نگاهي به تحولات عراق در ‪۲۰۰۸‬

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: نگاهي به تحولات عراق در ‪۲۰۰۸‬
سياسي. خارجي. عراق. ‪۲۰۰۸‬
بغداد- عراق در سال ‪ ۲۰۰۸‬شاهد تحولات مهمي بود كه توافقنامه امنيتي با آمريكا و تبعات آن از جمله اعتراض خبرنگار عراقي به رييس جمهوري آمريكا با پرتاب كفش ، از مهمترين رويدادهايي بود كه سال ‪ ۲۰۰۸‬عراق را به خود مشغول كرد.

به گزارش ايرنا از بغداد، توافقنامه امنيتي آمريكا در طول سال ‪ ۲۰۰۸‬و اعتراضهاي سياسي و تظاهرات مردمي و پيش نويس‌هايي كه آمريكا مطرح و عراق با آن مخالفت مي‌كرد، از موضوعات بارز اين سال بود.

هفتمين پيش نويس اين توافقنامه بالاخره به تصويب هيات دولت عراق رسيد و در ميان جار و جنجال سياسي و زد و بند بين گروه‌هاي عمده سياسي در مجلس نمايندگان عراق در ‪ ۱۶‬نوامبر تصويب شد، اما گروه‌هاي مخالف همچنان به اين توافقنامه اعتراض مي‌كنند و مقرر شده است كه همه پرسي در جولاي ‪ ۲۰۰۹‬در خصوص توافقنامه در عراق برگزار شود.

سفر جورج بوش رييس جمهوري آمريكا بعد از تصويب توافقنامه در مجلس عراق ، به بغداد و اقدام تاريخي پرتاب كفش به سوي رييس جمهوري آمريكا در كنفرانس مشترك خبري‌اش با نوري المالكي نخست وزير عراق از اخبار جالب توجه اين سال بود.

منتظر الزيدي خبرنگار تلويزيون محلي بغداديه با پرتاب هردو لنگه كفش خود به سوي بوش و همراه كردن اين جمله كوتاه با آن كه اين هم بوسه خداحافظي ! است ، توانست يكي از مهمترين روديدادهاي تاريخ معاصر عراق را رقم بزند.

دولت عراق بعد از اين اقدام، الزيدي را دستگير كرد و هنوز او در اختيار دولت عراق مي‌باشد، اما بسياري از مردم در داخل و خارج عراق در حمايت از اين اقدام الزيدي دست به تظاهرات زده و خواستار آزادي اين خبرنگار شدند.

همچنين تصويب طرح قانون خروج نيروهاي نظامي شش كشور خارجي (غير از آمريكا ) به علاوه نيروهاي ناتو از عراق تا جولاي سال ‪ ،۲۰۰۹‬از ديگر مسايل جنجالي بعد از توافقنامه امنيتي با آمريكا بود كه در مجلس نمايندگان به تصويب رسيد.

تصويب قطعنامه ‪ ۱۹۵۹‬شوراي امنيت سازمان ملل در ‪ ۲۱‬دسامبر، در خصوص پايان بخشيدن به حضور نيروهاي چند مليتي در عراق و لغو ‪ ۴۰‬مجازات بين المللي كه بيش از ‪ ۱۷‬سال عليه عراق اعمال شده ، از موفقيت مهم دولت عراق در پايان سال ‪ ۲۰۰۸‬بود.

بر اساس اين قطعنامه كه به درخواست بغداد صادر شد، عراق از فصل هفتم قيمومت سازمان ملل خارج شده و به عنوان كشوري مستقل و داراي حاكميت در جامعه جهاني فعاليت مي‌كند.

اين قطعنامه حاكيست حضور نيروهاي چند مليتي در عراق در ‪ ۳۱‬دسامبر ‪ ۲۰۰۸‬پايان پيدا مي‌كند و ‪ ۴۰‬مجازات بين‌المللي كه از دهه ‪ ۹۰‬بر عراق اعمال شده لغو مي‌شود و سازمان ملل متولي حمايت يك ساله از دارايي‌هاي عراق در بانك‌هاي خارجي شده است .

سفر رييس جمهوري كشورمان كه براي اولين بار بعد از سقوط رژيم بعث با اعلام قبلي وارد بغداد شد، از ديگر رويدادهاي مهم اين سال است .

محمود احمدي نژاد در دوم فوريه به بغداد سفر كرد تا اولين رهبر در بين كشورهاي جهان باشد كه برخلاف رهبران آمريكا و انگليس كه سرزده وارد بغداد شدند، وي با اعلام قبلي وارد بغداد شده و مورد استقبال رسمي همتاي عراقي‌اش قرار گيرد.

رهبران عراق از اين سفر به عنوان يك رويداد تاريخي ياد كردند و بعد از اين سفر بود كه بسياري از كشورها مسوولان عالي رتبه خود را به عراق فرستاده و عده‌اي نيز سفارتخانه‌هاي خود را در بغداد بازگشايي كردند.

رجب طيب اردوغان نخست وزير تركيه ، ملك عبدالله دوم پادشاه اردن ، فواد سنيوره نخست وزير لبنان ، برنارد كوشنر وزير خارجه فرانسه ، احمد ابوالغيط وزير خارجه مصر، شيخ خالد بن احمد آل خليفه وزير خارجه امارات متحد عربي و سعد الحريري رهبر فراكسيون اكثريت در مجلس نمايندگان لبنان مهمترين اين مسوولان هستند.

رهبران آمريكا و انگليس از جمله بوش، نانسي پيلوسي رييس مجلس نمايندگان ، كاندوليزا رايس وزير خارجه ، جان نگرو پونته معاون وزير خارجه و زلماي خليل زاد نماينده آمريكا در سازمان ملل و گوردن براون نخست وزير انگلستان و ديويد ميليبند وزير خارجه انگلستان مهمترين اين مسوولان هستند كه برخي مانند رايس بيش از چند بار در سال ‪ ۲۰۰۸‬از عراق ديدن كردند.

توسعه مناسبات عراق با كشورهاي منطقه و جهان و گشايش سفارتخانه‌هاي كشورهاي عربي اردن ، كويت ، امارات و بحرين در بغداد و سفر مالكي به كشورهاي اروپايي مانند آلمان ، ايتاليا، واتيكان و سوئد و سفر درماني رييس جمهوري عراق به آمريكا و ديدار با همتاي آمريكايي‌اش از مهمترين اين سفرها بود.

برگزاري همايش‌هاي پيمان بين‌المللي براي بازسازي عراق در شهر استكهلم و با حضور كشورهاي منطقه و هفت كشور صنعتي جهان ، همايش كشورهاي همجوار در كويت برپايي اجلاس اتحاديه پارلمان‌هاي عرب براي اولين بار در خاك عراق و در شهر كردنشين اربيل در شمال اين كشور مهمترين اين همايش‌ها بودند.

پيشبرد طرح آشتي ملي در راستاي اعتمادسازي بين طيف‌هاي مختلف ملت عراق و بهبود امنيت در اين كشور در ‪ ۲۰۰۸‬ادامه يافت تا جايي كه امنيت در عراق به ميزان ‪ ۹۵‬درصد بهبود پيدا كرد.

عمليات نظامي دولت در بصره، ميسان، موصل و دياله عليه قانونشكنان و گروه‌هاي مسلح و تروريستي از بارزترين رويدادهاي نظامي بود كه در نهايت منجر به بازپس‌گيري امنيت تعداد بيشتري از استان‌هاي عراق شد به طوري كه اكنون از مجموع ‪ ۱۸‬استان عراق ، دولت اين كشور موفق به كسب امنيت ‪۱۳‬ استان شده است .

استان‌هاي بغداد، دياله ، صلاح‌الدين ، كركوك و نينوا پنج استاني هستند كه آمريكا هنوز امنيت آنها را به دولت عراق واگذار نكرده است .

روند عمليات تروريستي در سال ‪ ۲۰۰۸‬ادامه پيدا كرد و عراق شاهد انفجارهاي خونباري در اين سال بود كه آخرين آنها قريب يك ماه پيش در كركوك اتفاق افتاد و ده‌ها كشته و زخمي برجاي گذاشت و هفته گذشته نيز در مركز بغداد، انفجار خودرو بمبگذاري شده ، دستكم ‪ ۲۹‬كشته برجاي گذاشت .

در حالي سال ‪ ۲۰۰۸‬به اتمام مي‌رسد كه مقرر شده تمامي مسووليت‌ها در چارچوب توافقنامه امنيتي بين آمريكا و عراق به دولت عراق واگذار شود كه هنوز استان دياله شاهد ناامني است .

پايان بحران شهرك صدر كه در نهايت به امضاي توافقنامه ‪ ۱۴‬ماده‌اي بين گروه حاكم و گروه‌هاي سياسي معترض انجاميد، از ديگر رويدادهاي اين سال بود.

حمله گروه‌هاي تروريستي به مسيحيان در شهر موصل كه باعث آوارگي صدها خانواده از اين شهر شد و با برخورد به موقع دولت عراق خاتمه يافت و مسيحيان به منازل خود بازگشتند از ديگر رويدادهاي اين سال است .

اما اقدامات نظامي و امنيتي دولت عراق بدون شك در بهبود امنيت در عراق موثر بوده به طوري كه هم اكنون شهر سامرا كه در گذشته از ناامن‌ترين شهرهاي عراق بود، شاهد پذيراي زايران است و هر جمعه يك قطار مسافربري داخلي ، زايران را به سامرا انتقال
مي دهد.

از بعد سياسي نيز عراق شاهد انشعاب‌هاي متعدد در بين گروه‌هاي سياسي و به ويژه
فراكسيون‌هاي سياسي بود كه از جمله جبهه توافق عرب‌هاي سني و گروه العراقيه به رهبري اياد علاوي نخست وزير سابق عراق بود كه تعدادي از اعضاي آن اعلام جدايي كردند.

استعفاي محمود المشهداني از رياست مجلس نمايندگان عراق در اواخر سال ‪ ۲۰۰۸‬از رويدادهاي مهمي است كه حايز اهميت بود و هرچند اين قضيه در حال تبديل شدن به يك بحران بود اما با توافق‌هاي سياسي و پذيرش استعفا توسط المشهداني ، اين قضيه با آرامش خاتمه يافت .

موضوع كودتا عليه دولت و دستگيري تعداد زيادي از افسران وزارت كشور نيز مساله‌اي بود كه در اواخر سال جاري اوضاع سياسي و امنيتي عراق را درنورديد اما با برخورد حكيمانه مالكي اين بحران نيز كنترل شد.

مالكي اغلب افسران دستگير شده را آزاد كرد و در اظهاراتي تاكيد كرد كه امكان وقوع كودتا در عراق وجود ندارد.

تصويب يكباره سه قانون در ژانويه سال ‪ ۲۰۰۸‬نيز از مسايل سياسي مهمي بود كه نشان داد گروه‌هاي سياسي عراق با وجود همه اختلاف‌ها مي‌توانند به توافق و تفاهم برسند.

قانون انتخابات ، بودجه ‪ ۲۰۰۸‬و عفو عمومي سه قانوني بودند كه به طور يكجا در مجلس تصويب شدند.

اعلام دولت عراق مبني بر پيوستن نيروهاي بيداري كه پيشتر آمريكا آنها را براي مبارزه با القاعده در مناطق عرب سني‌نشين تشكيل داده بود، از اقداماتي است كه به اعتقاد كارشناسان باعث تقويت آشتي ملي در كشور شده است .

اختلاف نظرها بين دولت مركزي و كردها بر سر مسايلي مانند قراردادهاي نفتي ، صلاحيت‌هاي دولت مركزي و دولت محلي كردستان موضوعاتي بود كه در ‪ ۲۰۰۸‬بارها مطرح شد.

سفر نيچروان بارزاني نخست وزير دولت محلي و مسعود بارزاني رييس منطقه كردستان به بغداد توانست به بخشي از اين بحران‌ها پايان دهد و مقرر است كه مالكي به زودي براي پيگيري مسايل ياد شده به اربيل برود.

مساله عناصر حزب كارگران كرد تركيه پ .ك .ك و حملات مكرر هوايي تركيه به شمال عراق و مواضع اين حزب از مسايل خطرناكي بود كه با سفر هفته گذشته مالكي به آنكارا روبه حل شدن نهاده است .

پذيرش دولت تركيه مبني بر مذاكره مستقيم با مسوولان دولت محلي شمال عراق براي حل و فصل اختلاف‌ها بويژه در خصوص پ .ك .ك نيز از روديدادهايي بود كه امسال بازتاب گسترده‌اي در داخل عراق داشت .

در حوزه اقتصادي نيز عراق توانست كشورهاي بيشتري را متقاعد كند كه بدهي‌هاي خود را به بغداد ببخشند كه از جمله اين كشورها امارات ، روسيه و چين بودند كه برخي تمامي بدهي‌ها و عده‌اي نيز ‪ ۸۰‬تا ‪ ۹۵‬درصد آنها را بخشودند.

افزايش سطح حقوق كاركنان دولتي در اين سال و فروريزي قيمت‌هاي جهاني نفت و تاثيرات آن بر اقتصاد عراق از جمله كاهش حقوق كاركنان در اواخر سال جاري از ديگر مسايل مهم اقتصادي عراق بود.

عراق در اين سال توانست حجم صادرات نفت خود را افزايش دهد و به همين دليل بودجه را روي ‪ ۸۰‬ميليارد دلار بست، اما با كاهش قيمت‌هاي نفت و با توجه به اينكه ‪ ۹۵‬درصد اقتصاد عراق بر صادرات نفت متكي است ناچار دولت عراق بودجه را تعديل و آن روي ‪ ۶۲‬ميليارد دلار بسته است .

در مجموع كارشناسان و رسانه‌هاي عراق عملكرد دولت را در سال ‪۲۰۰۸‬ مثبت ارزيابي مي‌كنند و معتقدند دولت در اين سال در همه بخش‌هاي سياسي،
چهارشنبه 11 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 199]