پوشش جسم و روح زن از ديد برخي كارشناسان ديني; حجاب طرحي براي پايداري عفاف

واضح آرشیو وب فارسی:ابتکار: پوشش جسم و روح زن از ديد برخي كارشناسان ديني; حجاب طرحي براي پايداري عفاف
گروه گزارش -امروز حجب و حيا نقش اصلي در حفظ و صيانت از فضاي عفت عمومي دارد و بايد به موازات سرمايه گذاري در ترويج حجاب به زمينه سازي براي تقويت حيا و آزرم پرداخت. اين در حالي است كه همواره زنان در بسياري از جوامع وفرهنگ ها مورد طعن و كنايه بوده اند و تعابير، ضرب المثلها و نكته هاي انتقادي مختلفي درباره آنان گفته شده است.كه اين پديده به گونه هاي مختلفي قابل تحليل است. از نگاه زنان، اين تعابير آزار دهنده، نمودي از مواضع سلطه جويانه و خود خواهانه مردان در طول تاريخ است. و از نگاه مردان، تعبيرهاي انتقادي از زنان ريشه در عملكرد خود آنان و مكرها و ترفند هايي دارد كه به كار مي گيرند تا آرا»، ديدگاهها و تمايلات خود را تحقق بخشند! اما اگر نگاه و تحليل را فراتر از نگاه هر يك از دو جنس به ديگري، قرار دهيم و در جستجوي دليلي ريشه دار تر براي رفتار طبيعي انسان ها باشيم، مي توانيم به اين واقعيت برسيم كه در لايه هاي زيرين اين انتقادها و عيب جويي ها چند نكته مهم نهفته است. 1-زن در همه جوامع و همه فرهنگ ها از توانمندي ويژه اي برخوردار بوده است كه مردان فاقد آن بوده اند. 2-مردان با همه برتري قواي جسمي و صلابت روحي در هماوردي با زنان در زمينه برتري هاي ويژه آنان، احساس ضعف و ناتواني مي كرده اند. 3-وابستگي مردان به زنان چنان جدي بوده است كه معمولا قادر به چشم پوشي از زندگي مشترك و يا كنار نهادن زن از صحنه زندگي نبوده اند. اگر اين سه عامل را كنار هم گذاشته و با هم ملاحظه كنيم; يعني نياز، ناگزيري،نابرابري سليقه ها و تمايلات و نگاه ها، متوجه مي شويم كه نياز و ناگزيري مردان از زندگي با زنان و دلبستگي به آنان از يك سو و تنوع نگاهي و سليقه ها و انتخاب هاي آنان از سوي ديگر دو حالت متضاد را در مردان شكل مي داده است، حالتي كه ميان دو قطب دلباختگي و بدبيني در نوسان بوده و هست، از يك سو شاعران همواره در لطيف ترين استعارات شعري، ابرو و گيسو و قامت و نگاه زن را ستوده اند و به عاريت گرفته اند، و از سوي ديگر در مكر وسلطه جويي و ناسازگاري و فزون خواهي او زبان به طعن و تمثيل گشوده اند. گاه او را مظهر محبت و فداكاري و شكيبايي دانسته اند و زماني وي را به بي وفايي و حسادت و خودخواهي و سبك سري متهم كرده اند. گاه او را فرشته خوانده اند و زماني وي را شيطان ناميده اند! چنان كه گفته آمد، سر اين تناقض گويي و تناقض پنداري مردان درباره زنان، اين است كه مرد از يك سو به زن نياز دارد پس او را مي ستايد، از سوي ديگر احساس مي كند كه اين جذب شدن و شيفته شدن هزينه فراواني را بر دوش او نهاده است و در واقع آزادي او را سلب كرده و گاه تا سر حد اسارت و جنون وي را پيش برده است، اينجا است كه احساس نگراني و خطر مي كند و لب به انتقاد و عيب جويي مي گشايد. اگر سوال شود كه به هر حال، اين مشكل، مشكل مردان است يا زنان؟ بايد گفت، مشكل ياد شده متوجه خود مردان است، اما مردان به رغم تواناييهاي مختلفي كه دارند و به طور طبيعي بارهاي سنگين زندگي چون جنگ با دشمن، دفاع از خانواده، تامين معاش و... بر عهده آنان است اما معمولا خود قادر به حل اين مشكل نيستند بلكه كليد حل اين مشكل در دست زنان است. آنچه مساله را پيچيده تركرده، همين است كه اسير محبت زن، كليد زندان خويش را در اختيار ندارد و در چنين شرايطي است كه وقتي عرصه بر او تنگ مي شود، زبان به تندي و اتهام و گلايه مي گشايد، ولي آيا همين نياز و ناگزيري كه مردان به زنان دارند، به صورت متقابل وجود ندارد، آيا زنان به همان اندازه نياز به وجود و حضور مردان ندارند؟ به گزارش شيعه نيوزاز نگاه قرآن، طرح وجود زن و مرد، طرحي متقابل است و همچنان كه زنان لباس و پوشش دهنده نياز هاي روحي و جسمي مردان هستند، مردان نيز همين نقش متقابل را براي زنان ايفا مي كنند اما وجود اين طرح متقابل به معناي همساني كاركرد آن دو، در نظام طبيعت نيست بلكه بر عكس اين تفاوت جاذبه ها، روشها و كاركرد است كه به مساله زوجيت معنا بخشيده و مكمل بودن را رقم زده است. قرآن كه در بيان تساوي نهايي زن و مرد در طرح آفرينش مي گويد: «هن لباس لكم وانتم لباس لهن» (بقره/ 187 )در بيان كاركرد هر يك از آن دو و نقشي طبيعي كه ايفا مي كنند، بيان متفاوت دارد. قرآن، نقش زنان در زندگي روزمره انسانها را، آرامش بخشي و فارغ شدن از فشارهاي جسمي و روحي زندگي مي داند: ومن آياته ان خلق لكم من انفسكم ازواجا لتسكنوا اليها» (روم/ 21 )"و از نشانه هاي الهي اين است كه براي شما همسراني قرار داد تا در كنار آنان آرامش يابيد." ولي وقتي مي خواهد نقش و كاركرد مرد را در زندگي براي زنان ترسيم كند مي گويد: "الرجال قوامون علي النسا»» (نسا»/ 34)"مردان مايه قوام و پايداري - مادي و معنوي - زنانند." دو تعبير «لتسكنوا اليها» و "قوامون علي» كه در يكي «الي» و در ديگري «علي» به كار رفته است و همچنين دقت در متن معناي "لتسكنوا" و "قوامون» مي نماياند كه در كاركرد عيني، نقش پناهگاه، آرامش، تكيه گاه بودن، قوام بخشيدن و حمايت مقتدرانه از زندگي، به مردان واگذار شده است. زن سايبان است و مرد تكيه گاه، اگر اين سايبان به استوانه اي مستحكم و معتمد تكيه داشته باشد، آرامش، آسايش و امنيت پايدار به زندگي انسان مي بخشد ولي هريك بدون ديگري، زندگي را دشوار، غير قابل آسايش و امنيت مي كند. اما تاريخ از صيادان و سلاطين خاطره هاي سختي را به ياد دارد صياداني كه براي تفريح و لذت خود صيد كرده اند و صيد زخمي را به خود وا مي نهاده يا مي كشته اند. سلاطيني كه اقتدار خود را با جباريت و خود خواهي و بي رحمي قرين كرده اند و خود بزرگترين نا امني را براي ديگران فراهم آورده اند. نقش «صيادي» و «سلطنت» اگر در هم آميزد، فاجعه اي سخت رخ مي دهد. صيادي كه صيد كند تا بر صيد خويش سلطه يابد و آن را اسير و برده خود كند و زني كه دلبري و جلوه گري كند، با زيبايي و جمال خويش فرمانروايي كند، از ابزار خدا دادي خويش عليه اهداف هستي سود برده است. و سلطاني كه عاشق صيد و صيادي شود و از قدرت و امكانات خويش براي صيد ديگران بهره جويد، كشتار گاهي به بزرگي حرمسراي پادشاهان خواهد داشت! و از «مردي» آنچه را به نمايش خواهد گذاشت كه به چيزي جز نياز جنسي پاسخ نخواهد داد و قبل از آن و پس از آن هيچ تعهدي را نخواهد پذيرفت. بنابر اين تدبيري خداوند به كار برده است تا زنان از جمال و جذابيت خود در جهت ساختن و آرامش بخشي و اعتدال جامعه انساني سود ببرند و ابزار كار آمد دلبري را در جهت سلطه و فريب به كار نگيرند،چرا كه قرار دادن عنصر حجب و حيا در روح زن است. در واقع حيا و عفاف هم براي زنان لازم است و هم بر مردان تا گام از حريم اخلاق و اصول پذيرفته شده انساني و الهي بيرون ننهند، اما به دليل توانمنديها و جاذبه هاي خاصي كه خداوند در زن قرار داده، عنصر حيا و عفاف، ضرورت بيشتري يافته است.
عفاف براي مردان
در اين ميان معاون آموزشي و پژوهشي سازمان تبليغات اسلامي با تاكيد بر اينكه عفاف و حجاب مسئله اي انساني و به نوعي مربوط به همه جوامع بشري است، گفت: ايجاد و تقويت بسترهاي پرورشي و تربيتي حجاب و عفاف در جامعه با جديت پيگيري مي شوند. حجت الاسلام سيد جواد موسوي هوايي معاون آموزشي و پژوهشي سازمان تبليغات اسلامي اظهار داشت: بحث عفاف و حجاب تعريف فطري دارد كه شارع مقدس آن را پذيرفته است. حتي بايد اين طور تعبير كرد كه مسئله عفاف و حجاب نوعي حريم نگاه داشتن و حفاظت از آسيبهاي مادي و معنوي به انواع مختلف است. وي با اشاره به اينكه مسئله حجاب تنها فطري نيست بلكه غريزي هم محسوب مي شود گفت: نشانه غريزي بودن حجاب اين است كه آن را در موجوات غير انسان نيز مشاهده مي كنيم به طوري كه حفاظت آنها از خانواده خود گوياي اين مطلب است. معاون آموزشي و پژوهشي سازمان تبليغات اسلامي گفت: در مسئله عفاف و حجاب براي انسانها بر بحث فطري تمركز مي كنيم كه انسان مي خواهد در عالم انسان بماند و انسانيت خود را ارتقا دهد. اين آرزوي همه انسانها است. اصلي ترين وجه تمايزي كه ميان انسان و حيوان مشاهده مي شود اين است كه انسان به صورت ارادي خالق خود را شناخته و در مسير او حركت مي كند. اين مسير را گاهي فطرت تشكيل داده و گاهي انسان دستور آن را به واسطه پيامبر از خدا دريافت مي كند. حجت الاسلام موسوي هوايي با تصريح اينكه وجه تمايز انسان براي انسان ماندن اين است كه بتواند خداي خود را با اراده بشناسد، از او اطاعت و در مسير او حركت كند و اين همان درك ماهيت انا لله و انا عليه راجعون است كه بركل هستي جاري است، يادآور شد: اين عبارت بيانگر حقيقتي بزرگ است كه شهيد مطهري هم در مجموعه كتابهاي انسان و ايمان به آن اشاره كرده است. اين امر را مي توان در تمام عالم مطرح كرد، پايه اي است كه تمام اديان الهي، حتي بودائيان و اديان بشرساز كاذب نيز نمي توانند آن را رد كنند. وي اظهار داشت: آدمها مي خواهند انسان باشند و در اين انسان بودن مهم است كه در روابط اجتماعي و فردي خود سلسه حريم هايي حفظ شود كه باعث مي شود از آسيب زدن و آسيب پذيرفتن جلوگيري كنيم. خداي متعال به نگاه به فطرت و گرايشهاي كمال جويانه انسان و مسيري كه انسان بايد خدايي شود، اين دستورات را قرار داده اند. حجت الاسلام موسوي هوايي همچنين گفت: روابط خانوادگي در تمام اين روابط تعريف شده تا حريم ها نشكند و احترام از بين برود. شاهد مثال همان جوامعي هستند كه به دنبال آرمانهاي باطل وغيرانساني غربي رفته اند حريم فرزند و پدر، زن و شوهر حريم خانواده و نسبت آنها بايكديگر به هم ريخته اند، اما در جامعه ما مسائل ديني، حيا و عفاف ريشه دار و در خون مردم است. وي با اشاره به مطرح بودن مسئله عفاف و حجاب در تمام جوامع بشري گفت: ما در جامعه خود به دنبال ايجاد صفات الهي، انسان شدن و ارائه الگوي حضرت زهرا در تمام ابعاد هستيم كه از اهميت ويژه اي برخوردار است اين مهم، الگو ها زمينه هاي مختلفي را مي طلبد كه يكي از آن بسترهاي مهم عفاف و حجاب است. معاون آموزشي و پژوهشي سازمان تبليغات اسلامي همچنين اضافه كرد: بعد از نظريه فرويد در حكومتهايي كه از وجه منفي اين نظريه دفاع كردند همان ميزان حجابي كه در غرب بود را هم از ميان برد، نگاه كردن فيلمهايي كه در دهه پيش از نظريه فرويد ساخته شده مي تواند گوياي اين امر باشد.وي با اشاره به پوشش راهبه ها و كشيشها كه سراسر بدن پوشيده است و خواهران راهبه تنها گردي صورت خود را نمايان مي كنند اظهار داشت: اين سطح از حجاب كه موجب امنيت جامعه مي شود و آثار آن مشاهده خواهد شد در فرهنگها و فطرتهاي انساني وجود دارد و نبايد اجازه دهيم از بين برود. در آفريقا در برخي نقاط اين مسئله محدودتر از لحاظ سطح پوشش زن و مرد است.حجت الاسلام سيد جواد موسوي هوايي گفت: از لحاظ فطرت انساني، انسان پس از بلوغ به طرف جنس مقابل تمايل پيدا مي كند كه اگر مسئله عفاف و حجاب نباشد، اين احساس به صورت كاذب تشديد شده و علاقه كاذب و آثار مختلفي چون فساد و فحشا را به وجود مي آورد و بر مبناي آن جرمهاي ديگري ايجاد مي شود.وي گفت: بعد از آن كه مبارزه با مسئله عفاف و حجاب به صورت بنيادين آغاز شد، جامعه غربي از نظر انساني، خانوادگي، اخلاقي و اجتماعي دچار سقوط است. علت اين است كه فرمان خداوند انجام نمي شود چون انسان براي انسان خوب بودن بايد حجاب را رعايت كند و در بخشي رعايت مسئله عفاف و حيا با حجاب بايد همراه باشد كه و اين امر در مورد مردان نيز به اندازه زنان صدق مي كند.همانطور كه دستورات اسلام براي مردان و زنان آمده است. معاون آموزشي پژوهشي سازمان تبليغات اسلامي با تاكيد بر اينكه عفاف براي مردان نيز بسيار حائز اهميت است، يادآور شد: در مسئله عفاف و حجاب به دنبال اين هستيم كه بسترهاي ديني، پرورشي و تربيتي را به وجود آورده و تقويت كنيم و بسترهاي ظهور عفاف و حجاب را از لحاظ فيزيكي فراهم كنيم.
ايران اسلامي خواهان حاكميت عفاف است
عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي با اشاره به اينكه يكي از مظاهر توجه به حقوق فردي و اجتماعي توجه به عفاف و حجاب در جامعه است گفت: مردم ايران اسلامي خواهان حاكميت عفاف و حجاب هستند اما در اين ميان برخي عوامل ناخواسته جامعه را تحت تاثير قرار داده است. منيره نوبخت عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي در گفتگو با مهر گفت: مسئله عفاف و حجاب دو موضوع مرتبط به هم و مورد توجه جامعه هستند، مبناي آن اعتقادات ديني و مذهبي جامعه ما است و ريشه در فرهنگ ايراني اسلامي دارد.وي با اشاره به اينكه وجود عفاف و حجاب در جامعه نوعي وجه تمايز جامعه ايراني اسلامي از ديگر جوامع است، افزود: به علت همين تمايز در بسياري از جوامع امروز با تاكيد بر اهميت يا مقدم بودن حقوق شخصي و فردي افراد حقوق اجتماعي آنها ناديده گرفته مي شود.نوبخت گفت: جوامع امروز به خاطر عدم توجه به حقوق جامعه و جمعي و متمركز شدن بر روي حقوق فردي، دچار آسيبها و نابسامانيهاي فراواني هستند. توجه به حقوق فرد و رعايت حقوق فردي و اجتماعي در مجموعه نظام، در واقع يكي از امتيازات جامعه ايراني اسلامي است. بي ترديد يكي از مظاهر توجه به حقوق فردي و حقوق اجتماعي توجه به عفاف و حجاب در جامعه است.عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي با اشاره به اينكه بعضي با شنيدن حجاب و عفاف نزديكترين موضوعي كه به ذهنشان متبادر مي شود رعايت ضوابط در پوشش و به طور خاص براي زنان است، يادآور شد: اين تعريف جزئي از مفهوم عفاف و حجاب است اما آنچه مسلم است وقتي به حاكميت عفاف و حجاب در جامعه اشاره مي كنيم به بروز و ظهور و آثار عفاف و حجاب در دامنه وسيعتري توجه داريم كه رفتارها، گفتارها و عملكردها را در برمي گيرد.وي تصريح كرد: عفاف و حجاب مسئله كلي هستند كه پوشش يكي از موارد مرتبط با آنها است كه به نوعي نمايانگر پندار و رفتار فرد است. به همين خاطر جامعه ما روي مسئله پوشش و ظاهر افراد حساس است، پوشش هر فرد نشان و نمودي از تفكر و شخصيت وي و نمودي از ويژگيهاي رفتاري و اخلاقي وي است.نوبخت تاكيد كرد كه در مقايسه با جوامع ديگر در ايران در حد زيادي مردم مقيد به عفاف و ححاب و خواهان حاكميت عفاف و حجاب در جامعه هستند.عفاف و حجاب چون به عنوان يك ارزش مبنايي در جامعه مطرح است، تقويت آن مبناي هنجارهاي ديگري در جامعه خواهد شد و تضعيف آن به گسترش ناهنجاريها كمك مي كند. ما در فرهنگ بسياري از جوامع مشاهده مي كنيم كه از روي عمد نسبت به نبود عفاف و حجاب فعاليت مي شود و بسياري از آسيبهاي اجتماعي آنها همين مبنا را دارد.وي با اشاره به اينكه در جامعه اسلامي ايران مردم به حفظ و حاكميت عفاف و حجاب اهميت مي دهند گفت: نظام نيز براي اين درخواست مردم اهميت قائل است و تلاش مي كند تا حد ممكن حاكميت عفاف و حجاب را در فضاي عمومي جامعه ايجاد كند.منيژه نوبخت در رابطه با عواملي كه برخي ضعفها را در اين رابطه به دنبال داشته گفت: در بسياري مواقع عواملي ناخوداگاه و ناخواسته فضاي فرهنگي جامعه را خدشه دار مي كنند به اين معنا كه با عدم تقيد به عفاف و حجاب مواجه مي شويم. فضاي فرهنگي در شرايط امروز ناخواسته متاثر از خيلي از عوامل است.عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي گفت: وجود عوامل هشدار دهنده مي تواند عامل كمك به آنها در راستاي خطري باشد كه در كمين فضاي فرهنگي جامعه و تضعيف عفاف و حجاب قرار دارد. به طوري كه اين امر مي تواند بسياري از موارد عدم تقيدها را اصلاح كند.
سه شنبه 10 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ابتکار]

[مشاهده در: www.ebtekarnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 163]