تكيه بر محفوظات مشكلي را از دانش آموزان حل نمي كند

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: تكيه بر محفوظات مشكلي را از دانش آموزان حل نمي كند
يكي از مشكلات ما در عرصه پژوهش، نداشتن يك باور پژوهشي در ميان مسئولان و كساني كه كار پژوهشي انجام مي دهند، مي باشد كه مثلا يك پژوهش نمي تواند گره گشا و كار ساز باشد.

رئيس پژوهشكده تعليم و تربيت و كارشناسان مسئول پژوهش و تحقيقات سازمان آموزش و پرورش استان در گفت‌وگو با خراسان با اشاره به اهميت پژوهش گفت: در گذشته چون افراد فرصت زيادي داشتند و از طرفي موارد مشكل دار دامنه اش محدودتر بود، شايد بحث پژوهش اهميت خود را زياد نشان نمي داد، ولي امروز دوران اصالت آزمون و خطا سپري شده است.

دكتر سيد محمد آذركار ادامه داد: در حوزه آموزش و پرورش به خاطر گستردگي فعاليت هاي آن از يك سو و بسط و توسعه آن در تمام شئونات جامعه و همچنين پيچيدگي مشكلات و مسائل آموزشي از سوي ديگر ما را ناگزير كرده كه به سمت پژوهش روي آورده و مشكلات خود را از راه كانال فعاليت هاي پژوهشي بررسي كنيم.

به گفته وي دو دليل عمده براي توجه به بحث پژوهش در آموزش و پرورش وجود دارد، يكي توانمند سازي معلمان در حل مشكلات علمي خودشان و ديگر اين كه معلمان آموزش ديده در حوزه هاي پژوهشي افراد توانمندي هستند كه مي توانند به خوبي يافته ها و ارزش هاي بخش پژوهش را به دانش آموز منتقل كنند.

وي تصريح كرد: ناگزير هستيم از سطح حافظه مداري عبور كرده و به بحث پژوهش محوري برسيم، به عبارتي امروز تكيه بر محفوظات مشكلي را از دانش آموز حل نمي كند مگر به صورت مقطعي و براي برداشتن پاره اي موانع مثل كنكور. ولي هدف اصلي و نهايي آموزش و پرورش در عصر حاضر اين نيست، بلكه توانمند سازي دانش آموز براي حل مشكل بوسيله خودش است و كسي مي‌تواند دانش آموز را به خوبي آموزش داده و توانمند كند كه خودش فرد توانمند باشد.

چون معلمي كه نتواند از عهده مشكل خود برآيد، چگونه مي توان از او انتظار داشت به دانش آموزان حل مسئله را آموزش دهد.

ذات نايافته از هستي بخش

كي تواند كه شود هستي بخش

وي در پاسخ به اين پرسش كه چگونه مي توان شرايط مطلوب را براي پژوهش ايجاد كرد خاطر نشان كرد: براي اين كه بتوانيم شرايط مناسب را براي داشتن معلمي توانمند فراهم كنيم، بايد ابتدا موانع موجود را حتي الامكان از بين ببريم.

باور پژوهشي
يكي از اين موانع نبود باور پژوهش در بين مسئولان و پژوهشگران است يك زمينه اجتماعي، سياسي و اقتصادي باعث ايجاد اين باور يا ناباوري شده است كه پژوهش نمي تواند مشكلي را حل كند كه متاسفانه در برخي موارد خيلي هم اشتباه نيست چون در عرصه پژوهش ضعف هايي وجود دارد كه بايد برطرف كنيم.

سياست گذاري نظام تحقيقاتي
يكي ديگر از موانع، مديريت و سياستگذاري در نظام تحقيقاتي است.

چون پژوهش متولي به خصوصي ندارد، يك سيستم را تعريف نكرده ايم كه يك پژوهشگر توانا را پرورش دهيم تا پژوهش اثر بخش باشد.

پژوهش بر خلاف عرصه هاي ديگر مانند يك فرزند يتيم مي ماند كه هر لحظه از يك جا ارتزاق مي كند و چون اين بي ثباتي وجود دارد، نخواهد توانست به شايستگي رشد و نمو پيدا كند و پژوهشگر يك شخص اثر بخش باشد.

فرهنگ پژوهش
در اين حوزه هم مشكلاتي داريم.

به عنوان مثال نبود كارگروهي، يكي از مشكلات اساسي حوزه پژوهش است.

ما هميشه مي خواهيم كاري را به صورت انفرادي انجام دهيم، درصورتي كه به خاطر پيچيدگي و مشكلات حوزه پژوهش نياز به تيم هاي پژوهش داريم كه در حوزه هاي مختلف صاحب نظر باشند و متاسفانه از اين بابت بي بهره هستيم.

به اعتقاد وي مسئولان ما به هرحال ناگزيرند بخشي از اعتبارات را به پژوهش اختصاص دهند، اما اين اعتبارات مشكل را حل نمي كند مگر آن كه باور پژوهشي را ايجاد كنيم.

پژوهشگران
پژوهشگران ما هم با مشكلاتي نظير چند شغله بودن و وجود ديدگاه اقتصادي وانتفاعي نسبت به پژوهش و با نبود جايگاه و احترام اجتماعي مواجه اند كه مي تواند در كار پژوهش خدشه ايجاد كند.

قوانين و مقررات
در اين بخش بي ثباتي و ديوان سالاري حاكم بر بخش پژوهش مشكلات زيادي را براي پژوهش و پژوهشگر به وجود مي آورد.

مشكلات اعتباري
در اكثر ادارات و از جمله آموزش و پرورش در هنگام تخصيص اعتبار، آخرين اولويت، مسائل پژوهش است، يعني بايد تمام مشكلات و گرفتاري هاي ما حل شود، در آخر اگر چيزي ته كيسه باقي بماند به پژوهش و تحقيق اختصاص مي يابد.

البته در يك سال گذشته خوشبختانه نگرش مسئولان سازمان در اين خصوص تغيير كرده كه ما آن را به فال نيك مي گيريم، ولي مسئله مهم اين است كه بايد از سطوح بالاتر و وزارت‌خانه تاكيدات بيشتري در مورد مسئله پژوهش صورت گيرد و اعتبارات شايسته و مناسب و در حد مشكلاتي كه وجود دارد، به بخش پژوهش اختصاص يابد.

كاربرد نتايج
وي گفت: آخرين مانع مربوط به كاربرد نتايج پژوهش است.بسياري از پژوهش ها با سختي ها و هزينه هاي زيادي انجام مي شود ولي فقط مجلد شده و زينت بخش كتابخانه ها مي شود.در واقع استفاده عيني و عملي از آن نمي شود و شايد اعراض مسئولان مختلف از انجام كارهاي پژوهشي اين است كه يك خروجي و نتيجه ملموس از آن نمي بينند.

آذركار ادامه داد: ما سعي كرده ايم در حوزه پژوهشي سازمان آموزش و پرورش يك تيم كاري را تحت عنوان كميته كاربست يافته هاي پژوهش فعال كنيم تا با بررسي كارهاي پژوهشي ببينيم به چه دردي مي خورد و چگونه مي توان از آن استفاده عيني و عملي كرد.

به گفته وي در استان فرهنگيان علاقه مند به پژوهش زياد هستند، ولي نتوانسته ايم آن طور كه بايد شرايطي را براي فعاليت هاي پژوهشي آن ها فراهم كنيم.

وي افزود: در خراسان جنوبي حدود 500 فرهنگي داراي مدرك كارشناسي ارشد و دكترا داريم كه رقم خوبي است ولي همان طور كه گفتم به علت مشكلات موجود نتوانسته ايم كاري بكنيم كه همه اين ها به سمت پژوهش جذب شوند و باز كساني را داريم كه تحصيلات تكميلي نداشته ولي به تحقيق علاقه مند هستند كه مي توانيم به عنوان مشق و تمرين برخي كارهاي پژوهشي را به آن ها بسپاريم.وي در خصوص اقدامات انجام شده در اين زمينه عنوان كرد: يك جشنواره اقدام پژوهشي توسط وزارتخانه قرار است بر پا شود كه ما متولي آن هستيم و براي معلمان علاقه مند دوره گذاشته و ثبت نام مي كنيم و آنان كارهاي اقدام پژوهشي شان را مي توانند براي ما بفرستند تا بهترين آثار پس از انتخاب به وزارت خانه ارسال شود.وي در خصوص تحقيقات و تاليفات فرهنگيان كه منجر به كسب امتياز براي آنان مي شود هم گفت: بسياري از همكاران فرهنگي ما مقالاتي را آماده كرده و با چاپ در روزنامه ها براي بخش آثار و تاليفات ادارات و سازمان آموزش و پرورش مي فرستند كه من از آن ها خواهش مي كنم تنها ديدگاه كسب امتياز را نداشته باشند بلكه در نظر بگيرند تا يك اثر ماندگار بر پايه مباني علمي انجام شده را ارائه دهند تا بستري براي فعاليت هاي بعدي باشد.

به گفته وي سازمان آموزش و پرورش بر پايه نيازسنجي هايي كه در مناطق مختلف انجام داده، يك سري اولويت هايي را مشخص كرده كه در آينده اي نزديك در قالب يك فراخوان اعلام خواهد شدكه فرهنگيان صاحب نظر و علاقه مند در امر پژوهش ما را ياري دهند.

مسئول پژوهشكده تعليم و تربيت استان در خصوص فعاليت هاي اين مركز عنوان كرد: به منظور توسعه فرهنگ پژوهش در بين معلمان و مشاركت آن ها در انجام پژوهش به صورت فراخوان برنامه معلم پژوهنده را به شيوه استاني و منطقه اي برگزار كرده ايم.

همچنين در راستاي اجراي نيازهاي آموزش و پرورش طرح هاي پژوهشي بين المللي، ملي، استاني و منطقه اي را به اجرا در آورده ايم.

وي ادامه داد: به منظور تقويت انگيزه پژوهش در كاركنان آموزشي مدارس دوره هاي علمي پژوهشي با تاكيد بر اقدام پژوهشي انجام و تا حد امكان پايان نامه هاي كارشناسي ارشد و دكترا را مورد حمايت قرار داده ايم.

وي ديگر اقدامات صورت گرفته را هم اين گونه ذكر كرد:

*راه اندازي و پشتيباني كميته هاي پژوهشي به منظور توسعه فرهنگ پژوهش در مراكز آموزشگاهي مستعد.

*ارائه خدمات كتابخانه و سايت.

حدود 6000 هزار كتاب كه عموما مرجع هستند به علاوه 60 مجله و خبرنامه مربوط به مباحث آموزش كه همكاران فرهنگي مي توانند با استفاده از آن ها به يافته هاي پژوهشي سازمان ها و پايان‌نامه هاي تخصصي دسترسي داشته باشند.

*همكاري با ساير سازمان هاي متولي امر پژوهش به منظور پرهيز از انجام امور موازي و بهره مندي از تجارب پژوهش نهادهاي فرهنگي

*تشكيل جلسه شوراي تحقيقات و كميسيون هاي تخصصي

*حمايت از پژوهشگران فرهنگي با ارائه خدمات و مشاوره پژوهشي

*برگزاري آزمون هاي پژوهشي به منظور شناسايي پژوهشگران و حمايت از آنان

*چاپ ويژه نامه كاربست يافته هاي پژوهشي

*اجراي همايش هاي علمي پژوهشي و تقدير از پژوهشگران، معلمان پژوهنده و ...

به گفته وي تمام فرهنگيان استان چه اداري و چه آموزشي و همچنين دانشجويان مراكز تربيت معلم مي توانند با ارائه حكم كارگزيني و يك قطعه عكس به صورت رايگان از اين پژوهشكده استفاده كنند.

وي با بيان اين كه به علت محدوديت نيروي انساني فعاليت پژوهشكده هم اكنون در ساعت هاي اداري است تصريح كرد: ولي با توجه به تجربيات سال هاي قبل، قصد داريم به زودي شرايطي را فراهم كنيم تا در خارج از وقت اداري هم سرويس دهي صورت گيرد.
سه شنبه 24 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 338]