تلاش مسئولان، كمك مردم غبار روبى از چهره شهرآشفتگى تصاوير و تبليغات شهرى سلامتى روان جامعه را مى آزارد -بخش آخر

واضح آرشیو وب فارسی:کيهان: تلاش مسئولان، كمك مردم غبار روبى از چهره شهرآشفتگى تصاوير و تبليغات شهرى سلامتى روان جامعه را مى آزارد -بخش آخر
حسن آقايي

شهر و شهرنشيني فرهنگ خاص خود را دارد. اين فرهنگ در گسترش آلودگي هاي هوا، صوتي و بصري نقشي اثرگذار دارد.

متاسفانه تاكنون به آسيب هاي روحي ناشي از اينگونه آلودگي ها كمتر توجه شده است. در حالي كه وجود سلامت روان در چرخه زندگي و توزيع روحيه و نشاط دروني جامعه و ايجاد و تعميق روابط اجتماعي و فرهنگي اهميت بسياري دارد.

در اين سلسله گزارش به هزينه هاي ناشي از بي سليقگي برخي افراد در آرايش چشم اندازهاي شهري پرداخته ايم كه در نمايي زشت سازي، خش بارگي ديوارها، بالكن ها، بام ها و حتي خش گذاري بر تابلوهاي اطلاع رساني جلوه مي كند! به راستي هزينه، صدمات روحي و رواني جامعه از اين نوع آلودگي هاي شهري را چه كساني و چه دستگاههايي مي پردازد؟

... جداي از عوامل و عاملان به وجود آورنده منظرهاي كريه و زيان بار كه تنها به فكر داد و ستد مالي خوداند، در بعد ديگر ديده مي شود يك خش نازك وكوتاه روي بدنه اتومبيلي وارد شود، مالك آن چنان برآشفته مي شود كه گويي چه فاجعه اي رخ داده است و ... و يا تاخير در قسط بدهي بانكي مستوجب جريمه مي شود اما زخمه هاي روحي را ناديده گرفته ايم مشاركت مردمي از ديرباز در فرهنگ نيك سنتي هميشه وجود داشته و دارد .

رسيدگي به امور اجتماعي يكديگر همواره مورد توجه ساكنان محلي و كسبه بوده است. تحولات اقتصادي و ظهور وسايل نوين ارتباطات طبيعتاً در حركت زندگي نيز تاثيرگذار است. با افزايش جمعيت شهرنشيني و ماشيني شدن اكثر كارها وقتي روال متعارف اين اتفاقات از حوزه نظم و قاعده، خارج مي شود، برخي از مردم در بطن اين دگرگوني ها خود نيز مزاحمت هايي مضاعف از جمله گزندهاي رواني- فرهنگي در جامعه به وجود مي آورند.

شتابزدگي و ناديده گرفتن حقوق شهروندي و از سوي ديگر گاه عقب ماندگي مديريت ها در حاكميت سير تحولات و نظامندي ظهور پديده هاي بازاريابي ها و ...، همه، حلقه هاي زنجيره اي را تشكيل مي دهند كه جمعيت شهري به مرور در حصار شهري با پوسته هاي بدتركيب ناشي از كج سليقگي برخي روبرو مي شوند.

يك بخش فرايند اين چرخه ها، همين وضع موجود در مناظر بيروني و چشم انداز ديوارهاي آلوده به چرك و سياهي، ايوان هاي شلوغ بسياري از خانه ها و كارگاه هاي توليدي است ضمن آن كه در بسياري از نقاط شهري ساختمان هاي فرسوده، مخروبه و بدون استفاده، سال ها در منظر عمومي رها شده اند. اما بخش ديگر از نابساماني هاي چركين نما، تحميل هزينه ها در پاكيزه كردن ديوارهاست كه در هر صورت از جيب مردم از جمله عوامل زشت سازي چشم اندازها، مي بايد هزينه شوند.

مصونيت روان جامعه از هر نوع سهل انگاري

«مهدي راد» مي گويد : فارغ التحصيل معماري داخلي (دكوراسيون) است. وي در پاسخ سوالم مبني بر اين كه تاثير رواني آلودگي هاي بصري ساختماني و ديواره شهري چيست؟ مي گويد:«در هر پروژه اي چنانچه مقوله زيباسازي و فرهنگ سازي را به صورت توامان دنبال كنيم، توانسته ايم، كاري را از نظر ساختاري، كامل ارايه دهيم. فرهنگ را اگر استنباطي از:«فهم و تعهد انساني» بدانيم پس، فرهنگ داشتن براي هر فرد يك مسئوليت است. از اين صحبت هايم نتيجه مي گيريم كه جامعه نيازمند نشاط و بدون پارازيت هاي ديداري و بصري را مي توان و بايد از هر نوع بي مسئوليتي، مصون كرد.

سپس شيوه هاي زيباسازي جدارها و ساختمان ها را با مديريت كارآشنا و جدي، در قالب فرهنگ آموزي از طرق مختلف رايج كرد.»

وي در ادامه به راهكارهايي اشاره مي كند:«بايد ازعواقب زشتي و ناآراستگي و تخريب نماهاي بصري تعريف جامعي ارائه داد.

زشتي ها را هم به لحاظ سلامت فكري و روحي و هم به لحاظ نارضايتي شهروندان، كالبدشكافي كرد. محاسن زيبايي هاي چشم اندازها را برشمرد. و اين گونه شهروندان را توجيه كرد كه چنانچه در و پيكر هر كوچه و خيابان سطح شهرمان نظيف و خوش و زيبا باشند، ناخواسته ضمير و روان مان منبسط و آرام مي ماند. رفتار و خلق مان هم قابل تحمل خود و مخاطبان مي شوند.»

اين شهروند نيز بر اين باور است كه فضاهاي زيستي، قطعاً بر فكر و روان و فرهنگ مان تاثير مي گذارند. وي مي گويد:«شما در يك فضا، مثلاً يك اتاق مسكوني چنانچه همه چيز، طراحي، رنگ ها، نورها و دكوراسيون براساس نيازهاي رواني، مهندسي و معماري شده باشند، سلامت، رضايت و دلشادي ساكنان در آن فضا، پايدارتر مي ماند. بايد كه زشتي هاي منظر نگاه را مقدمه اي از خود بيگانگي روحي بدانيم.»

«مهندس مهدي گلشني» معاون آموزشي و امور مناطق سازمان زيباسازي شهرداري تهران، در بخشي از صحبت هاي قبلي خود كه در شماره پيش مطرح شد، با بيان اين كه مردم مسئول حفظ پاكيزگي و نيالودن چشم انداز بالكن هاي انباشته از وسايل زايد ملك شان هستند، نيز معتقد است كه آلودگي هاي بصري، روان ما و عموم مردم را خسته مي كند.

اين مقام مسئول سازمان زيباسازي شهرداري تهران، از صاحبان املاك و منازل مي خواهد كه چشم اندازهاي ملك شان را پاكسازي كنند و به جاي زوايد آلوده كننده بصري- رواني، گلدان بگذارند كه هم ارزش اقتصادي خواهد داشت و هم حقوق اجتماعي ساير مردم رعايت مي شود:«اين كارها نياز به سرويس دهي شهرداري ندارند. سازمان نيز در اين پاكيزگي هميشه كمك خواهد كرد.»

نقش غيرقابل انكار مردم در ساماندهي زيبايي شهري

«مهندس گلشني» همچنان تاكيد بر وظيفه و مشاركت مردم در ساماندهي زيبايي ديوارها و ايوان هاي چشم انداز عمومي دارد. او مي گويد:«در درجه اول بحث مشاركت مردم را داريم اما الان ما به جاي مردم داريم وظيفه نگهداري جدارهاي شهري را انجام مي دهيم. در حالي كه وظيفه افراد است نماي ملك خود را پاكيزه نگهدارد تا جدارهاي شهري تميز شوند. براي اين كار، سرويس از شهرداري نيست زيرا اين مطالبات آنقدرها نيست، فقط در حديست كه بالكن ها و نماها تميز شوند و به جاي زائده ها، گلدانهاي گل گذارده شوند كه لذتش را خود مالكان (ساكنان) ساختمان ها خواهند برد كه صد البته ارزش اقتصادي براي شخص مالك و هم منفعت -آرامش رواني- عمومي و رعايت حقوق اجتماعي خواهد شد. در وضعيت كنوني، مردم چه گناهي - تقصيري!- كرده اند كه هر روز شاهد آشفتگي نماها و درون بالكن هايي انباشت از ضايعات و يا زوايد وسايل ديگران باشند. بنابراين، رفع اين نازيبايي هاي چشم انداز در وهله اول وظيفه مردم است كه نماهاي ملك شان را پاكسازي كنند. ما به مسئوليت شهرداري پذيرفته ايم كمك كنيم نماها هميشه تميز بمانند. دراين باره نسبت به پاكسازي در و ديوار و زوايد و برچيدن تابلوهاي اضافي اقداماتي صورت گرفته است...»

از وي سوال مي كنم: اصولاً سازمان در رفع زشتي هاي چشم انداز جدارهاي شهر چه برنامه هايي دارد؟ مي گويد:«از جمله طرح ها، زدودن آلودگي بصري، اضافات در نماها، تعويض سايبان و تابلوهاي ناقص و همچنين طرح استقبال از بهار و پاكسازي جدارها در كنار وظايف مستمر سازمان، در ادارات زيباسازي 22 گانه شهرداري انجام مي شود. ليكن بحث برچسب و پوستر تبليغاتي، كار يك عده متخلف است كه زيرنظر اتحاديه هاي صنفي مربوطه نيستند و مجامع صنفي آن ها را تاييد نمي كنند. آنان با تبليغات اين گونه روي نماها، خسارت بصري و رواني به مردم مي زنند.

لذا ما مسئول نيستيم. ليكن در اين بخش با پيگيري هاي مصوبات اجرايي و شوراي شهر تهران حدود 3-2 سال است كه با همكاري دستگاه قضايي برخورد حقوقي با عوامل برچسب ها روي ديوارها و نماها، صورت مي گيرد و توانستيم با تشكيل پرونده هايي جريمه هاي لازم را اعمال كنيم، لذا پروژه پاكسازي برچسب ها و پوسترها انجام مي شود اما حجم فعاليت در امر برچسب ها زياد است. در عين حال فعاليت هاي حقوقي به صورت بازدارنده با هدف ريشه كن كردن اين معضل ادامه دارد.»

پايان خط فعالان

برچسب هاي تبليغاتي

«گلشني» در ادامه اين بخش از صحبت خود، به نوعي، خبر از پايان خط فعاليت عاملان برچسب هاي تبليغاتي مي دهد:-«به آدم هاي متخلف هشدار مي دهيم كه حاشيه امنيت شان در وارد كردن خسارات بصري- رواني به مردم، تمام شده است و در صورت تكرار چنين تخلفات، جرايم سنگين براي اين قبيل افراد اعمال مي شود.»

وي مي افزايد:«معتقدم هيچ ارگاني در شهرداري وجود ندارد اين قدر با مردم سر و كار داشته باشد. ما در سال بيش از پنج ميليارد تومان هزينه پاكسازي - جدارها- مي كنيم كه مردم اگر در تميز نگهداشتن نماهاي ملك شان به عنوان انجام وظيفه كوشا باشند، آن مبلغ هزينه مي تواند صرف كارهاي كيفي و ارتقاي ساختاري در شهر شود.»

پذيرش و مشاركت عملي در فرهنگ سازي و حس مسئولانه مديريتي در تبيين آن در لايه هاي گوناگون جامعه نقش اطمينان بخش در تحقق نياز و خواستگاه جامعه دارد. شهروند آگاه از احساس مسئوليت در زيباسازي و زيبا نگهداشتن پوسته بدنه بيروني شهر- كه همه روزه در منظر او نيز است- با پيشگامي به سهم خود به سلامت رواني خود و ديگران احترام مي گذارد كه اين نموداري نيز از ارتقاء شعور فرهنگي است.

يكي از هموطنانمان به نام «علي.ي.ح» كه سال ها در كشوري ساكن بوده است تعريف مي كرد، مرد خانواده ساكن طبقه اي در يك آپارتمان، با هزينه شخصي خود، سطح بيروني ديوار ساكن آن سوي گذرگاه را رنگ آميزي و منظري زيبا و خوش نما مي كند. آن مرد دليل اين اقدام خود را چنين تعريف كرده كه هر روز از محل سكونتش ديوار بي رنگ و كهنه آن سو در معرض نگاهش بوده است. از اين لحاظ دوست نداشت منظر نگاهش، صحنه اي نازيبا باشد. به همين دليل با پيشنهاد و رضايت آن همسايه روبرويي نسبت به خوش منظر كردن ديوارشان اقدام كرد. اين نوع پيشگامي ها در پاكيزگي محيط شهري در هر جامعه اي نشان ازمسئوليت پذيري بيشتر مردم و مديريت ها است.

برنامه هاي فرهنگي- آموزشي ويژه شهروندان

«مهندس گلشني»، درباره اين كه سازمان زيباسازي شهر، در بخش آموزشي، اطلاع رساني و فرهنگ سازي چه كارهايي كرده است؟ مي گويد:«حدود سه سال است كه محور كار را تمركز آموزشي تعريف كرده ايم. بر اين باوريم كه هزينه كردن ها در دراز مدت به صرف شهرداري است. در اين جهت با شناسايي مخاطبان، برنامه هايي از طريق محيط شهري براي هر قشر اين مخاطبان گذاشتيم: دانش آموزان، بزرگسالان و طيف هاي مختلف ديگر. اين اقدام با وجود فضاي تبليغاتي كه در اختيارمان است، در قالب پيام هاي آموزشي صورت گرفته است. از طريق ارتباط مستقيم با شوراهاي محلي توانستيم همه نيازها را شناسايي كنيم ضمن آن كه كارهاي شهرداري و هم كارهاي ديگر براي مردم بايد را انجام مي دهيم. تاثير اين اقدامات خوب بوده است و مردم شناخت بهتري از زيباسازي پيدا كرده اند.

موضوع ديگر براي سومين سال، انتخاب شهروندان در زمينه زيباسازي شهر (نماي ملك خود) است كه در «روز زيباسازي» 21 اسفند ماه از اين افراد تقدير مي شود.

برنامه هاي آموزشي ويژه اي براي كودكان با هدف تعريف مفاهيم زيباسازي با اجراي تئاتر، كارهاي عروسكي و انيميشني در سطح شهر (مناطق 22گانه شهرداري) در دستور كار قرار داده ايم.»

تهران ظرفيت شهر زيبا را دارد

وي درباره ارزيابي خود از وضعيت زيباسازي شهر تهران مي گويد:«در بحث ارزيابي نمي توانيم ادعا كنيم شهر ايده آل داريم ولي مي گويم تهران پتانسيل يك شهر زيبا شدن را دارد.

جاذبه هاي طبيعي، فرهنگي، گردشي، آثار تاريخي و فضاهاي ارزشمند داريم كه مي توان تهران را تبديل به يك شهر زيبا با استانداردهاي مطلوب كرد. براي نمونه، خيابان ولي عصربا انبوه درختان طرفين آن، به تنهايي يك عنصر به تمام تاثيرگذار زيبايي است اما اگر اين درختان نباشند؟... آن زيبايي طبيعي بصري هم نخواهد بود.»

«مهندس گلشني» تاكيد مي كند كه چنانچه شهروندان وظيفه و مشاركت شان را در حفظ زيبايي شهري انجام دهند با تلاش اين سازمان و ساير ادارات و مراكز مي توان آن پتانسيل تهران در زيبايي شهري را محقق كرد. به گفته او سالانه يكصد ميليارد تومان فقط براي زيباسازي شهر هزينه مي شود. ليكن تا مردم همت نكنند و وارد حوزه مشاركت نشوند، چهره شهر زيبا نمي شود.»
دوشنبه 30 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: کيهان]

[مشاهده در: www.kayhannews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 73]