حسين (ع ); امام نمازگزاران ظهر عاشورا

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: حسين (ع ); امام نمازگزاران ظهر عاشورا
مجيد زندي
هنگام ظهر عاشورا سپاه اندك امام حسين (ع ) در عين نبرد و شهادت برخي از ياران متوجه نماز مي شوند ابوثمامه صيداوي كه نام اصلي اش « عمروبن عمرو » بوده به سفارش امام (ع ) عمل مي كند و وقت نماز را به امام (ع ) يادآور مي شود.
اگرچه اصل حماسه عاشورا و شهادت امام حسين (ع ) و يارانش و اسيري نوباوگان مصطفي (ص ) غم انگيزترين تراژدي تاريخ بشري است اما داستان نماز ظهر عاشورا پيام معنوي خاصي دارد. از نحوه آگاه كردن وقت نماز از سوي اين يار باوفاي حضرت تا شيوه اقامه نماز و شهادت پاسداران سيدالشهدا در زمان اقامه نماز و... نوع ديگري از پيام عاشورا تعريف مي كند كه توجه به آن خود سبب درس هاي فراواني مي شود كه نگاهي دوباره به آن را در اين ايام و به ويژه در آستانه تاسوعا و عاشوراي حسيني ضروري مي سازد.
در آن هنگام ابوثمامه به امام عزيزش مي گويد : « جانم فدايت مي بينم كه اين مردمان به تو نزديك شده اند و سوگند مي حورم كه تو كشته نخواهي شد مگر اينكه من پيش از شما كشته شوم » ! او اين مژده را پيشتراز امام خود دريافت كرده بود و به آن ايمان داشت . امامي كه از روز نخست حركت خود از صحراي عرفات اين مسير را مي شناخت و روايت لحظه لحظه حركت و شهادت خود و اسيري خواهرش و عزيزانش را از جدش شنيده بود.
امام حسين (ع ) نيز از اين منادي نماز به زيباترين شكل تشكر مي كند و مي فرمايد : « ما را به ياد نماز اول وقت انداختي خدا تو را از نمازگزاران ذاكر قرار دهد. آري زوال ظهر است و آغاز وقت نماز از اينها بخواهيد دست از جنگ بردارند تا ما نماز بخوانيم . »
لحظه اي ديگر به آرامش نهفته در جملات امام (ع ) دقت كنيم . گويي نبرد با 30 هزار سپاه دشمن نزد او روبرو شدن با خس و خاشاك و گردوغبار بيابان است . جسم و تن آنقدر براي او بي ارزش است و مواجه شدن با آنهايي كه به جسم و تن اهميت مي دهند را نيز مواجه شدن با بي ارزش ترين نشانه هاي روي زمين مي پندارد. لحظه اي به مرگ فكر نمي كند به نماز مي انديشد و از يار باوفايش هم سپاسگزار است !
او به يقين رسيده بود و پرده اي پيش چشم حسين (ع ) نبود همه 72 تن نيز فهميده بودند چه خبر است همچنانكه حسين (ع ) به خواهرش گفته بود جدم محمد(ص ) پدرم علي (ع ) مادرم فاطمه (س ) و برادرم حسن (ع ) منتظر من هستند. چنين فرصتي براي اقامه نماز شب قبل از عاشورا نيز اتفاق افتاده بود و حسين (ع ) از ابوالفضل (ع ) مي خواهد از ابن سعد امشب را مهلت بگيرد و اگر مي تواني جنگ را تا فردا به تاخير بينداز! « آنان را از ما بازگردان تا نماز بخوانيم و دعا كنيم و از خدا آمرزش بخواهيم . خدا مي داند كه من نماز و تلاوت قرآنش را و دعا و استغفار را بسيار دوست دارم » .
چه مي خواهم بگويم كه لحظه لحظه حماسه كربلا با خود رمز وراز دارد و اقامه نماز عاشورا هم رمز و راز خاص خودش را نهفته دارد. رمزي كه نشانه تعهد عارفانه بنده خاص خداست . نبرد را با درخواست از دشمن متوقف مي كند تا به اقامه اصلي ترين دستور الهي عمل كند تا پس از اقامه نماز به ملاقات جدش برود انسان كاملي كه مي خواهد در آخرين لحظات عمر خاكي اش با پروردگار سخن بگويد و خود را براي شهادت در راه خدا آماده سازد. شهادتي كه مي بايست برتر از حماسه پذيرش آتش نمرود از سوي ابراهيم خليل الله و حماسه قربانگاه منا از سوي اسماعيل ذبيح الله شود تا لقب « ثارالله ـ خون خدا » براي هميشه براي حسين (ع ) قرار گيرد. خوني كه مي بايست در جوشش ابدي بماند و روشنگر راه همه آزادگان عالم باشد. آزموني الهي كه نسل محمد(ص ) دوباره از آن سربلند بيرون آمد.
در چنين لحظه اي نماز ظهر عاشوراي حسين (ع ) و يارانش به اوج عبوديت فرزندان آدم تبديل مي شود كه ياران شيطان فقط به تماشاي آن مي ايستند. مرز حق و باطل مشخص مي شود و عبادت سرخ براي هميشه تاريخ به نام حسين (ع ) ثبت مي شود و نماز اقامه مي شود.
در اين عصر و خصوصا در ظهر عاشورا ما نيز به خونخواهي حسين (ع ) به عزاداري مي پردازيم . اما نماز ظهر عاشورا عزاداران حسيني (ع ) تكميل كننده عزاداريهاي واقعي است تا همانند حماسه حسيني روحي معنوي و پيوندي ناگسستني با نماز برقرار شود و اكنون نيز اين معروف الهي در بسياري از هيات ها و دسته هاي عزداري انجام مي شود.
آقاي جواد بصاره عضو هيات عزاداري حضرت ابوالفضل (ع ) خيابان نبرد در شرق تهران در زمينه فرهنگ سازي براي اقامه نماز ظهر عاشورا نظر جالبي دارد و مي گويد : ما براي اقامه نماز ظهر عاشورا برنامه خاصي داريم كه خوشبختانه از سوي همه اعضا مورد استقبال قرار گرفته است به اين شيوه كه روز عاشورا همراه دسته عزاداري يك وانت موكت داريم و به محض رسيدن به ظهر شرعي در هر محلي در مسير كاروان كه باشيم سينه زني و زنجيرزني را متوقف و با اجازه از اهالي محل نماز جماعت را اقامه مي كنيم .
وي مي افزايد : در اقامه نماز ظهر عاشورا همسايه ها هم به كمك ما مي آيند و هر يك فرش و موكتي را براي احيا اين فريضه واجب در اختيار عزاداران حسيني قرار مي دهند.
آقاي بصاره ادامه مي دهد : به نظر من مسئولان هيات ها بايد شرايط مناسب را براي اقامه نماز ظهر عاشورا فراهم كنند و اگر اين امكانات آماده باشد جوانان به خوبي استقبال مي كنند و در زمينه فرهنگ سازي براي اقامه نماز به ويژه نمازجماعت بسيار اثرگذار است .
حجت الاسلام محسن فاطمي نيا دبير ستاد اقامه نماز استان و مسئول كانون هاي مساجد سمنان نيز كه خود اكنون در كربلا حضور دارد در زمينه اهميت گسترش اقامه نماز ظهر عاشورا در دسته هاي عزاداري امام حسين (ع ) مي گويد : احيا دين اسلام و جلوگيري از انحراف آن براساس خواسته هاي امويان و يزيديان از اهداف اصلي قيام حسين (ع ) بود. به همين دليل حماسه امام حسين (ع ) براي مقابله با طاغوت فقط با شهيد شدن او و يارانش اتفاق نيفتاده بلكه آقا سيدالشهدا با اقامه نماز جماعت ظهر عليرغم محاصره دشمن جنگي عقيدتي نيز در كربلا به راه انداختند كه همانا اعلام پايبندي خويش به اصول و مباني ديني بوده است .
وي ادامه مي دهد : جايگاه نماز در اسلام همان بس كه امام صادق (ع )فرمودند « اگر نماز انسان قبول شد بقيه كارهاي خير و عبادات او هم قبول خواهد شد و اگر نماز قبول نشود هيچ عمل خيري از انسان قبول نخواهد شد » . امام حسين (ع ) هم مي توانستند در ظهر عاشورا در پناهگاه يا خيمه نماز خود را اقامه كنند اما عليرغم كمي عده خود در آن ميدان جنگ اقامه نماز كردند تا به همه عالم بياموزند كه اگر او شهيد شد به خاطر نماز و عقيده بود و با اين كار به همه مومنان هم يادآور شدند كه نماز حتي در معركه جنگ نيز نبايد ترك شود اگرچه در نماز جنگ به طور معمول نماز خوف مي خوانند اما با تشخيص امام حسين (ع ) در اين روز بايد هدف قيام او حتي براي سپاهيان دشمن مشخص شود كه خود يك اتمام حجت هم بوده است .
حجت الاسلام فاطمي نيا مي گويد : در اين زمان هم اصلي ترين كار عزاداران حسيني در ظهر عاشورا بايد نماز باشد. قبل و بعد از نماز مي توانند عزاداري كنند اما كدام حركت مي تواند بيشتر از نماز مبلغ ماهيت معنوي قيام امام حسين (ع ) باشد
وي فعاليت هاي ستاد اقامه نماز استان سمنان در خصوص اقامه نماز ظهر عاشورا را مربوط به چند سال پيش مي داند و مي گويد : نماز ظهر عاشورا معمولا در ميدان امام حسين (ع ) سمنان اقامه مي شود لذا امسال هم عمل اقامه نماز ظهر عاشورا در اين ميدان مهيا شده تا نماز ظهر عاشوراي امسال نيز در اين محل با حضور عزاداران حسيني اقامه شود.
وي مي افزايد : انشاالله دعاي امام حسين (ع ) كه در حق يار باوفاي خود فرموده بود « انشاالله از نمازگزاران واقعي باشد در حق همه عزاداران حسيني هم گسترش يابد زيرا امام (ع ) در اين دعاي خود نشان مي دهند كه نمازگزار واقعي شاخصه هاي دارد كه حق آن را تنها خداوند باريتعالي اهدا خواهد كرد.
مسئول كانون هاي فرهنگي مساجد سمنان ادامه مي دهد : اينكه سفارش قرآن است و همه بزرگان دين هم مي فرمايند كه نماز باعث نابودي فحشا و منكر مي شود امروز جامعه ما بيش از هر زماني براي عمل به اين تكليف الهي محتاج تر است زيرا اكنون انحرافات بسيار زياد شده و تلاش دشمن از حمله مستقيم نظامي به اين سمت مايل شده كه با سرمايه گذاري مادي و معنوي جوانان ما را به فساد و تباهي اعتياد به موادمخدر و بسياري ديگر از آلودگي ها بكشاند كه اگر نماز به جايگاه واقعي خود در جامعه برسد اكثر انحرافاتي كه ما سراغ داريم از جامعه ريشه كن خواهد شد.
وي مي گويد : اصرار قرآن به عنوان طبيب بشريت هم به همين دليل است كه با نماز مي توان مدينه فاضله ايجاد كرد و به همين دليل ادامه مي دهد كه « اين هست و جز اين نيست » يعني اگر به جز معنويت و نماز نشاني هاي ديگري را هم برويم به بي راهه خواهيم رفت و اين تنها نماز است كه مي تواند جامعه را از فحشا و منكر پاك كند.
وي ضمن توصيه به مسئولان هيات ها و وعاظ مي افزايد : البته همه افراد و رسانه هايي كه در عرصه فرهنگ سازي كار مي كنند بايد اين مساله را گوشزد كنند كه هدف عزاداري صرف به صورت يك نماد و نشانه سنتي نيست عزاداري براي امام حسين يعني وفاداري به اعتقاداتي كه امام حسين براي آن كشته شدند و هدف امام حسين (ع ) هم احيا دين جدش رسول خدا(ص ) بوده و اقامه نماز يكي از اركان دين اسلام است .
وي مي گويد : در سال جاري با همكاري ستاد اقامه نماز سپاه پاسداران نيروي مقاومت بسيج و شهرداري سمنان قرار است اقامه نماز ظهر عاشورا به طور جدي در برنامه هاي هيات هاي عزاداري قرار گيرد به اين معني كه از 9 صبح تا 12 ظهر عزاداري و حركت دستجات و 12 ظهر اذان گفته و نماز ظهر اقامه شود تا انشاالله اين سنت حسنه رواج يابد . زيرا به موازات حذف خرافه ها از عزاداريهاي حسيني احيا سنت هاي خوب بايد جايگزين آن شود كه انشاالله همه هيات ها نيز در اين زمينه همكاري خواهند كرد.
حجت الاسلام عباس قدس عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي قزوين نيز در زمينه اهميت اقامه نماز ظهر عاشورا از سوي امام حسين (ع ) مي گويد : به نظر من ايشان مي خواستند به دستورات قرآن عمل كنند زيرا اين توصيه قرآن است كه به ياران پيامبر مي گويد در جنگ برخي از شما در سنگر مراقب پيامبر باشيد و برخي ديگر براي اقامه نماز جماعت بر پيامبر اقتدا كنيد تا نمازجماعت پيامبر ترك نشود ولي نمي گويد همه سلاح را بر زمين بگذاريد و نماز اقامه كنيد.
وي ادامه مي دهد : موضوع مهم ديگر اينكه دشمنان امام حسين مدت ها تلاش كرده بودند كه ايشان را « ترور شخصيتي » كنند بدين مضمون كه مي گفتند حسين خارجي است و از دين خارج شده و نماز نمي خواند به همين دليل امام (ع ) با اقامه نماز جماعت توانستند دفع شبهه كنند و بگويند ما حتي در ميدان جنگ هم به نماز اهميت مي دهيم به همين دليل در راه احقاق اين حق شهيد هم داده اند و دشمنان هم براي ترساندن امام و يارانش مدام تيراندازي مي كردند.
عضو شوراي فرهنگ عمومي استان قزوين ادامه مي دهد : موضوع ديگر اينكه امام حسين (ع ) به يقين رسيده بودند كه شهيد مي شوند و مي خواستند آخرين لحظات عمر خود را هم با نماز تمام كنند. اين نكته بسيار حساسي است چون مي دانستند پيروزي ظاهري در كار اين جنگ نيست .
آقاي قدس دليل ايگر اقامه نماز توسط امام حسين (ع ) را تلاش براي اقامه نماز در اول وقت مي داند و مي گويد : مراقبت و مواظبت به زمان نماز هم براي ايشان با اهميت بود و حتي براي اقامه نماز امان خواستند و گفتند « من نماز را دوست دارم » .
وي مي افزايد : ما هم به عنوان شيعيان امام حسين (ع ) عزاداري را در ظهر عاشورا قطع مي كنيم همچنانكه ان بزرگوار جنگيدن را قطع كرده بود با اين كار مي گوئيم اقامه نماز حتي از عزاداري بر امام حسين (ع ) هم واجب تر است آنگاه ديگر بقيه كارهاي روزمره كه جاي خود را دارد.
اين عضو هيات علمي دانشگاه تلاش براي احيا امور پسنديده و تكميل عزاداري بر سيدالشهدا را مترادف با تلاش براي زدودن خرافه ها و بدعت ها در عزاداري مي داند و مي افزايد : برخي از رفتارها به نام عزاداري كه وهن قيام امام حسين هم محسوب مي شود بايد حذف و به جاي آن اعمال پسنديده اي چون نماز جماعت ظهر عاشورا اضافه شود كه عين رفتار امام حسين (ع ) براي احيا دين جدش رسول خدا(ص ) محسوب مي شود.
وي يكي ديگر از رفتارها كه وهن عزاداري امام حسين (ع ) و حتي گناه كبيره است را بستن راه مردم مي داند و مي افزايد : نظر مراجع و حتي نظر آيت الله العظمي بروجردي اين بود كه ايجاد مزاحمت براي مردم حين عزاداري امام حسين (ع ) گناه است . يا قمه زني كه آسيب رساني به خود است و گناه محسوب مي شود كه متاسفانه به دليل نفوذ دشمن در انحراف عزاداريها به شمار مي رود و به تعبير شهيدمطهري حتي طرح شعارهايي در قالب ذلت و ضعيفي امام حسين (ع ) و يارانش هم وهن عزاداري سيدالشهدا محسوب مي گردد.
وي ايجاد رابطه عميق بين عزاداران حسيني با روحانيت و افراد مطلع در دين كه در سالهاي اخير رايج شده را بسيار اميدواركننده مي داند و مي افزايد : نمونه هاي ديگري از انحرافات تمثال ها و نقاشي هاي عجيب و غريب از امام حسين (ع ) و حضرت ابوالفضل (ع ) و بقيه شهداي كربلا بوده كه به هيچ وجه در شان آن بزرگوار نبوده كه الحمدلله با فرهنگ سازي و مقابله فيزيكي برطرف شده است .
آقاي قدس مي گويد : وجه حماسي و عاطفي قيام امام حسين تكميل كننده وجوه مذهبي و اعتقادي است به همين دليل علماي بزرگوار شيعه اصل عزاداري براي امام حسين (ع ) را بسيار مفيد مي دانند كه به تعبير حضرت امام خميني (ره ) باعث زنده نگه داشتن اسلام شده است ; اما مراقبت از پيرايه هاي ظاهري و انحرافات هم شرط عقل است كه ممكن است در هر حركتي نيز ايجاد شود.
عضو شوراي فرهنگ عمومي استان قزوين مي افزايد : هيچكس نمي گويد حتي به جاي نماز ظهر عاشورا مي توان دعاي ندبه يا زيارت عاشورا خواند هم به اين دليل است كه نماز احيا فريضه الهي و قرائت قرآن است كه به شكل خاصي قرآن و نماز محور قرار مي گيرد و اين هدف است كه همه همت ها براي آن صرف مي شود اگرچه مي دانيم مشكلاتي نيز در اين راه وجود دارد كه رفع مشكلات بر عهده مسئولان هيات هاست تا برنامه هاي عزاداري را به گونه اي تنظيم نمايند كه نماز اول وقت ظهر عاشورا اقامه شود.
وي درباره برنامه هاي خاص اقامه نماز جماعت ظهر عاشورا در استان قزوين هم مي افزايد : خوب است بدانيد اولين اقامه نماز جماعت دسته هاي عزاداري در استان قزوين شروع شده كه پس از آن به ساير استان ها هم سرايت كرده است . و اكنون به صورت حساب شده اين كار انجام مي شود و براي هر بخشي از دستجات عزاداري امام جماعت تعيين مي گردد و تقريبا عزاداري براي نمازظهر تعطيل و نماز جماعت برپا مي شود كه حاكي از همكاري گسترده مردم و دستجات عزاداري است .

هيچ چيز بهتر از سخن گفتن از امام حسين (ع ) نيست كه بدانيم سيدالشهدا حساس ترين و بحراني ترين لحظه عمر خود را به اقامه نماز اختصاص دادند. حقيقت غيرقابل انكاري كه كمال معنوي و عرفاني را در خود دارد و به تجلي كامل عبوديت يك مخلوق در برابر خالق تبديل شده است كاري كه هم به نماز ظهر محسوب شد و هم به نماز شهادت تبديل گرديد كه امام حسين (ع ) با اقامه آن به ديدار پروردگار رفتند.
هنگامي كه يكي از ياران امام حسين (ع ) در ظهر عاشورا وقت نماز را يادآور مي شود سيدالشهدا به زيباترين شكل موجود از يارش تشكر مي كند و مي فرمايد : « ما را به ياد نماز اول وقت انداختي خدا تو را از نمازگزاران ذاكر قرار دهد. آري زوال ظهر است و آغاز وقت نماز از اينها ـ دشمن ـ بخواهيد به ما براي اقامه نماز امان بدهند »
اگرچه لحظه لحظه حماسه عاشورا رمز و راز معنوي دارد; اما رمز نماز ظهر عاشوراي امام حسين (ع ) نشانه تعهد و عبوديت عارفانه بنده خاص خداست كه نماز را به شهادت پيوند مي زند
آقاي جواد بصاره از هيات عزاداري حضرت ابوالفضل (ع ) شرق تهران : ما براي اقامه نماز ظهر عاشورا برنامه خاصي داريم و به محض فرارسيدن ظهر شرعي عزاداري را متوقف و نماز جماعت را اقامه مي كنيم
حجت الاسلام فاطمي نيا دبير ستاد اقامه نماز استان سمنان : امام حسين (ع ) با اقامه نماز در اوج معركه جنگ به همه آموختند كه شهادت او نيز براي نماز و عقيده بوده و امروز براي جامعه ما نيز اين پيام را دارد كه نماز عاليترين سلاح براي مقابله با منكرات و احيا معارف دين است
حجت الاسلام عباس قدس عضو شوراي فرهنگ عمومي استان قزوين : نماز ظهر عاشورا تلاش براي احيا امور پسنديده و مكمل عزاداري بر سيدالشهداست . خوشبختانه اين استان در زمينه احيا فريضه نماز ظهر عاشورا در كشور پيشگام بوده و اكنون نيز اين پيشگامي حفظ شده است
يکشنبه 15 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 271]