محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1826219897
زاینده رود
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: زاینده رود
زایندهرود یكی از بزرگترین رودخانه‌های ایران است كه در مركز كشور، یعنی استان اصفهان، از مغرب به مشرق جریان دارد. این رودخانة مصّفا، رگ حیاتی و عامل اصلی سرسبزی و حاصلخیزی اصفهان محسوب میشود. سرچشمه این رودخانه، دامنه‌های زردكوه بختیاری است كه در حد فاصل بین اصفهان و لرستان قرار دارد. سرچشمه زایندهرود به شكل حوضی مدور با مساحتی در حدود سیصد زرع می‌باشد كه به «چشمه جانان» معروف است. چشمة مذكور در این ناحیه می‌جوشد و به طرف مشرق سرازیر میشود. پس از طی سه فرسنگ، به چشمه دیگری به نام «چهل چشمه» می‌رسد. همچنین از سمت شمال این منطقه، یعنی ناحیة فریدن، دو چشمة بزرگ دیگر به نام «خُرِسنگ» و «كودَنگ» به جانانه‌رود ملحق میشود. انشعاب دیگری نیز به نام زرین‌رود از طرف جنوب یعنی چهارمحال به این رودخانه اضافه میشود. منبع اصلی انشعاب اخیر زیر‌ِ كوهی قرار دارد كه زردكوه نامیده میشود.
مافروخی در كتاب محاسن اصفهان نوشته است: ایل چهار لنگ در كنار رودخانة خُرِسنگ و كودنگ و ایل هفت لنگ در كنار رودخانة زرین رود زندگی می‌كرده‌اند. در كنار و اطراف جانانه‌رود هم، آبادیها و جمعیت‌هایی وجود داشته كه بر اثر كش‌مكش‌های قومی، به ویرانی كشانده و تبدیل به محل كشت و زرع شده‌اند.اكثر كوههای این منطقه برف‌گیر است. دو چشمه دیگر نیز در این حوالی وجود دارد، كه یكی از آنها نمكین و شور است و حتی از آن نمك سفید و لطیفی استخراج می‌كنند. اما چشمة دیگر دارای آب شیرین است و با آن زراعت می‌نمایند.عظمت رودخانه زایندهرود پس از الحاق آب كوهرنگ به آن، مشخص میشود. در حقیقت سرچشمة اصلی زایندهرود، كوهرنگ است كه باعث میشود در فصول مختلف رودخانه زایندهرود پر آب و با بركت باشد. اتصال آب كوهرنگ را به زایندهرود، به زمان صفوی و شاه طهماسب نسبت می‌دهند. اسكندربیك در عالم آرای عباسی می‌نویسد: شاه طهماسب به میر فضل الله شهرستانی حاكم آن نواحی دستور داد تا چشمة محمودی (چشمة كوهرنگ) را كه آب آن به طرف خوزستان هدر می‌رفته، به زایندهرود متصل نماید. اما به رغم انجام مقدمات كار و تلاش فراوان، وجود كوهی عظیم در حد فاصل بین این دو رود، همچنین وجود معادن گوگرد در آن كوه كه باعث خفگی می‌شد و عده‌ای از كارگران را به هلاكت رساند، این كار پس از صرف هزینه‌های سنگین متوقف گردید.
در سال 1027 شاه عباس، محبعلی بیگ را جهت انجام این كار به كوهرنگ فرستاد، اما او هم كاری از پیش نبرد. سپس شاه عباس، امام قلیخان بیگلربیگی فارس و حسین‌خان حاكم لرستان را مأموریت داد، آنها نیز ناموفق بودند. سرانجام شاه عباس شخصاً اقدام نمود، و به طرف سرچشمة زایندهرود حركت كرد ولی اجل او را مهلت نداد. در زمان شاه عباس دوم نیز اقداماتی اساسی و جدی انجام گردید. حتی از مهندسین فرانسوی دعوت به عمل آمد، اما آنها نیز توفیقی نیافتند، زیرا كار سنگین و مخارج آن زیاد و بیشتر سال، هوای آنجا سرد و یخ‌بندان بود.عاقبت در هفتم مهرماه سال 1327 شمسی مقدمات حفر تونل كوهرنگ آغاز و در 24 مهرماه سال 1332 شمسی تونل مزبور افتتاح و آب كوهرنگ به زایندهرود هدایت گردید.تونل كوهرنگ در ارتفاع 2700 متری كوه تعبیه گردیده. طول آن 2835 متر و قطر آن 11 متر مربع می‌باشد. این تونل به وسیله دریچه‌هایی باز و بسته میشود. عرض تونل 75/2 متر و ارتفاع آن 5/2 متر است. آب رودخانه زایندهرود پس از عبور از تونل مذكور هزاران هكتار زمین را مشروب كرده، پس از پیمودن 360 كیلومتر از راههای پرپیچ و خم و سرسبز و حاصلخیز، در 140 كیلومتری جنوب شرقی اصفهان به باتلاق گاوخونی می‌ریزد.یكی دیگر از سرچشمه‌های معروف زایندهرود، «چشمة دیمه» است كه از نظر شرب و املاح، دارای سالم‌ترین و عالیترین نوع آب در جهان است. این چشمه در روستای دیمه نزدیك فارسان و پایین كوه، در سطح زمین قرار گرفته است كه آب آن در طول سال به طور یكنواخت از زمین می‌جوشد. در سالهای اخیر املاح معدنی آب این چشمه در آزمایشگاههای معتبری مورد آزمایش قرار گرفته و به دنبال تأیید كیفیت عالی آن، كارخانه‌ای بزرگ با سرمایه‌ای سنگین در شرف احداث است تا آب این چشمه به صورت بطرهای سربسته و بهداشتی. به كشورهای جهان صادر شود.این رودخانه در كتب تاریخ و جغرافیا به نام‌های زایندهرود، زنده‌رود، زندرود، زرین‌رود، زرینه‌رود، زن رود و زندك‌رود آمده است، زیرا آب آن در طول مسیر زایش كرده، تزاید می‌یابد. و به همین مناسبت زایندهرود نامیده شده است. بعضی نیز آن را عامل سلامتی و زنده‌بودن می‌دانستند و نام زنده‌رود بر آن نهاده‌اند ماه فروخی در كتاب محاسن اصفهان می‌نویسد: موقعی كه عضدالدوله برای دیدار پدر و برادرانش به اصفهان آمد، از آب رودخانه فرات برای نوشیدن با خود آورده بود، وقتی آب گوارای زایندهرود را چشید، دستور داد آبهای فرات را ریختند و گفت: «با وجود زنده‌رود، فرات، شرب را نشاید.»
از این رودخانه، جهت مشروب ساختن باغها و عمارتها و كشتزارهای داخلی اصفهان، پنج شاخة بزرگ، جدا شده كه در گویش اصفهان به آنها«مادی» می‌گویند. این مادیها به ترتیب زیر وارد اصفهان می‌شوند:جوی شاه: كه آب آن مخصوص عمارتهای سلطنتی بوده و نصف مادی فرشادی آب داشته است.مادی نیاصرم: این مادی كه از بزرگترین مادیهای اصفهان است از كنار پل مارنان از رود جدا شده، از جنب محله لنبان می‌گذرد به طرف شرق اصفهان جریان می‌یابد. این مادی، به هنگام پرآبی، دویست سنگ آب دارد.مادی فرشادی: این مادی بالاتر از مادی نیاصرم از رودخانه جدا شده، محله‌های چهارسو و شمس‌آباد را مشروب می‌سازد و سپس از محلة خواجو می‌گذرد و آب آن به یك چهارم‌اب مادی نیاصرم می‌باشد.مادی فدن: آب این مادی را سلاطین صفویه وقف سلامتی خود كرده بودند. این مادی بالاتر از سه مادی دیگر قرار داشت و به دروازه دولت می‌رفت. سپس در آنجا به شعبات كوچكی تقسیم می‌شد.مادی تیران یا طهران: این مادی از مغرب شهر گذشته، به محلة بیدآباد و چهارسوق شیرازیها می‌رسید.سایر مادیهای بزرگ شهر اصفهان عبارت‌اند از ناجوان، نایج، شایج، قمش، و عبدالله خان. بطور كلی از سرچشمة زایندهرود تا گاوخونی 154 مادی و نهر از این رودخانه جدا میشود. شاید كلمة مادی مربوط به زمان مادها باشد به علت آنكه آب را از چاهها به صورت قنات به روی زمین آورده و جاری می‌ساختند.ادامه...منبع:تبیان اصفهان مطالب مربوط به استان:اماکن تاریخی در استان اصفهان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 627]
-
گوناگون
پربازدیدترینها