اگر اجتهاد نبود جريان شريعت با مشكل روبه رو مي شد

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: اگر اجتهاد نبود جريان شريعت با مشكل روبه رو مي شد
ندائي-برپايي همايش يك روزه «اجتهاد در دوره معاصر» و توجه به زواياي جديد اجتهاد در سال نوآوري و شكوفايي، فرصت مغتنمي بود تا انديشمندان شيعه و سني داخل كشور گردهم آيند و اجتهاد را كه به منزله موتور پيش برنده امت و جوامع اسلامي است، از زاويه هاي جديد مورد بررسي قرار دهند.اين همايش كه از سوي دانشگاه مذاهب اسلامي برگزار و ٦٤ مقاله از داخل و خارج به آن ارسال شده بود، با سخنراني آيت ا... هاشمي رفسنجاني و حضور جمعي از انديشمندان اسلامي آغاز شد. هرچند شخصيت ها و محققان برجسته اي در همايش سخنراني كردند اما صحبت هاي سخنران افتتاحيه بيش از ديگران قابل توجه بود و به دليل جايگاه سياسي، اجتماعي و علمي آيت ا... هاشمي رفسنجاني در مطبوعات هم به طور نسبتا گسترده اي انعكاس يافت.سخنان ايشان، به افق هايي اشاره داشت كه بايد در اجتهاد مورد توجه قرار گيرد، مانند تخصصي شدن اجتهاد و تقليد، پررنگ شدن فقه سياسي و تدريس فقه مقارن در حوزه ها. بخش هايي از اين سخنراني روز گذشته در صفحه ٢ روزنامه به چاپ رسيد. امروز نيز نكاتي از ديگر سخنرانان همايش درج مي شود بدان اميد كه مبحث اجتهاد در فقهي كه به تعبير امام راحل(ره) فقه تئوري اداره انسان و فلسفه عملي حكومت اسلامي است، بيشتر مورد توجه قرار گيرد.آيت ا... تسخيري رئيس مجمع تقريب مذاهب اسلامي سخنان خود را با طرح پرسشي درباره مفهوم تجديد در دين آغاز كرد و گفت: در اين جا دو پاسخ مطرح شده است؛ يك پاسخ علمي و يك پاسخ از طرف افراد كم سواد و غيرمجتهد. او تجديد در دين به اين معنا كه هرچه از متون ديني فهميديم مي توانيم بر دين تحميل كنيم را نادرست دانست و گفت: تجديد صحيح آن است كه اسلام را زنده و جاودانه نگه داريم و حقيقت اسلام را كاملا درك كنيم لذا تجديد به معناي تجديد با نگاه درون ديني و در چارچوب قوانين است.آيت ا... تسخيري، يگانه راه تجديد در اجتهاد را خود اجتهاد شمرد و اظهار داشت: «مجتهد است كه مي تواند در دين تجديد به وجود آورد، اجتهاد راه شناخت اسلام است و از راه اصول فقه و فقه محقق مي شود. اگر بخواهيم نوآوري كنيم بايد در علم اصول و علم فقه طبق و ضوابط آراي جديد را مطرح كنيم.»وي زمينه هاي تجديد در فقه را فراوان دانست و بر نوآوري در چارچوب اجتهاد تأكيد كرد.آيت ا... عميد زنجاني مشاور وزير علوم و از كساني كه در زمينه فقه سياسي و حقوق كتاب هايي نوشته است، در سخناني، اختلاف مذاهب را بيشتر اعتقادي و نه فقهي دانست و گفت: در حوزه فقه و اجتهاد امكان وحدت بيش تر است زيرا كمتر مسئله فقهي وجود دارد كه مبتني بر اعتقادات باشد هرچند برخي فرق اسلامي مسئله توحيد و شرك را به مباحث فقهي تسري داده اند.عميد زنجاني در ادامه سخنان خود به مسئله قابل تأملي اشاره كرد. او گفت: بسياري از اين كه در عصر ما احتجاجات كلامي متوقف شده خوشحال هستند و تصور مي كنند اين توقف موجب ايجاد وحدت مي شود درحالي كه اين نظر اشتباه و برخلاف قرآن است زيرا احتجاج و ارائه برهان متقابل نقطه نظرات را به هم نزديك مي كند. عميد زنجاني با اشاره به اين كه در صورت توقف احتجاج و مناظره، شايد تفرقه رشد كند، اظهار داشت: ما براساس منطق قرآن، هراسي در بحث درباره مسائل كلامي نداريم.حجت الاسلام دكتر بي آزار شيرازي رئيس دانشگاه مذاهب اسلامي هم از توجه اروپايي ها به فقه اسلامي سخن گفت و اظهار داشت: خوش بختانه در جهان اسلام رويكردي به گشودن باب اجتهاد وجود دارد و استقبال از اين موضوع مسئله نويدبخشي است كه مي تواند عامل مهمي براي وحدت ميان مذاهب اسلامي قرار گيرد.مولوي نذير احمد سلامي از استادان دانشگاه مذاهب اسلامي هم مبناي اجتهاد را عقل دانست و گفت: باب اجتهاد در جامعه اسلامي تا ابد باز است.او به دو نوع اجتهاد ابتدايي و اختياري اشاره كرد و اظهار داشت: در اجتهاد ابتدايي مجتهد در مورد مسائل مستحدثه فتوا صادر مي كند ولي در اجتهاد اختياري مجتهد احوال مجتهدان گذشته را بررسي مي كند و يكي از آن ها را باتوجه به وضعيت جامعه برمي گزيند. وي با رد بسته بودن باب اجتهاد نزد اهل سنت گفت: اين كار مقطعي بوده و باب اجتهاد تا قيامت باز است.آيت ا... واعظ زاده خراساني از شخصيت هايي كه تلاش هاي بسياري در راه تقريب مذاهب داشته است، با بررسي اجتهاد در قرآن گفت: از ديدگاه شيعه، اهل بيت(ع) تفقه و استنباط مي كردند و باتوجه به آيات و روايات مي توان تفقه اهل بيت(ع) را دريافت.حجت الاسلام احمد مبلغي رئيس مركز تحقيقات مجمع تقريب مذاهب اسلامي هم جامعه شناسي فتوا را مورد توجه قرار داد و گفت: فتوا داراي چند مرحله است: نخست ارائه فتوا كه بايد با ادبياتي صورت گيرد كه دريافت كننده متوجه شود، ديگر عمل به فتواست كه بايد در مقام عمل اجراپذير باشد و در نهايت بازتاب فتواست كه در اين راستا مناسب است ما جامعه شناسي فتوا را مدنظر قرار دهيم.به گزارش ايسنا دكتر عابدين مومني مديرگروه فقه و حقوق اماميه دانشگاه مذاهب اسلامي هم وجود اجتهاد در عصر حضور معصوم(ع) را مسلم دانست و گفت: اگر اجتهاد نبود جريان شريعت با مشكلات مواجه مي شد و از بركات اجتهاد، فقه اسلامي تدوين شده و شريعت در گستره تاريخ جريان پيدا كرده است.
سه شنبه 3 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 75]