پاسخ صمصامي به طهماسب مظاهري درباره اختلاف هاي گذشته

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: پاسخ صمصامي به طهماسب مظاهري درباره اختلاف هاي گذشته
حسين صمصامي در گفت و گو با فارس به برخي اظهارات طهماسب مظاهري رئيس كل سابق بانك مركزي پاسخ داده است كه خلاصه آن را مي خوانيد:

ايجاد بانك اطلاعاتي و نرم افراز جمع آوري اطلاعات بانك ها هم در زمان سرپرستي شما بر وزارت اقتصاد، ماجرايي شد.

صمصامي: يكي از مهم ترين مشكلات اقتصادي كشور، هدايت نكردن صحيح نقدينگي بود كه عدم تعادل هايي را در سال هاي اخير در كشور به وجود آورد. اين مسئله به شكلي است كه با وجود رشد بالاي نقدينگي، اغلب واحدهاي توليدي از كمبود آن گلايه دارند. با استقرار من در وزارت خانه ايجاد بانك اطلاعاتي در اولويت اول قرار گرفت. بالاخره مقرر شد با نرم افزاري كه قبلا با آن كار شده بود، عمل كنيم. اين نرم افزار يكي از ٥ نرم افزار برتر جهان است كه در ٩٣ كشور استفاده مي شود و در سال ٢٠٠٨ در سطح فناوري برتر جهان شناخته شده است. اين نرم افزار در شركت ها و سازمان هاي بزرگ در حال حاضر استفاده مي شود البته قبلا هم در وزارت اقتصاد از اين نرم افزار استفاده مي شد ولي ما روش ها و نحوه ورود اطلاعات را تغيير داديم. كار را متخصصاني كه با ما كار مي كردند به لحاظ امنيتي به ميزان ٩٩/٩٩ درصد تضمين كرده بودند.

ايرادي كه آن زمان مطرح شد، راه اندازي اين سيستم بدون اطلاع بانك ها بود.

صمصامي: اصلا امكان ندارد. ما مرتبا با مديران بانك ها جلسه مي گذاشتيم. براي راه اندازي شبكه جديد يك تيم در بانك ها مستقر كرديم و يك تيم در وزارت اقتصاد. هر اطلاعاتي كه از بانك ها مي گرفتيم، مديرعامل يا اعضاي هيئت مديره و مسئولان اعتبارات بانك ها را مي آورديم كه بگويند اطلاعات صحيح است يا خير.

شما از خود بانك ها مي خواستيد اطلاعات را بدهند؟

صمصامي: بله.

يعني كل مسئولان بانك ها در جريان بودند؟

صمصامي: مگر مي شود در جريان نباشند؟

راجع به جمع آوري اطلاعات، آقاي مظاهري به عنوان رئيس كل بانك مركزي به كار شما ايراد اساسي داشت. معتقد بود شما اصرار داشتيد اطلاعات بانك ها از طريق يك شبكه الكترونيكي در يك جا جمع شود و اين كه شما بدون دخالت بانك ها به اين اطلاعات دسترسي داشته باشيد، اين موضوع را با رئيس جمهوري هم مطرح كرده بود، رئيس جمهوري هم گفته بود، اين اطلاعات را برگردانيد؛ اما شما اين كار را نكرديد حتي با تاكيد مجدد رئيس جمهوري هم اطلاعات را برنگردانديد؟

صمصامي: رئيس جمهوري هيچ وقت نگفتند اين اطلاعات را جمع آوري نكنيد، گفته بود هر وقت اطلاعات كامل شد به بانك مركزي منتقل كنيم. ما بحثي نداشتيم كه اين اطلاعات در وزارت اقتصاد باشد يا جاي ديگر، دغدغه ما اين بود كه اين بانك ايجاد شود و نظارت بر سيستم بانكي تقويت شود.

چرا آقاي مظاهري به رئيس جمهوري شكايت كرد؟

صمصامي: در جلسه اي كه گزارش بانك اطلاعاتي در حضور آقاي رئيس جمهور ارائه مي شد، آقاي مظاهري درخواست كرد از اين بانك بازديد داشته باشد. ضمن آن كه با توجه به وظايف بانك مركزي درخواست داشت كه اين بانك اطلاعاتي به بانك مركزي منتقل شود. آقاي رئيس جمهور گفت اطلاعات اين بانك در جلسه اي با حضور معاون اول براي ايشان ارائه و بعد از كامل شدن آن به بانك مركزي منتقل شود. اما متاسفانه آقاي مظاهري يك روز بدون اطلاع معاون اول رئيس جمهور تماس گرفت كه من دارم مي آيم كه بانك اطلاعاتي را ببينم. بعد از چند دقيقه ايشان آمدند. من به آقاي مظاهري گفتم با توجه به اين كه رئيس جمهور فرموده بودند معاون اول هم حضور داشته باشد، اجازه بدهيد يك روز با حضور معاون اول اين كار انجام شود. ايشان ناراحت شد و پرخاش كرد و گفت كه اصلا شما نبايد اين بانك اطلاعاتي را ايجاد مي كرديد. اين از وظايف بانك مركزي است من به ايشان گفتم ٣٠ سال است كه اين بانك بايد ايجاد مي شده شما هم يك سال است در بانك مركزي در انجام اين مهم تعلل كرديد. با توجه به اهميت اين موضوع و با توجه به اين كه براساس قانون تسهيل ما موظف شده بوديم اين كار را بكنيم، اين كار در كمتر از ٣ ماه انجام شد و قطعا بركات آن نصيب بانك مركزي هم مي شود. اما آقاي مظاهري عصباني بود و در اتاق من را محكم كوبيد و با ناراحتي پيش رئيس جمهور رفت. آقاي رئيس جمهور هم تماس گرفت كه اشكالي ندارد، بانك را براي ايشان بدون حضور معاون اول ارائه كنيد. بعد كه آمدند، گفت من كه دانش آن را ندارم از كارهايي كه شما كرده ايد سر در بياورم. بگذاريد چند نفر را بياورم تا آن ها ببينند. به همين دليل با مسئول انفورماتيك بانك مركزي و يك نفر ديگر آمد و شبكه را ديدند البته اصرار داشتند همان روز ما كار را متوقف كنيم كه بنده گفتم هر وقت بانك اطلاعاتي كامل شد، طبق دستور رئيس جمهور عمل خواهيم كرد. البته اين را هم بگوييم كه قبل از دوره سرپرستي من هم، اين كار توسط وزارت اقتصاد انجام مي شد.

قبلا اين كار به چه شكلي انجام مي شد؟

صمصامي: به وسيله CD از بانك ها جمع آوري مي شد. البته در اين روش احتمال خطا هم وجود داشت. ضمن آن كه انتقال اطلاعات به وسيله CD از يك جا به جاي ديگر امن نبود.

آقاي مظاهري معتقد بود اطلاعات اشتباه ارائه شده را در قم شما تهيه كرده بوديد؟

صمصامي: نه. آقاي مظاهري اشتباه مي كند. اطلاعات ارائه شده در قم فروردين ماه بود و حكم سرپرستي من در وزارت اقتصاد در ارديبهشت ماه. در ضمن بانك اطلاعات مشتريان يك ماه بعد از سرپرستي من، راه اندازي شد. طبيعتا مبناي سخنراني رئيس جمهور نبود.

پس اين اطلاعات از كجا آمده بود؟

صمصامي: همان طور كه قبلا گفتم، قبل از تصدي من در وزارت اقتصاد در معاونت بانكي و توسط آقاي پورمحمدي (البته با يك روش ديگر) درحال انجام بود.

يعني گزارش آقاي پورمحمدي از روي CD تهيه شده بود؟

صمصامي: بله.

وقتي گزارش آقاي پورمحمدي درباره مشتريان بانك ها ارائه مي شد كسي عنوان نكرد كه اين گزارش اوليه است؟

صمصامي: نه، اين طور نبود.

آقاي مظاهري معتقد بود ايشان اطلاع داد كه اين اطلاعات اشتباه است...

صمصامي: اتفاقا من در آن جلسه كه آقاي پورمحمدي گزارش را ارائه مي كرد، حضور داشتم. آقاي مظاهري هم هنگام ارائه اين گزارش حضور داشت. هيچ وقت نگفت كه اين اطلاعات غلط است. بعد از اين كه ما به وزارت اقتصاد رفتيم، سيستم جمع آوري اطلاعات سابق را جمع و سيستم جديد را راه اندازي كرديم.

نكته اين جاست كه نه تنها با ارائه دهنده اين اطلاعات برخورد نشد، بلكه با آمدن وزير جديد آقاي احمدي نژاد حكم به برگشتن ايشان داد.

صمصامي ( با لبخند): نمي دانم، صلاح مملكت خويش خسروان دانند. شايد نظرشان اين بود عمدي در كار نبوده و واقعا هم شايد آقاي پورمحمدي عمدي در ارائه آن گزارش نداشت. آقاي پورمحمدي تسلطي بر اطلاعات نداشت و ارائه گزارش نشان مي داد ايشان خودش حتي براي يك بار گزارش را چك نكرده، چون براي كسي كه ادعا مي كند كار بانكي كرده، گزارش دادن درباره ارائه ٨٠٠ ميليارد تومان تسهيلات به يك نفر بايد قبلا يك علامت سوال بزرگ ايجاد مي كرد.

با آقاي مظاهري، بر سر چه موضوعاتي اختلاف داشتيد؟ چرا اين قدر اين اختلافات بالا گرفت؟

صمصامي: فكر مي كنم ريشه اختلاف من و آقاي مظاهري در پايه علمي و تحصيلات بنده با ايشان بود. مباحثي را كه ما طرح مي كرديم خيلي وقت ها با دانسته هاي ايشان هم خواني نداشت، به همين دليل موضع گيري مي كردند.

نظرات شما جالب است، اعتقادي به نقش نقدينگي در تورم نداريد.

صمصامي: مقوله تورم و نقدينگي از جمله مباحث بسيار مهم در تئوري هاي اقتصادي است. البته كساني مي توانند در اين مقوله اظهارنظر كنند كه با الفباي اوليه آن آشنا باشند. در كلاس پول و بانك داري يكي از مباحثي كه ما تدريس مي كنيم رابطه مقداري پول است كه بحث رابطه تورم و نقدينگي است. در آن جا مطرح مي شود كه افزايش نقدينگي با توجه به رشد سرعت گردش پول و رشد اقتصادي مي تواند موجب تورم در اقتصاد شود. نظريه هاي مختلف عرضه و تقاضاي پول را تشريح مي كنيم.

به نظر شما مي شود من بگويم بين تورم و نقدينگي رابطه وجود ندارد؟

ما در جلساتي كه با برخي مسئولان داشتيم، متهم به ندانستن چيزهايي مي شديم كه خودمان در كلاس هايمان تدريس مي كرديم. همين ها را وقتي در جلسات مورد بحث قرار مي داديم آقايان عنوان مي كردند كه شما آشنا به اصول علم اقتصاد نيستيد. حال چه كساني اين حرف ها را مي زنند، همان كساني كه اين موارد را نمي دانند.

آقاي دكتر! رشد فزاينده نقدينگي طي چند سال گذشته غيرقابل انكار است. در ٣ سال گذشته نقدينگي ٢ برابر شد. اين انفجار نقدينگي براي اقتصاد خطرناك نيست؟

صمصامي: يكي از بزرگ ترين مشكلات ما اين است كه با عدد و رقم بحث نمي كنيم.

اين ها آمار بانك مركزي است؟

صمصامي: همين بانك مركزي آمار ديگري هم دارد، نديديد؟ براي اين كه بحث روشن بشود من چند آمار ديگر مي دهم تا شما متوجه موضوع بشويد. حجم نقدينگي در پايان سال ١٣٨٠ حدود ٣٢ هزار ميليارد تومان بوده است. ٣ سال بعد يعني پايان سال ١٣٨٣ (٣ سال آخر دوره آقاي خاتمي) به ٦٩ هزار ميليارد تومان رسيد. يعني تقريبا ٢/٢ برابر. بعد از ٣ سال حجم نقدينگي در پايان سال ١٣٨٦ به رقم ١٦٤ هزار ميليارد تومان رسيد يعني كمتر از ٤/٢ برابر. آيا اين فاجعه است؟ به عقب تر برگرديم. پايان سال ١٣٧٧ نقدينگي حدود ١٦ هزار ميليارد تومان بود و ٣ سال بعد يعني پايان سال ١٣٨٠ به ٣٢ هزار ميليارد رسيد يعني ٢ برابر. شما آمار نقدينگي را از اول انقلاب تا حالا بررسي كنيد، هر ٣ يا ٤ سال يك بار ٢برابر شده است. حتي در بعضي سال ها حجم نقدينگي در ٢ سال ٢ برابر شده است. حالا چطور شده كه اين افزايش در دوره آقاي احمدي نژاد فاجعه است ولي قبلا نبوده. لذا طرح خام اين اعداد انحرافي است بايد خيلي دقت كرد.

داستان ادغام بانك ها و ايجاد بانك قرض الحسنه چه بود؟

صمصامي: هميشه مي گويند بهترين تخريب يك جريان، بد دفاع كردن از آن است. در آن زمان ما در سيستم بانكي ١٥ هزار ميليارد تومان منابع قرض الحسنه داشتيم، در حالي كه فقط ٤ هزار ميليارد تومان اين منابع صرف پرداخت تسهيلات قرض الحسنه مي شد. سوال اول ما اين بود كه چرا بانك ها منابع قرض الحسنه را صرف دادن تسهيلات قرض الحسنه نمي كنند. براي اين كار آيين نامه اي تصويب كرديم و قرار شد اين اتفاق بيفتد. لذا الگويي طراحي شد كه در اين الگو با گسترش قرض الحسنه و جداسازي كامل امر قرض الحسنه از سرمايه گذاري، ٣ راهكار تشكيل بانك قرض الحسنه، بانك سرمايه گذاري و گسترش شركت هاي ليزينگ، براي هدايت وجوه مازاد به متقاضيان آن طراحي شده بود كه با عملياتي شدن آن، بانك ها صرفا واسطه گر وجوه اند و از دخالت مستقيم در اقتصاد و رقابت با بخش غير دولتي منع مي شوند. البته اين امر در يك روند ٥ ساله پيش بيني شده بود كه در انتهاي برنامه بايد به اين شرايط مي رسيديم. در اين شرايط افرادي اقدام به انتشار برخي كارهاي مقدماتي كردند كه قسمتي از آن (نيز ادغام ٨ بانك با هم) اصلا صحت نداشت. اين اقدام در واقع آغاز توقف در اصلاح ساختاري بانك ها بود كه بعد از آن بانك مركزي به طرق مختلف با انجام آن مخالفت كرد.

اما آيين نامه اي كه خبرگزاري فارس درباره طرح ادغام بانك ها منتشر كرد، آماده امضاي دكتر داوودي بود...

صمصامي: نه، تمام پيش نويس هاي اوليه مصوبات كه در رياست جمهوري تهيه مي شود، فرمت مشخصي دارد و در تمام آن ها نيز جاي امضا مشخص مي شود، همچنان كه ممكن است ذيل يك متن اوليه جاي امضاي رئيس جمهور نيز باشد، در عين حال اين متن هيچ گاه نهايي نشود. طرح ادغام بانك ها نهايي نشده بود.

از نظر شما نهايي نشده بود يا دكتر داوودي امضا نكرده بود؟

صمصامي: نه. از نظر ما هم نهايي نشده بود.

چطور مي شود تمام مفاد پيش نويس مشخص شود، جاي امضا و زمان اجرا مشخص شود، اما...؟

صمصامي: ما طرح تحول بانكي را جامع ديديم كه در بخشي از آن براي افزايش كارايي و ساير مواردي كه در بالا گفتم بحث ادغام بانك ها نيز بود. حتي فرآيند اجرا را نيز پيش بيني كرديم. اما اين هنوز پيشنهاد اوليه بود. ما باز برگشتيم به اول طرح. يعني بررسي كنيم با اجراي طرح تحول وضعيت منابع بانك ها چه مي شود. سپرده ها چه وضعيتي پيدا مي كند و مواردي از اين دست. طرح تحول بانكي و ادغام بانك ها هنوز تبديل به مصوبه نشده بود. فكر اوليه اي بود كه در آن ادغام بانك ها راهي براي هدايت صحيح منابع شود. ولي طرح نهايي نشده بود.

وقتي طرح ادغام بانك ها منتشر شد طرح در چه مرحله اي بود؟

صمصامي: در مرحله كارشناسي.

چرا بانك ها از طرح مطلع نبودند؟

صمصامي: اشتباه محض است كه فكر كنيد بانك ها در جريان نبودند، همه موارد طرح شده بود. همه در جريان بودند.

ولي مديران عامل بانك ها همان موقع اظهار بي اطلاعي كردند؟

صمصامي: مستندات جلسات طرح تحول كه در حضور معاون اول رئيس جمهور و با شركت تمامي مديران عامل بانك ها و حتي بانك هاي خصوصي و بانك مركزي بود، الان وجود دارد.

نظراتشان را هم به شما داده بودند؟

صمصامي: داشتيم نظراتشان را مي گرفتيم.

موافق بودند؟

صمصامي: برخي موافق بودند و برخي مخالف.

آقاي مظاهري هم نظرشان را گفته بود؟

صمصامي: ايشان پاي بند نظر خاصي نبود، مشكل بزرگ آقاي مظاهري اين بود كه مي خواست همه كارها را خودش با نظر خودش انجام دهد.

حتي نظر وزارت اقتصاد را به عنوان صاحب مجمع بانك ها در نظر نمي گرفت. البته متاسفانه ضعف علمي و فكري آقاي مظاهري نيز باعث شده بود نتواند اين كار را انجام دهد.
جمعه 6 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 94]