واضح آرشیو وب فارسی:قدس: اين معضل مهار شدني است؟؛ سكوت رسانه در برابر طلاق!
* سيدحبيب قاآني
بدون شك رسانه ها ابزاري قدرتمند در فرهنگ سازي و اصلاح رفتارهاي اجتماعي و روابط خانوادگي هستند، بنابراين بي راه نيست كه
چنين توقعي از اين ابزار برود كه در لايه لايه زندگي اجتماعي حضور پررنگ داشته باشد و هميشه ما را تحت تأثير خود قرار دهد، تأثيراتي كه از يك تكيه كلام آغاز و تا پوشيدن فلان لباس و ماشين و ... ادامه پيدا مي كند.
از سوي ديگر، وجود انواع مختلف برنامه هاي تلويزيوني و راديويي و نشريات و مجلات و صفحات اختصاصي با موضوع خانواده نشان دهنده اهميت و ارتباط دو سويه رسانه و خانواده است، اما چرا رسانه با چنين قدرت و تأثيري در حساس ترين مسأله امروز جامعه ناتوان جلوه مي كند، آيا برنامه هاي ساخته شده راديو و تلويزيون يا مطالب نگاشته شده روزنامه ها و مجلات در خصوص طلاق و نفي آن كم و ناچيز بوده، به طوري كه قدرت تغيير عقيده مخاطب خود را نداشته يا مخاطب در چنين موقعيتهايي، ديگر به رسانه به عنوان يك مشاور خوب اعتماد ندارد.
يك جامعه شناس در اين خصوص مي گويد: هرگاه رسانه هاي جمعي به تقويت بنيانهاي خانواده بپردازند، رابطه ميان فرد و جامعه بهبود مي يابد و با ارتقاي اين رابطه، مسير تحقق آرمانهاي جمعي هموار خواهد شد.
دكتر رفيعي در ادامه تصريح مي كند: اينكه مهمترين مطالبه خانواده چيست؟ بايد در صدر پاسخهاي رسانه قرار گيرد، چيزي كه امروزه شايد كمتر به آن توجه مي شود! اگر امروزه شاهد افزايش آمار طلاق يا فاصله بيش از حد والدين از فرزندان هستيم، مسأله اي است كه در رسانه كمتر به آن پرداخته شده است.
وي مي افزايد: با ساختن دو سريال كم عمق خانوادگي نمي توانيم همه مسايل و مشكلات را كه دامن گير بسياري از خانواده ها شده است، پاسخ دهيم. بنابراين يكي از چالش برانگيز ترين مفاهيم عصر حاضر اطلاع رساني است، يعني اگر مي خواهيم فاصله بين جامعه سنتي و جامعه صنعتي را پر كنيم، بايد اطلاع رساني كنيم.
اين كارشناس سازمان بهزيستي با اشاره به افزايش برخي مسايل اجتماعي در جامعه مي افزايد: اگر خانواده امروز از اعتياد، طلاق و ناهنجاري هاي اجتماعي رنج مي برد، يكي از عمده ترين عوامل آن نپرداختن رسانه ها به آن است، چرا كه آگاهي و اطلاع رساني راهبردي ترين محورش خانواده است.
وي مي گويد: اينكه روابط بين افراد چگونه باشد و حتي معيارهاي تشكيل زندگي چگونه بايد سازماندهي شود كه شاهد افزايش از هم پاشيدگي بنيان خانواده نباشيم، از جمله علامت سؤالهايي است كه در رسانه ها بايد به آن پاسخ داده شود.
آنچه كه مسلم است طلاق نيز مانند ساير آسيبهاي اجتماعي تحت تأثير عوامل متعددي است و تأثير رسانه ها نيز در اين مورد مي تواند به صورت غير مستقيم باشد. در واقع رسانه ها نقشي كليدي در تبيين شكل گيري فشار ناشي از خلاء هنجاري ايفا مي كنند و در واقع صرف نظر از طلاقهايي كه به علت عدم شناخت زوجين از يكديگر صورت مي گيرد يا طلاقهايي كه تنها علت اقتصادي دارند، آنچه كه به عنوان يك قاعده كلي مطرح مي شود، برآورده نشدن توقعاتي است كه زوجين از يكديگر داشته اند. رسانه ها در شكل گيري اين توقعات و انتظارات نقش مهمي دارند.
حتي نشان دادن سهولت امر طلاق و از بين بردن قبح آن مي تواند در تصميم گيري هاي زوجين مؤثر باشد.
كارگردان سريالهاي پس از باران، سالهاي برف و بنفشه و شكرانه در گفتگو با خبرنگار ما در اين باره مي گويد: مسأله طلاق ابعاد مختلفي دارد و تنها بخشهايي از آن در مجموعه هاي تلويزيوني به نمايش درمي آيد.
سعيد سلطاني در ادامه با اشاره به سريالهايي كه خود كارگرداني نموده، مي افزايد: من در مجموعه هايم بنا به ضرورت داستان و روابط آدمها و براي پيشبرد داستان به مسأله طلاق مي پردازم.
وي افزود: تلويزيون به عنوان يك رسانه قدرتمند به مقوله طلاق از ابعاد مختلف مي پردازد، اما بازهم نمي توان انتظار داشت رسانه چنين قدرتي را در مهار يك مسأله اي به گستردگي طلاق داشته باشد.
سلطاني مي افزايد: تلويزيون در برنامه هاي نمايشي و كارشناسي خود تنها به بخشهايي از دلايل طلاق مي تواند بپردازد، در حالي كه طلاق گستره وسيعي دارد.
در نگاهي كوتاه به آمار طلاق كشور، براساس آمار ارائه شده از سوي سازمان ملي جوانان، نشان دهنده اين واقعيت تلخ است كه رشد آمار طلاق همزمان و همگام با رشد آمار ازدواج، دليل نگراني كارشناسان از احتمال وقوع بحران طلاق پس از اوج گيري آمار ازدواج را توجيه مي كند. به طوري كه از سال 1376 تا 1386 تغييرات وقوع طلاق در كشور روند افزايشي داشته و بيشترين رشد طلاق طي سالهاي 78، 80، 81 و 85 صورت گرفته است.
براساس همين آمار، در سال 86 تعداد 99 هزار و 852 واقعه طلاق به ثبت رسيده كه در مقايسه با سال 85، حدود 2/6 درصد افزايش يافته است.
يك استاد دانشگاه، عفاف را عامل اصلي افزايش ازدواج و كاهش طلاق در جامعه مي داند و مي گويد: هنوز در كشورهاي شرقي به علت رعايت پوشش و داشتن محجوبيت، اخلاق و عفت از جايگاه و ارزش برخوردار است، اما متأسفانه از راههاي مختلف كه مهمترين آن جنگ رسانه هاي غربي براي تزلزل اين اعتقاد است، ميزان طلاق در اين جوامع در حال افزايش مي باشد.
الياس كلانتري در ادامه مي افزايد: مسأله طلاق در حيات انساني داراي جنبه هاي گوناگوني است از يك جهت، پديده اي حقوقي است كه در علم حقوق - به خصوص در بخش قانون مدني - بررسي مي شود و از جهت ديگر، پديده اي اقتصادي است؛ به اين معنا كه هم مي تواند خانواده را به عنوان يك واحد اقتصادي برپاي دارد و هم به اين معنا كه يك عامل اقتصادي مانند مقدار درآمد خانواده و به طور كلي، فقر موجب از هم گسيختگي خانواده مي شود.
وي مي افزايد: طلاق يك پديده روان شناختي است، چرا كه برتعادل رواني فرزندان و بستگان خانواده به شدت تأثير مي گذارد. همچنين يك پديده جمعيتي است؛ چون بر تركيب جمعيتي و ساختار آن اثر مي گذارد از سوي ديگر، طلاق يك پديده اجتماعي نيز هست؛ به اين معنا كه علل و زمينه هاي اجتماعي موجود و به طور كلي، ساختار جامعه مي تواند سبب از هم گسيختگي خانواده شود.
وي فعاليت كارشناسان مذهبي با رسانه در بحث تحكيم و گسترش عفاف و حجاب را امري ضروري مي داند و مي افزايد: بحث عفاف و حجاب از جمله مباحث مهم در اسلام است كه كارشناسان بايد آن را از جهات مختلف فقهي، جامعه شناسي، روانشناسي و اخلاقي مورد بررسي قرار داده و با تشكيل سمينارها، همايشها و جشنواره هايي به اين موضوع توجه كنند.
كلانتري افزود: زماني نظرات و طرحها از توان اجرايي لازم برخوردار است كه رسانه ملي بتواند با تبليغات وسيع و آموزش كافي به نهادينه سازي فرهنگ عفاف و حجاب بپردازد و با صرف وقت و هزينه كافي براي طرحهاي فرهنگي، جامعه را به يك جامعه متعالي و پاك نزديك كند.
شنبه 14 دي 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: قدس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 926]