گزارش همايش سياست‌گذاري توسعه فناوري اطلاعات

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: گزارش همايش سياست‌گذاري توسعه فناوري اطلاعات
جامعه‌اطلاعاتي- همشهري آنلاين:
همايش ارزيابي سياست گذاري‌هاي توسعه فناوري اطلاعات در ايران؛ با نگاهي به برنامه پنجم توسعه برگزار شد.

همايش يك روزه ارزيابي سياست گذاري‌هاي توسعه فناوري اطلاعات در ايران؛ با نگاهي به برنامه پنجم توسعه با حضور جمعي از اساتيد و كارشناسان حوزه فناوري اطلاعات و ارتباطات در روز شنبه 23 آذر توسط انجمن ايراني مطالعات جامعه اطلاعاتي و با همكاري مركز محاسبات دانشگاه صنعتي شريف در اين دانشگاه برگزار شد.

به گزارش روابط عمومي انجمن ايراني مطالعات جامعه اطلاعاتي،در پنل اول دكتريحيي تابش، رئيس مركز محاسبات و استاد دانشگاه صنعتي شريف، ضمن خوشامدگويي به حاضران، ضرورت برگزاري اين همايش را خاطرنشان و بر توجه بيشتر مجامع سياستگذار به مقولات كارشناسي در حوزه ارتباطات و فناوري اطلاعات تاكيد كرد.

در ادامه دكتر شهيندخت خوارزمي، نايب رئيس انجمن ايراني مطالعات جامعه اطلاعاتي و عضو هيات علمي سازمان مديريت صنعتي كشور، يكي از اهداف انجمن ايراني مطالعات جامعه اطلاعاتي را نظارت علمي در بخش سياستگذاري‌هاي حوزه ارتباطات و فناوري اطلاعات برشمرد.

دكتر خوارزمي در ادامه افزود: اساسا جامعه اطلاعات محيطي است كه اطلاعات و دانش علمي بايد در آن آزادانه در گردش باشد و انجمن هم بايد به اين جريان سرعت و سهولت بخشد و انجمن وظيفه خود مي‌داند كه از تمامي بنيه علمي موجود چه در ميان اعضاي انجمن و چه خارج از انجمن در جهت ماموريت خود، يعني ناظر و مشاور علمي ICT كشور بهره برداري كند.

وي گفت: دراين همايش مقولة سياست گذاري در حوزة ICT مورد ارزيابي قرار مي گيرد و در آستانة تدوين برنامه پنجم توسعه كشور شرايط را براي جلب نظر كارشناسان و صاحبنظران حوزه ICT با هدف تدوين سند توسعه و انتخاب متدولوژي مناسب سياست‌گذاري آماده مي‌سازد.

دكتر خوارزمي همچنين خاطر نشان كرد كه در اين همايش از برنامه ريزان و سياست گذاران حوره ارتباطات و فناوري اطلاعات، مديران ارشد سابق و فعلي وزارت ICT، شوراي عالي اطلاع رساني، اعضاي كميسيون فناوري اطلاعات مجلس، مديران، استادان و پژوهشگران حوزه ICT دعوت شده است.

دكتر شهيندخت خوارزمي در پايان اظهارات خويش گفت: اين همايش اولين برنامه مشترك انجمن ايراني مطالعات جامعه اطلاعاتي با دانشگاه صنعتي شريف است و از دكتر سهراب پور(رياست دانشگاه صنعتي شريف) ، دكتر شهشهاني و دكتر تابش از اساتيد برجستة دانشگاه صنعتي شريف به دليل حمايت‌هاي بي دريغ، و همچنين از حضور حاضران در همايش تشكر و قدرداني كرد.

پس از سخنان دكتر خوارزمي، مهندس رضا باقري اصل، مدير دفتر فناوري‌هاي نوين مركز پژوهش‌هاي مجلس، محقق و پژوهشگر حوزه فناوري اطلاعات و ارتباطات، به ارائه گزارش خود با عنوان "انتخاب الگوي مناسب سياستگذاري توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات در سطح ملي" پرداخت.

وي در اين گزارش الگوهاي سياستگذاري توسعه ICT و تجارب موفق جهاني در سياستگذاري توسعه ICT در كشور‌هاي منتخب را مورد بررسي قرار داد و با تحليل برنامه‌ها و سياست‌هاي مشترك استخراج شده، به شناسايي الگوهاي مطلوب پرداخت.

الگوهاي توسعه فناوري و به طور خاص فناوري اطلاعات در مستندات بين‌المللي ، چگونگي انتخاب بهترين الگوي مناسب، جهت‌گيري اين دولتها و برنامه‌هاي آن‌ها در الگوي انتخاب شده و چگونگي پياده سازي الگوها از جمله سوءلاتي است كه در اين گزارش به آن پرداخته شده است.

همچنين در اين گزارش سابقهICT در ايران، در چهار گروه؛ نهادهاي مؤثر در سياست‌گذاري و هدايت فناوري، قوانين و برنامه‌هاي مرجع توسعه فناوري ارتباطات و اطلاعات، فناوري ارتباطات و اطلاعات در بودجه‌هاي سالانه، وضعيت ايران در شاخص‌هاي جهاني ICT مورد مطالعه قرار گرفته است.

فعاليت‌هاي نهادهاي موثر بر ICT در ايران نيز در قالب 9 گروه ذيل؛ سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور، وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات، شوراي عالي فناوري اطلاعات، شوراي عالي اطلاع‌رساني، شوراي عالي انفورماتيك، شوراي عالي امنيت فضاي تبادل اطلاعات، شوراهاي استاني توسعه و كاربرد ICT، سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي كشور و كميسيون تنظيم مقررات ارتباطات، دفتر همكاري‌هاي فناوري رياست جمهوري، مورد بررسي قرار گرفته است.

قوانين و برنامه‌هاي مرجع توسعه فناوري ارتباطات و اطلاعات در ايران در قالب 7 قانون و سند؛ قانون برنامه دوم توسعه، قانون برنامه سوم توسعه، قانون بودجه1381، سند چشم انداز بيست ساله كشور، برنامه چهارم توسعه، سند توسعه بخشي فناوري اطلاعات و ارتباطات، نظام جامع فناوري اطلاعات كشور، ارزيابي شده است.

مهندس رضا باقري اصل وضعيت ايران در شاخص هاي جهاني ICT، شاخص دسترسي ديجيتال، شاخص فرصت ديجيتال، شاخص انتشار ICT ، شاخص آمادگي الكترونيك، شاخص‌هاي زيرساخت ICT را در اين گزارش بررسي كرده است. شكاف سياست‌هاي توسعه ICT را در قالب سياست‌هاي ايجادي، ضعف در سياست‌هاي عرضه فناوري به خصوص ارتباط دانشگاه با صنعت؛ سياست‌هاي انتشاري،ضعف در زير ساخت‌هاي توسعه فناوري و تقاضاي فناوري؛ و سياست‌هاي واسطه‌اي، فاصله با استانداردهاي جهاني به جهت تمركز بر سياست‌هاي هماهنگ سازي دولتي وعدم ادامه روند تكفا در آموزش، از جمله مواردي است كه مهندس باقري اصل در اين گزارش به آن پرداخته است.

وي درارزيابي خود الگوي پيشنهادي بانك جهاني را يكي از متدولوژي‌هاي مناسب توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات در ايران معرفي نمودند.

برنامه ريزي راهبردي بلند مدت، ايجاد زيرساخت‌هاي لازم قبل از گسترش كاربردهاي ICT ، تقويت بخش خصوصي، حمايت از بخش خصوصي در توليد و بكارگيري ICT با اموري نظير ارائه اطلاعات و همكاري‌هاي فني، ايجاد مراكز محك‎زني، ايجاد مراكز فناوري به منظور مشاوره منطقه‌اي، مشاوره توليد و ايجاد شبكه‌هاي مشاركتي بنگاه‌ها، نهادسازي به منظور مديريت و هماهنگ سازي فناوري، كاهش مداخله دولت در تصدي و افزايش سياست‌هاي حمايتي از بخش غير دولتي در يك روند بلند مدتاز جمله پيشنهادات مهندس باقري اصل براي توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات در ايران بود.

پنل دوم همايش با ارائه سخنراني دكتر كاظم معتمد‌نژاد، پدر علوم ارتباطات ايران و رئيس انجمن ايراني مطالعات جامعه اطلاعاتي آغاز شد.

دكتر معتمدنژاد درباره تدوين برنامه‌هاي توسعه‌اي اظهار داشت: برنامه‌هاي توسعه‌اي به ويژه در حوزه فاوا بايد براساس يك طرح جامع آينده‌نگر كه مبتني بر پژوهشگري، سياستگذاري، برنامه‌ريزي و ارزيابي باشد صورت گيرد ودر برنامه توسعه ICT بايد تمامي جنبه‌ها و نياز‌هاي كشور و چگونگي بهره‌وري از امكانات ICT تعيين و مباني نظري توسعه ارتباطات نيز تبيين و روند رشد پيش‌بيني شود. اين در حالي است كه در كشور ما هيچكدام از اين موارد در تدوين برنامه‌هاي توسعه در نظر گرفته نمي‌شود.

رئيس انجمن ايراني مطالعات جامعه اطلاعاتي نهاد‌هاي برنامه‌ريز و سياست گذار در حوزه ICT را به عنوان معضل و مانعي در جهت توسعه برشمردند و گفتند: نهاد‌هاي متعدد موازي كه با يكديگر ارتباط ارگانيك ندارند و جلسات مشترك برگزار نمي‌كنند، اقداماتشان با هم هماهنگ نيست در نتيجه هر يك برنامه‌ريزي خودش را داشته و دنبال مي‌كند پس نمي‌توان در انتظار نتايج مثبت بود.

دكتر معتمد‌نژاد بر ضرورت وجود يك نهاد ديد‌ه‌بان دانش محور در خصوص چگونگي پيشرفت و تحولات ICT در جهان تاكيد كرد و گفت: چون اين نهاد در كشور نيست، فقط اعداد و ارقام هستند كه مسير توسعه را رقم مي‌زنند و پيش‌بيني‌ها منطبق با جريانات جهاني نيست و برنامه‌هاي توسعه‌اي در كشور ما به صورت انتزاعي و براساس تجربيات قبلي تدوين مي‌شود. چنانكه هر برنامه توسعه تقليدي از برنامه قبلي است.

وي افزود: نخستين و مهم‌ترين اقدامي كه امروز بايد بدان بپردازيم آن است كه مطالعات تحقيقاتي،علمي توسعه را مورد توجه قرار دهيم و اين اتفاق نبايد در شورا‌ها يا وزارتخانه‌ها پيگيري شود بلكه بايد در مراكز علمي دانشگاهي و براساس ضروريات علمي محض انجام شود ودر اين راستا بايد به پژوهش‌هاي صورت گرفته مرتبط در سطح كارشناسي ارشد و دكترا توجه ويژه‌اي شود.

دكتر معتمد نژاد ادغام شورا‌هاي موازي حوزه ICT زير عنوان شوراي عالي جامعه اطلاعات و در قالب كميسيون‌هاي IT انفورماتيك و... را راه‌حل برتر در خصوص وجود شورا‌هاي موازي دانستند و گفتند: بايد ياد‌آور شويم كه منافع ملي و مصلحت عمومي بر هر چيزي مقدم است.

همچنين دكتر معتمدنژاد بر فلسفه وجودي انجمن به عنوان ديده بان علمي كشور در حوزه ارتباطات و فناوري اطلاعات تاكيدكرد و گفت: انجمن ايراني مطالعات جامعه اطلاعاتي از ابتداي امر با هدف نظارت و حمايت از اجراي 11 خط عمل مصوب اجلاس هاي جهاني WSIS در ايران تشكيل شده است اما با گذشته چند سال از زمان تاسيس، متاسفانه نتوانسته آن گونه كه شايسته اين مجموعة علمي است حضور پررنگ و موثر در سياست گذاري هاي اين عرصه داشته باشد. اين استاد برجسته علوم ارتباطات در پايان اظهار اميدواري نمودند تا با حمايت دانشگاهيان و همكاري مسئولين تصميم ساز اين امر مهم تحقق يابد.

در ادامه ميز گرد پرسش و پاسخ با حضور دكتر علي اكبر جلالي، مهندس رضا باقري اصل، مهندس نصرالله جهانگرد، مهندس سعيدي نائيني و مديريت آقاي دكتر حسين ابراهيم آبادي به عنوان نماينده انجمن، برگزار شد.

پس از مطرح شدن پرسش‌هاي حاضرين شركت كننده و ارائه ديدگاه‌هاي ايشان، اعضاي دعوت شونده در ميز گرد به ارائه نقطه نظرات خود پرداختند.

مهندس نصرالله جهانگرد ضمن تاكيد بر گزارش ارزيابي سياستگذاري‌هاي فناوري اطلاعات در جهت تصميم گيري‌هاي برنامه پنجم توسعه، به ضرورت هماهنگي نهادهاي مختلف اشاره كرد.

مهندس سعيدي نائيني نيز از انجمن ايراني مطالعات جامعه اطلاعاتي به دليل برگزاري اين گونه نشست‌ها تشكر كردند و بر ضرورت ادامه برگزاري اين چنين جلساتي تاكيد كرد.

دكتر علي اكبرجلالي نيز در گزارشي به ارائه توضيحاتي درباره نقشه اينترنت در جهان، معرفي 20 كشور اول جهان از نظر تعداد كاربران، بررسي ضريب نفوذ اينترنت پر سرعت، بررسي ضريب نفوذ تلفن همراه، بررسي مشتركين تلفن همراه نسل 3 در جهان و معرفي نسل آينده تلفن همراه در جهان؛ و مقايسه ايران با شاخص هاي موجود جهاني پرداخت.

در پايان دكتر حسين ابراهيم آبادي ضمن جمع بندي مطالب ارائه شده بر ضرورت ارزيابي توسعة فناوري‌هاي ارتباطات و اطلاعات تاكيد كرد.

وي گفت: البته، گزارش‌هايي از عملكرد دولت در بخش زير‌ساخت‌هاي ارتباطي ارائه شده، اما وقتي سخن از توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات مي‌شود، بايد مجموعه‌اي از اين فرآيند‌ها در كشور، مثل ميزان دسترسي به شبكه به شكل فراگير و توسعة اين فناوري‌ها در ميان اقشار مختلف مردم، ميزان توليد محتواي الكترونيك به خط و زبان فارسي و ميزان گردش اطلاعات نيز بررسي و در اين زمينه‌ها نيز گزارش عملكرد ارائه شود.

دكتر حسين ابراهيم آبادي گفت: برخلاف تصور موجود در كشور‌ ما جريان فكري مطالعاتي در زمينه توسعة فناوري اطلاعات و ارتباطات وجود ندارد. اگر در برخي جنبه‌هاي فني هم توسعه‌ مشاهده مي‌شود، به دليل وجود برخي الزامات و ضرورت‌ها است و اقدامات ICT براساس ضرورت‌هاي مقطعي انجام مي‌شود.

وي وجود جريان فكري و مطالعاتي در مسير توسعه ICT، بررسي موقعيت داخلي كشور و جايگاه بين‌المللي و منطقه‌اي و همچنين بررسي تحولات جهاني را براساس روند رشد فناوري‌ها و تحولات بين‌المللي، از الزامات تدوين برنامه پنجم توسعه دانست.

همچنين دكتر ابراهيم آبادي افزود: اگر قصد داريم براساس سند چشم‌انداز 20 ساله كشور در سال 1404 به جايگاه كشور برتر منطقه دست يابيم، در مرحله نخست بايد به يك ارزيابي همه جانبه از وضع موجود دست يابيم و با انتخاب رويكرد گذشته گرا، عملكرد دولت در برنامه چهارم توسعه را مورد ارزيابي و بررسي قرار دهيم. در مرحله بعد، با انتخاب رويكرد آينده‌نگر در جهت رفع ضعف‌ها، اقدامات مفيد را طراحي و در دستور پياده‌سازي قرار دهيم.

دكتر ابراهيم آبادي همچنين درباره نقش انجمن مطالعات جامعه اطلاعاتي در حوزه تامين جريان مطالعاتي و فكري توسعه كشور گفت: انجمن همواره خود را موظف مي‌داند كه به عنوان نهادي مردمي در ارتباط و تعامل و ياري‌رساني علمي پژوهشي با دولت قرار گيرد و همواره هم تمايل خود را نسبت به اين امر آشكار كرده است.
دوشنبه 25 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 315]