توضيح شهيد رجايي درباره قند و بنزين پول بيت‌المال را به غيرمستضعف‌ها ندهيم

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: توضيح شهيد رجايي درباره قند و بنزين پول بيت‌المال را به غيرمستضعف‌ها ندهيم
بخش پايانيدر شماره گذشته پرسش يكي از نمايندگان را از شهيد رجايي درباره كوپني كردن قند و افزايش قيمت بنزين خوانديم. در اين شماره پاسخ‌هاي وي آمده است.

رييس – وقت داريم ولي چون وقت نماز است بايد اجازه بگيريم نزديك است 7 – 8دقيقه مانده است.
آقاي رحيمي – 20دقيقه وقت داريم.
رييس – خيلي خوب، اگر وقت داريم بفرماييد.
رجائي (نخست‌وزير) – بسم‌الله الرحمن الرحيم،
به طور خلاصه عرض كنم و برادرمان آقاي آيت‌ توجه بكنند در مورد قيمت فرآورده‌هاي نفتي تصويب‌نامه هيات‌وزيران كافي است و اين مرحله هم عمل شده است، در مورد قيمت قند و شكر فكر مي‌كنم برادرمان به علت گرفتاري‌هايي كه دارند فرصت خريد قند و شكر نكردند.
قند و شكر را نه تنها گران نكرديم بلكه به مقداري كه به عامل فروش مي‌داديم، ارزان هم كرديم يعني عامل فروش از فروش قند و شكر بيشتر از سابق سود مي‌برد. به خاطر اينكه مي‌خواستيم او مساله كوپن را به طور طبيعي عمل بكند (خانم طالقاني – ولي پيدا نمي‌شود آقاي رجايي) بلي، به اندازه كوپن پيدا مي‌شود كساني كه مي‌خواهند در موارد ديگري مصرف بكنند بايد صبر بكنند تا ان‌شاء‌الله جنگ تمام بشود و مساله واردتمان حل بشود آن وقت حل بشود.
رييس – خانم اعظم طالقاني بي‌نظمي نكنند، وقتي كه سوال شده است كسي وسط سوال حاشيه نمي‌زند خانم اعظم طالقاني، آقاي رجايي بفرماييد.
رجايي – چون كه در مورد پاسخ به سوالات نمايندگان محترم اكثرا از من هم انتقاد مي‌شود معمولا اكثر سوالات به‌موقع براي جواب آماده است فقط وقت مجلس طوري است كه امكان پاسخ آن نيست در مورد سوال برادرمان صلواتي همه مي‌دانيم كه چند بار به من تلفن كرده‌اند كه نياييد و چند بار هم آمدم گفتند كه حالا كه آمديد به هر حال بايد برويد اين موضوع را تقاضا مي‌كنم در بيانمان نگوييم كه سوال تاخير شد چون در اين مورد نه دولت مقصر است نه مجلس مقصر است به موقع اقدام كرديم، ولي وقت نشده است همين الان سوال جناب آقاي غفوري مطرح است، آماده هم هست با عرض معذرت سوال قبلي ايشان چيزي حدود دو ماه طول كشيد و تقريبا بخش عمده‌اي از مشكل، به همين علت بود و سوال جديدي از بنياد مستضعفان كردند آن سوال آماده است كه امروز ممكن است نشود جواب بدهيم باز مي‌ماند براي روز بعد اين را با توجه به اين مشكل در نظر بگيريم گله از كسي نيست يعني همه‌مان آماده هستيم، امكانات از جهت وقت است قبل از پاسخ به سوال آقاي صلواتي به اين نكته كه ايشان اشاره كردند كه نمايندگان در مقابل گران شدن اجناس مورد سوال قرار مي‌گيرند من خيلي ميل داشتم كه اين ماموريت را كه سوال درباره گران شدن قيمت بنزين از دولت است نمايندگان در سخنراني‌هايي كه مي‌كنند اين سوال را از كساني كه در رابطه با مسائل جنگي بي‌احتياطي و بي‌انضباطي و بسياري از «بي‌»ها را مي‌كنند و جنس را گران مي‌كنند و اين در شان نماينده يك شهر مثلا 500هزار نفري است كه 5 بار هم در آنجا سخنراني بكند به جاي يك بار سوال از دولت به كساني كه به او راي دادند بگويد شما كه به من اعتماد داريد و قيمت فريزري را كه گران مي‌كنيد هيچ ربطي به بنزين ندارد چرا گران مي‌كنيد؟ برگردانيد. آنهايي كه قيمت را براساس عرضه و تقاضا تغيير دادند احتياج دارند كه شما هم در سخنراني‌هاي‌تان كه الان خيلي هم معمول هست به مملكت كمك بكنيد، مساله دولت مطرح نيست و مردم را به وظايفشان آشنا بكنيم منظور از مردم آن اشخاصي است كه از فرصت سوء‌استفاده كردند و از ايشان بخواهيم كه قيمت اجناس را بي‌دليل بالا نبرند و اگر بنزين ماشين آنها دو تومان در ليتر گران شده است فريزرشان را دو هزار تومان گران كردند مختصري هم با آن‌ها صحبت بكنيد و آنها را به وظايفي كه دارند آشنا بكنيم.
در مورد قيمت اجناس دولت اصرار زيادي دارد كه اجناسي كه در اختيار دولت است به هيچ‌وجه گران نشود اين سياست كلي دولت است برنامه دولت هم يكي اين بود كه امكانات كشور را به طور عادلانه توزيع بكند. من درباره بنزين اين توضيح را مي‌دهم و بعد درباره ساير اجناس فكر مي‌كنم بايد به مسائل ديگري اشاره بكنم.
ما بنزين را گران نكرديم ما گفتيم كه قيمت تمام شده بنزين را بايد خريدار بپردازد يعني اين قيمتي كه الان خريدار بابت بهاي بنزين مي‌دهد (ليتري 30ريال) قيمتي است كه براي مملكت تمام مي‌شود. قبلا كه 10ريال بود. چرا 20ريال به اصطلاح سوبسيد مي‌دادند ما اين سوبسيد را قبول داريم به شرط اين‌كه اين 20ريال را به تمام افراد مملكت بدهند ما نفت را 5/2ريال در ليتر قبول داريم براي اينكه در مملكت مصرف عمومي دارد بنابراين اگر در هر ليتر چيزي حدود 16ريال در نفت سوبسيد مي‌دهيم اين مبلغ را به روستايي هم مي‌دهيم به خيابان مطهري‌نشين هم مي‌دهيم و به جنوب شهر هم مي‌دهيم چون تمام افراد مملكت تقريبا به طور نزديك به مساوي از اين فرآورده استفاده مي‌كنند بنابراين، اين سوبسيد يك تقسيم عادلانه است بين افراد كشور.
اما در مورد بنزين هيچ اين‌طور نيست پنجاه درصد از مردم ما كه در روستا مي‌نشينند اينها اصلا ماشين ندارند تا بنزين مصرف كنند كساني هم كه در شهر مي‌نشينند آنها هم صد در صد ماشين ندارند، آنها هم به يك نسبت كمي ماشين دارند.
(ابوالفضل موسوي تبريزي – گازوئيل چطور؟) گازوئيل قيمتش تغيير نكرده است.
رييس – آقاي موسوي، چرا بي‌نظمي مي‌كنيد؟ شما هم سوال‌تان را جداگانه بفرماييد.
رجايي – تنها فرآورده نفتي كه قيمتش تغيير كرده است بنزين است. در دو بخش، (بنزين سوپر و بنزين معمولي) خب، آن افرادي كه در شهر هستند اگر مستضعف‌اند و از وسايل عمومي استفاده مي‌كنند براي آن هم تغيير نكرده است يعني ليتري 10ريال كه قبلا رانندگان تاكسي پول بنزين مي‌دادند آنها هنوز هم همان ليتري 10ريال را مي‌دهند وسائل حمل‌ونقل عمومي آنها هم (اگر بنزين مصرف مي‌كنند) ليتري 10ريال مي‌دهند گازوئيل هم قيمتش تغيير نكرده است بنابراين ما اين حرف را مي‌زنيم مي‌گوييم كه در كشور يك اقليتي وجود دارند كه اين افراد از ماشين شخصي استفاده مي‌كنند. بنزين را كه قيمت تمام شده براي دولتش ليتري 30ريال است. 10 ريال مي‌دهند اين 20ريال را از بيت‌المال قبلا مي‌گرفتند از اين به بعد نگويند مساله جنگ محدوديت مصرف را به وجود آورده است و اين محدوديت به محض اينكه از نظر امكانات توليد رفع بشود ما هم تا آن حدي كه مردم بپذيرند و مصلحت باشد محدوديت را برمي‌داريم، اما مساله قيمت اين‌طور نيست كساني كه ماشين داشتند و از بنزين به ازاي هر ليتري 20ريال از بيت‌المال مي‌گرفتند ما گفتيم اين 20ريال را ديگر از اين به بعد نگيريم قيمتش را گران نكرديم قيمتش را قيمت اصلي كرديم مي‌خواهيد بفرماييد به علت اين تغيير، آن كسي كه امكانات مادي‌اش در حد استفاده از ماشين است اين پول را كه تو از او گرفتي مي‌برد روي قيمت اجناس، خب اين مساله را بايد به آن رسيد حل مساله اين نيست كه ما اجازه بدهيم مجددا آن گروه از بيت‌المال روزانه مبلغ قابل ملاحظه‌اي بگيرند، حلش اين است كه برويم آنجا، ببينيم كه چه قاعده‌اي مي‌شود تعيين كرد و از آن قاعده جلوي گران شدن بي‌رويه قيمت‌ها را بگيريم كه به نظر ما يكي از بهترين شكل جلوگيري از بالا رفتن بي‌رويه قيمت‌ها سهميه‌بندي است كه راجع به آن هم توضيح مي‌دهم البته ما در مصرف بنزين معتقد هستيم كه اين‌طور نيست كه هر كسي هر چقدر خواست بنزين مصرف بكند صرفه‌جويي را نه تنها در زمان جنگ بلكه در زمان خارج از جنگ هم معتقديم منتها اين چيزي نيست كه ما تحميل كنيم بايد مردم يعني مصرف‌كنندگان از نظر فرهنگي و تعليماتي بپذيرند در آن صورت با توافق هم ميزان مصرف را تعيين مي‌كنيم ولي ميزان قيمت اين‌طور است كه خدمت نمايندگان محترم عرض مي‌كنم بهاي حدود 90درصد فرآورده‌هاي نفتي كه عبارت از نفت سفيد، نفت گاز، نفت كوره، افزايش داده نشده است. بنابراين اين قبيل فرآورده‌ها قيمتش همان قيمت اصلي است نرخ اين‌گونه فرآورده‌ها به طور متوسط حدود هر ليتر دو ريال مي‌باشد نفت سفيد 5/2ريال، نفت گاز 4/2ريال، نفت كوره 2/1ريال.
با احتساب قيمت فروش فرآورده‌هاي چهارگانه عمده يعني بنزين، نفت سفيد، نفت گاز، نفت كوره به نرخ تعيين شده قبل از هر صد ليتر نفت خام آنچه به دست مي‌آيد مجموعا به قيمت سيصد ريال تا قبل از افزايش نرخ بنزين در داخل به فروش مي‌رسيده است. حداقل هزينه عمليات اصلي كه شامل استخراج، پالايش، پخش مي‌باشد براي توليد 4 فرآورده فوق هر يكصد ليتر نفت خام بدون احتساب‌ بهاي نفت خام برابر با حدود 450 ريال مي‌شود. ملاحظه مي‌گردد كه فقط هزينه 50درصد بيش از قيمت دريافتي دولت مي‌باشد و اين بر اساس آن است كه نفت خام مجاني مصرف مي‌شود، نفت خام مجاني مصرف مي‌شود به اين معنا كه ما نفت را كه استخراج مي‌كنيم اين نفت يك ارزشي دارد يعني ارزشي كه مشتري اين نفت را از مردم يعني از بيت‌المال مي‌خرد مثلا هر بشكه‌اي 35 دلار، حالا ما معتقديم كه هر كس بخواهد از اين نفت مصرف بكند بايد همان 35 دلار را بدهد پولش هم به بيت‌المال برمي‌گردد در مورد نفت سفيد و گازوئيل و نفت كوره. اين را همان طور كه عرض كردم چون مصرف عمومي دارد ما اصل فرآورده را كه از چاه بيرون مي‌آوريم قيمتش را حساب نمي‌كنيم اما در مورد بنزين اين قيمت فرآورده‌اي را كه استخراج شده است آن را هم به قيمت بنزين اضافه كرديم.
ابوالفضل موسوي تبريزي- اجازه بدهيد من سوال دارم.
رييس- نمي‌شود در ضمن بحث سوال‌تان را جواب بدهند.
رجايي- اگر بخواهيم ما مصرف مجاني نفت خام را در ايران طوري قيمت‌گذاري كنيم كه 3 فرآورده نفت سفيد، نفت گاز، نفت كوره به قيمت سابق فروخته شود دولت هم متضرر نگردد قيمت بنزين به ميزان 15 ريال افزايش داده شود يعني هر ليتر 25 ريال گردد اما احتساب نفت خام مجاني به هيچ وجه قابل قبول نيست چون نفت خام صادراتي ما در بنادر خليج فارس از قرار هر ليتر حدود 15.5 ريال مي‌باشد ممكن است سوال شود كه اگر نفت خام را به قيمت فوق به خارج مي‌فروشيم براي خودمان ارزان‌تر حساب كنيم اگر به جاي 15.5 ريال قيمت نفت خام براي پالايش و مصرف داخلي را فقط يك ريال در نظر بگيريم با افزودن هزينه ياد شده و ثابت نگه‌داشتن نرخ فروش نفت سفيد و نفت گاز و نفت كوره براي مصارف عمومي به ناچار قيمت بنزين به حدود 35 ريال در ليتر مي‌رسد به علاوه براي مصارف حمل‌ونقل عمومي نيز بنزين به قيمت سابق عرضه مي‌شود اين توضيحي است كه دارم با در نظر داشتن مراتب فوق بنابر آنچه گفته شد با نرخ جديد بنزين هنوز دولت در هر ليتر نفت خام مصرفي داخل كشور كه قيمت صادراتي آن پانزده ريال و نيم يعني هر بشكه 35 دلار مي‌باشد 14.5 ريال به مردم كمك هزينه يعني سوبسيد مي‌دهد تا مصارف مورد نياز عامه افزايش نيافته و از تاثير تورمي آن در اقتصاد جنگي امروز جلوگيري شود. اين عددها و ارقامي است كه وزارت نفت داده و همان طور كه عرض كردم ما در مورد سه فرآورده كه مصرف عمومي دارد به هيچ‌وجه تغيير قيمت نداده‌ايم در مورد بنزين براي مصارف عمومي يعني اگر كسي وانت‌بار دارد و بار اين طرف و آن طرف مي‌برد ما به او بنزين ليتري يك تومان مي‌دهيم براي تمام موتورسوارها كه در روستاها از آن استفاده مي‌كنند بنزين ليتري يك تومان مي‌دهيم ما فقط به طبقه مخصوصي كه از ماشين‌سواري استفاده مي‌كنند و مصرف عمومي ندارند بنزين را 30 ريال مي‌دهيم يعني به قيمت اصلي مي‌دهيم حتي براي ماشين‌هاي شخصي مسافري كه معمول بود همان طور كه اطلاع داريد براي آنها هم بنزين ليتري يك توماني داده‌ايم و خط‌هاي ويژه درست كرده‌ايم كه آنها هم مشغول شده‌اند. براي توضيح بيشتر عرض كنم كه ما در روز حدود 6ميليون ليتر بنزين مي‌فروشيم كه از اين شش ميليون ليتر سي‌هزار تاكسي و 130 هزار وانت‌بار استفاده مي‌كنند اينها همه‌شان همان ليتري ده ريال را مي‌پردازند كل مصرف بنزين منهاي ارتش و منهاي مصرف خاص جبهه‌ها 6.5 ميليون ليتر در روز است كه سه ميليون ليترش 10ريالي فروش مي‌رود و 3.5 ميليون ليترش 30 ريالي فروش مي‌رود يعني از بيت‌المال روزانه چيزي حدود 7 ميليون تومان به دارندگان ماشين سواري پرداخت مي‌شده كه دولت به خاطر اينكه حق روستاييان و حق كساني كه از اين وسيله استفاده نمي‌كنند ضايع نشود و به برنامه توزيع عادلانه امكانات در سرتاسر كشور جامه عمل بپوشاند، گفته كه از اين به بعد اين ليتري 20 ريال را از بيت‌المال نگيرند و از خودشان بپردازند. بودجه‌اش نسبتا قابل ملاحظه است؛ روزي هفت ميليون تومان، ماهي 200 ميليون تومان. براي اين وضع موجود، ما و هموطنانمان فكر مي‌كنيم قابل ملاحظه باشد بنابراين من دو مرتبه در يك جمله عرض كنم كه ما بنزين را گران نكرديم. ما براي كساني كه براي مصرف شخصي‌شان از بيت‌المال به ازاي هر ليتر بنزين 20 ريال مي‌گرفتند گفتيم كه اينها اين 20 ريال را نگيرند زيرا كه اين براي عده معدودي نيست هركس كه مستضعف بوده از قبيل موتورسوارها يا وسيله‌اي داشته در اختيار عموم قرار مي‌داده؛ مثل وانت‌بارها و تاكسي‌ها. اين‌ها ليتري ده ريال بيشتر براي بنزين نمي‌پردازند و همان‌طور كه مي‌دانيد. در قيمت تاكسي هم تغييري نداده‌اند. ممكن است البته در قيمت بسياري از چيزهاي ديگر تغيير داده شده باشد ولي برادران و خواهران توجه دارند كه مساله مطلقا در آن حدي كه به بنزين اعتبار داده مي‌شود، نيست. ما بسياري از مواد مصرفي‌مان به علت محدود بودن امكانات وارداتي‌مان هست كه گران شده. در دست دولت نيست. همان‌طور كه گفتم، ما قند و شكر را نه تنها گران نكرديم بلكه براي مصرف‌كننده ارزان هم كرده‌ايم. همان‌طوري‌كه در جرايد خوانده‌ايد ما قيمت نوشابه غيرالكلي را به فروشنده تحميل كرديم. آن مختصري كه مجبور بودند گران بكنند خريدار همان قيمت قبلي را مي‌خرد. البته مساله عرضه و تقاضا يك چيزي است كه براي مردم ما عادت شده، همه ما بايد كوشش كنيم به جاي اصل غيرانساني و غيراسلامي عرضه و تقاضا كه به صورت قانون و علم به خورد ما داده‌اند، اصل اسلامي‌اش را بگذاريم و قيمت واقعي اجناس را پيشنهاد كنيم.
رييس - يك دقيقه از وقت شما مانده است.
رجايي – براي روغن و وسايل ماشيني كشاورزي همان‌طور كه برادران مي‌دانند اين روغن قبلا به مقدار قابل ملاحظه‌اي در داخل كشور توليد مي‌شده است. به علت مسائل جنگ توليدش متوقف شده است و ما ناچار هستيم كه اين را از خارج بياوريم. برادران توجه كنند اگر روي مساله دقت نشود، قطعا در برخورد شما هم در خارج اثر خواهد گذاشت. ما از نظر مواد مصرفي به خارج از كشور بسته و وابسته هستيم. براي آوردن اين امكانات ما از دو بندر بسيار مهم در‌حال‌حاضر محروميم. ما روزانه براي هر كشتي كه منتظر تخليه است 15هزار دلار حق معطل شدن كه اصطلاحا دموراژ مي‌گويند، مي‌پردازيم. ما از نظر وارد كردن تا بندر اشكال نداريم ولي بندر امكاناتش محدود است و تا جنس نيست و مردم هم براساس عرضه و تقاضا مي‌خواهند زندگي بكنند، گراني قيمت يك چيز طبيعي است اما اميد ما اين است كه اعتقادات مردم، پاي‌بنديشان به انقلاب، روشنگري‌هايي كه شما در رابطه با بياناتتان و سخنراني‌هايتان مي‌كنيد، همان‌طور كه تا امروز به ياري خدا و همت هموطنانمان ما سخت‌ترين شرايط را به راحت‌ترين وضع گذرانده‌ايم يعني اگر سهميه‌بندي نشده بود، كساني كه جنگ دوم را به خاطر دارند مي‌دانند كه هنوز يك هفته از وارد شدن روس‌ها به ايران نگذشته بود كه ما عده زيادي از هموطنان‌مان‌را در كنار خيابان به علت گرسنگي ديديم كه مرده‌اند. شرايط جنگي براي اولين‌بار كه در دنيا پيش نمي‌آيد. آنهايي كه سن‌شان خيلي از من بيشتر است، دو جنگ ديده‌اند و آنهايي كه سن‌شان در حدود من است يك جنگ ديده‌اند. مساله ارزاق را مي‌دانند، مي‌دانند كه قند از يك من 5 ريال به يك من 50تومان تبديل شد و خيلي هم طول نكشيد. اگر هموطنان ما در كمك به دولت موفق شدند از طريق سهميه‌بندي مساله را به بهترين وضعي به اعتقاد دولت به وضعي انقلابي حل كنند، كمك بكنند، هم چنان‌كه تا حالا كمك كرده‌اند و در بيانات و سخنراني‌هاشان تشويق كنند. ما خوشحاليم و اعلام مي‌كنيم كه اگر كمك بيشتر برادران و خواهران هم باشد و ما سهميه‌بندي را به وضع كاملي اجرا كنيم موفق شده‌ايم كه از اين راه هم مشت محكمي به دهان صدام بزنيم، من ديگر عرضي ندارم.
رييس – آقاي صلواتي بفرماييد.
صلواتي – از بيانات و نصايح برادر عزيزمان جناب آقاي رجايي من به نوبه خودم تشكر مي‌كنم به عرض‌شان مي‌رسانم كه خوب، ما هم در شهرستان‌ها بيكار نيستيم. البته نمي‌خواهم بگويم توجيه‌گر هستيم وظيفه خودمان‌را انجام مي‌دهيم و در هر جايي گران‌فروش را هم‌طراز صدام محسوب مي‌كنيم (نمايندگان – احسنت) و خون‌هاي شهدا را ما به گردن صدام مي‌دانيم و به گردن گران‌فروش‌ها هم مي‌دانيم ولي خوب، مي‌خواستيم كه در درجه اول خودمان بتوانيم قانع بشويم و بعد مردم ايران كه صداي برادرمان‌را مي‌شنوند آنها هم تحت تاثير قرار بگيرند، يكي، دو نكته را عرض كنم و حتما برادران‌مان هم خبر دارند و در بعضي كشورهاي خريدار نفت پولي كه براي بنزين مي‌پردازند شايد يك مقدار كمتر از اين پولي است كه امروز ما بايد بپردازيم (همهمه نمايندگان) (عده‌اي از نمايندگان – بيشتر است) خيلي خوب بيشتر است (البته بنزين، نه نفت) و من يك روزي مي‌خواستم از شما خواهش كنم كه براي نانواها نفت سياه را مجاني كنيد، براي حمام‌ها مجاني كنيد، چون مقدار زيادي در انبارهاي ما است. دلمان مي‌خواست اين‌ها مجاني باشد. همان‌طور كه فرموديد، اميد به اعتقادات مردم زياد است (يكي از نمايندگان؛ در هندوستان ليتري 5تومان است) و توكل مردم هم زياد است ولي بايد توجه داشت كه ما هم براساس توكل همين‌طوري كه مكتبي بوديم به خدا هم توكل مي‌كرديم مي‌گفتيم ان‌شاء‌ا... به زودي اين جنگ تمام مي‌شود و ما نرخ‌ها را سعي مي‌كنيم كه ارزان‌تر بشود. من ديگر عرضي ندارم والسلام.
يكي از نمايندگان – پاكستان هم ليتري پانزده تومان است و هندوستان هم ليتري 5تومان است.
رييس – آقاي صلواتي قانع هستند، بنابراين سوال ايشان ديگر به كميسيون نمي‌رود. (يكي از نمايندگان البته مطالبشان خلاف واقع بود) آقايان يك لحظه صبر كنند تا برنامه جلسه بعد را اعلام كنيم. اسامي غايبين را بخوانيم. ما هنوز مي‌خواستيم تمديد بكنيم كه نگذاشتيد، داريد حركت مي‌كنيد.
چهارشنبه 4 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 189]