلوات بر پيامبر (ص)
خديجه محرابي

آنچه از نظر خوانندگان عزيز مي گذرد مروري بر اهميت و فضيلت صلوات و آثار و بركات آن است كه به اجمال بيان شده است. با هم آن را از نظر مي گذرانيم.

معنا و مفهوم صلوات

واژه صلاه ، صلوه و جمع آن صلوات به معني نماز خواندن و درود و تحيت است. صلي الله عليه يعني خداوند بر او درود فرستاد، در معجم الوسيط هم صلاه به معناي دعا است.

صاحب الميزان در مورد كلمه صلوه مي گويد:«كلمه صلوه در اصل به معناي انعطاف بوده، و صلاه خدا بر پيغمبر به معناي انعطاف او به وي است، به وسيله رحمتش، البته، انعطافي مطلق، چون در آيه شريفه صلات را مقيد به قيدي نكرده، و همچنين صلاه ملائكه او بر آن جناب، انعطاف ايشان است بر وي، به اينكه او را تزكيه نموده و برايش استغفار كنند، و صلات مومنين بر او انعطاف ايشان است به وسيله درخواست رحمت براي او.»(الميزان/ 61/705)

راغب اصفهاني نيز در معني صلوه معتقد است:«صلوات رسول الله و نماز مسلمانان، تزكيه ايشان است. همچنين دعا و استغفار فرشتگان مثل مردم است و صلاه كه عبادت مخصوص است اصلش دعا است. و اين عبادت خاص به اين كلمه ناميده شده است.» (مفردات/ 392)

در تفسير جوان نيز آمده است كه «چنانچه صلوات به خدا نسبت داده شود به معني فرستادن رحمت است و هرگاه به فرشتگان و مومنان منسوب گردد به معني طلب رحمت مي باشد.»(تفسير جوان/71/ 623)

صلوات در آينه قرآن و كلام معصوم (ع)

در سوره احزاب آيه 65 خداوند با تاكيد مي فرمايد: «خدا و فرشتگان او بر پيامبر اسلام درود مي فرستند، شما هم اي كساني كه ايمان آورده ايد بر او صلوات بفرستيد، و آن طور كه بايد، تسليم شويد.»

خداوند در اين آيه تاكيد مي كند كه ابتدا من و ملائكه بر پيامبر (ص) صلوات مي فرستيم و به پيروي از ما شما انسانها بر ايشان و آلش سلام و درود بفرستيد.

در حكمت 163 نهج البلاغه آمده است «اذا كانت لك الي الله سبحانه حاجه فابدا بمساله الصلاه علي رسوله ثم سل حاجتك فان الله اكرم من ان يسال حاجتين فيقضي احدا هما و يمنع الاخري».

«هرگاه از خداي سبحان درخواستي داري، بر پيامبر اسلام(ص) درود بفرست سپس حاجت خود را بخوان، زيرا خداوند بزرگوارتر از آن است كه از دو حاجت درخواست شده، يكي را برآورده و ديگري را بازدارد.»

تمام دعاهاي صحيفه سجاديه نيز با صلوات آغاز مي شود و يا پايان مي يابد. در برخي از دعاها نيز در اواسط دعا، صلوات فرستاده شده است زيرا ائمه معتقدند صلوات، ذكر برآورده شدن حاجت است و در هر دعايي كه صلوات فرستاده شود اجابت آن از سوي خدا حتمي است.

ايشان در دعاي 44 به كرات صلوات را تكرار كرده و دعا براي حفظ توحيد، رسيدن به منزلت بالا در نماز، شناخت حرمت خدا را از خداوند مسالت مي كند.

در قسمتي از اين دعا مي فرمايند:«اللهم صل علي محمد و اله، في كل اوان وقت و كل و علي كل حال عدد ماصليت عليه، و افعان ذلك كله بالاضعاف التي لا يحصيها غيرك، انك فعال لما تريد «بار خدايا بر محمد و آل محمد درود فرست، به شمار درودهايي كه بر هر كس نثار فرموده اي و چندين برابر آن به چندين برابر كه هيچ كس جز تو شمار آن نداند، كه تو هر چه خواهي كني.»

امام صادق (ع) نيز در باب اهميت صلوات مي فرمايند:«كسي كه شهادت بدهد خدايي جز خدايي يگانه نيست و اگر شهادت دهد كه حضرت محمد (ص) رسول خداست، ده هزار حسنه براي او نوشته مي شود.» (ثواب الاعمال/ 32)

كيفيت صلوات بر پيامبر اكرم (ص)

در مورد كيفيت صلوات، روايات فراواني است كه درود و سلام بر پيامبر (ص) را همراه با آلش مقبول مي دانند.

اين نوع كيفيت صلوات از منابع شيعه و سني قابل اثبات است، چنانكه در صحيح مسلم، سن ابن داود ترمذي، نساني، موطا مالك، مسند احمد و سنن دارمي، از ابومسعود انصاري روايت كنند كه گفت:

«رسول خدا(ص) آمد و با ما در مجلس سعد بن عباده نشست «بشيربن سعده ابونعمان بن بشير به او گفت: اي رسول خدا(ص) خداوند ما را فرمان داده تا بر شما صلوات فرستيم، چگونه بر شما صلوات فرستيم؟ راوي گويد: رسول خدا(ص) (به گونه اي) ساكت شد كه ما آرزو كرديم اي كاش او چنين سوالي نكرده بود سپس فرمود بگوييد خداوندا بر محمد و آل محمد صلوات فرست، همان گونه كه بر ابراهيم صلوات فرستادي، و بر محمد آل محمد فزوني بخش، همان گونه كه بر ابراهيم در جهانيان فزوني دادي.

در كنزالعمال نيز از عايشه روايتي است كه همين مضامين روايت قبل را دارد.

از حضرت علي (ع) نيز روايت است كه ايشان فرمودند «اصحاب گفتند اي رسول خدا چگونه بر شما صلوات فرستيم كه فرمود «بگوييد: خداوندا بر محمد و آل محمد صلوات فرست، همان گونه كه بر ابراهيم و آل ابراهيم صلوات فرستادي، راستي كه تو ستوده و والايي، و بر محمد و آل محمد فزوني بخش، همان گونه كه بر ابراهيم و آل ابراهيم فزوني دادي، براستي كه تو پسنديده و عظمايي» (كنزالعمال)

بركات و ثواب صلوات

در باب ثواب صلوات روايات فراواني است كه تاكيد مي كند ده هزار بار حسنه دارد، رحمت و بركت و لطف و كرامت خدا را به همراه دارد، معادل با پاداش و ثواب تسبيح و تكبير خداست، ارتقاء درجه به همراه دارد، معادل سبحان الله و الحمدالله و لا اله الا الله و الله اكبر است.

صلوات بركات فراواني را براي شخص بدنبال دارد كه بركات صلوات را مي توان به بركتهاي دنيوي و اخروي تقسيم كرد.

در دنيا صلوات باعث برآورده شدن حاجت، ازدياد مال، رفع فقر، بخشش گناهان، اداي قرض، خوشبو شدن، درمان فراموشي، رفع نفاق، نجات از سختي، تندرستي، خواب مقصود ديدن و درك امام قائم مي شود.

براي اثبات برخي از موارد ذكر شده به كلام ائمه استناد مي كنيم.

حضرت رسول اكرم (ص) مي فرمايند «صلوات فرستادن، فقر ر ابرطرف مي كند»

امام صادق (ع) مي فرمايند: هر كس بعد از نماز صبح و نماز ظهر بگويد:«اللهم صل علي محمد و آل محمد وعجل فرجهم » (خدايا بر محمد و آلش درود بفرست و به فرجشان سرعت بخش) نخواهد مرد تا آن كه امام قائم از خاندان پيغمبر (ع) را درك و به ملاقاتش نايل آيد.»

از ديگر بركات حائز اهميت صلوات از بين رفتن گناهان است، چنانكه امام رضا به نقل از رسول خدا مي فرمايند:«الصلاه علي و علي اهل بيتي تذهب بالنفاق» «صلوات و درود بر من و خاندان من نفاق را از بين مي برد».

و اما بركات اخروي صلوات را مي توان به پنج مرحله تقسيم كرد. 1- عالم برزخ 2- قيامت 3- پل صراط 4- جهنم 5- بهشت.

1- عالم برزخ

مداومت بر صلوات، عذاب قبر را در عالم برزخ دور مي كند، ظلمت گناه را از بين مي برد، عذاب را از همه اهل قبرستان دور مي كند، ثواب صلوات سنگين تر از گناهان است، صلوات، فريادرس ايشان در قبر است، چهره انسان را در برزخ نوراني و جان كندن را راحت مي كند.

ابوعلقه مي گويد: پيامبر(ص) بعد از نماز صبح رو به طرف ما كرد و فرمود: «اصحاب من! ديشب عمويم حمزه و برادرم جعفر(طيار) را در خواب ديدم به آن دو نزديك شدم و گفتم: پدر و مادرم فدايتان، كدام عمل را برتر يافتيد؟ پاسخ دادند: پدر و مادر به فدايت، ما صلوات بر تو، تشنه را سيراب كردن و محبت علي بن ابيطالب را برترين اعمال يافتيم.»

همچنين از ايشان نقل است كه فرمودند: «الصلاه علي نور في القبر» «صلوات بر من، نوري در قبر است.»

و نيز فرمود :

«هر كس بر من صلوات زياد بفرستد از تلخي مرگ و جان كندن ايمن گردد»

2- قيامت

از ائمه(ع) آمده كه هر كس در دنيا مداومت بر صلوات داشته باشد خصوصاً در روز جمعه، صلوات، شفيع ايشان مي شود در قيامت، همچنين صلوات بسيار، صلوات فرستنده را در روز قيامت نزديك ترين فرد به پيامبر قرار مي دهد، خداوند از هر جهت بر فرد نور مي تاباند، هفتاد حاجتش را در قيامت برآورده مي كند و او را در زير عرش الهي قرار مي دهد. همچنين اين صلوات ها موجب سنگيني اعمال در قيامت و افضل اعمال محسوب مي شود و ذخيره اي خوب براي ايشان در قيامت به حساب مي آيد.

از پيغمبر نقل است كه فرمودند: «سه كس در روز رستاخيز آن روزي كه سايه اي جز سايه خداوند نخواهد بود در زير عرش الهي خواهند بود: «عرض شد: يا رسول الله آنها چه كساني هستند؟»

فرمود: «آن كس كه اندوه غمزده اي از امت من را برطرف سازد و كسي كه سنت مرا زنده نمايد و آن كس كه فراوان بر من صلوات فرستد.»

3- پل صراط

صلوات، راهنماي انسان در هنگام عبور از پل صراط است و نوري است كه راه را بر او روشن مي كند، چنانكه رسول گرامي اسلام(ص) مي فرمايند: «اكثروا الصلاه علي فان الصلوه علي نور في القبر و نور علي الصراط و نور في الجنه»

«بر من بسيار درود بفرستيد چرا كه درود فرستادن بر من، براي صلوات فرستنده، نوري است در قبر و نوري است بالاي صراط و نوري است در بهشت.»

4- جهنم

صلوات انسان را از گرماي جهنم مصون مي دارد و مانعي است در ورود به آتش جهنم.

رسول خدا(ص) فرمودند: «لن يلج النار من صلي علي و من نسي الصلوه علي فقد أخطأ طريق الجنه» «آن كس كه بر من درود بفرستد، داخل آتش نخواهد گرديد و هر كس درود فرستادن بر من را فراموش كند، از راه بهشت به خطا خواهد رفت.»

5- بهشت

صلوات فرستندگان در بهشت، حورالعين نصيبشان مي شود، دوست پيامبر در بهشت شده و هفتاد هزار قصر بهشتي دريافت مي كنند، شراب سلسبيل مي نوشند، در زمره خواص پيامبر وارد بهشت مي شوند.

شخصي از پيامبر پرسيد: صلوات فرستادن امت، ارسال تحفه اي است به نزد شما، آيا از جانب شما تحفه اي براي ايشان خواهد بود؟

آن حضرت فرمود:

«امروز، صلوات امت بر من، تحفه اي است از ايشان براي من، و فردا، تحفه من براي ايشان، در بهشت خواهد بود.»

آداب صلوات

حال كه به اهميت صلوات و آثار و بركات آن پي برديم بهتر است بدانيم چه موقع و كجا صلوات فرستادن ثواب بيشتري دارد البته، هدف، ذكر صلوات و مداومت بر آن است اما از آنجا كه مؤمن باهوش است به دنبال چيزهايي است كه اين حساب را چندين برابر مي كند لذا به دنبال زمان مناسب و مكان مناسب براي فرستادن صلوات مي گردد.

زمان صلوات

بهترين زمان صلوات پنج شنبه شب تا غروب جمعه است.

از امام جعفر صادق نقل است كه: «در آخر روز پنج شنبه و شب جمعه، جمعي از ملائكه، از آسمان فرود مي آيند، كه با ايشان، قلم ها از طلا و لوحها از نقره هست، و در آخر روز پنج شنبه و شب جمعه و روز جمعه تا وقت غروب، چيزي به جز صلوات بر پيغمبر و آل آن حضرت عليهم السلام را نمي نويسند» هر وقت كه انسان ياد خداست بهتر است كه صلوات فرستد، روز مبعث، هنگام شنيدن صداي اذان، ماه شعبان بعد از نماز صبح و هنگام طلب حاجت، از بهترين اوقات صلوات فرستادن است. امام صادق(ع) فرمودند: پس از نماز صبح، پيش از آن كه حرفي بزني صدبار بگوييد: «يا رب صلي علي محمد و آل محمد و عجل فرج آل محمد و اعتق رقبتي من النار»

مكان صلوات

در هنگام عبور از مسجد، ورود به مسجد، عطسه كردن، وزش باد، ذبح گوسفند، و در مكان خوانده شدن خطبه ازدواج، فرستادن صلوات مستحب است. رسول خدا مي فرمايند: هر كه باشيد بر من درود فرستيد زيرا درود شما به من مي رسد اما در روايات بر برخي مكانها تأكيد شده از جمله: حضرت علي(ع) مي فرمايند: «هرگاه از مسجدي عبور كرديد، بر پيغمبر(ص) صلوات بفرستيد»

آنچه كه از بررسي آيات و روايات مي توان استنباط نمود اين است كه فرستادن صلوات اولاً بايد به شكل درود و سلام بر پيامبر و آلش باشد تا قبول شود، از طرفي فرستادن صلوات در همه زمان ها و همه مكان ها ضروري است و ذكر برآورده شدن حاجت به حساب مي آيد و داراي ثواب و بركات فراواني است كه در دنيا و آخرت برفرستنده صلوات سرازير مي شود.

سه|ا|شنبه|ا|20|ا|اسفند|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: کيهان]

[مشاهده در: www.kayhannews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 60]