بازخواني پرونده برگزاري هشت دوره انتخابات مجلس شوراي اسلامي بهارستان؛ ايستگاه نهم؛ انتخاب نامزد اصلح

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري مجلس شوراي اسلامي: بازخواني پرونده برگزاري هشت دوره انتخابات مجلس شوراي اسلامي بهارستان؛ ايستگاه نهم؛ انتخاب نامزد اصلح
در ميان انتخابات متعددي كه در ايران برگزار مي‌شود، انتخاب نمايندگان مجلس شوراي اسلامي را مي‌توان يكي از مهمترين انتخاباتي خواند كه اراده مردم در آن بيش از پيش متجلي مي‌شود، از اين رو، جايگاه مجلس در نظام جمهوري اسلامي همان‌گونه كه در كلام بزرگان اين نظام تصريح شده، رفيع و در رأس امور و به تعبيري ديگر از امام خميني (ره) بنيان‌گذار جمهوري اسلامي مجلس، "خانه ملت" و متشكل از عصاره ملت است.

به گزارش خبرگزاري خانه ملت، از سوي ديگر به موازات اين‌كه انقلاب اسلامي ايران پس از پيروزي دوره‌هاي سخت و پرتلاطمي را پشت سر گذاشته، حضور مردم در صحنه‌هاي انتخاباتي به‌ويژه انتخاب نمايندگان مجلس شوراي اسلامي نيز در مقاطع حساسي انجام شده است به‌طوري كه كشورهاي ديگر هنگام رويارويي با وضعيت‌هاي مشابه به‌طور معمول برگزاري انتخابات را به‌تعويق مي‌اندازند.

به دليل اهميت انتخابات مجلس شوراي اسلامي، در اين نوشتار گذري خواهيم داشت بر پيشينه انتخابات هشت دوره مجلس شوراي اسلامي كه بخش مهمي از تاريخ جمهوري اسلامي ايران را در برمي‌گيرد:

انتخابات مجلس اول

نخستين انتخابات مجلس شوراي اسلامي در روز ۲۴ اسفند سال ۱۳۵۸ برگزار شد؛ اين سال براي ايران، سالي پر انتخابات بود، از اين رو اين سال را مي‌توان نقطه عطفي در تاريخ انقلاب اسلامي به شمار آورد.

در نخستين روزهاي اين سال، دهم و يازدهم فروردين‌ماه مردم با شركت در همه‌پرسي جمهوري اسلامي ايران، به برقراري اين نظام در كشورشان رأي دادند.

همچنين در روز پنجم مردادماه ۱۳۵۸ انتخابات مجلس خبرگان براي بررسي قانون اساسي برگزار شد و در روزهاي يازدهم و دوازدهم آذرماه، قانون اساسي جمهوري اسلامي به تصويب مردم رسيد.

روز پانزدهم بهمن‌ماه ۱۳۵۸ نخستين انتخابات رياست‌جمهوري برگزار شد و بالاخره در روزهاي پاياني سال ۱۳۵۸ مردم براي انتخاب نمايندگان خود در نخستين دوره مجلس شوراي اسلامي به پاي صندوق‌هاي رأي رفتند.

در واقع سال ۱۳۵۸ را با برگزاري پنج انتخابات پياپي در نخستين سال تولد انقلاب اسلامي، مي‌توان هنگامه تبلور يافتن اراده ملت ايران در تثبيت نظام، قانون اساسي و شكل‌گيري مهمترين نهادهاي آن خواند.

در نخستين انتخابات مجلس در نظام تازه تأسيس جمهوري اسلامي، بسياري از نيروهاي شناخته شده انقلاب آمادگي خود را براي بر عهده گرفتن نمايندگي ملت در خانه ملت اعلام كردند.

اين انتخابات با حضور جريان‌ها و گروه‌هاي سياسي متعددي برگزار شد، چنان‌كه انتخابات اين دوره مجلس شوراي اسلامي از حيث تعدد گروه‌ها و دسته‌هاي سياسي از انتخابات در دوره‌هاي بعدي متمايز مي‌شود.

در اين دوره از انتخابات مجلس، حزب جمهوري اسلامي و جامعه روحانيت مبارز بعد از رايزني‌هاي فراوان بر سر ارائه فهرست مشترك با هم به توافق رسيده است و با امضاي بيانيه‌اي به امضاي آيت‌الله "سيدعلي خامنه‌اي" از طرف حزب جمهوري اسلامي و آيت‌الله "مهدي شاه‌آبادي" از سوي جامعه روحانيت مبارز، ائتلاف خود را با عنوان "ائتلاف بزرگ" اعلام كردند.

در اين ائتلاف افزون‌بر گروه‌هاي هم‌سو با دو تشكل يادشده، گروه‌هايي نظير "سازمان مجاهدين"، "سازمان فجر اسلام"، "نهضت زنان مسلمان"، "اتحاديه انجمن‌هاي اسلامي" و "بنياد الهادي" نيز شركت كردند.

گروه‌هاي ديگري نيز كه در انتخابات حضور داشتند از جمله "دفتر هماهنگي مردم با رئيس‌جمهوري" (ابوالحسن بني صدر)، "نهضت آزادي" و گروه‌هاي اقماري آن نيز فهرست‌هاي جداگانه‌اي ارائه كردند.

نهضت آزادي با وجود استعفاي دولت موقت و جريان اشغال سفارت آمريكا فهرست انتخاباتي خود را ذيل عنوان "كانديداهاي همگام" منتشر كرد. منافقين (مجاهدين خلق) نيز كه از روزهاي نخستين انقلاب مسير سهم‌خواهي از قدرت را مي‌پيمودند، در اين دور از انتخابات حاضر شدند.

جمعيت واجدين شرايط رأي دادن در اين دوره انتخابات ۲۰ ميليون و ۸۵۷ هزار و ۳۹۱ نفر اعلام شده بود كه از اين تعداد ۱۰ ميليون و ۵۷۵ هزار و ۹۶۹ نفر برابر با ۱۴/۵۲‎ درصد در كل كشور شركت كردند.

در نخستين مرحله انتخابات ۹۷ نفر از سراسر كشور موفق به كسب اكثريت مطلق آرا شدند و در مرحله دوم انتخابات نيز ۱۳۷ نفر به مجلس راه يافتند.

انتخابات مجلس دوم

انتخابات دومين دوره مجلس در روز ۲۶ فروردين‌ماه سال ۱۳۶۳ برگزار شد؛ برگزاري اين دوره با دوران پر تلاطمي از انقلاب اسلامي مصادف بود. انتخابات اين دوره به‌شدت تحت‌الشعاع جنگ قرار داشت.

جنگ تحميلي با فتح خرمشهر به مرحله حساسي وارد شده بود؛ تصرف بخش‌هايي از مناطق مرزي كشور از سوي نيروهاي عراق عملا برگزاري انتخابات در اين مناطق را غيرممكن كرده بود، اما انتخابات حوزه‌هاي جنگ‌زده براي مهاجران آن شهرها در حوزه‌هاي مجاور برگزار شد.

تصويب طرح عدم كفايت سياسي رئيس‌جمهوري در مجلس اول و عزل بني‌صدر از رياست‌جمهوري، حادثه انفجار دفتر حزب جمهوري اسلامي و شهادت دكتر محمدحسين بهشتي و ۷۲ تن از ياران انقلاب از ديگر حوادثي بود كه فضاي كشورمان را در روزهاي پيش از انتخابات تحت تأثير قرار مي‌داد.

در اين دور از انتخابات، در مجموع ۲۴ميليون و ۱۴۳هزار و ۴۹۸ نفر واجد شرايط بودند كه ۱۵ميليون و ۶۰۷ هزار و ۳۰۶ نفر شركت كردند؛ ميزان مشاركت مردم در اين انتخابات ۶۴/۶۴ درصد بود؛ در مرحله دوم اين انتخابات نيز ۶ ميليون و ۶۷۹ هزار و ۳۲۴ نفر شركت كردند.

اين انتخابات آغاز رقابت نيروهاي انقلاب بود و سرآغازي براي ارائه ديدگاه‌ها و فهرست هاي فرعي از چپ و راست و بروز تمايلات تمايزطلبانه‌اي بود كه در انتخابات‌هاي بعد به شكل آشكارتري خود را نشان داد.

انتخابات مجلس سوم

روز نوزدهم فروردين‌ماه ۱۳۶۷ انتخابات سومين دوره مجلس شوراي اسلامي برگزار شد؛ انتخابات اين دوره در حالي برگزار شد كه جامعه ايران پيش از انتخابات حوادث مهمي را تجربه كرده بود؛ جمعه خونين مكه، انتخاب آيت‌الله سيدعلي خامنه‌اي به عنوان رئيس‌جمهوري در چهارمين دوره رياست جمهوري، انتخاب ميرحسين موسوي به‌عنوان نخست وزير و نيز تشكيل مجمع تشخيص مصلحت نظام به فرمان امام خميني(ره).

انحلال سازمان مجاهدين در مهرماه ۱۳۶۵ و حزب جمهوري اسلامي در اول خرداد ۶۶ كه هر دو با موافقت حضرت امام خميني(ره) انجام شد و انشعاب مجمع روحانيون از جامعه روحانيت از جمله حوادث تأثيرگذار در اين دور از انتخابات مجلس بودند.

در اين انتخابات ۲۷ ميليون و ۹۸۶ هزار و ۷۳۶ نفر جمعيت واجد شرايط رأي دادن را تشكيل مي‌دادند كه از اين تعداد ١٦ ميليون و ٧١٤ هزار و ٢٨١ نفر به عبارتي ۷۲/۵۹ درصد در انتخابات شركت كردند.

يكي از وقايع مهم مرتبط با اين انتخابات اين بود كه اكبر هاشمي رفسنجاني كه در اين انتخابات در ۲۴ مرداد ۱۳۶۸ از مسئوليت نمايندگي مردم تهران و رياست مجلس استعفا كرد و به رياست‌جمهوري ايران برگزيده شد.

انتخابات مجلس چهارم

در فاصله انتخابات دوره سوم و انتخابات دوره چهارم مجلس شوراي اسلامي كشور ما حوادثي را شاهد بود كه از آغاز دوران جديدي در تاريخ انقلاب اسلامي حكايت داشت.

پايان جنگ تحميلي در تابستان سال ۱۳۶۷، ارتحال امام خميني (ره) در روز چهاردهم خردادماه سال ۱۳۶۸ و برگزيده شدن آيت‌الله سيدعلي خامنه‌اي به رهبري انقلاب، آغاز دوران سازندگي با رياست جمهوري اكبر هاشمي‌رفسنجاني رويدادهاي بزرگ و تاثيرگذاري بودند كه انتخابات چهارمين دوره مجلس شوراي اسلامي را تحت‌الشعاع قرار مي‌داد.

در انتخابات چهارمين دوره مجلس شوراي اسلامي جامعه روحانيت مبارز در سطحي گسترده با شعار پيروي از خط امام، اطاعت از رهبري و حمايت از هاشمي به صحنه انتخابات آمد. گروه‌هاي هم‌سو اين تشكل همچون جمعيت مؤتلفه اسلامي، جامعه وعاظ، جامعه اسلامي مهندسين و جامعه اسلامي فرهنگيان، دانشگاهيان و جامعه زينب و جامعه اصناف و بازار نيز از فهرست جامعه روحانيت مبارز حمايت كردند.

انتخابات در روز ۲۱ فروردين ماه سال ۱۳۷۱ برگزار شد. جمعيت واجد شرايط رأي دادن در اين انتخابات ٣٢ ميليون و ٤٦٥ هزار و ٥٥٨ نفر بود كه از اين تعداد در مرحله اول ۱۸ ميليون و ۷۶۷ هزار و ۴۲ نفر در سراسر كشور در انتخابات شركت كردند. ميزان مشاركت مردم در اين انتخابات ۸۱/۵۷ درصد بود.

مرحله دوم اين انتخابات ۱۸ ارديبهشت همان سال برگزار شد.

انتخابات مجلس پنجم

انتخابات پنجمين دوره مجلس شوراي اسلامي با حضور چهار گروه عمده "ائتلاف خط امام"، "جامعه روحانيت مبارز"، "كارگزاران" و "جمعيت دفاع از ارزش‌هاي انقلاب" در روز هجدهم اسفندماه سال ۱۳۷۴ برگزار شد.

تعداد واجدان شرايط شركت در انتخابات در اين دوره ٣٤ ميليون و ٧١٦ هزار نفر بود كه از اين تعداد ٢٤ ميليون و ٦٨٢ هزار و ٣٨٦ نفر به پاي صندوق‌هاي رأي رفتند؛ نكته مهم در انتخابات اين دوره ميزان حضور مردم ۱/۷۱ درصد واجدين شرايط بود كه بالاترين ميزان شركت در تمامي انتخابات‌هاي مجلس شوراي اسلامي است.

انتخابات مجلس ششم

انتخابات ششمين دوره مجلس شوراي اسلامي در زمان دولت اول "سيدمحمد خاتمي" برگزار شد. پيش از زمان برگزاري انتخابات كشورمان حوادثي چون قتل‌هاي زنجيره‌اي، صعود تيم فوتبال ايران به جام جهاني ۱۹۹۸ فرانسه و پيروزي بر تيم ملي كشور آمريكا در اين مسابقات، تشكيل نخستين دوره شوراهاي شهر و روستا را تجربه مي‌كرد.

ويژگي انتخابات مجلس ششم در مقايسه با انتخابات‌هاي پيشين اين بود كه بر اساس قانوني كه در مجلس پنجم به تصويب رسيد، تعداد نمايندگان مجلس شوراي اسلامي از ۲۷۰ نفر به ۲۹۰ نفر افزايش مي‌يافت.

انتخابات در روز سي‌ام بهمن‌ماه سال ۱۳۷۸ برگزار شد؛ واجدان شرايط رأي دادن در اين انتخابات ۳۸ ميليون و ۷۲۶ هزار و ۴۳۱ نفر بودند كه از اين تعداد ٢٦ ميليون و ۸۲ هزار و ۱۵۷ نفر در پاي صندوق‌هاي راي حضور يافتند. ميزان مشاركت مردم در اين انتخابات ۳۵/۶۷ درصد بود.

انتخابات مجلس هفتم

انتخابات هفتمين دوره مجلس شوراي اسلامي در شرايطي برگزار شد كه واكنش‌هاي غيرمتعارف كشورهاي غربي به استفاده صلح‌آميز جمهوري اسلامي از انرژي هسته‌اي و پافشاري ايران بر اين حق مسلم خود به يكي از مسائل اصلي در سطح جهان تبديل شده بود.

از سوي ديگر مجلس ششم روزهاي پاياني خود را در التهاب‌هاي حاصل از استعفا و ‌تحصن برخي نمايندگان اين دوره مي‌گذراند.

اول اسفندماه سال ۱۳۸۲ روز برگزاري هفتمين دوره انتخابات مجلس شوراي اسلامي بود؛ واجدان شرايط شركت در اين انتخابات ۴۶ ميليون و ۳۵۱ هزار و ۳۲ نفر بودند كه از اين تعداد ٢٣ ميليون و ۷۳۴ هزار و ٦٧٧ نفر در انتخابات شركت كردند؛ ميزان حضور مردم ٢١/۵۱ درصد بود.

انتخابات مجلس هشتم

انتخابات هشتمين دوره مجلس شوراي اسلامي، روز جمعه ۲۴ اسفند۱۳۸۶ (۱۴ مارس ۲۰۰۸ميلادي) برگزار شد؛ مرحله دوم انتخابات، براي تعيين تكليف ۸۱ كرسي باقيمانده از مرحله اول انتخابات كه در حوزه‌هاي انتخابيه مربوط به آنها، هيچ نامزد انتخاباتي نتوانسته بود كه اكثريت مطلق آراء شركت‌كنندگان در انتخابات را كسب كند، در تاريخ ۶ ارديبهشت ۱۳۸۷ برگزار شد.

در اين دوره از انتخابات، بيش از هفت‌هزار نفر از شهروندان ايراني، در مهلت قانوني ثبت‌نام نامزدهاي انتخابات يادشده، به مراكز دولتي مربوط، مراجعه و نامزد تصدي اين مسئوليت شدند؛ از اين تعداد صلاحيت ۴۵۰۰ نفر تأييد شد؛ ميزان مشاركت مردم در اين دوره از انتخابات حدود ۶۵ درصد برآورد شد.

در اين دوره از انتخابات ، ۴ فهرست مهم از نامزدهاي حزبي شامل جبهه متحد اصولگرايان، ائتلاف اصلاح‌طلبان، حزب اعتماد ملي و ائتلاف فراگير اصولگرايان (جمعيت آبادگران جهادي) ارائه شد.

مردم ايران اين روزها در آستانه برگزاري انتخابات نمايندگان نهمين دوره مجلس شوراي اسلامي قرار دارند؛ در شرايطي كه كشورمان با انواع تحريم‌ها و محدوديت‌هاي بين‌المللي و فشارهاي خارجي در عرصه‌هاي مختلف سياسي، اقتصادي و ... روبه‌رو است، اما تجربه انتخابات گذشته نشان داده است كه اين فشارها تأثيري بر حضور مردم در پاي صندوق‌هاي رأي نخواهد گذاشت.

در ادامه اين گزارش، اخبار مربوط به انتخابات نهمين دوره مجلس شوراي اسلامي را مي‌خوانيد:

لاريجاني در مراسم رونمايي از نرم‌افزار چندرسانه‌اي روز بصيرت:
انتخابات به فضاي كشمكش سياسي تبديل نشود

از سوي ستاد انتخابات كشور،
فهرست برنامه زمان‌بندي روزانه برگزاري انتخابات مجلس اعلام شد

ثبت‌نام از داوطلبان نمايندگي مجلس نهم آغاز شد

پايان پيام

شنبه|ا|10|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري مجلس شوراي اسلامي]

[مشاهده در: www.icana.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 410]