آيت ا... شيخ محمد حسين آيتي، فقيه و شاعري توانا در ملك سخن

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: آيت ا... شيخ محمد حسين آيتي، فقيه و شاعري توانا در ملك سخن
قرباني- امروز يكشنبه 8 دي ماه مصادف با سالروز وفات آيت ا... شيخ محمد حسين آيتي است.ضياء الدين محمد حسين فرزند آيت ا... محمد باقر آيتي گازاري از محققان، مجتهدان، شاعران و مورخان قرن چهاردهم هجري در بيرجند است.وي در نيمه ماه ذي القعده سال 1310 هجري قمري در روستاي مهمويي از توابع بيرجند چشم به جهان گشود و تا بيست سالگي در محضر پدر و در مدرسه معصوميه بيرجند مقدمات علوم اسلامي را فرا گرفت. سپس براي ادامه تحصيل حوزوي به مشهد مقدس رهسپار شد و در محضر ميرزا عبدالجواد نيشابوري علوم ادبي را آموخت.

در سال 1331 به گفته خودش از طريق قفقاز، تركيه، سوريه و لبنان به مكه مشرف شد و به زيارت روضه منوره حضرت رسول نائل آمد و از آن جا به زيارت مشاهد مشرفه ائمه هدي (ع) در عراق رفت. پس از بازگشت به ايران مدت دو سال در حوزه اصفهان به تحصيل پرداخت.

براي تكميل اندوخته هايش به نجف اشرف رفت و در آن جا مباني فقه و اصول را فرا گرفت و از محضر اساتيد تراز اول نجف چون: سيد ابوالحسن اصفهاني، شيخ محمد كاظم شيرازي، شيخ علي شاهرودي به دريافت اجازه اجتهاد نائل شد.

در سال 1342 هجري قمري به زادگاهش بيرجند مراجعت و تا پايان عمر به كار تدريس، تاليف، ارشاد مردم، حل و فصل دعاوي و اقامه نماز جماعت مشغول شد.آيت ا... محمد حسين آيتي علاوه بر تسلط در فقه شيعه در فن سخنوري، شعر و نثر تبحر خاصي داشت.از وي اشعاري به فارسي و عربي باقي مانده كه نمونه هايي از آن را مي توان در كتاب بهارستان او يافت.از نظر اخلاقي فردي متواضع و فروتن بود كه در مصاحبت با اقشار مختلف مردم اين مورد نمايان مي شود و همه از مصاحبتش لذت مي بردند.

گنجينه لطايفي كه در خاطر داشت، پايان ناپذير بود.

آثار و تاليفات
بهارستان در تاريخ و تراجم رجال قهستان از مشهورترين آثار او مي باشد كه مشتمل بر چهار مقاله است. مقاله اول در ذكر اسامي قري و قصبات و مزاياي بلوكات، مقاله دوم درباره اوضاع ملكي و سياسي و امور واقعه قهستان ازعهد ملوك ساساني تا دولت قاجاريه، مقاله سوم در مورد اماكن متبركه و بقاع شريفه و مقاله چهارم درخصوص تراجم رجال و بزرگان قهستان از امراي عظام، وزراي والا مقام، علماي اعلام و شعراي شيرين سخن مي باشد كه به شرحي از خود مولف خاتمه يافته است.اين كتاب در سال 1327 در تهران چاپ شده است. چاپ دوم آن نيز در 1371 شمسي با نظارت استاد احمدي بيرجندي در مشهد منتشر شد.

هزار شكر كه از لطف ايزد دادار

گرفت صورت تاليف اين مهين آثار

ببافت كلك يكي حله از نسيج و حرير

نسيج آن همه زركش حرير آن زرتار

در غلطان، ديوان شيخ محمد حسين آيتي است كه شامل قصايد، غزليات،مسمطات، رباعيات، مراثي، مثنوي گلشن حقايق، مثنوي هاي ديگري و قطعات و قصايد عربي مي باشد.

اين كتاب زير نظر دكتر غلام حسين رياحي منتشر شده است.

شرح كفاية الاصول علامه خراساني، دارالفريد في ماروي عن بسط الشهيد در خطابه، مواعظ و اشعار، مقالات معنوي در معرفت مبدا و معاد، نبوت و...، مقالات الابرار و مقالات الاطهار شامل پنج دفتر و مستدرك و مكمل بهارستان از ديگر آثار وي مي باشد.

حسين زنگويي در كتاب شاعران قهستان آورده است او در ميدان شاعري فرمانرواي ملك سخن است و بدون شك از مقتدرترين و پر احساس ترين و لطيف گوترين شاعران معاصر قهستان است. سخنش پخته و مشمول مضامين قرآني، تعاليم اسلامي و نكات عرفاني است و از باورهاي عميق و ژرفاي انديشه هاي اسلامي و انساني او سخن مي گويد.

اي صبا احوال من در كوي جانان بازگوي

محنت هجران بلبل در گلستان باز گوي

تا دهي تسكين دل رفتي بزودي باز گرد

داستان دلنواز از شاه خوبان بازگوي

هدهد شهر سبا آور پيامي ز آشنا

همچو طوطي قصه ملك سليمان باز گوي

گر گذارت سوي مصر افتد دمي بنما درنگ

با عزيز مصر حال پير كنعان باز گوي

اي دل خونين بسر وقتت چو مي آيد نگار

حال زار خويش با خوناب مژگان بازگوي

بينمت آشفته حالي اي صبا چون آيتي

گر گذر كردي بر آن زلف پريشان باز گوي

او در خصوص زادگاهش بيرجند نيز اين گونه سروده است:

خوشا بيرجند و وضع دل پسندش

خداوندا نگه دار از گزندش

نسيم باقران عنبر شميم است

مگر با مشك تر، مي پرورندش

كمال و عقل و هوش و فضل و دانش

بخواه از مردمان ارجمندش

بيا، جو، بوي حكمت از نزاري

كه خواهي جست در خاك بلندش

هر آن صاحب دلي كآيد بدين شهر

به خوبي دلبران دل مي بردنش...

آيت ا... شيخ محمد حسين آيتي سرانجام در سال 1391 هجري قمري مصادف با 1349 هجري شمسي دعوت حق را لبيك گفت و به سوي معبودش شتافت.
يکشنبه 8 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 199]