اقتصاد - گسترش بيكاري

واضح آرشیو وب فارسی:هموطن سلام: اقتصاد - گسترش بيكاري
اقتصاد - گسترش بيكاري

محمد نوروزي: علل و عواملي كه سبب بروز اختلال در عرضه و تقاضاي نفت و متعاقب آن در بازار نفت شوند، خصوصا آنكه اين عامل يا عوامل غيرقابل پيش‌بيني بوده و در كوتاه‌‏مدت قابل تعديل نباشند به عنوان شوكي بر بازار نفت قلمداد مي‌‏شود. اين اختلالات در بيشتر موارد به تغيير (كاهش يا افزايش) در قيمت منجر مي‌‏شود. حال اگر اين اختلالات به طور گسترده بر صحنه اقتصادي يك يا چند كشور به نحوي اثر‌گذارند كه اقتصاد داخلي آنان دچار مشكل گسترده شود، اين شوك تبديل به بحراني براي اقتصاد آنان مي‌‏شود.

از ديدگاه مكاتب مختلف اقتصادي، ‌‏مهم‌ترين عوامل موثر بر رشد اقتصاد، سرمايه و نيروي كار اعم از متخصص و غيرمتخصص است. در نظريه‌‏هاي جديد رشد، عامل انرژي نيز وارد مدل شده است ولي اهميت آن در مدل‌‏هاي مختلف يكسان نيست. برخي از اقتصاددانان معتقدند انرژي، عامل اصلي و تنها عامل موثر در توليد است و نيروي كار و سرمايه، عوامل واسطه‌‏اي هستند كه براي به‌كارگيري نيازمند انرژي هستند. برخي ديگر از اقتصاددانان معتقدند كه انرژي عامل مهمي در رشد اقتصادي نيست و از طريق تاثيري كه بر نيروي كار و سرمايه مي‌‏گذارد، غيرمستقيم بر رشد اقتصادي تاثير دارد و اثر مستقيم بر رشد اقتصادي ندارد. بديهي است اگر انرژي به عنوان يك نهاده توليد قلمداد شود، افزايش قيمت اين نهاده سبب افزايش هزينه توليد، افزايش قيمت محصول و در نهايت كاهش درآمد و رشد اقتصادي مي‌‏شود.

2 سال 469 هزار شغل
يكي از مهم‌ترين مسائل اين مبحث، مطالعه آثار مستقيم قيمت‌‏هاي بالاي نفت بر ميزان به‌كارگيري نيروي كار و سرمايه است. به گزارش دكتر مسعود نيلي، رئيس دانشكده اقتصاد و مديريت دانشگاه صنعتي‌شريف درباره تاثيرات بحران اقتصادي جهان بر اقتصاد كشور مي‌‏گويد: رشد بالاي نقدينگي و افزايش قيمت مواد اوليه باعث وخيم شدن وضعيت توليد مي‌شود. وي با بيان اينكه توليد كشور در شرايط فعلي اوضاع خوبي ندارد، گفت: براساس آمارهاي منتشره مركز آمار ايران در سال 1385 براي 219 هزار نفر و در سال 1386 براي 250 هزار نفر شغل ايجاد شده است. اين در حالي است كه در گذشته كمترين ميزان اشتغالزايي در كشور، حدود 340 هزار نفر بوده است.

نيلي تصريح كرد: متاسفانه به استناد آمار موجود، ميزان اشتغالي كه در زمان رونق ايجاد شد از زماني كه قيمت نفت در حد پاييني بود كمتر است و با در نظر گرفتن رشد جمعيت مي‌‏توان گفت كه در آينده شاهد گسترش بيكاري خواهيم بود. رئيس دانشكده اقتصاد و مديريت دانشگاه صنعتي‌شريف گفت: هرچند گسترش آموزش عالي و افزايش ظرفيت دانشگاه پيام‌نور تا اندازه‌‏اي ضربه‌‏گير افزايش بيكاري شده ولي واقعيت اين است كه در آينده‌‏اي نه‌چندان دور شاهد گسترش بيكاري خواهيم بود. وي اظهار داشت: اوضاع اقتصادي به‌‏گونه‌‏اي است كه از يك‌سو با افزايش كسري بودجه شاهد تورم خواهيم بود و از سوي ديگر با ورود موج افرادي كه فعلا به تحصيل مشغولند شاهد افزايش بيكاري خواهيم بود.

اتكا به نفت عامل مرگ رقابت‌‏پذيري كشور
با اين حال مدير گروه اخلاق حرفه‌‏اي دانشگاه تهران از كاهش قيمت نفت به عنوان يك فرصت مناسب براي شكوفايي و توسعه ياد مي‌‏كند و مي‌‏گويد: كاهش قيمت نفت فرصتي است كه اگر جامعه مصمم باشد و برنامه‌‏ريزي‌‏هاي لازم نيز انجام شود، مي‌‏تواند زمينه‌‏هاي شكوفايي اقتصادي را براي كشور به همراه آورد. دكتر احد فرامرز قراملكي در گفت‌‏وگو با ايلنا، با بيان اينكه كشور براي توسعه نياز به يك شوك دارد، گفت: كاهش قيمت نفت مي‌‏تواند نقش اين شوك را ايفا كند. وي اتكا به اقتصاد نفتي را باعث توسعه‌نيافتگي دانست و گفت: اگرچه اين اتكا به درآمد نفت در كوتاه‌‏مدت خوب به نظر مي‌‏رسد اما در بلندمدت به زيان ماست و رقابت‌‏پذيري كشور را در اقتصاد جهاني از بين مي‌‏برد. مدير گروه اخلاق حرفه‌‏اي دانشگاه تهران با تاكيد بر اينكه اقتصاد نفتي نوعي كم‌‏كاري در ايراني‌‏ها ايجاد كرده است، گفت: نتيجه اين شده كه در بخش‌‏هاي مختلف بهره‌‏وري پاييني داشته باشيم.

قراملكي كاهش قيمت نفت را فرصتي براي ورود به بازار رقابت جهاني عنوان كرد و اظهار داشت: ‌‏كشور ما در بخش‌‏هايي مانند كشاورزي، صنعت فرش، نساجي و حوزه فناوري داراي قابليت‌‏هاي فراواني براي توسعه است كه متاسفانه اتكا به نفت ما را از توسعه و رقابت جهاني در اين حوزه‌‏ها بازداشته است، در حالي كه قبلا در اين بخش‌‏ها از جايگاه مناسبي برخوردار بوديم. وي با بيان اينكه اقتصاد نفتي بر اخلاق حرفه‌‏اي تاثير منفي داشته است، ‌‏خاطرنشان كرد: رقابت‌‏پذيري بدون اخلاق حرفه‌‏اي امكان‌‏پذير نيست. وي تصريح كرد:‌ اتكا به اقتصاد نفتي اخلاق حرفه‌‏اي را در بخش‌‏هاي ديگر اقتصادي كاهش داده يا از بين برده است. به هر حال آنچه كه از صحبت‌‏هاي كارشناسان و صنعتگران مي‌‏توان استنباط كرد اين است كه در موج سوم جهاني شدن، ارتباط بين كشورهاي دنيا بسيار مستحكم‌‏تر از دو دوره قبلي است و دليل آن نيز اين است كه توليد و تجارت به هم گره خورده‌‏اند و در واقع چيزي به نام زنجيره ارزش جهاني شكل گرفته كه باعث گسترده شدن زنجيره توليد در سطح جهاني شده است.
سه شنبه 10 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: هموطن سلام]

[مشاهده در: www.hamvatansalam.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 230]