واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: بركات نمازهاي جمعه و جماعات
نماز، ستون دين است كه روح انسان را با خدا و صفات نيكوي الهي ارتباط ميدهد و با مقدماتش مانند وضو، بدن و روح را از گرايش به بدي و آلودگي بازميدارد و به پاكي و درستي ميكشاند. نماز، بهترين كار و مانند آب جاري است كه گناهان را ميشويد و انسان را از كارهاي ناشايست و فساد، بازميدارد.
نماز، حالت يك ملكه ذهني است كه در نهاد شخص به وجود ميآيد و او را از كارهاي ناشايست مثل دروغ، غيبت، تهمت، همراهي با ظالم و رباخواري بازميدارد. همچنين عدالت شرطي است كه نمازگزار بايد احراز كند تا بتواند در نماز جماعت حضور يابد. هرگاه اين شرط را براي پيشنماز احراز نكرد، بايد به افراد ديگري توجه و برنامه نماز جماعت خود را در مكانهاي ديگر اجرا كند.
با عنايت به اهميت نماز جماعت و جمعه، اشاره به پارهاي نكات در اين زمينه نيز مناسب خواهد بود. جايگاه امام جماعت و جمعه در نمازهاي يادشده مساوي يا كمي جلوتر از نمازگزاران و همسطح يا اندكي پائينتر از آنان است. براي نمازگزار مكروه است كه ذكرها را به گونهاي بلند بگويد كه امام بشنود و بر امام است كه حال ضعيفترين نمازگزاران در ركوع، قنوت و سجود را رعايت كند و در صورت اشتباه، هريك ميتوانند مراتب را به نحو مقتضي به يكديگر منعكس كنند، اما در هر حال اگر براي نمازگزار مشخص است كه امام در اقامه نماز در اشتباه است، نميتواند از او پيروي كند.
در حفظ حقوق نمازگزاران ظرافتهايي است، از جمله آنكه نقل شده است كه امام خميني(ره) به محل جماعتي وارد نشدند، تا كفشهاي نمازگزاران را جمع كردند تا از پا گذاشتن بر روي آنها جلوگيري شود. همچنين آوردهاند كه ايشان در عين تواضع، براي رعايت نمازگزاران نمازهاي جماعت را سريع اقامه ميكردهاند.
از نكات مهم ديگري كه امام خميني(ره) همواره روحانيون را به آن سفارش ميفرمودند، رعايت زيطلبگي است. ايشان در جايي خطاب به ائمه جمعه ميفرمايند «اگر روزي از نظر زندگي از مردم عادي بالاتر رفتيد، بدانيد كه دير يا زود مطرود ميشويد.»
پيامدها و آثار نماز جماعت
با آنچه در تعريف نماز و اهميت و شرايط نمازهاي جمعه و جماعت به طور اجمال اشاره شد، اكنون راحتتر ميتوان به آثار و بركتهاي نمازهاي جماعت و جمعه پرداخت.
از آثار نماز آنچه در متون اسلامي و فقهي ذكر شده است، در حوزههاي ديني، رواني و روانپزشكي. اخلاقي و تربيتي، اجتماعي، سياسي، معنوي و حتي مادي ميتوان ياد كرد. نماز ستون دين است و با قبولي آن، ساير اعمال پذيرفته ميشود. نماز موجب تقرب به خدا است و آرامش قلب ها و خشوع و رستگاري و تمركز فكر و بازداشتن از بديها را به دنبال دارد و باعث نظافت و طهارت ظاهري، رعايت حلال و حرام، وقتشناسي و نظم در امور، تعاون و همكاري و تلاش جمعي در جهت حل مشكلات و مسائل جامعه اسلامي ميشود.
اهميت نمازهاي جماعت و جمعه
از آنجا كه اسلام توجه خاصي به جماعت و اتفاق و همراهي و همدلي مردم دارد، همواره سعي كرده است حتي در انجام امور عبادي اين گرايش را به مؤمنان تلقين و يادآوري كند. عبادت در هر دين و مسلكي ميتواند به صورت انفرادي و دور از چشم ديگران انجام شود، اما در اسلام به انجام گروهي آن تأكيد شده است. انسان در هر روز پنج نوبت نماز نميخواند كه براي جماعت آنها ثواب بسياري ذكر شده است. در كنار آن براي روزهاي جمعه هر هفته، نماز جمعه با شرايط خاص سفارش شده و قرآن كريم ارزش آن را بالاتر از هر تجارتي ذكر كرده است و سرانجام مسلمانان توانمند سالانه و در يك زمان مشخص، به اجتماع در كنار خانه خدا به نام حج دعوت شدهاند. در هر روز افراد يك خانواده يا كوچه و محله و در هر جمعه افراد يك محله و شهر و در هر سال افراد واجد شرايط از جهان اسلام، براي انجام فرايض ديني به اجتماع دعوت شدهاند.
شرايط نمازهاي جماعت و جمعه
نمازهاي جماعت حداقل با دو نفر قابل اقامه است كه يك نفر امام و يك نفر مأموم باشد. امام براي مردان و زنان بايد مرد باشد، اما امام براي زنان اگر زن باشد، بلااشكال است. نمازجمعه مانند نمازهاي صبح دوركعت و مستحب است در ركعت اول بعد از حمد، سوره جمعه و در ركعت دوم بعد از حمد، سوره منافقين خوانده شود، با دو قنوت كه در ركعت اول قبل از ركوع و در ركعت دوم بعد از ركوع انجام ميشود. نمازهاي جمعه با حداقل 5 نفر مرد كه يكي از آنها امام است و در فاصلهاي كه حداقل يك فرسنگي آن نماز جمعه ديگري نباشد، قابل اقامه است. نمازهاي جمعه دو خطبه دارند كه بايد قبل از نماز خوانده شوند.
از مسائل مهم در نمازهاي جماعت و جمعه، شرايط امام جماعت است.
امام جماعت بايد بالغ، عاقل و عادل باشد. در مورد عدالت امام جماعت و جمعه جاي تأمل بيشتر است. امام خميني(ره) عدالت را حالت نفساني ميدانند كه لازمه آن تقوايي است كه شخص را از ارتكاب گناهان كبيره و اعمالي كه نشانگر بياهميتي او نسبت به دين است، باز ميدارد.
امام رضا(ع) فرمودهاند: «اينكه دستور داده شد نماز جماعت بخوانند، براي اين است كه اخلاص، توحيد، اسلام و عبادت علني انجام شود.
اين مهم باعث ميشود شكوه، عظمت و حضور اسلام براي دوست و دشمن ظاهر شود كه از مهمترين دستاوردهاست و به نوعي خود موجب تويج دين ميشود.
شنبه 21 دي 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اطلاعات]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 118]