گردشگري عاملي براي كاهش فقر در جامعه

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: گردشگري عاملي براي كاهش فقر در جامعه
ايلام - خبرگزاري مهر: امروزه صنعت گردشگري به عنوان يك بخش مهم مي تواند در كشورهاي جهان سوم باعث كاهش فقر شود.

به گزارش خبرگزاري مهر، فقر پديده‌اي است چند بعدي و به تبع آن به طرق مختلف بر زندگي مردم تاثير مي‌گذارد و فقرا مستعد بالاترين درجه آسيب‌ پذيري در عرصه‌هاي سلامتي، آشفتگي اقتصادي و بيماري‌هاي طبيعي هستند.

فقر به رشد انساني لطمه وارد مي‌سازد، توسعه انساني را محدود مي‌كند و مانع سرمايه‌گذاري انساني مورد نياز جهت دستيابي به رفاه خانواده مي‌شود. علاوه بر اين صدمات ناشي از فقر در مقايسه با افراد و امكانات درگير، طولاني‌تر و گسترده‌تر است.

هنگامي كه كودكان نمي‌توانند ياد بگيرند، زماني كه كاهش سلامت و بهداشت، بهره ‌وري را محدود مي‌كند، وقتي كه مادران دچار سوءتغذيه، نسلي ضعيف را به جامعه تحويل مي دهند و اين امر در هوش و استعداد افراد جامعه و بهره وري تاثير مي گذارد، مبارزه با فقر نه تنها يك ضرورت اخلاقي است، بلكه به مثابه سرمايه‌گذاري براي آينده است. سرمايه‌گذاري براي كاهش فقر، از آن دسته از سرمايه‌گذاري‌هايي است كه كل جهان از آن منتفع مي‌شود.

فقدان درآمد و دارايي جهت دستيابي به نيازهاي اساسي يكي از اصلي‌ترين علل فقر است. در اين ميان عوامل بسياري بر فقدان درآمد و دارايي يعني تغييرات اقتصادي تاثير مي‌گذارد. در كل با رشد اقتصادي و درآمد، فقر كاهش مي‌يابد و كاهش درآمد، فقر را افزايش مي‌دهد. با وجود اينكه رشد اقتصادي به طور سيستماتيك در پيوند با كاهش فقر است، اما ميزاني كه در آن رشد به كاهش فقر تعبير مي‌شود به سطح اوليه نابرابري در توزيع درآمد و چگونگي تغيير اين توزيع در طول زمان بستگي دارد.

در اين ميان صنعت گردشگري به جهت ويژگي‌هاي منحصر به فردي كه دارد مي‌تواند به عنوان ابزاري براي كاهش پديده‌هاي فقر و حتي مبارزه با آن به كار گرفته شود.

بايد اذعان كرد كه گردشگري به دليل درآمدزايي بالا، كاربر بودن و ايجاد اشتغال براي تمامي سطوح و طبقات اجتماع همچنين به دليل نقشي كه در توزيع عادلانه درآمد و هدايت پول از جيب طبقات ثروتمند و متوسط اجتماع به جوامع روستايي و فقير ايفا مي‌كند، فرصت‌هاي طلايي را در اختيار بشريت گذاشته‌است، به طوريكه امروزه در بسياري از كشورهاي در حال توسعه از آن در جهت كاهش فقر كمك گرفته مي‌شود.

پتانسيل‌هاي گردشگري روستاها، مناطق و جوامع ايزوله و فقيرنشين، بيش از هر چيز به سرمايه‌هاي جغرافيايي، كيفيت مناظر طبيعي و آثار تاريخي، علاوه بر شادابي فرهنگ محلي آنها بستگي دارد. لذا عمق بخشيدن و ارزش نهادن به اين عوامل همچنين تبديل آنها به عناصر قابل عرضه، ترويج سياست حفظ و مراقبت از سنت‌ها، آداب و رسوم، چشم‌اندازها و محيط زيست اين مقاصد جذابيت منطقه و پتانسيل‌هآن را تضمين كرده و اين عناصر و عوامل را به صورت يك محصول واقعي گردشگري درمي‌آورد.

راهكار اقتصادي در زمينه به كارگيري گردشگري به نفع فقرا آن است كه به اين مقاصد به عنوان مكاني براي تجارت نگريسته شود. اين راهكار كمك مي‌كند تا در يك سيستم كلي هر مقصد گردشگري به عنوان يك زيربخش توسعه به شمار رود و تخصيص عمودي در زمينه توسعه گردشگري به فعاليت‌هاي افقي تبديل شود.

سنگ بناي خط مشي دراز مدت توسعه گردشگري به نفع فقرا بستگي به شيوه اجرا، استمرار و پيگيري طولاني مدت برنامه‌هاي كيفي آن دارد. لذا بايد گردشگري به نفع فقرا را با فرهنگ و تفكر كيفي دنبال كرد. استفاده از گردشگري به نفع فقرا انساني‌ترين نوع توسعه است كه در نشست اخير سران سازمان ملي جهانگردي به عنوان يك اصل پذيرفته شده است. استفاده از گردشگري به نفع فقرا محصول يا بخش ويژه‌اي از گردشگري نيست، بلكه يك نگرش است.

گردشگري به نفع فقرا به صورت ابزاري براي كمك به اقتصاد جوامع محلي براي نخستين بار در كشورهاي درحال توسعه پديد آمد. اين امر به نوبه خود باعث تقويت رابطه بين فقرا و تجارت گردشگري شده تا جايي كه فقر رو به كاهش رفته و فقرا توانايي فعاليت و شركت گسترده‌تر را در توسعه گردشگري پيدا مي‌كنند.

اهداف اين نوع گردشگري از افزايش اشتغال محلي گرفته تا شركت فعال مردم در فرايند تصميم‌گيري و برنامه‌هاي توسعه را شامل مي‌شود.

در واقع گردشگري به نفع فقرا نوعي گردشگري است كه منافع ويژه و خاصي را براي فقرا تامين مي‌كند. گردشگري براي فقرا يك ايده و نگرش كلي است. راهبردهاي گردشگري براي فقرا در عوض تصميم‌گيري براي گسترش ابعاد اين بخش، به گشايش فرصت‌ها به منظور حصول عوايد اقتصادي، ساير منافع معيشتي و يا مداخله در تصميم‌ سازي به نفع فقرا مي‌انديشند. اصلا چرا بايد نقطه نظرات مرتبط با فقرا را به مبحث گردشگري وارد كرد. كاهش فقر مستلزم رشد حمايت از فقراست.

گردشگري به عنوان يكي از بزرگترين صنايع جهان در حال حاضر در بيشتر كشورهاي فقير يا در حال رشد وجود دارد و يا نقش پراهميتي را دارا است. ويژگي‌هاي خاص گردشگري، استعداد آن را در زمينه برنامه حمايت از فقرا بهبود مي‌بخشد. اين ويژگي‌ها مي‌تواند شامل موارد زير باشد: نياز به مشاركت و كارگروهي، در برگرفتن زنان و بخش غير رسمي در اشتغال گسترده آن، محوريت دارايي‌هاي طبيعي و فرهنگي فقرا و تناسب با نواحي فقير.

به خدمت گرفتن گردشگري در زمينه رشد برنامه‌هاي حمايت از فقرا به اين معنا است كه در عين كاهش تاثيرات منفي بر فقرا، روي اين زمينه‌ها سرمايه گذاري شود. استعداد تغييرپذيري، از نقش مستمر برنامه‌ريزي كلان حكومت‌ها و تمايل شديد تجاري و بين‌المللي به گردشگري پايدار نشات مي‌گيرد.

با تعديل صنعت گردشگري اين پتاسيل وجود دارد كه از قبل اين صنعت منافع مستقيمي را به نفع فقرا افزايش داد. عملي كردن اين امر با اتخاذ و به كارگيري راهبردهاي خاص ممكن است. مطالعات موردي حاكي از اين است كه راهبردهاي گردشگري براي فقرا مي‌تواند تفاوت‌هايي در گردشگري ايجاد كند و از اين طريق فرصت‌ها و منافع جديدي عايد فقرا كنند. در جايي كه چنين اتفاقي مي‌افتد ارزش گردشگري براي فقرا بي‌اندازه مي‌شود. روال چنين است كه منافع هر چند به طور غيرمادي، بين جوامع توزيع شوند و اين موضوع به خصوص در نواحي دور افتاده حائز اهميت است.

كارشناس ميراث فرهنگي استان ايلام در اين زمينه به خبرنگار مهر گفت: به طوركلي راهبردهاي به كارگيري گردشگري به نفع فقرا مي‌تواند شامل موارد زيادي باشد.

حوريه كلانتري بيان داشت: گردشگري براي فقرا به راحتي از سطح جوامع فراتر مي‌رود و لذا سطوح تنوع فعاليتي مورد نياز آن بسيار گسترده و متغيير است.

اين كارشناس با اشاره به اينكه موقعيت محل حائز اهميت است، خاطرنشان كرد: گردشگري به نفع فقرا در جاهايي كه مقاصد گسترده‌تري در حال توسعه هستند، بهترين كارايي را نشان مي‌دهد.

كلانتري عنوان كرد: در نواحي دور افتاده شدت فقر مي‌تواند بيشتر باشد، هرچند اصل موضوع گردشگري ممكن است در مقياس سطوح محدود شود.

كارشناس ميراث فرهنگي ايلام يادآور شد: راهبرد گردشگري براي فقرا فعاليت‌هاي توسعه محصولات جديد به خصوص انواع مبتني بر فرهنگ محل را به همراه دارد. لذا بايد توجه داشت كه اين محصولات را بايد درون محصولات اصلي جاي داد تا بتوانند بازار خود را پيدا كنند و گردشگري پايدار بايد در خدمت فقرزدايي قرار گيرد و اين خود نيازمند برنامه ريزي است.
شنبه 5 بهمن 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 59]