دست ها و نقش ها

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: دست ها و نقش ها
؛معرق كاشي
معرق كاشي عبارت است از قطعه هاي بريده شده كاشي كه نقوش مختلف از رنگ هاي متفاوت تراشيده مي شود و در كنار يكديگر قرار مي گيرد و به شكل قطعات بزرگي درمي آيد و روي ديوار نصب مي شود تا زينت بخش بنا شود.اين نقوش گاهي از نقش هاي گره چيني هندسي و گاهي از نقش هاي مختلف ديگر همچون بوته سازي ها و اسليمي ها تشكيل مي شوند كه هركدام جداگانه يا با تلفيق با يكديگر مي توانند بنايي را زينت بخشند.معرق كاشي در دوره سلجوقيان -قرن ٤ هجري- به سوي كمال رفت و بسيار متداول شد و در قرن هشتم هجري هنرمندان معرق كار پيشرفت قابل توجهي كردند و موفق شدند اجزايي را كه اشكال معرق از آن ها تشكيل مي شود كوچك تر كنند و لطيف ترين و زيباترين اشكال بنايي و هندسي را نمايش دهند.كاشي كاري و معرق كاشي در مشهد معمول است. در روزگار صفوي اين هنر پررونق شد اما در دوران قاجاريه به فراموشي دچار شد و در آثار اين دوران،كاشي معرق ديده نمي شود.مروري بر تاريخ كاشي كاري اسلامي نشان مي دهد كه در ميان روش هاي گوناگون كاشي كاري،معرق كاشي با وجود پرهزينه بودن،بيش از ساير روش ها مورد استفاده قرار گرفته و اين احتمالا به اين دليل بوده است كه در اين روش از نظر نقش و رنگ كيفيت بهتري را مي توان به دست آورد. فرآيند اجراي كاشي معرق داراي مراحل مختلف به شرح زير است:١ - طراحي طبق اندازه سطح مورد نظر ٢- برش كاشي ها براساس الگوي طرح و پرداخت آن ها ٣- قرار دادن كاشي ها در كنار هم براي كامل كردن طرح مورد نظر ٤- چسباندن كاشي ها به هم از طريق ملاط ريزي در پشت آن ها و در قالب هاي آماده شده ٥- پس از محكم شدن ملاط،قطعات يك پارچه كاشي معرق روي سطح اصلي كه مي تواند ديوار،سقف گنبد و غيره باشد،به كمك ملاط نصب مي شود.از بهترين نمونه هاي كاشي كاري معرق مي توان به مسجد گوهرشاد مشهد و مدرسه غياثيه خواف اشاره كرد.هم اكنون نيز در توسعه حريم حرم رضوي و ساخت فضاهاي جديد آن از كاشي كاري معرق استفاده بسياري مي شود.
شنبه 21 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 147]