فارابي فواصل موسيقي ايراني را از دوتار خراسان الگوبرداري كرد

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: فارابي فواصل موسيقي ايراني را از دوتار خراسان الگوبرداري كرد
؛يك استاد موسيقي:

فارابي فواصل موسيقي ايراني را از دوتار خراسان الگوبرداري كرد
صفحه 07 ادبي و هنري ، شماره سريال 17222 ، تاريخ انتشار 871221

فريبا دانشور

همايش كانون موسيقي دانشجويان با استقبال علاقه مندان به اين هنر اين هفته در مجتمع كانون هاي فرهنگي و هنري دانشگاه فردوسي مشهد برگزار شد.

مراسم آغازين اين برنامه كه به همت دانشگاه فردوسي و جهاد دانشگاهي مشهد برپا شد، با اجراي تك نوازي دوتار احمد محمودي و تار داوود رئوف همراه بود و پس از آن بيژن مجمع الصنايع يكي از استادان موسيقي خراسان درباره رديف و اهميت آن در موسيقي اصيل ايراني به سخنراني پرداخت. وي با بيان اين كه نظام موسيقايي ايران پيش از اسلام متشكل از هفت مقام به نام «خسرواني»، ٣٠ مقام كوچك تر اشتقاقي به نام «لحن» و ٣٦٠ آهنگ كوتاه به نام «دستان» بود، گفت: اين مقام ها به ترتيب با روزهاي هفته، ماه و سال در تقويم ساسانيان مرتبط بوده و اين امر بيانگر آن است كه هنر موسيقي در زندگي مردم ايران تاثيري ژرف داشته و از طرفي فرهنگ ايراني در طول تاريخ در قالب هاي مختلف موسيقي تجلي يافته است.

به گفته وي در دوران پس از اسلام نيز موسيقي غني ايران با توجه به شرايط و حوادث تاريخي، دوباره راه خود را مي يابد و در اين مسير تحت تاثير عرفان اسلامي، به تدريج در دوره هاي مختلف تاريخي تكامل مي يابد.

وي افزود: در دوره صفوي، گوشه هاي مختلف موسيقي ايراني صورت بندي نهايي يافت. وي با بيان اين كه رديف در موسيقي ايراني بسيار حائز اهميت است، گفت: رديف از ٧ دستگاه (شور، نوا، همايون، ماهور، سه گاه، چهارگاه، راست پنج گاه) و ٧ آواز (ابوعطا، بيات زند، افشاري، دشتي، بيات ترك، شوشتري و بيات اصفهان) تشكيل شده است. رديف را مي توان دستور زبان موسيقي دانست. نوازنده اي كه با رديف آشنا نباشد، بي گمان نمي تواند جمله هاي بامعني و زيبايي خلق كند. رديف به مثابه واژه نامه اي است كه هرچه نوازنده بيشتر با آن آشنا باشد، مي تواند جمله هاي موسيقايي زيباتر و كامل تري بسازد. وي با اشاره به اين كه برخي افراد موسيقي ملي ايراني را غمگين مي دانند، مي گويد: موسيقي ما غني است و نماد عرفان، آداب و سنن و دربرگيرنده تاريخ اين سرزمين است. در واقع تاريخ ايران طي قرن ها با فراز و نشيب بسياري همراه بوده و اين امر بر موسيقي ما كه بسيار پرمحتواست، تاثيرگذار بوده است. با اين حال درك موسيقي ما چون شعر ناب دشوار است. براي درك بهتر شعر نياز به مطالعه منابع مختلف است و گاه براي تفسير برخي اشعار ماه ها و گاه سال ها تحقيق مي شود. موسيقي ما نيز چنين است. موسيقي ملي ايران فرد را به تكاپو، حركت و پويايي وامي دارد و اين ويژگي يك هنر ناب و اصيل است و بايد براي درك اين موسيقي سختي كشيد و خون دل خورد. اين سختي ها سبب مي شود قدر اين گنجينه فرهنگي خود را بهتر بدانيم و آن را پاس بداريم. استاد مجمع الصنايع همچنين در گفت وگو با خراسان، درباره جايگاه موسيقي خراسان گفت: موسيقي خراسان در بين موسيقي مقامي ايران از جايگاه ويژه اي برخوردار است؛ به طوري كه فواصل موسيقي ايراني را «ابونصر فارابي» از ساز دوتار خراسان الگوبرداري كرد. موسيقي خراسان نزديكي خاصي به موسيقي دستگاهي دارد و از اين نظر به خود مي باليم كه در موسيقي ملي بسيار تاثيرگذار بوده ايم. همچنين موسيقي مقامي خراسان داراي تنوع بسياري است. چنان چه مي دانيم در مناطق مختلف اين استان پهناور، مردم با گويش تركي، تركمني، كرمانجي نيز سخن مي گويند و حتي زبان فارسي رايج در منطقه داراي لهجه ها و لحن هاي خاص و متفاوتي است كه اين خود بر نوع و فرم موسيقي مقامي تاثيرگذار است. با اين حال جاي تعجب و سوال است كه موسيقي با اين پيشينه و گوناگوني چرا در حال حاضر چنين كم رنگ شده است. وي اظهار اميدواري مي كند مسئولان فرهنگي براي احيا و اشاعه موسيقي غني خراسان گام هاي موثرتري بردارند و اين نوع موسيقي را از انزوا خارج كنند. محسن حجازي مسئول برگزاري اين همايش نيز در گفت وگو با خراسان با تاكيد بر اين كه برپايي چنين برنامه هايي سبب احياي موسيقي اصيل ايراني مي شود، گفت: تاكنون همايش هاي مختلفي با مشاركت دانشگاه فردوسي و جهاد دانشگاهي مشهد برپا شده كه در آن مباحث پژوهشي مربوط به موسيقي توسط استادان اين حوزه مطرح شده است. ضمن اين كه هنرمندان جوان نيز در خلال اين برنامه ها فرصت هنرنمايي پيدا مي كنند. شايان ذكر است در پايان اين مراسم گروه موسيقي سنتي كانون موسيقي (گروه ارغنون) به اجراي برنامه پرداختند كه راس ساعتي كه قرار بود همايش به پايان برسد، چراغ ها را خاموش كردند و اجراي اين گروه با وجود تمام زحمتي كه براي آن كشيده بودند، ناتمام ماند!

چهارشنبه|ا|21|ا|اسفند|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 83]