راز فراموشي هاي مادربزرگ

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: راز فراموشي هاي مادربزرگ
از: مهري مير دريكوند- نوه ها بهترين و صميمي ترين دوستان پدربزرگ ها و مادربزرگ ها در دوران پيري هستند دوستاني كه در پاكي و صداقت و مهرباني نظير يكديگرند و زودتر از سايرين نارحتي هاي همديگر را احساس مي كنند. و همين نقطه مشتركي است براي دوستي بيشتر بين آنها.

"چند سالي هست كه پدر بزرگ فوت شده، بعد از مرگ او مادربزرگ خيلي تنها شد. هر روز بعد از مدرسه به منزل مادربزگ مي رم و بيشتر شبها هم اونجا مي خوابم. نمي دونيد گوش دادن به قصه هاي مادربزرگ موقع خواب چه لذتي داره! از اون لذتبخش تر وقتيه كه از مدرسه برمي گردي و مادربزرگ برات خوراكي هاي خوشمزه مي آره و غذاهايي رو كه دوست داري برات درست مي كنه..."
"دو سالي هست كه بيشتر وقتم را پيش مادربزرگ هستم، بعد از ناهار من و مادربزرگ با هم نماز مي خونيم ، سجاده مادربزرگ يه شيشه كوچيك عطر داخلش هست، براي همين هميشه جانمازش بوي عطر گل محمدي مي ده. وقتي چادر سفيد و مقنعه گلدارش رو سر مي كنه ، تسبيح آبي اش را دست مي گيره و رو به قبله مي شينه، مثل يه فرشته مي شه، دلم مي خواد هزار تا ماچش كنم.
مادر بزرگ برا من هم يه سجاده ، چادر نماز و مقنعه دوخته. روي چادرم پر از شكوفه است، شكوفه هايي كه خودش درست كرده و به چادرم دوخته ..."
"نمي دونم چرا تازگي ها مادربزرگ يادش مي ره جانمازش رو كجا مي ذاره خيلي عجيبه !!! اون هميشه جانمازش رو داخل كمد مي ذاشت و هر وقت كه لازم مي شد يه راست مي رفت سراغش."
" تازگي ها احساس مي كنم مادربزرگ يه تغييراتي كرده، خيلي فراموشكار شده گاهي حتي اسم من هم يادش مي ره ديروز حتي يادش رفته بود اجاق گاز رو خاموش كنه. شبا وقتي برام قصه ميگه، قصه نيمه كاره مي مونه، بقيه ش رو فراموش مي كنه. بعضي وقتا مي گه قراره با پدربزرگ بريم مشهد، اما پدربزرگ چند سالي هست كه فوت كرده...
امروز وقتي از مدرسه اومدم خونه، يه جوري بهم نگاه كرد كه انگار منو نمي شناسه ، انگاري يادش رفته كه من همون ساراي هميشگي هستم كه شبا منو بغل مي كنه و برام قصه مي گه. چند بار پرسيد تو كي هستي؟"
موقع نهار هم يادش رفته بود داخل قورمه سبزي گوشت بريزه! ولي عيبي نداره چون من كه يادم نرفته مادريزرگ چقدر برام زحمت كشيده. من قورمه سبزي بدون گوشت مادربزرگ رو هم دوست دارم.
بعد از نهار مثل هميشه با هم نماز خونديم و بعد مادربزرگ كمي استراحت كرد و من مشغول انجام تكاليفم شدم چند دقيقه نگذشته بود كه مادربزرگ دوباره جانمازش رو پهن كرد تا نماز بخونه. گفتم: مادربزرگ شما كه نماز خوندي چند بار نماز مي خوني؟!!!
سارا هميشه با خودش مي گفت: نمي دونم چرا مادربزرگ اين طوري شده؟! يه روز كه از پيش مادربزرگ برمي گرده پيش مادرش، همين سوال را از مادرش مي پرسه.
در واقع ، سارا كه در كلاس سوم دبستان درس مي خواند، قبل از بقيه متوجه بيماري مادربزرگ خود مي شود، اما فقط اسم بيماري را نمي دانست. اما بعد از اينكه همراه با مادر و مادربزرگش به انجمن آلزايمر ايران مي رود، متوجه مي شود كه خيلي از پدربزرگ و مادربزرگ هاي ديگر هم دچار اين بيماري هستند و كودكان با آموزش هايي كه دريافت مي كنند، مي توانند به آنها كمك كنند.
* آلزايمر و لزوم آشنايي كودكان با اين بيماري:
عضو هيئت مديره انجمن آلزايمر ايران در گفت و گو با خبرنگار ايرنا، مي گويد: بچه ها با پدر بزرگ ها و مادربزرگ ها ارتباط بيشتري دارند. از اين رو زودتر از سايرين، مي توانند تغييرات خلق و خوي آنها را متوجه شوند، تغييرات خلق و خويي مادربزرگ و يا پدر بزرگ ممكن است باعث نگراني كودكان شود، در حالي كه اگر اطلاعاتي در مورد آلزايمر به كودكان داده شود زودتر با اين مشكل كنار مي آيند.
بيماران مبتلا به آلزايمر خاطرات گذشته هاي دور را فراموش نمي كنند ممكن است در مواقعي با يادآوري همان خاطرات دور دست ، اطرافيان فكر كنند آنها دارند هذيان مي گويند.
اعظم حاج يوسفي مي افزايد: در صورت آشنايي با آلزايمر، با هر عملي كه اين بيماران انجام مي دهند مي توان عكس العمل مناسبي انجام داد.
از آنجا كه علايم اين بيماري بتدريج ظاهر مي شود، ممكن است مدت طولاني جلب توجه نكند و اشتباها تصور شود اين رفتارها بخشي از روند پيري است.
حاج يوسفي مراجعه به پزشك متخصص مغز و اعصاب با مشاهده علايم فراموشي را بسيار با اهميت مي داند.
به گفته اين كارشناس، كودكان معمولا ارتباط صميمانه و عاطفي نزديكي با پدر بزرگ ها و مادر بزرگها دارند و زمان بيشتري را با آنها مي گذرانند و زودتر از بقيه متوجه تغيير حالات آنها مي شود، بنابراين بهتر است اطلاعاتي در مورد اين بيماري به آنها داده شود تا پيش زمينه هايي داشته باشند كه ممكن است پدر بزرگ و يا مادربزرگ آنها نيز مبتلا به آلزايمر شود.
اين آگاهي را مي توان در قالب داستان هاي كودكانه براي كودكان تشريح كرد.
وي كه سردبيري فصلنامه خبري و پژوهشي فصلنامه انجمن آلزايمر با عنوان قاصدك را به عهده دارد، به برخي از فعاليتهاي انجمن آلزايمر ايران در اين زمينه اشاره مي كند و مي افزايد: تهيه جزوه و فصلنامه قاصدك از جمله تلاشهاي اين انجمن براي آشنايي كودكان با بيماري آلزايمر بزرگترها است.
اين انجمن علاوه بر اين، كتاب هايي را به زباني ساده و كودكانه به چاپ رسانده است كه در آن به زباني ساده به معرفي بيماري آلزايمر و در مواردي هم به كارها و فعاليت هاي يك بيمار مبتلا به آلزايمر مي پردازد.
حاج يوسفي در اين باره اظهار مي دارد: براي آشنايي كودكان با آلزايمر مي توان اين بيماري را به زباني ساده و با تعريف كردن تجارب عملي ديگران كه در مواجهه با آلزايمر كسب كرده اند و گفتن همان ها به صورت قصه هاي كودكانه هم اين بيماري را براي كودكان تشريح كرد و هم اينكه به كودكان آموزش داده شود كه با يك فرد مبتلا به آلزايمر چگونه رفتار شود.
وي، هدف از اين آموزش ها را افزايش ارتباط بين نسل ها مي داند تا به آنها اين آگاهي داده شود كه در مواقعي كه پدر بزرگ و مادربزرگ دچار تغييرات خلق و خويي مي شوند، كودكان علاوه براينكه زودتر از بقيه متوجه اين تغييرات مي شوند چه رفتاري داشته باشند بهتر است.
* نحوه ارتباط برقرار كردن با يك بيمار مبتلا به آلزايمر
حاج يوسفي در اين زمينه مي گويد بهتر است با بيمار رو در رو صحبت شود و هنگام صحبت به طور مستقيم به صورتش نگاه شود و حركات به آرامي صورت گيرد چرا كه حركات ناگهاني باعث وحشت زدگي در بيمار مي شود.
عضو هيات مديره انجمن آلزايمر ايران مي گويد هنگام صحبت كردن، بهتر است جملات را يك به يك و شمرده بيان نمود، بعد زمان لازم به او داده شود تا جمله را درك كند سپس جمله بعدي گفته شود.
همچنين بايد توجه داشت براي دريافت پاسخ بايد فرصت كافي به بيمار داده شود، زيرا جمع كردن حواس و افكار براي بيمار وقت گير است.
به گفته اين كارشناس، در گوش كردن به آنچه سعي دارد بگويد بايد دقت و حوصله به خرج داد، با لحن صداي خود مي توان به بيمار فهماند كه حمايتش مي كنيد و در صورتي كه احساس مي كنيد بيمار وحشت زده و يا عصباني است بهتر است وانمود شود كه احساساتش را بخوبي درك مي كنيد.
اگر به نظر مي رسد بيمار مبتلا به آلزايمر دلواپس و تحت فشار است با او صحبت كنيد. از موارد خوشايند آشنا يا شبيه به آنها برايش بگوييد. با اين كار بيمار احساس ايمني و آسودگي بيشتري مي كند.
* روند رو به رشد سالمندي در ايران و خطر آلزايمر
ايران داراي جمعيتي حدود هفتاد ميليون نفر است سالمندي در اين كشور رو به افزايش است و سالمندان بيشتر در معرض ابتلا به آلزايمر قرار دارند.
طبق آمارهاي جهاني حدود پنج تا ده درصد از افراد بالاي 65 سال به نوعي تحت تاثير اين بيماري قرار دارند.
* بيش از 300 هزار نفر در ايران مبتلا به آلزايمر هستند
در كل دنيا 24 ميليون و 300 هزار نفر مبتلا به آلزايمر هستند و در ايران نيز تخمين زده مي شود بين 300 تا 400 هزار نفر مبتلا به اين بيماري باشند.
رييس انجمن آلزايمر ايران در گفت و گو با خبرنگار علمي ايرنا مي گويد: براساس برآورد انجمن جهاني آلزايمر، آمار كل مبتلايان به اين بيماري در 50 سال آينده، به صد ميليون نفر در كل دنيا مي رسد.
"معصومه صالحي" يادآور مي شود: انجمن آلزايمر ايران به منظور كاهش عوامل بالقوه موثر در ايجاد بيماري آلزايمر ، اقدام به اجراي "طرح حساس " نموده است كه هم اكنون در مناطق مختلف تهران اجرا مي شود.
وي در توضيح اين طرح بيان مي دارد: در اين طرح با شركت افراد سالمند بالاي 50 سال ، برنامه هاي آموزشي مختلفي از جمله برگزاري كلاس زبان، ورزش، تورهاي تفريحي، جشن هاي تولد و جمع هاي خاطره گويي به منظور پيشگيري از افسردگي و آلزايمر برگزار مي شود.
رييس انجمن آلزايمر ايران تاكيد مي كند: بطور كلي افراد بايد به فعاليت هاي اجتماعي و گروهي توجه داشته باشند و با پرهيز از تنهايي و شركت در كارهاي اجتماعي همواه مغز خود را فعال نگه دارند.
* بيماري آلزايمر چيست؟
يك متخصص مغز و اعصاب در خصوص تعريف علمي بيماري آلزايمر مي گويد: در نتيجه آسيب ديدگي سلول هاي مغزي، رفتارهاي شخص و نوع زندگي وي عوض مي شود، بيمار از لحاظ روحي، احساسات، رفتار و توانايي جسمي تغييراتي مي كند كه اين تغييرات در افراد مختلف متفاوت است.
به گفته دكتر "مريم نوروزيان" ، آلزايمر بر توانايي هايي مثل درك كردن، فكر كردن، به ياد آوردن و گفت و گو كردن فرد تاثير مي گذارد و ممكن است فرد مبتلا از انجام ساده ترين كارها هم ناتوان شود.
عضو كميته علمي انجمن آلزايمر ايران ادامه مي دهد: مهمترين علامت اين بيماري اختلال در حافظه است به اين صورت كه فرد ممكن است آدرس منزل خود را در راه برگشت به منزل گم كند ، حتي به ياد آورن نام مردم هم برايش مشكل مي شود و ممكن است توانايي درك زمان ، مكان و لغات را از دست بدهد.
وي خاطر نشان مي كند: در همين شرايط ممكن است هنوز داراي توانايي شنيدن باشد و متوجه احساسات و نوازش كردن هم بشود.
چه كساني بيشتر به آلزايمر مبتلا مي شوند؟
بيماري آلزايمر به جنسيت ، قوميت و يا چگونگي وضع اقتصادي محدود نمي شود، بزرگترين عاملي كه خطر ابتلا به اين بيماري را بالا مي برد دوره سالمندي و بالا رفتن سن است. هر چند نمي توان گفت آلزايمر قسمتي از روند پيري است ولي امكان ابتلا در ميان اشخاص بالاي 65 سال بيشتر است.
در موارد نادري در سنين 40 و 50 سالگي نيز اين بيماري مشاهده شده است.
* دستبند شناسايي و ثبت بيماران سرگردان مبتلا به آلزايمر
سرگرداني و عدم تشخيص مكان و زمان بطور مكرر در بيماران مبتلا به آلزايمر بروز مي كند. در حالي كه بيماران از رفتار خود آگاه نيستند اين سرگرداني در هر ساعتي از روز يا شب مي تواند رخ دهد و حتي باعث گم شدن بيمار در حياط منزل خود شود. هنگامي كه بيمار از گم شدن خود آگاه مي گردد، به شدت دچار بي قراري مي شود و اين ترس و هراس بطور مداوم افزايش مي يابد و همين موضوع پريشان حالي او را بيشتر مي كند.
رييس انجمن آلزايمر ايران در اين زمينه مي گويد: با ثبت نام بيمار در بانك اطلاعات انجمن آلزايمر ايران، فرد ثبت نام شده، دستبندي به نام دستبند شناسايي مي گيرد و كلمه فراموشكار و شماره ثبت يا كد بيمار بر روي دستبند حك مي شود.
صالحي به خانواده هايي كه بيمار مبتلا به آلزايمر دارند و نگران خروج از منزل و گم شدن وي هستند توصيه مي كند: اطلاعات لازم و سابقه بيماري هاي او را از قبل به اطلاع انجمن آلزايمر ايران برسانند. اين اطلاعات شامل نام، نشاني، اطلاعات مهم پزشكي در مورد بيمار (مثل سابقه بيماري، نام داروهاي مصرفي) دفعات گم شدن و شماره تماس است.
به گفته صالحي، اطلاعات مربوط به بيماران مبتلا به آلزايمر براي انجمن آلزايمر قابل دسترسي است و در صورت گم شدن بيمار با تماس با انجمن و بيان كد شناسايي، بيمار شناسايي و به خانواده تحويل داده مي شود.
آشنايي با اين بيماري و آگاهي از چگونگي برخورد با يك بيمار مبتلا به آلزايمر كمك زيادي به سارا كرده است. او اكنون مي داند كه نبايد با اين بيماري مقابله كرد، بلكه بايد با حمايت از مادر بزرگ خود شوق زندگي را در او زنده نگه دارد.
پنجمين سمينار علمي آلزايمر با همت انجمن آلزايمر و دانشگاه علوم بهزيستي روز سوم بهمن ماه در دانشگاه علوم بهزيستي برگزار مي شود.
شنبه 28 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 91]