«عسلويه دوم» و كم تحركي ايران در بهره برداري از منابع گاز

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: «عسلويه دوم» و كم تحركي ايران در بهره برداري از منابع گاز
اخيرا برخي مسئولان از «خانگيران» سرخس به عنوان «عسلويه دوم» در آينده اي نزديك نام مي برند چرا كه معتقدند ذخاير گاز اين منطقه و پتانسيل هاي موجود، به خوبي امكان تحقق اين هدف را ميسر مي سازد ولي مشروط بر آن كه ايران در اين رهگذر همانند برخي حوزه هاي نفت و گاز ديگر وقت كشي و تساهل نكند چرا كه با وضعيت بحراني اقتصادي و اهميت سوخت هاي فسيلي در معادلات بين المللي كشور بيش از پيش به بهره برداري صحيح و اصولي از اين منابع نياز دارد. در واقع در سايه تساهل و تسامح هايي از اين دست است كه كشورهايي همچون تركمنستان با صدور مقدار ناچيزي گاز به كشور ما درآمدهاي فراواني به جيب مي زنند و علاوه بر آن از گاز صادراتي خود به عنوان اهرم فشاري نيز بهره مي برند.

كريدور انرژي شمال به جنوب
استاندار خراسان رضوي در جلسه هماهنگي ميان مسئولان معاونت برنامه ريزي نهاد رياست جمهوري و ساير مسئولان مرتبط در ايجاد كريدور انرژي شرق كشور، ذخاير گاز منطقه خانگيران سرخس را از مزيت هاي باارزش عنوان كرد و گفت: اين منطقه ظرفيت تبديل شدن به كريدور انرژي شرق كشور را داراست.

محمدي زاده به نكته قابل تأمل و مهمي اشاره كرد و اظهار داشت: ذخاير گازي خانگيران با تركمنستان مشترك است ولي طي سال هاي گذشته هيچ اقدام جديدي براي اكتشافات و توسعه بيشتر اين مخازن عظيم انجام نشده است.

وي مي افزايد: موقعيت ويژه جغرافيايي و مخازن غني خانگيران به گونه اي است كه مي تواند «عسلويه دوم» در كشور باشد و هم اكنون نيز ذخاير نفت و گاز منطقه ويژه اقتصادي سرخس، گاز مورد نياز ٦ استان كشور را تامين مي كند.

محمدي زاده يادآور مي شود: سرمايه گذاري در اين بخش مي تواند قدرت ما را هم از لحاظ اقتصادي و هم از لحاظ ايمني و تعاملات منطقه اي افزايش دهد.

استاندار خراسان رضوي مي گويد: توسعه منطقه خانگيران با فرض ايجاد يك كريدور انرژي در شرق كشور براي انتقال گاز شمال شرق كشور به جنوب طراحي شده است و با اين اقدام وضعيت اقتصادي شرق كشور دچار تحول خواهد شد.

وي همچنين تاكيد مي كند: ايجاد صنايع تبديلي در اولويت اقدامات اجرايي كريدور انرژي شرق كشور است و كلنگ نخستين طرح هاي آن به زودي به زمين زده خواهد شد.

وي تصريح كرد: تعدادي طرح مطالعاتي نيز در دانشگاه فردوسي مشهد به نتيجه رسيده و در صورت حمايت سرمايه گذاران اين طرح هاي نوين اجرايي مي شود.

محمدي زاده همچنين مي گويد: ايجاد نيروگاه هاي توليد برق با هدف صادرات به كشورهاي همسايه و به ويژه افغانستان از جمله اهداف مورد نظر براي ايجاد كريدور انرژي است.

هم اكنون به جز در زمان اوج، مصرف گاز استان پايين است و با ايجاد كريدور انرژي مي توانيم از گاز توليدي براي ساير مصارف استفاده كنيم.

مديريت منابع انرژي
يك كارشناس انرژي و مدرس دانشگاه معتقد است موقعيت خاص جغرافيايي و دارا بودن منابع غني انرژي، لزوم توجه به مديريت منابع انرژي را بيشتر مي كند.

دكتر يدقار مي گويد: ژئوپلتيك خاص كشور ما مي تواند ما را تبديل به شاهراه انتقال انرژي كند، تا هم امنيت و اقتصاد كشورمان تامين شود و هم بتوانيم تعامل سازنده اي از موضع قدرت در منطقه داشته باشيم.

وي مي افزايد: مديريت منابع انرژي به معني سرمايه گذاري كامل توسط منابع داخلي نيست، بلكه ما مي توانيم منابع خارجي را مديريت كنيم و در كنار منابع و مشاركت بخش خصوصي داخلي تنها از نقش ژئوپلتيك كشورمان بهره برداري كنيم و با ترانزيت انرژي گامي اساسي در توسعه كشور برداريم.

اين مدرس دانشگاه مي افزايد: بخشي از قدرت كشورها به مديريت انرژي مربوط مي شود و بعضي از كشورها نيز با قدرت نظامي يا فرآوري انرژي و يا داشتن منابع آن را به دست مي آورند.

دكتر يدقار به شرايط خاص شرق كشور اشاره مي كند و مي گويد: در شرق كشور مشكل اشتغال و كمبود صنعت را شاهد هستيم و انتقال گاز شمال شرقي به جنوب كشور مي تواند باعث رونق و آباداني اين مسير شود. به عبارت ديگر اين پروژه درصدد است بين مراكز توليد در شمال و مصرف در جنوب ارتباط برقرار كند.

وي مي افزايد: موقعيت خاص جغرافيايي ما به گونه اي است كه مي توانيم تبديل به شاهراه انتقال انرژي شويم.

وي به نكته جالب توجهي در رابطه با گاز منطقه خانگيران اشاره مي كند و مي گويد: برخلاف پارس جنوبي و ميدان مشترك گازي بين ما و قطر كه مكش گاز به سمت قطر است، در خانگيران موقعيت ايران نسبت به تركمنستان بهتر است و به علاوه هنوز منابع انرژي ديگري در منطقه وجود دارد كه اكتشاف نشده است.

رشد منطقه
از آن جايي كه قرار است گاز منطقه خانگيران به وسيله لوله به جنوب كشور انتقال يابد، ظاهرا در مسير انتقال نيز برنامه هايي براي استفاده از آن وجود دارد.

مديرعامل منطقه ويژه اقتصادي سرخس در اين باره مي گويد: مسلما انتقال گاز شمال شرق به جنوب كشور عامل توسعه شرق كشور خواهد بود زيرا اين مناطق محروم به شدت نيازمند اشتغال زايي مي باشد و فرآوري گاز در اين مناطق مي تواند كمك فراواني به آباداني و رونق اين مناطق كند. علي پور مي افزايد: فرآوري گاز مي تواند در ٢ نقطه انجام شود. اول در خود منطقه ويژه اقتصادي سرخس و سپس در طي مسير به جنوب و در نقاطي كه آمادگي بيشتري براي احداث پالايشگاه دارد.

وي مي افزايد: خوشبختانه شرايط خاص منطقه ويژه اقتصادي سرخس به گونه اي است كه بسترهاي سرمايه گذاري براي حضور بخش خصوصي و سرمايه گذار خارجي آماده است و چنان چه بتوانيم از نيروهاي متخصص استفاده كنيم، درآمدزايي زيادي از طريق انتقال گاز به جنوب عايد كشورمان مي شود.

همچنين تاجرزاده مشاور پالايشگاه گاز شهيد هاشمي نژاد (منطقه سرخس) نيز مي گويد: با راه اندازي اين پروژه چشم انداز خوبي براي پيشرفت استان خراسان رضوي و منطقه شرق كشور ايجاد مي شود.

وي مي گويد: هرچند اين پروژه مي تواند درآمدزايي زيادي براي كشور داشته باشد اما معتقدم كه مسائل سياسي اين قضيه بسيار پررنگ تر از مصاديق اقتصادي آن است.

وي مي افزايد: راه اندازي كريدور انرژي شرق كشور، تضمين كننده امنيت كشور است و اگر بتوانيم با سرمايه گذاري مناسب همانند منطقه عسلويه در استان خراسان رضوي ايجاد كنيم، رونق و آباداني زيادي براي منطقه فراهم كرده ايم.

البته وي چند نكته در اين رابطه مطرح مي كند و مي گويد: بايد توجه داشت كه انتقال گاز، همانند انتقال نفت آسان و راحت نيست و هم اكنون نيز ظرفيت كافي براي بهره برداري كامل از اين منابع نداريم ولي اكتشافات ما هم چنان در حال انجام است و اميدواريم بتوانيم با كشف ميادين گازي ديگر و مشاركت دولت و بخش خصوصي حداكثر بهره برداري از منابع گازي منطقه را داشته باشيم.

بهره برداري و تجارت ضعيف
هرچند منابع گازي سرخس طبق اظهارنظر كارشناسان و مسئولان مي تواند منبع تحولي براي كشور و به خصوص شرق كشور باشد اما يك عضو كميسيون انرژي معتقد است روند بهره برداري گاز در كشور ما چندان مطلوب نيست و اين مسئله منابع گاز خانگيران را نيز تحت تاثير قرار مي دهد.

حسيني صدر مي گويد: با توجه به اين كه كشور ما داراي دومين ذخاير غني گاز در جهان است، متاسفانه در رابطه با تجارت و ترانزيت آن سهم خاصي در جهان نداريم.

وي مي افزايد: هم اكنون به عنوان مثال در پارس جنوبي و در ميادين مشترك، رقيب چندين برابر ما برداشت مي كند و ما از اين منابع پرثروت برداشت كافي نداريم.

اين عضو كميسيون انرژي مي افزايد: كشوري مثل الجزاير كمتر از يك درصد گاز جهان را در اختيار دارد اما حدود ١٥ درصد تجارت جهاني گاز در اختيار اين كشور است.

اين به خوبي نشان دهنده ضعف ما در تجارت گاز است زيرا هم اكنون هيچ كشوري از نظر گازي به ما وابسته نيست.

حسيني صدر مي افزايد: در قرن كنوني اهميت گاز از نفت نيز بيشتر شده است و بايد ما نيز با استفاده از مديريت صحيح و سرمايه هاي سرگردان بخش خصوصي، حضور فعال تري در اين عرصه داشته باشيم.

وي پيشنهاد جالب توجهي مطرح مي كند و مي گويد: دولت بايد بتواند سرمايه هاي بخش خصوصي را به سمت بهره برداري از ميادين گازي هدايت كند و تضمين هاي لازم را نيز به سرمايه گذاران بدهد.

هزينه راه اندازي يك دكل بهره برداري از گاز در دريا يا خشكي حدود ٢٠٠ تا ٣٠٠ ميليارد تومان است و اصل سرمايه نيز طي مدت يك سال و نيم به سرمايه گذاران بازمي گردد. سرمايه گذاري در قسمت گاز از جمله سودآورترين سرمايه گذاري هاست.

به هرحال صحبت هاي كارشناسان و صاحب نظران گوياي اين واقعيت است كه منابع گاز خانگيران سرخس مي تواند منشاء تحول عظيمي در استان هاي خراسان و شرق كشور باشد.

هرچند طي سال هاي گذشته در ميادين مشترك پارس جنوبي تجربه چندان موفقي در برداشت گاز -با توجه به حضور رقيب فطري- نداشتيم، اما اميدواريم اين تجربه ها چراغ راه آينده ما براي برداشت از ساير منابع گازي كشورمان باشد.
جمعه 20 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 70]