تحريفات معنوي حادثه كربلا از نگاه استاد شهيد مطهري(قسمت چهارم)

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: تحريفات معنوي حادثه كربلا از نگاه استاد شهيد مطهري(قسمت چهارم)
دفتر پژوهش و بررسيهاي خبري:استاد شهيد آيت‏اللّه‏ مرتضي مطهري در كتاب "حماسه حسيني" تحريفات معنوي حادثه كربلا را مورد بررسي قرار داد.

كتاب "حماسه حسيني" مجموعه‏اي است مشتمل بر سخنراني‏ها و يادداشت‏هاي استاد مطهري در باره واقعه كربلا در اين گزارش تحريفات معنوي حادثه كربلا به نقل از كتاب حماسه حسني" منتشر مي شود.
جلسه سوم : تحريفات معنوي حادثه كربلا
بسم الله الرحمن الرحيم
الحمد لله رب‏العالمين باري‏ءالخلائق اجمعين و الصلوه و السلام علي‏ عبدالله و رسوله و حبيبه و صفيه ، سيدنا و نبينا و مولانا ابي‏القاسم محمد صلي الله عليه و آله و سلم و علي آله الطيبين الطاهرين المعصومين . اعوذ بالله من الشيطان الرجيم :
« فبما نقضهم ميثاقهم لعناهم و جعلنا قلوبهم قاسيه يحرفون الكلم عن‏ مواضعه و نسوا حظا مما ذكروا به ».
گفتيم تاريخچه با عظمت كربلا كه به دست ما افتاده است ، هم دچار تحريف لفظي شده است و هم دچار تحريف معنوي . تحريف لفظي يعني اينكه‏ ما از خودمان سازو برگهايي بر پيكره اين تاريخ ساخته‏ايم كه چهره با عظمت‏ و نوراني آن را تاريك و ظلماني و قيافه زيباي آن را زشت كرده‏ايم . نمونه‏هائي را در اين زمينه عرض كردم .
تحريف معنوي :
متاسفانه اين حادثه تاريخي در دست ما تحريف معنوي شده است و تحريف‏ معنوي بسيار خطرناكتر از تحريف لفظي است . آنچه سبب شده است كه اين‏ حادثه بزرگ براي ما از اثر و خاصيت بيفتد ، تحريفات معنوي است نه‏ تحريفات لفظي ، يعني اثر سوء تحريفات معنوي از تحريفات لفظي بيشتر است.
تحريف معنوي يعني چه ؟ در يك جمله ممكن است ما از لفظ ، نه كم كنيم‏ و نه زياد ، ولي وقتي كه مي‏خواهيم آن را توجيه و تفسير كنيم ، طوري توجيه‏ و تفسير كنيم كه درست برخلاف و بر ضد معني واقعي آن جمله باشد . براي‏ اين موضوع فقط يك مثال كوچك عرض مي‏كنم تا مطلب روشن شود .
در روزي كه مسجد مدينه را بنا مي‏كردند ، عمارياسر فوق‏العاده تلاش‏ صادقانه مي‏كرد، نقل كرده‏اند ( از نقلهاي مسلم است ) كه پيغمبر اكرم‏ فرمود : « يا عمار ! تقتلك الفئة الباغية » اي عمار ! ترا آن‏ دسته‏اي مي‏كشند كه سركشند . اشاره به آيه قرآن است كه مي‏فرمايد اگر دو دسته از مسلمانان با يكديگر جنگيدند و يك دسته سركشي كرد ، شما به نفع‏ آن دسته ديگر عليه دسته سركش وارد شويد و اصلاح كنيد . اين جمله را كه‏ پيغمبراكرم ( ص ) درباره عمارفرمود : شخصيت بزرگي به او داد . لهذا عمار كه در صفين در خدمت اميرالمؤمنين ( ع ) بود ، وزنه بزرگي در لشكر علي عليه‏السلام شمرده مي‏شد ، حتي افراد ضعيف‏الايماني بودند كه تا وقتي كه عمار كشته نشده بود هنوز مطمئن نبودند عملي كه در ركاب علي ( ع ) مي‏كنند ، بحق است ، يعني كشتن‏ معاويه و سپاهيان او جايز است . روزي كه عمار به دست اصحاب معاويه در لشكر اميرالمؤمنين ( ع ) كشته شد ، ناگهان فرياد از همه جا بلند شد كه‏ حديث پيغمبر صادق آمد . بهترين دليل براي اينكه معاويه و يارانش بر باطل‏اند اين است كه اينها قاتل عمار هستند و پيغمبر اكرم ( ص ) در گذشته خبر داد : « يا عمار ! تقتلك الفئة الباغية » كه اشاره است‏ به آيه : « و ان طائفتان من المؤمنين اقتتلوا فاصلحوا بينهما فان بغت احديهما علي الاخري فقاتلوا التي تبغي حتي تفي‏ء الي امرالله ».
امروز مثل آفتاب روشن شد كه لشكر معاويه ، لشكر " باغي " يعني سركش‏ و ظالم و ستمگر است و حق با لشكريان علي است . پس به نص قرآن بايد به‏ نفع لشكريان علي ( ع ) ، عليه لشكريان معاويه وارد جنگ شد . اين قضيه‏ تزلزلي در لشكر معاويه ايجاد كرد . معاويه كه هميشه با حيله و نيرنگ كار خود را پيش مي‏برد ، اينجا دست به يك تحريف معنوي زد ، چون نمي‏شد انكار كرد و گفت پيغمبر ( ص ) درباره عمار چنين چيزي نگفته است ، زيرا اقلا شايد پانصدنفر در آنجا بودند كه شهادت مي‏دادند كه ما اين جمله را از پيغمبر ( ص ) شنيديم و يا از كسي شنيديم كه او از پيغمبر شنيده بود . بنابراين ، اين جمله پيغمبر درباره‏ عمار قابل انكار نبود . شاميها به معاويه اعتراض مي‏كردند كه عمار را ما كشتيم و پيغمبر فرمود : « تقتلك الفئة الباغية » ، گفت اشتباه كرديد !
درست است كه پيغمبر فرمود عمار را آن فئه‏سركش ، طائفه‏سركش ، لشكرسركش مي‏كشند ، ولي عمار را ما نكشتيم ! گفتند لشكريان ما كشتند. گفت نه ! عمار را علي كشت كه او را به اينجا آورد و موجبات كشته شدنش‏ را فراهم كرد !
عمروعاص دو پسر داشت ، يكي مانند خودش دنيادار و دنياپرست و ديگري‏ نسبتا جوان مؤمن و با ايماني بود و با پدرش هماهنگي نمي‏كرد . اسم او عبدالله بود . در يك جلسه‏اي كه عبدالله حاضر بود ، همين مغلطه معنوي را بكار بردند . عبدالله گفت اين چه حرفي است كه مي‏زنيد ، اين چه‏ مغلطه‏كاري است كه مي‏كنيد ؟ ! چون عمار در لشكر علي بود پس علي او را كشت ؟ ! گفتند بله ! گفت پس بنابراين حمزه‏سيدالشهدا را هم پيغمبر كشت‏ ، چون حمزه‏سيدالشهداء در لشكر پيغمبر بود و كشته شد . معاويه ناراحت و عصباني شد به عمروعاص گفت چرا جلوي اين پسر بي‏ادبت را نمي‏گيري ؟ ! اين‏ را مي‏گويند تحريف معنوي .
اگر بخواهيم حوادث و قضايا را تحريف معنوي كنيم ، چگونه تحريف‏ مي‏كنيم ؟
حوادث و قضاياي تاريخي از يك طرف علل و انگيزه‏ها و از طرف ديگر منظور و هدفهايي دارند . تحريف يك حادثه تاريخي اين است كه يا علل و انگيزه‏هاي آن حادثه را بگونه‏اي غير از آنچه كه بوده‏ است بگوئيم ، يا هدف و منظور آن را بگونه‏اي غير از آنچه كه بوده است‏ تفسير كنيم .
مثال : شما به منزل يك شخصي كه از مكه آمده است مي‏رويد . انگيزه شما اين است كه زيارت كردن حاجي مستحب است ، لذا به ديدن او مي‏رويد . يك‏ نفر مي‏گويد مي‏داني چرا فلان كس به خانه فلان شخص رفت ؟ ديگري مي‏گويد چرا ؟ مي‏گويد منظور او از رفتن به منزل فلاني اين است كه دختر او را براي‏ پسرش خواستگاري كند ، موضوع مكه را بهانه كرده است . منظور شما را اين‏ چنين تحريف مي‏كنند . اين را تحريف معنوي مي‏گويند .
حادثه تاريخي عاشورا از يك طرف علل و انگيزه‏هايي دارد و از طرف ديگر هدفها و منظورهاي عالي . ما مسلمانان ، ما شيعيان حسين‏بن‏علي ( ع ) اين‏ حادثه را تحريف كرديم همان‏طور كه معاوية بن ابوسفيان جمله پيغمبر درباره‏ عمار « تقتلك الفئة الباغية » را تحريف كرد . يعني حسين عليه‏السلام در نهضت خود انگيزه‏اي داشت ، ما چيز ديگري براي آن تراشيديم ! حسين يك‏ هدف و منظور خاصي داشت ، ما يك هدف و منظور ديگري براي او تراشيديم !
اباعبدالله عليه‏السلام نهضتي فوق‏العاده با عظمت و مقدس كرده است .
تمام شرائط تقدس يك نهضت ، در نهضت اباعبدالله هست كه نظيرش در دنيا وجود ندارد . آن شرائط چيست ؟ اولين شرط يك نهضت مقدس اين است‏ كه منظور و هدف آن ، شخصي و فردي نباشد ،بلكه كلي ، نوعي و انساني باشد . يك وقت كسي نهضت مي‏كند بخاطر شخص‏ خودش و يك وقت كسي نهضت مي‏كند بخاطر اجتماع ، بخاطر انسانيت ، بخاطر حقيقت ، بخاطر حق ، بخاطر توحيد ، بخاطر عدالت ، بخاطر مساوات ، نه‏ بخاطر خودش ، در واقع آن وقتي كه او نهضت مي‏كند ديگر خودش به عنوان‏ يك فرد نيست ، اوست و همه انسانهاي ديگر . به همين جهت كساني كه در دنيا ، حركاتشان ، اعمالشان ، نهضتهايشان بخاطر شخص خودشان نبوده است ، بخاطر بشريت بوده است ، بخاطر انسانيت بوده است ، بخاطر حق و عدالت‏ و مساوات بوده است ، بخاطر توحيد و خداشناسي و ايمان بوده است ، همه‏ افراد بشر آنها را دوست دارند . همان طور كه پيغمبر ( ص ) فرمود : « حسين مني و انا من حسين » ، ما هم مي‏گوئيم : حسين منا و نحن من حسين چرا مي‏گوئيم ؟ براي اينكه حسين عليه السلام در 1328سال پيش براي ما و بخاطر ما و بخاطر همه انسانهاي عالم قيام‏
كرد . قيامش ، قيام مقدس بود ، قيام پاك بود ، از منظورهاي شخصي بيرون‏
بود .
شرط دوم براي اينكه قيامي مقدس باشد ، اين است كه آن قيام با يك‏ بينش و درك و بصيرت قوي توام باشد . يعني چه ؟ يعني يك وقت‏ است .
مردم اجتماعي ، خودشان در غفلتند ، بي‏خبرند ، نمي‏فهمند ، جاهلند . يك‏ فرد بصير ، چيز فهم و با درك پيدا مي‏شود كه درد اين مردم را صددرجه از خودشان بهتر مي‏فهمد . دواي اين مردم را از خود اين مردم بهتر مي‏فهمد . در وقتي كه ديگران هيچ چيز را نمي‏فهمند و درك نمي‏كنند و در ظاهر هم‏ نمي‏بينند . يك فرد بصير و چيز فهم كه باصطلاح ، آنچه را كه مردم ديگر در آئينه نمي‏بينند او در خشت خام مي‏بيند ، پيدا مي‏شود كه قيام و نهضت‏ مي‏كند . بيست سال ، سي سال ، پنجاه سال مي‏گذرد تازه ملت بيدار مي‏شود كه‏ فلان شخص كه قيام كرد ، حركت كرد ، نهضت كرد ، چه منظورهاي مقدسي داشت‏ . پدران ما در بيست سال ، سي سال ، چهل سال ، پنجاه سال پيش ، ارزش‏ اين را درك نمي‏كردند !
مثلا مرحوم سيدجمال‏الدين اسدآبادي در حدود شصت ، هفتاد سال پيش ( فوت‏ اين مرد در سال 1310 قمري بوده است، چهارده سال قبل از مشروطيت ) قيام‏ كرد و يك نهضت اسلامي در كشورهاي اسلامي بپا كرد ، شما امروز كه تاريخ‏ اين مرد را مي‏خوانيد ، مي‏بينيد واقعا غريب و تنها بوده است ، درد و دواي ملت مسلمان را احساس مي‏كرد ولي خود ملت نمي‏فهميد ، خود ملت به‏ او دهن‏كجي مي‏كرد ، خود ملت او را مسخره مي‏كرد ، ملت از او حمايت‏ نمي‏كرد . حالا كه شصت ، هفتاد سال گذشته است ، وقتي كه زواياي تاريخ‏
درست روشن مي‏شود ، مي‏بينيم اين مرد چه چيزهايي را در آن روز مي‏فهميده كه‏
اساسا نودونه درصد ملت ايران نمي‏فهميده‏اند .
لااقل آن دو نامه‏اي را كه اين مرد بزرگ نوشته است ببينيد ، يكي نامه‏اي‏ كه به مرحوم آيت‏الله ميرزاي شيرازي بزرگ اعلي الله مقامه نوشته است و ديگر نامه‏اي كه به عموم علماي ايران به عنوان يك متحدالمأل فرستاده است‏ . يا نامه‏هايي را كه اين مرد براي مرحوم حاج شيخ محمدتقي بجنوردي در مشهد و براي فلان عالم بزرگ در اصفهان ، و فلان عالم بزرگ در شيراز فرستاده‏ است ، بخوانيد تا ببينيد اين مرد چقدر خوب مي‏فهميده است ، چقدر درك‏ مي‏كرده است ، چقدر خوب استعمار را مي‏شناخته و چقدر خوب در صدد بيدار كردن اين ملت بوده است . (از اين مزخرفاتي كه بعضي از ابزارهاي استعمار هنوز هم مي‏گويند بگذاريد ، ديگر اين حناها رنگ ندارد) اين نهضت ، مقدس‏ است چون مردي در زماني پيدا مي‏شود كه در پشت اين ظواهر ، حقايقي را مي‏بيند كه مردم عصر خودش نمي‏فهمند و درك نمي‏كنند .
نهضت حسيني چنين نهضتي است . امروز ما درست مي‏فهميم يزيد يعني چه ؟ حكومت يزيد يعني چه ؟ معاويه چه كرد ؟ نقشه امويها چه بود ؟ ولي صدي‏ نودونه ملت مسلمان در آن روز درك نمي‏كردند ، مخصوصا با نبودن وسائل‏ اطلاعاتي كه امروزه هست و در گذشته نبوده است . مردم مدينه درك‏ نمي‏كردند ، روزي فهميدند يزيد چه كسي است و خلافت يزيد يعني چه كه‏ حسين‏بن‏علي ( ع ) كشته شده بود ، بعد تكان خوردند كه چرا حسين‏بن‏علي ( ع )
كشته شد ؟ ! يك هيئت از اكابر مردم مدينه را كه در رأسشان مردي بنام‏
عبدالله‏بن‏حنظلة غسيل‏الملائكه بود ، به شام فرستادند . وقتي فاصله ميان مدينه و شام را طي كردند و به‏ دربار يزيد رفتند و مدتي در آنجا ماندند ، تازه فهميدند قضيه از چه قرار
است . هنگامي كه به مدينه برگشتند ، از آنها پرسيدند چه ديدند ؟ گفتند همين قدر ما به شما بگوئيم كه در مدتي كه در شام بوديم ، مي‏گفتيم خدا نكند كه از آسمان بر سر ما سنگ ببارد ! گفتند چه خبر بود ؟ گفتند ما با خليفه‏اي روبرو شديم كه علنا شراب مي‏خورد ، قمارمي‏كرد ، سگ‏بازي و يوزبازي و ميمون‏بازي مي‏كرد ، حتي با محارم خود هم زنا مي‏كرد !
عبدالله‏بن‏حنظله غسيل‏الملائكه هشت پسر داشت ، به مردم مدينه گفت چه‏ شما قيام كنيد چه نكنيد من قيام مي‏كنم ولو با اين هشت پسر خودم . همين‏ طور هم شد ، در قيام حره ( 1 ) عليه يزيد هشت پسرش را قبل از خودش‏ فرستاد و شهيد شدند و بعد خود اين مرد شهيد شد . عبدالله‏بن‏حنظله‏ غسل‏الملائكه ، دو يا سه سال پيش از اينكه اباعبدالله از مدينه خارج شود و در هنگام خروج بگويد :
« و علي الاسلام السلام اذ قد بليت الامة براع مثل يزيد ».
من ننگ مي‏دانم اگر يزيد خلافت اسلامي را بدست گيرد ، اگر چنين شود ، چه به سر اسلام مي‏آيد ، كجا بود ؟ آن روز آگاه نبود . بايد حسين كشته بشود ، جهان اسلام تكان بخورد ، تازه عبدالله‏بن‏حنظله غسيل‏الملائكه و صدها نفر ديگر مثل او در مدينه و كوفه و در جاهاي
ديگر چشمشان باز شود و بگويند حسين عليه‏السلام حق داشت كه چنين حرفي زد !
شرط سوم براي اينكه نهضتي مقدس باشد اين است كه تك باشد ، فرد باشد . يعني چه ؟ يعني برقي باشد كه در يك ظلمت كامل بدرخشد ، ندائي باشد در ميان سكوتها ، حركتي باشد در ميان سكونهاي مطلق . يعني در يك شرايطي كه‏ خفقان به‏طوري كامل حكمفرماست ، مردم قدرت حرف زدن ندارند ، تاريكي‏مطلق‏ ، يأس‏مطلق ، نااميدي مطلق ، سكوت مطلق ، سكون مطلق است ، يك مرتبه‏ يك مرد پيدا مي‏شود و سكوت را مي‏شكند ، سكونها را از بين مي‏برد ، حركتي‏ مي‏كند ، برقي مي‏شود و در ميان ظلمت مي‏درخشد . تازه ديگران پشت سرش راه‏ مي‏افتند . آيا نهضت حسيني اينچنين بود يا نبود ؟ آري ، اينچنين بود .
امام‏حسين ( ع ) چنين نهضتي كرد . او در اين نهضت چه هدفي داشت ؟ چرا ائمه‏اطهار اصرار داشتند كه عزاي حسين عليه‏السلام زنده بماند ؟ چرا امام‏حسين عليه‏السلام نهضت كرد ؟ چه احتياجي است كه ما از خودمان دليل‏ ذكر كنيم ؟ حسين‏بن‏علي ( ع ) خود ، دليل نهضت را بيان كرده است : « اني لم اخرج اشرا و لا بطرا و لا مفسدا و لا ظالما و انما خرجت لطلب‏
الاصلاح في امة جدي » در كمال صراحت مي‏گويد دنياي ما را فساد گرفته است ، امت
جدم فاسد شده‏اند ، قيام كردم براي اصلاح ، من يك مرد اصلاح طلبم . « اريد ان آمر بالمعروف و انهي عن المنكر و اسير بسيرش جدي و ابي » ، هدفي جز امر به معروف و نهي از منكر ندارم . امام‏حسين ( ع ) هدف‏ نهضت خودش را روشن كرده است . « الا ترون ان الحق لا يعمل به و ان‏ الباطل لا يتناهي عنه ليرغب المؤمن في لقاء الله محقا »، حسين‏ عليه‏السلام مي‏گويد من نهضت كرده‏ام براي امر به معروف ، براي اينكه دين‏ را زنده كنم ، براي اينكه با مفاسد مبارزه كنم . نهضت من يك نهضت‏ اصلاحي اسلامي است . ما چيز ديگري گفتيم . دو تحريف معنوي بسيار عجيب و ماهرانه كرديم ( نمي‏دانم بگويم ماهرانه يا جاهلانه ) يك جا گفتيم‏ حسين‏بن‏علي ( ع ) قيام كرد تا كشته شود ، براي اينكه كفاره گناهان امت‏ باشد ! حال اگر بپرسند اين حرف در كجاست ؟ آيا خود امام‏حسين عليه‏السلام‏ چنين چيزي گفت ؟ پيغمبر گفت ؟ امام گفت ؟ ما مي‏گوئيم به اين حرفها چكار داريد ؟ امام‏حسين ( ع ) كشته شد براي اينكه گناهان ما بخشيده شود !
نمي‏دانيم كه ما اين فكر را از دنياي مسيحيت گرفته‏ايم يا نه ؟ ملت‏ مسلمان ندانسته خيلي چيزها را از دنياي مسيحيت بر ضداسلام گرفته است . يكي از اصول معتقدات مسيحيت مسئله به صليب كشيدن ، مسيح است براي‏ اينكه فادي باشد . الفادي لقب مسيح است . از نظر مسيحيت اين جزء متن‏ مسيحيت است كه عيسي به دار رفت تا كفاره گناهان امت
باشد ! يعني گناهان خودشان را به حساب عيسي مي‏گذارند ! فكر نكرديم كه‏ اين ، حرف دنياي مسيحيت است ، با روح اسلامي سازگار نيست ، با سخن‏ حسين عليه‏السلام سازگار نيست . به خدا قسم تهمت به اباعبدالله است .
والله اگر كسي در ماه رمضان روزه داشته باشد و اين حرف را به حسين‏بن‏علي‏ ( ع ) نسبت بدهد و بگويد حسين براي چنين كاري بود و [ اين سخن را ] از او نقل بكند روزه‏اش باطل است ، دروغ بر حسين ( ع ) است . اباعبدالله‏ كه براي مبارزه با گناه كردن قيام كرد ، ما گفتيم قيام كرد تا سنگري براي‏ گنهكاران باشد ! گفتيم حسين يك بيمه درست كرد ، يك شركت بيمه تأسيس‏ كرد . بيمه چه ؟ بيمه گناه ! گفت شما را از نظر گناه بيمه كردم ، در عوض چه بگيرم ؟ اشك . شما براي من اشك بريزيد ، من در عوض ، گناهان‏ شما را جبران مي‏كنم . شما هر چه مي‏خواهيد باشيد ، ابن‏زياد باشيد ، عمر سعد باشيد . يك ابن‏زياد در دنيا كم بود ! يك عمرسعد در دنيا كم بود !
يك سنان‏بن‏انس در دنيا كم بود ! يك خولي در دنيا كم بود ؟ امام‏حسين ( ع‏ ) خواست خولي در دنيا زياد شود ، عمرسعد در دنيا زياد شود ، گفت‏ ايهاالناس هر چه مي‏توانيد بد باشيد كه من بيمه شما هستم !
تحريف معنوي دومي كه از نظر تفسير و توجيه حادثه كربلا رخ داده ، اين‏ است كه مي‏گويند : مي‏دانيد چرا امام‏حسين ( ع ) نهضت كرد و كشته شد ؟ مي‏گوئيم چرا ؟ مي‏گويند يك دستور خصوصي فقط براي او بود . به او گفتند برو و خودت را بكشتن بده . پس به ما و شما ارتباط پيدا نمي كند ، يعني‏ قابل پيروي نيست ! به دستورات اسلام كه دستورات كلي و عمومي است ، مربوط نيست . تفاوت سخن امام با سخن ما چقدر است ؟
امام حسين ( ع ) فرياد كشيده كه علل و انگيزه قيام من مسائلي است كه منطبق بر اصول كلي اسلام است .
احتياجي به دستور خصوصي نيست . آخر دستور خصوصي را در جايي مي‏گويند كه‏ دستورهاي عمومي وافي نباشد . امام‏حسين ( ع ) در كمال صراحت فرمود : اسلام‏
ديني است كه به هيچ مؤمني ( حتي نفرمود به امام ) اجازه نمي‏دهد كه در مقابل ظلم ، ستم ، مفاسد و گناه بي‏تفاوت بماند . امام‏حسين ( ع ) مكتب‏ بوجود آورد ولي مكتب عملي اسلامي ، مكتب او همان مكتب اسلام است .
مكتب اسلام بيان كرد ، حسين ( ع ) عمل كرد . ما اين حادثه را از مكتب‏ بودن خارج كرديم ، وقتي از مكتب بودن خارج شد ، ديگر قابل پيروي نيست ، وقتي كه قابل پيروي نبود ، پس ديگر نمي‏شود از حسين استفاده كرد ، يعني‏ از حادثه كربلا نمي‏توان استفاده كرد . از اينجا ما حادثه را از نظر اثرمفيدداشتن ، عقيم كرديم . آيا خيانتي از اين بالاتر هم در دنيا وجود
دارد ؟ اين است كه عرض كردم تحريف معنوي كه در حادثه عاشورا صورت‏ گرفته است از تحريف لفظي آن صددرجه خطرناكتر است .
چرا ائمه اطهار ( حتي از پيغمبر اكرم روايت است ) گفتند كه اين نهضت‏ بايد زنده بماند ، فراموش نشود ، مردم براي امام‏حسين ( ع ) بگريند ؟
هدف آنها از اين دستور چه بوده است ؟ ما آن هدف واقعي را مسخ كرديم . گفتيم فقط بخاطر اين است كه تسلي خاطري براي حضرت‏زهرا سلام‏الله‏عليها باشد ! با اينكه ايشان در بهشت همراه فرزند بزرگوارشان هستند ، دائما بي‏تابي مي‏كنند تا ما مردم بي‏سروپا يك‏
مقدار گريه كنيم تا تسلي خاطر پيدا كنند ! آيا توهيني بالاتر از اين ، براي حضرت زهرا پيدا مي‏كنيد ؟ عده‏اي ديگر گفتند امام‏حسين ( ع ) در كربلا بدست يك عده مردم تجاوزكار ، بي تقصير كشته‏شد ، پس اين تأثرآور است !
من هم قبول دارم امام حسين ( ع ) بي تقصير كشته شد . امام حسين ( ع ) بي‏ تقصير كشته شد ، اما همين ؟! يك آدم بي‏تقصير بدست يك عده متجاوز كشته‏ شد ؟ ! روزي هزارنفر آدم بي‏تقصير بدست آدمهاي با تقصير كشته مي‏شوند .
روزي هزارنفر آدم در دنيا نفله مي‏شوند و تأثرآور است ، اما آيا اين‏ نفله‏شدنها ارزش دارد كه سالهاي زيادي ، قرنهاي‏زياد ، ده‏قرن ، بيست‏قرن ، سي‏قرن مطرح باشد و ما بنشينيم و اظهار تأثر كنيم كه حيف ، حسين بن‏علي ( ع ) نفله شد ، خونش هدر رفت ! حسين‏بن‏علي ( ع ) بي‏تقصير كشته شد ، بدست‏ افرادي متجاوز كشته شد ! اما چه كسي گفته حسين‏بن‏علي ( ع ) نفله شده است‏ ؟ خون حسين بن‏علي ( ع ) هدر رفت ؟ اگر در دنيا كسي را پيدا كنيد كه‏ نگذاشت يك قطره از خونش هدر برود ، حسين‏بن‏علي ( ع ) است . اگر در دنيا كسي را پيدا كنيد كه نگذاشت يك ذره از شخصيتش هدر برود ، حسين‏بن‏علي ( ع ) است . او براي قطره‏قطره خونش آنچنان ارزش قائل شد كه‏ نمي‏توان آن را توصيف كرد . اگر ثروتهاي دنيا را كه براي او مصرف مي‏شود تا دامنه قيامت حساب كنيم، براي هر قطره خونش ميلياردها ميليارد تومان‏ بشر پول خرج كرده است . آدمي كه كشته شدنش سبب شد كه نام او پايه كاخ‏ ستمكاران را براي هميشه بلرزاند ، نفله شد ؟ ! خونش هدر رفت ؟ ! ما غصه‏
بخوريم براي اينكه حسين‏بن‏علي ( ع ) نفله شد ؟ تو نفله شدي بيچاره‏نادان . من و تو
نفله هستيم ، من‏وتو عمرمان هدر رفت ، غصه براي خودت بخور . تو به حسين‏ توهين مي‏كني كه مي‏گويي نفله شد ! حسين‏بن‏علي ( ع ) كسي است كه : « ان لك‏
درجة عند الله ، لن تنالها الا بالشهاده »، آيا حسين‏بن‏علي‏ عليهماالسلام كه آرزوي شهادت مي‏كرد ، آرزوي نفله شدن رامي‏كرد ؟ آنها كه‏ توصيه كردند كه عزاي حسين‏بن‏علي ( عليهماالسلام ) بايد زنده‏بماند ، براي‏ اين بوده كه هدف حسين‏بن‏علي ( عليهماالسلام ) مقدس بود . حسين‏بن‏علي ( عليهماالسلام ) يك مكتب بوجود آورد ، مي‏خواستند مكتبش زنده بماند .
هرگز نمونه‏اي از يك مكتب عملي در دنيا پيدا نمي‏كنيد كه نظير مكتب‏ حسين‏بن‏علي ( عليهماالسلام ) باشد . اگر شما نمونه حسين‏بن علي را پيدا كرديد ، آن وقت بگوئيد چرا ما هر سال بايد ياد او را تجديد كنيم ؟ ! نظير آنچه كه در حسين‏بن‏علي ( عليهماالسلام ) در حادثه عاشورا ، در آن‏ ابتلاء و مصيبت پيدا شد ، از توحيد ، از جلوه‏ايمان ، از جلوه‏خداشناسي ،
از ايمان كامل به جان ديگر ، از رضا و تسليم ، از صبر ، از مردانگي ، از طمأنينه نفس ، از ثبات و استقامت ، از عزت و كرامت نفس ، از آزاديخواهي و آزادي‏طلبي ، از اينكه در فكر انسانها باشد ، از اينكه در خدمت انسانها باشد ، اگر در دنيا نمونه‏اي پيدا كرديد ، آن وقت بگوئيد
چرا ما نام حسين‏بن‏علي ( عليهماالسلام ) را زنده كنيم ؟ ( بديل ندارد ، مثل‏ ندارد ) زنده كردن نام و نهضت او براي اين است كه پرتوي از روح حسين‏بن‏ علي بر روح ما و شما بتابد .
اگر اشكي كه ما براي او مي‏ريزيم ، در مسير هماهنگي روح ما باشد ، پرواز كوچكي است كه روح ما با روح حسيني مي‏كند . اگر ذره‏اي از همت او ، ذره‏اي از غيرت او ، ذره‏اي از حريت او ، ذره‏اي از ايمان او ، ذره‏اي از تقواي او ، ذره‏اي از توحيد او در ما بتابد و چنين اشكي از چشم ما جاري‏ شود ، آن اشك بي‏نهايت قيمت دارد . اگر گفتند باندازه بال مگس هم باشد
يك دنيا ارزش دارد ، باور كنيد ! اما نه اشكي كه براي نفله شدن حسين ( ع ) باشد ، بلكه اشكي كه براي عظمت حسين ( ع ) باشد ، براي شخصيت حسين‏ ( ع ) باشد . اشكي كه نشانه‏اي از هماهنگي با حسين‏بن علي ( عليهماالسلام ) و پيروي كردن از او باشد ، بله ، يك بال مگسش هم يك دنيا ارزش دارد .
خواستند هميشه مردم ، اين مكتب عملي را ببينند ، مشاهده كنند كه‏ خاندان پيغمبر ( ص ) دليل بر صدق و گواه خود پيغمبر ( ص ) هستند . اگر بگويند فلان مسلمان در جنگي كه مثلا در روم يا در ايران كرد ، ايمان و شهامت زيادي از خود نشان داد ، آنقدر دليل بر حقانيت پيغمبر ( ص ) نيست تا بگويند فرزند پيغمبر چنين كرد . چون هميشه خاندان يك نفر از هر كس ديگر سوءظن و بدگمانيش به او بيشتر است . ولي اينكه خاندان پيغمبر ( ص ) را در نهايت صفا و ايمان مي‏بينيم ، بهترين گواه بر صدق پيغمبر ( ص ) است . هيچ كس مانند علي عليه‏السلام با پيغمبر ( ص ) نبوده ، با پيغمبر ( ص ) بزرگ شده است . هيچ كس مانند علي ( ع ) مؤمن به پيغمبر ( ص ) و فدائي او نيست . اين خود اول دليل بر صدق پيغمبر ( ص ) است .
حسين ( ع ) فرزند پيغمبر ( ص ) است . او وقتي ايمان خود را به تعليمات‏ پيغمبر ( ص ) نشان مي‏دهد ، پيغمبر ( ص ) جلوه مي‏كند ، پيغمبر ( ص ) متجلي مي‏شود . آن چيزهائي كه بشر هميشه بزبان مي‏آورد ولي در عمل او كمتر ديده مي‏شود در وجود حسين ( ع ) ديده مي‏شود . چطور روح بشر اين مقدار شكست ناپذير مي‏شود ؟
سبحان‏الله ! بشر به كجا مي‏رسد ، روح بشر چقدر شكست ناپذير بايد باشد كه‏ بدنش قطعه‏قطعه مي‏شود ، جوانانش جلوي چشمش قلم‏قلم مي‏شوند ، در منتهي‏ درجه تشنه مي‏شود و حتي به آسمان كه نگاه مي‏كند ، بنظرش تيره‏وتار است ، خاندانش را مي‏بيند كه اسير مي‏شوند ، هر چه داشته از دست داده است ولي‏ يك چيز براي او باقي مانده و آن روحش است . هرگز روحش شكست نمي‏خورد .
شما يك چنين صحنه نمايشي از فضائل انسانيت در غير حادثه كربلا نشان‏ دهيد تا بجاي كربلا از آن حادثه ياد كنيم . پس چنين حادثه‏اي را بايد زنده‏ نگهداريم . حادثه‏اي كه در آن يك جمعيت هفتاد و دو نفري از نظر روحي يك‏ جمعيت سي‏هزار نفري را شكست دادند . چطور شكست دادند ؟ اولا با اينكه‏ اينها در اقليت بودند و كشته شدنشان قطعي بود ، يك نفر از اينها به‏ دشمن ملحق نشد . اما از آن سي هزار نفر به اينها ملحق شدند . از جمله‏
سردارشان حربن‏يزيدرياحي و سي‏نفر ديگر . اين دليل بر آن است كه از نظر روحي اينها بردند و آنها باختند . عمرسعد در كربلا كارهايي كرده است كه‏ دليل بر شكست روحي خودش است . لشكريان عمرسعد در كربلا از جنگ تن‏به‏تن‏ پرهيز داشتند . اول حاضر شدند . و طبق معمولي كه در آن دوره‏ها بوده است‏ قبل از اينكه به اصطلاح جنگ مغلوبه يا تيراندازي شود [ جنگ تن‏به‏تن ] يك‏ نوع زورآزمايي بوده است . يك نفر از اين طرف مي‏رود ، يك نفر از آن‏
طرف مي‏آيد . چند نفر كه با اصحاب حسين ( ع ) مبارزه كردند ، آنقدر به‏ آنها نيروي روحي دادند كه عمرسعد دستور داد جنگ تن‏به‏تن نكنند .
اباعبدالله در چه وقتي به ميدان آمد ؟ ( فكر كنيد ) عصر روزعاشورا است‏ . تا ظهر هنوز عده‏اي از اصحاب بودند كه نماز هم خواندند . از صبح تا عصر تلاش كرده و بدن هر يك از اصحابش را غالبا خودش آورده و در خيمه شهداء گذاشته است . خودش به بالين يارانش آمده ، اهل بيتش را خودش تسلي‏ داده است . گذشته از همه اينها ، داغهايي كه ديده است . آخرين كسي كه‏ بميدان مي‏آيد خودش است . خيال كردند كه در چنين شرايطي مي‏توانند با
حسين ( ع ) مبارزه كنند . هر كسي كه جلو آمد لحظه‏اي مهلتش نداد . فرياد عمرسعد بلند شد كه مادرتان به عزايتان بنشيند ، به مبارزه كي رفته‏ايد ؟
هذا ابن قتال العرب اين پسر كشنده عرب است ، پسر علي بن ابيطالب‏ (ع) است ، والله نفس ابيه بين جنبيه بخدا روح پدرش علي ( ع ) در كالبد اوست ، به جنگ او نرويد . اين علامت شكست بود يا نه ؟ سي‏هزار نفر جنگ تن‏به‏تن كردند با يك مرد تنهاي غريب ، آنهمه مصيبت ديده ، آنهمه زحمت كشيده ، آنهمه تلاش كرده ، هم تشنه است و هم گرسنه ، شكست‏
مي‏خوردند و عقب نشيني مي‏كردند . نه تنها در مقابل شمشير اباعبدالله‏ شكست خوردند ، در برابر منطقش هم شكست خوردند .
اباعبدالله ( ع ) در روز عاشورا قبل از شروع جنگ ، دوسه‏بار خطابه‏ انشاء كرد . واقعا خود آن خطابه‏ها عجيب است ! كساني كه اهل سخن هستند مي‏دانند كه ممكن نيست انسان در حال عادي بتواند سخن عاليي‏ بگويد كه در حد اعلاي اوج باشد . روح بشر بايد به اهتزاز بيايد . مخصوصا اگر سخن از نوع مرثيه باشد ، دل انسان بايد خيلي سوخته باشد تا مرثيه‏
خوب بگويد . اگر بخواهد غزل بگويد بايد سخت دچار احساسات عشقي باشد تا غزل خوبي بگويد . اگر بخواهد حماسه بگويد بايد سخت احساسات حماسي داشته‏ باشد تا يك سخن حماسي بگويد . وقتي خطبه‏هاي اباعبدالله ( ع ) ايراد مي‏شود ، مخصوصا يكي از آن خطبه‏هائي كه در روز عاشورا ايراد مي‏كند و از مفصلترين خطبه‏هاست ، [ عمرسعد بر لشكريان خود مي‏ترسد ] . امام براي‏ خواندن اين خطبه از اسب پياده شد و براي اينكه مي‏خواست يك جاي‏ مرتفعتري باشد تا صدايش بهتر برسد ، بر بالاي شتر رفت و فرياد زد:
"تبالكم ايتها الجماعة و ترحا حين استصرختمونا والهين، فأصرخناكم موجفين‏" .
كه براستي نمونه‏اي از خطبه‏هاي علي عليه‏السلام است و اگر خطبه‏هاي‏ علي عليه‏السلام را كنار بگذاريم ديگر خطبه‏اي به اين پرشوري در دنيا پيدا نمي‏شود . و سه بار صحبت كرد . عمرسعد بر لشكريان خود ترسيد كه مبادا نطق‏ حسين ( ع ) آنها را تحت تأثير قرار دهد . نوبت بعد كه اباعبدالله ( ع ) شروع به صحبت كرد ، از آنجا كه روح دشمن شكست خورده بود ، عمرسعد دستور داد فرياد كنيد و به دهانهايتان بزنيد تا صداي حسين ( ع ) را كسي نشنود .
آيا اين علامت شكست نيست ؟ آيا اين علامت پيروزي حسين ( ع ) نيست ؟
بشر اگر با ايمان باشد . موحد باشد ، اگر با خدا پيوند داشته باشد ، اگر به آن دنيا ايمان داشته باشد ، يك تنه بيست هزار ، سي هزار نفر را از نظر روحي شكست مي‏دهد . آيا اين براي ما نبايد درس باشد ؟ نمونه‏ اينها را كجا پيدا مي‏كنيد ؟ چه كسي را در دنيا پيدا مي‏كنيد كه در شرايطي‏ مثل شرايط حسين‏بن‏علي ( ع ) قرار بگيرد و دو كلمه از آن خطابه او را
بتواند بخواند ؟ دو كلمه از خطابه زينب سلام‏الله عليها در دم دروازه كوفه‏ را بتواند بخواند ؟ اگر گفتند اين عزا را احياء كنيد ، زنده نگهداريد، براي اين است كه اين نكته‏ها را بفهميم و دريابيم ، براي اينكه عظمت‏ حسين ( ع ) را درك كنيم ، براي اينكه اگر اشكي مي‏ريزيم از روي معرفت‏ باشد . معرفت حسين ( ع ) ما را بالا مي‏برد ، ما را انسان مي‏كند ، ما را آزاد مرد مي‏كند ، ما را اهل حق و حقيقت مي‏كند ، اهل عدالت مي‏كند ، يك‏ مسلمان‏واقعي مي‏كند . مكتب حسين ( ع ) ، مكتب انسان‏سازي است نه مكتب‏ گنهكارسازي . حسين ( ع ) سنگر عمل صالح است ، نه سنگر گناهكاري .
نوشته‏اند در صبح روز عاشورا حسين عليه‏السلام همينكه نماز صبح را با اصحابش خواند ، برگشت به آنها فرمود : اصحاب من آماده باشيد . مردن جز پلي كه شما را از دنيايي به دنياي ديگر عبور مي‏دهد ، نيست . از يك‏ دنياي بسيار سخت به يك دنياي بسيار عالي و شريف و لطيف عبور مي‏دهد .
اين سخنش بود ، اما عملش را ببينيد . اين را حسين‏بن‏علي ( عليهماالسلام ) نگفته است ، كساني كه وقايع‏نگار بوده‏اند گفته‏اند . حتي هلال‏بن‏نافع كه‏ وقايع‏نگار عمرسعد است ، اين قضيه را گفته است . مي‏گويد من از حسين‏بن‏علي‏ ( عليهماالسلام ) تعجب مي‏كنم كه هر چه شهادتش نزديكتر و كاربر او سختتر مي‏شد ، چهره‏اش برافروخته‏تر مي‏گرديد ، مثل آدمي كه به وصل نزديكتر مي‏شود . حتي مي‏گويد در آن لحظات آخر ، هنگامي كه آن لعين ازل وابد سر مقدسش را از بدن جدا كرده بود ، رفتم سراغ حسين‏بن‏علي ( عليهمالسلام ) ،
چشمم كه به حسين ( ع ) افتاد ، آن بشاشت و روشني چهره‏اش ، آنچنان مرا
گرفت كه مردنش را فراموش كردم . لقد شغلني نوروجهه جمال‏هيبته عن‏الفكرش
في قتله ( 1 ) . نوشته‏اند اباعبدالله ( ع ) در حملات خود ، نقطه‏اي را انتخاب كرده بود كه نزديك خيام حرم باشد . به دو منظور : يكي اينكه‏ مي‏دانست دشمنان چقدر نامرد و غير انسانند و اين مقدار حميت ندارند كه‏ لااقل بگويند ما با حسين ( ع ) طرف هستيم ، پس متعرض خيمه‏ها نشويم .
مي‏خواست تا جان در بدن دارد ، تا رگ گردنش مي‏جنبد ، كسي متعرض خيام‏ حرمش نشود . حمله مي‏كرد ، از جلو او فرار مي‏كردند ، ولي زياد تعقيب‏ نمي‏كرد ، برمي‏گشت تا خيام حرمش مورد تعرض قرار نگيرد . منظور ديگر اينكه مي‏خواست تا زنده است اهل‏بيتش بدانند كه او زنده است . لذا نقطه‏اي را مركز قرار داده بود كه صدايش به آنها مي‏رسيد . وقتي كه بر مي‏گشت و در آن نقطه مي‏ايستاد ، فرياد مي‏كرد : « لا حول و لا قوش الا بالله‏
العلي العظيم ، » فرياد حسين عليه‏السلام كه بلند مي‏شد اهل بيت سكونت‏خاطري پيدا مي‏كردند . مي‏گفتند آقا هنوز زنده است . امام ( ع ) به‏ اهل بيت فرموده بود تا من زنده هستم از خيمه‏ها بيرون نيائيد ( اين حرفها را باور نكنيد كه اهل‏بيت دائما بيرون مي‏دويدند . ابدا . دستور آقا بود كه تا من زنده هستم شما در خيمه‏ها باشيد ) ، حرف سستي از دهانتان بيرون نيايد كه‏ اجر شما زايل شود ، مطمئن باشيد كه عاقبت شما خير است ، نجات پيدا مي‏كنيد ، خداوند دشمنان شما را بزودي عذاب خواهد كرد . آنها اجازه‏ نداشتند كه بيرون بيايند و بيرون هم نمي‏آمدند . غيرت حسين‏بن‏علي ( عليهماالسلام ) اجازه نمي‏داد ، غيرت و عفت خود آنها نيز اجازه نمي‏داد كه‏ بيرون بيايند . لذا صداي امام ( ع ) را كه مي‏شنيدند : « لا حول ولاقوش الا بالله العلي العظيم » اطمينان خاطري پيدا مي‏كردند . چون امام ( ع ) بعد
از وداع كردن يك يا دو بار ديگر نيز آمده بودند و خبر گرفته بودند اين‏ بود كه اهل بيت امام ( ع ) هنوز انتظار آمدن ايشان را داشتند . در آن‏ زمان اسبهاي عربي را براي ميدان جنگ تربيت مي‏كردند ، چون اسب حيوان‏ تربيت پذيري است . وقتي كه صاحب آن كشته مي‏شد ، عكس‏العملهاي خاصي از خود نشان مي‏داد . اهل بيت اباعبدالله ( ع ) در داخل خيمه هستند ، منتظرند تا شايد صداي امام ( ع ) را بشنوند و يا يك بار ديگر جمال آقا را زيارت كنند ، يك مرتبه صداي همهمه اسب اباعبدالله ( ع ) بلند شد ، به در خيمه آمدند ، خيال كردند آقا آمده است ، يك وقت ديدند اسب آمده‏ در حالي كه زين آن واژگون است . اينجا بود كه اولاد و خاندان اباعبدالله‏ ( ع ) فرياد واحسيناه ، ! وا محمدا ! را بلند كردند و دور اسب را گرفتند
( نوحه‏سرايي طبيعت بشر است ، انسان وقتي مي‏خواهد درد دل خود را بگويد ، بصورت نوحه‏سرايي مي‏گويد ، آسمان را مخاطب قرار مي‏دهد ، حيواني را مخاطب قرار مي‏دهد ، انسان ديگري را مخاطب قرار مي‏دهد ) ، هر يك از افراد خاندان اباعبدالله ( ع ) بنحوي
نوحه‏سرايي را آغاز كردند . آقا به آنها فرموده بود تا من زنده هستم حق‏ گريه كردن نداريد ، من كه مردم ، البته نوحه‏سرايي كنيد . در همان حال‏ شروع به گريستن كردند . نوشته‏اند حسين بن علي عليهما السلام دختري دارد بنام سكينه‏خاتون كه خيلي‏ هم اين دختر را دوست مي‏داشت. او بعدها زن اديبه‏عالمه‏اي شد و زني بود كه‏ همه علماء و ادباء براي او اهميت و احترام قائل بودند . اباعبدالله (ع) خيلي اين طفل را دوست مي‏داشت . او هم به آقا فوق‏العاده علاقمند بود .
نوشته‏اند اين بچه بصورت نوحه‏سرايي جمله‏هايي گفت كه دلهاي همه را سوزاند . بحالت نوحه‏سرايي ، اسب را مخاطب قرار داد كه : يا جواد ابي هل سقي‏ ابي ام قتل عطشانا ؟ اي اسب پدرم ! پدر من وقتي كه رفت تشنه بود آيا او را سيراب كردند يا با لب تشنه شهيد كردند ؟ اين در چه وقت بود ؟ در وقتي بود كه اباعبدالله ( ع ) از روي اسب به روي زمين افتاده بود .
و صلي الله علي محمد و آله الطاهرين لا حول و لا قوش الا بالله العلي‏ العظيم .
پنجشنبه 12 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 345]