كارگران ساختماني، اين سرپناه سازان بي سرپناه!

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: كارگران ساختماني، اين سرپناه سازان بي سرپناه!
كرمانشاه- آن روزهم مثل هرروز مشهدي "علي اكبر" بقچه رنگ و رو رفته آبي رنگش را زيربغل گرفت و به اميد يافتن كار و كسب روزي راهي ميدان محل تجمع كارگران شد.

در سوز سرماي شديد اواخر ديماه و در حاليكه دانه هاي برف درحال باريدن بود او و جمعيت كثيري ازهمكارانش در زير جانپناه يك ساختمان پناه گرفته و منتظر بودند تا شايد آن روز را دست خالي به خانه برنگردند.
اينجا هركس مسوول است كلاه خود را بچسبد و همواره نگاه تيزبينش را به اطراف بدوزد تا چنانچه كسي مراجعه كرد و كارگرخواست او هم به همراه ده ها كارگر ديگر برسرش بريزند تا شايد برنده مناقصه باشند.
مشهدي علي اكبر با ديدن خودرو سمندي كه راننده اش فردي را براي تخريب ديوار منزلي مي خواست به سرعت برق و باد از جايش پريد و به سمت خودرو رفت، درحاليكه هركس سعي داشت آن كار را ازآن خود كند، اما شانس به مشهدي علي -اكبر روي خوش نشان داد و قرعه به نام وي افتاد.
درطول روز اين پيرمرد در حالي به تخريب ساختمان مشغول بود، كه هزار و يك جور فكر در سرداشت.
فكر بدهي هاي خود به طلبكاراني كه هر روز در خانه اش سبز مي شدند و پس از كلي داد و فرياد تنها عرق شرم وي را مي ديدند.
فكر دختر كلاس چهارم دبستانش كه هنوز درسال تحصيلي امسال كفشهاي نو نخريده بود و كوله پشتي دختر همسايه را نيز بردوش داشت.
فكر اينكه تا شب عيد و آغاز سال نو چيزي نمانده و وي از حداقل هاي لازم براي خريد يك كادو و يا برپايي يك سفره هفت سين عاجز بود.
فكر اينكه ديگر كم كم حس مي كند ناي كار كردن ندارد و دلواپسي هايش از اينكه اگر نتواند لقمه ناني براي زن و بچه اش درآورد چه سرنوشتي در انتظارش است، آيا فرزندانش هم همچون خودم بي بهره از تحصيل بايد راه مه آلود پدر را در پيش گيرند، آيا نمي شد آنها نيز همانند سايرين از خدماتي چون بيمه، بازنشستگي و... بهره مند شوند.
اين افكار برايش تازگي نداشت و هر روز ملكه ذهنش بود، چنان او را در بالاي داربست با شش متر ارتفاع به خود مشغول كردة بود كه در يك آن چشمانش سياهي رفت و ديگر ... تا زماني كه ديد در بيمارستان است و اعضاي خانوادة بر بالين او و او همچنان تاريك مي ديد!
اين سرنوشت بخشي از هموطنان و همشهريان ماست كه تقريبا مي توان گفت رها شده ترين اقشار به حال خود را همين كارگران ساختماني در جامعه ما تشكيل مي دهند.
سرپناه سازاني كه خود از حداقل هاي يك سرپناه چه فيزيكي و چه حقوقي بي بهره اند و نداي استغاثه آنان را تاكنون گوش شنوايي نبوده كه به صورت كامل بشنود.
براستي مشكل كجاست؟ نبود يك مصوبه قانوني، فصلي بودن اين كارگران و در سرشماريها به حساب نيامدن آنان و يا اينكه شغل اين كارگران را در زمره مشاغل به حساب نمي آوريم؟
بيكاري فصلي، نداشتن درآمد منظم، نبود حمايتهاي حقوقي و بيمه اي و بازنشستگي بي مهارتي، فقدان آموزش و... از عمده مشكلات اين افراد است و براساس قانون كار كشورمان كارگران ساختماني در زمره كارگزان پروژه اي، فصلي به شمار مي آيند و همين امر و فقدان برخي الزامات حقوقي در اين قانون، اين قشر زحمتكش را در زمره آسيب پذيرترين گروههاي كشور قرار داده است.
چند ماه پيش و درجريان آيينهاي هفته دولت بود كه وزير رفاه و تامين اجتماعي دركرمانشاه خبر از جديت اين وزارتخانه براي به نتيجه رسيدن طرح بيمه كارگزان ساختماني داد و بارقه هاي اميد را در دل كارگران زنده كرد.
لايحه بيمه كارگران ساختماني در مجلس با رويكرد مثبت نمايندگان خانه ملت روبرو شد، اين لايحه داراي 15 ماده مي باشد كه در ماده يك آن نمايندگان تصويب كردند كارگران شاغل در امور ساختمان اعم از ايجاد يا توسعه ساختمان، تجديد بنا، تعميرات اساسي و يا تخريب مربوط به ساختمان مي توانند با نام نويسي و اخذ كد ملي نزد سازمان تامين اجتماعي بيمه شوند.
تا قبل ازتصويب اين لايحه يكي از اشكالات عمده در خصوص وضعيت بيمه و يا از كارافتادگي و حوادث در حين كار به كارگران ساختماني استناد كردن به قانون كار مصوب سال 1352 بود كه براساس آن در صورت بروز حادثه منجر به جراحت و يا فوت در حين كار، خود كارگران و يا بازماندگان آنها تحت پوشش قرار مي گيرند اما امكان بهره مندي آنان از مزاياي از كارافتادگي، بيماري يا فوت به دلايل غير كاري و نيز بازنشستگي وجود نداشت و برخورداري و يا عدم برخورداري از مزايا را به نوع حادثه و اينكه در حين كار بوده و يا نه منوط دانسته است.
بحث مهم ديگري كه درخصوص كارگران ساختماني مي توان به آن اشاره كرد، آموزش و مهارت آموزي كارگران است كه در ماده سه لايحه بيمه كارگران ساختماني به آن اشاره شده است.
براساس اين ماده مجلسيان، وزارت كار را به آموزش كارگران ساختماني ملزم كرده و از اين وزارت خانه خواسته شده تا با فراخوان از كارگران ساختماني نسبت به آموزش انها مبادرت و درنهايت براي آنها كارت مهارت فني صادر نمايد.
تقريبا با اطمينان مي توان گفت در همه جاي كشورمان وضعيت كارگران و اقدامات انجام شده براي بهبود وضعيت آنان هماني بود كه ذكر شد اما در استان كرمانشاه چه خبر است؟
هر رهگذري كه در سطح شهر كرمانشاه خصوصا اوايل صبح چرخي بزند متوجه خيل انبوهي از كارگران ساختماني خواهد شد كه درميادين اصلي شهر نظير جهاد كشاورزي، سرچشمه، لب آب و... تا ديرگاهي درهمان مكانهابه اميد به دست آوردن كار و كسب درآمد براي همسر و فرزندان خود اطراق مي كنند.
هر چه سعي كرديم آمار دقيقي از كارگران ساختماني استان بدست آوريم، موفق نشديم چرا كه بخش قابل توجهي از اين جمعيت به استانهاي ديگر از جمله تهران رفته اند و هر روز درميادين تهران و ساير شهرها روزي شان را جستجو مي كنند البته اگر كارگران افغاني به آنها اين اجازه را بدهند.
يكي ازكارگران كه خود را "جهانبخش" ناميد با اشاره به جمعيت زياد همكارانش كه در زير پل ولايت در ميدان لب آب گرد آمده بودند، گفت: براي ما تنها اين كار وجود دارد و فرقي هم نمي كند كه در روز عزا باشيم و يا عيد بايد كار كنيم و گرنه چرخهاي نيم بند زندگي مان از حركت لرزانش باز مي ايستد.
وي ادامه مي دهد: وقتي به اين همه سودي كه انبوه سازان و صنعت ساختمان سازي دارند، فكر مي كنم و آنگاه به دستمزد ناچيز كارگران و آينده تاريك و مبهم خودم فكر مي كنم، به شدت متاثر مي شوم.
به وي مي گويم كه دولت لايحه بيمه كارگران ساختماني را در دست اجرا دارد كه او هم مي گويد: اين كار بسيار خوبي است ولي من نمي دانم كه آيا اين لايحه به خواسته ها و انتظارات ما پاسخ مي دهد يا خير، بايد صبر كرد و ديد.
مرد مو سپيد كرده ي ديگري به نام "امرالله" با لهجه قشنگ لكي اش به سوابق 33 ساله اش دراين شغل اشاره مي كند و مي گويد در شهرهايي چون آبادان، تهران، اهواز و بندرعباس هم كارگري كرده است ولي هيچ آخر وعاقبت خوشي از اين همه زحمت نديده است.
وي ادامه مي دهد: من مجبورم كار كنم، با چهار فرزند و پسر دانشگاهي ام هيچ منبع ديگري ندارم و حتي هربار فرزندانم ازتنگي روزگارمان به خشم مي آيند به دليل داشتن اين شغل كه هيچ سودي ندارد، مرا به باد انتقاد و سرزنش مي گيرند.
وي مي گويد: ازدولتمردان و خصوصا نماينده ها و استاندار كرمانشاه مي خواهم فكري به حال ما بكنند كه پس از اين همه سال نه سقفي از خود داريم و نه بيمه اي و نه بازنشستگي اي.
علاوه براين مشكلات، كارگران استان كرمانشاه از باب فراگيري آموزشها و كسب مهارتهاي لازم نيز اوضاع مساعدي ندارند و انگونه كه مدير اجرايي سازمان نظام مهندسي ساختمان استان كرمانشاه مي گويد طرح آموزش كارگران ساختماني استان با استقبال مناسبي از سوي آنها مواجه نشده است كه خود دلايل مختلفي دارد از جمله اينكه هيچ اجباري براي تعطيلي كارگاهها و اعزام كارگران به دوره هاي آموزشي در استان وجود ندارد.
" حسن كرمي" مي افزايد: در قانون نظام مهندسي كشور مصوب اسفند 74 پيش بيني شده بود ظرف 10 سال يعني تا سال 94، وزارت كار با همكاري سازمان فني و حرفه اي مساله آموزش كارگران ساختماني را در دستور كار قراردهند و به آنها كارت مهارت ارايه گردد.
وي مي گويد: به طورجدي اين اقدام ازسال 86 در كشور دنبال شد اما تاكنون استقبال چندان مناسبي از سوي كارگران حوزه ساختمان از اين آموزشها به عمل نيامده است.
وي ادامه مي دهد: براي ساماندهي امر آموزش كارگران ساختماني در استان كرمانشاه، اين مساله در سال 86 در شوراي فني استان مطرح شد و درپي آن دفاتر نمايندگي و مهندسين ناظر با همكاري كانون كاردانها تعدادي از كارگران استان را براي آموزش به مراكز فراگيري مهارتها معرفي نمودند.
كرمي همچنين جمعيت كارگران ساختماني آموزش ديده و داراي كارت مهارت فني دراستان را رقمي در حدود يكهزار نفر اعلام مي كند و براين باور است كه ما در استان دوران گذار را سپري مي كنيم و چنانچه ظرفيتها به حد نصاب خاصي برسد آنگاه كارفرمايان و انبوه سازان را به آموزش و مهارت آموزي تخصصي مي توان اجبار كرد اما در شرايط فعلي چنين امري ميسر نيست.
وي با بيان اينكه در حال حاضر اجباري براي بيمه كارگران ساختماني به بيمه نموده نيست، مي افزايد: البته چنانچه در حين كار، كارگر ساختماني بيمه نشده دچار سانحه و حادثه اي گردد، مالك، مهندس ناظر و مجري طرح بايد پاسخگو باشند.
وي ادامه مي دهد: با توجه به اينكه صنعت ساختمان سازي در زمره صنايع پرسود كشور محسوب مي شود، بايد گفت هزينه بيمه كارگران شاغل در اين بخش آنقدر نيست كه به افزايش چند برابري ساخت و ساز بيانجامد.
اما سازمان فني و حرفه اي استان نيز آنگونه كه "حسن محمدي" از كارشناسان آموزش اين سازمان مي گويد از سال 82 دو مركز آموزش مهارتهاي ساختماني را ايجاد كرده است (كرمانشاه و گيلانغرب) كه از طريق آن به كار آموزان بيكار و جوياي كار دربخش صنعت ساختمان دررشته هايي چون آرماتوربندي، سفت كاري، اسكلت فلزي، بتون ريزي، نقشه -برداري، تاسيسات و... آموزشهاي لازم ارايه مي گردد.
وي مي افزايد: تا پايان سال 87 بر اساس تعهدات سازمان قرار است سه هزار و 87 نفر از كارگران بيكار جوياي كار را تحت آموزش قرار دهيم.
وي به تفاهمنانه منعقده مابين اين سازمان با سازمان مسكن و شهرسازي استان كه در راستاي اجراي بند چهار قانون نظام مهندسي و كنترل ساختمان كشور است اشاره مي كند و مي افزايد: بر اساس اين تفاهمنامه مقرر است در پنج رشته آرماتور بندي، بتن ساز و بتن ريز، قالب بند و كفراژ بند، بناي سفت كار و جوشكار اسكلت فلزي آموزشهايي ارايه شود.
وي عملكرد اين سازمان را در راستاي تفاهمنامه مورد اشاره شامل آموزش يكهزار و 517 نفر و شناسايي يكهزار نفر از كارگران و استادكاران جوياي كار توصيف كرد.
وي ادامه داد: براساس شيوه نامه تكميلي اين تفاهمنامه در سال 87 قرار شد سازمان در قالب قرارداد كارمعين پنج نفر را در سطح استان جذب نمايد كه شامل يك مدير اجرايي در سطح استان و چهار مدير اجرايي در شهرستانهاي گيلانغرب، اسلام آباد، قصر شيرين و جوانرود مي باشد.
وي گفت: اين شيوه نامه در سال جاري در 16 رشته ساختماني اجرا مي شود و تعهد سازمان فني حرفه اي اين است كه تا پايان امسال 11 هزار و 130 نفر از كارگران بيكار و جوياي كار را در سطح استان شناسايي نمايد.
آنچنان كه گفته شد مصايب و سختي كار كارگران ساختماني بسيار است و هر چه در اين خصوص سخن بگوييم شايد نتوان حق مطلب را ادا كرد، اما اميدواريم كه مسوولين كشوري و استاني همواره اين قشر زحمتكش كه در واقع سرپناه مي سازند اما بي سرپناهند را به ياد داشته باشند و در آستانه دو ماه مانده به سال نو خبرهاي خوشي به آنها بدهند.
571/587/567
دوشنبه 30 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 255]