مروري بر 23 دوره برپايي جشنواره موسيقي فجر (بخش اول) اولين جشنواره موسيقي كشور

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: مروري بر 23 دوره برپايي جشنواره موسيقي فجر (بخش اول) اولين جشنواره موسيقي كشور
جام جم آنلاين: در آستانه برپايي بيست و چهارمين جشنواره موسيقي فجر ، ستاد خبري روابط عمومي جشنواره به صورت روزانه گزارش هايي از برگزاري اين رخداد فرهنگي از ابتدا تا كنون را براي استفاده همكاران محترم رسانه اي ارسال خواهد كرد.

جشنواره موسيقي فجر كه حالا در آستانه 24 سالگي است محصول تفكر جواناني بود كه شور و شوق انقلاب را در عرصه فرهنگ و هنر نيز مي شناختند و براي آنها برگزاري جشنواره هم گام و هم پاي با ساير رشته هاي هنري مهمتر از چند و چون اين مراسم بود .

آنها همه تلاش خود را در سال 1364 آغاز كردند و نتيجه زحمات بي شائبه شان تولد موجودي بود به نام "جشنواره سراسري سرود و آهنگ هاي انقلابي " كه با شركت 20 گروه در تهران برگزار شد . نكته مهم در اين جشنواره حضور گروه هاي "سرود و آهنگ هاي انقلابي " شهرستان هاي مخثلف و همچنين دسته هاي موزيك دانشكده افسري و ارگان هاي نظامي نظير دسته موزيك ژاندارمري ارتش ، شهرباني آن زمان و نيروي انتظامي فعلي ، دسته موزيك نيروي هوايي ارتش و دسته موزيك نيروي زميني ارتش است جالب اينجاست كه اركستر سمفونيك تهران و اركستر هنرستان هاي سرود و آهنگهاي انقلابي دختران و پسران در ميان خيل انبوه گروه هاي سرود شهرستان ها و استان هاي مختلف كه عمدتا آماتور بوده اند ، به عنوان تنها گروه هاي حرفه اي به جشنواره آمده بودند .

از استانها و شهرستان هايي كه در جشنواره اخبار جشنواره موسيقي فجر حضور داشته اند مي توان از گروه باختران آن روزگار و كرمانشاه امروز و گروه مرو و سمنان ، زاهدان ، يزد ، خرم آباد ، همدان ، بوشهر ، تبريز ، مشهد ، اصفهان و گنبد نام برد .

برندگان دوره اول را هم نام هايي تشكيل مي دهند كه برخي از آنها بعدها براي خود صاحب سبك و آوازه و شهرت شدند.

كساني مثل مرحوم "سيد خليل عالي نژاد " كه به عنوان بهترين تكنواز، در جشنواره اول سكه بهار آزادي دريافت كرد و گروه همراه او لوح يادبود در گروه نوازي را دريافت كردند و لوح يادبود بهترين تك خوان هم در اين دوره به تك خوان گروه او تعلق گرفت.

البته در گروه نوازي گروه هاي زاهدان، گنبد ، تبريز و خرم آباد هم لوح يادبود دريافت كردند.

در اين ميان سكه بهار آزادي بهترين تك خوان به "محمد ميرزاوندي" رسيد و لوح يادبود بهترين تكنواز را هم "حسين سالم" به دست آورد.

در همين دوره مرحوم " داداشي" نوازنده پيانو و گارمون كه از نوازندگان برجسته موسيقي آذربايجان و از تحصيل كردگان هنرستان موسيقي بود، به خاطر آهنگ "معلم" برنده لوح يادبود شد و "يعقوب صحاف" جايزه سكه بهار آزادي بهترين آهنگ را براي آهنگ "راه خون" از هيات داوران نخستين جشنواره را دريافت كرد.

همچنين "اراز محمد شير محمدلي" از گنبد هم لوح يادبود بهترين تكخوان را از آن خودش كرد.

جوايز جشنواره اول

جايزه سكه بهار آزادي بهترين تكنواز : سيد خليل عالي نژاد (گروه سرود باختران)
لوح يادبود بهترين تكنواز : حسين سالم (گروه سرود خرم آباد)
جايزه سكه بهار آزادي بهترين تكخوان : محمد ميرزاوندي (گروه سرود خرم آباد)
لوح يادبود بهترين تك خوان: اراز محمد شير محمدلي (گروه سرود گنبد)
جايزه سكه بهار آزادي بهترين آهنگ (يعقوب صحاف)
لوح يادبود بهترين آهنگ بيژن داداشي (اركستر هنرستان هاي سرود دختران و پسران )
همچنين در گروه نوازي لوح يادبود نصيب گروه هاي سرود باختران – زاهدان- گنبد- تبريز و خرم آباد شد.

جشنواره سوم

جشنواره سوم را بايد با نام گام هاي نخستين بشناسيم، چه دست اندركاران اين جشنواره قبل از هر چه، تلاش مضاعفي را براي اثبات اين نكته كردند كه "موسيقي به عنوان يك هنر سلامت بخش كه سهم عمده اي درر طول گذشت 9 سال از انقلاب بر عهده داشته است" و ضرورت نگاهي دوباره به موسيقي فولكور را كه در آن "سخن از شرافت و انسانيت موج مي زند"، در آيين نامه جشنواره مورد تاكيد قرار دادند.

بنابراين متصديان جشنواره سوم قبل از هركاري اقدام به چاپ و نشر آخرين فتوي امام خميني (ره) نمودند كه در آن ايشان به نكاتي از قبيل حرام نبودن موسيقي كه موجب طرب نشود و مجاز بودن مساله تعليم و تربيت موسيقي اشاره كرده بودند.

علاوه بر اين دست اندركاران موسيقي و جشنواره به سراغ چهره هاي سرشناس موسيقي در آن دوره رفتند و پاي آنها را به جشنواره كشاندند، گفت و گوي دست اندركاران اين جشنواره با "مرتضي حنانه" و "شاهين فرهت" و غيره نمونه اي از اين مساله است.

به هر حال جشنواره سوم با نگاه ويژه به موسيقي فولكور و محلي كار خود را در دوازدهم بهمن سال 66 آغاز كرد.
يكي از ويژگي هاي اصلي جشنواره سوم ورود ديپلم افتخار و حذف لوح تقدير از اين جشنواره است و در جوايز هم به جاي نوار خام دنون دوربين عكاسي و سفر به حج و تلويزيون پيدا مي شود .

از ويژگي هاي جشنواره سوم حضور خوانندگان كم سن و سال و برنده شدن يكي از آنها به نام "محمد حسين وريور" از گروه محل تربت جام بوده است كه جايزه و ديپلم افتخار بهترين خواننده را از آن خود مي كند.

نظم و انضباط بيشتر و بهتر و اعلام نام گروهها به همراه سرپرست گروه ها و همچنين چاپ و فروش "بولتون" جشنواره تحت عنوان "آگاهي نامه" جشنواره كه به كوشش "عبدالحي شماسي"، "عباس معروفي" و با همكاري "مجيد ميانجي"- "فاطمه كشكار" وعكاسي "بهمن جلالي" منتشر شد، از ديگر ويژگي هاي جشنواره سوم است.
در جشنواره سوم 14 گروه حضور داشتند كه برخي از آنها براي اولين بار وارد رقابت جشنواره شدند.

حضور گروه هايي از ساري، مسجد سليمان، همدان، شيراز، تربيت جام، سيرجان و بوشهر رونق بيشتري به جشنواره داده است.

در ميان برنده شدگان حضور "نادر مرتضي پور" نوازنده سازهاي بادي و رهبر اركستر و "مهدي شمس نيكنام " از اركستر سمفونيك تهران و "مرحوم سيد خليل عالي نژاد" و "عاشيق رسول قرباني" از نكات حايز اهميت اين دوره از جشنواره است.

جشنواره سوم در يك نگاه

جايزه اول بهترين رهبر اركستر سمفونيك: "نادر مرتضي پور"( اركستر سمفونيك تهران)

جايزه اول بهترين رهبر گروه كر: محمد شمس نيكنام (اركستر سمفونيك تهران)

ديپلم افتخار بهترين خواننده : محمد ميرزاوندي (گروه سرود خرم آباد)

جايزه بهترين خواننده: محمد علي طاهري (گروه سرود ساري)

لوح تقدير براي نوازندگي ني: حسين طيبي (گروه سرود ساري)

جايزه ويژه و ديپلم افتخار بهترين نوازنده: ذوالفقار عسگر پور (گروه محلي تربت جام)

جايزه ويژه و ديپلم افتخار بهترين خواننده: محمد حسين در پور (گروه محلي تربت جام)

ديپلم افتخار بهترين نوازنده بالابان: عاشيق رسول قرباني (گروه محلي آذربايجان)

جايزه ويژه براي بهترين نوازنده ني انبان: مرتضي وزيري (گروه محلي بوشهر)

جايزه ويژه براي بهترين نوازنده دمام: فرخ يزدان فر (گروه محلي بوشهر)

جايزه نوازنده برگزيده دو تار: دكتر مجيد تكه (گروه محلي گنبد)

همچنين گروه گنبد ديپلم افتخار بهترين گروه را به همراه سه دستگاه تلويزيون و چهار عدد دوربين عكاسي به دست آوردند.

جشنواره چهارم

جشنواره چهارم موسيقي فجر با حضور 44 گروه از اطراف و اكناف ايران در دوازده بهمن سال 67 آغاز شد. حضور چهره هاي جديد و بردن جوايز توسط آنها و همچنين افزايش ناگهاني تعداد شركت كنندگان از 14 گروه در سال قبل به 44 گروه در سال 67 ، ازعمده ترين ويژگي هاي اين جشنواره است.

در اين جشنواره همچنين براي اولين بار به جاي نوار دنون و تلويزيون و دوربين عكاسي و سكه بهار آزادي به برندگان جشنواره مدال طلا و نقره و برنز اهدا كردند كه بي شباهت به رقابتهاي ورزشي نبود.

برگزاري اين جشنواره در دو بخش الف(موسيقي سنتي) و ب (موسيقي محلي) از ديگر ويژگي هاي جشنواره چهارم است .

در اين جشنواره و در بخش گروه هاي سنتي جايزه مهمترين خواننده مشتركا به "عليرضا براتيان" از گنبد و " رضا رضاييان" از تهران تعلق گرفت و "محمد دارابي " از باختران ديپلم افتخار و سكه نقره را دريافت كرد و مقام سوم را هم مشتركا "محسن ترك" از تويسركان و "امير ناصرمهرورز " از همدان دريافت كردند.

جوايز بهترين نوازندگان به "مهدي سوري" نوازنده ني از تويسركان ، "حميد مشايخي" نوازنده تار از گروه سنتي سما از تهران و "بهداد بابايي" ، نوازنده سه تار از نيشابور تعلق گرفت.

جايزه بهترين آهنگ سنتي به "عليرضا براتيان" از گروه سنتي گنبد براي ساختن قطعه "نگار آمد، بهار آمد" تعلق گرفت و جوايز كار گروهي را گروه هاي بوشهر و سما از تهران (مشتركا جايزه اول) و جايزه دوم را گروه سنتي باختران و جايزه سوم را گروه سنتي همدان و تويسركان مشتركا بردند و بالاخره اين كه جايزه ويژه هيات داوران به "محمد جواد ضرابيان" نوازنده سنتور و آهنگساز و سرپرست گروه سنتي سما تعلق گرفت.

در بخش ب و موسيقي محلي جايزه بهترين آواز را "اسماعيل شاهي " از مهاباد به دست آورد و جايزه بهترين نوازندگي مشتركا به "غلامعلي ني نواز " از خراسان، "حسين زاده " و "علي عليزاده " و "آقاجان فيوض زاده" از ساري تعلق گرفت مقام اول بهترين كار گروهي را گروه محلي سراوان از آن خود كرد.

بخش الف: موسيقي

آواز

بهترين خواننده ، مشتركا آقايان

1- عليرضا براتيان از گنبد، رضا رضاييان از تهران

برندوه لوح تقدير و مدال طلاي ويژه چهارمين جشنواره

2- مقام دوم آواز: محمد دارابي از باختران ، برنده ديپلم افتخار و سكه نقره ويژه چهارمين جشنواره

3- مقام سوم آواز، مشتركا آقايان : محسن ترك از تويسركان، امير ناصر مهرورز از همدان

برنده ديپلم افتخار و مدال برنز ويژه چهرمين جشنواره نوازندگي

1- بهترين نوازنده :مهدي سوري نوازنده ني از تويسركان ، برنده لوح تقدير و مدال طلاي چهارمين جشنواره

2- نوازنده دوم: حميد شجاعي نوازنده تار از گروه سنتي سما تهران

برنده ديپلم افتخار و مدال نقره چهارمين جشنواره

3- نوازنده سوم بهداد بابايي نوازنده سه تار از نيشابور

آهنگ

بهترين آهنگ عليرضا براتيان از گروه سنتي گنبد براي ساختن قطعه "نگار آمد، بهار آمد" برنده ديپلم افتخار

كارگروهي

مقام اول كار گروهي مشتركا گروه هاي :

بوشهر

سنتي سما تهران

برنده لوح تقدير و مدال طلا چهارمين جشنواره

مقام دوم كار گروهي : گروه سنتي باختران، برنده ديپلم افتخار و مدال نقره چهارمين جشنواره

مقام سوم كار گروهي : گروه سنتي همدان و تويسركان ديپلم افتخار و مدال برنز چهارمين جشنواره

جايزه ويژه داوران

ديپلم افتخار چهارمين جشنواره به محمد جواد ضرابيان نوازنده سنتور، آهنگساز و سرپرست گروه سنتي سما از تهران تعلق گرفت

بخش ب : موسيقي محلي

آواز

بهترين خواننده: اسماعيل شاهي از مهاباد برنده لوح تقدير مدال طلاي چهارمين جشنواره

مقام دوم خواننده مشتركا آقايان :

محمد رضا از ساري

شير محمدلي از گنبد

برنده ديپلم افتخار و مدال نقره چهارمين جشنواره

دربخش نوازندگي اين بخش در بيانيه هيات داوران آمده است به دليل گستردگي فرهنگ فولكوريك ايران برنده بيشتري داشتيم.

مقام اول مشتركا آقايان

غلامعلي ني نواز نوازنده سرنا ازخراسان

حسين طيبي نوازنده ني از ساري

قادر عبداله زاده نوازنده شمشال از مهاباد

جشنواره پنجم

پس از گذشت چهار جشنواره تحت عنوان سرود و آهنگ هاي انقلابي ، براي نخستين بار جشنواره پنجم با عنوان "پنجمين جشنواره موسيقي فجر" كار خودرا آغاز كرد . از مشخصات اين دوره طراحي آرم و نشانه و نماد براي جشنواره موسيقي است .

در جشنواره پنجم 36 گروه موسيقي محلي و سنتي شركت داشتند . ستاد جشنواره و روابط عمومي از كليه وزارتخانه ها جهت برنامه ريزي و آمادگي اجراي برنامه دعوت به عمل آورد تا در مجموع 108 برنامه اجرا شود .

از ويژگي هاي بارز اين دوره جشنواره نظم و هماهنگي و استناد به آمارهاست چنانچه براساس گزارشات موجود بيش از 70 هزار نفر از اين جشنواره استقبال كرداند كه آمار مربوط به هر يك از مكان هاي برگزاري جشنواره به شرح زير است :

1 ) تالار وحدت با 17 اجرا در بخش مسابقه : 25600 تماشاگر

2 ) سالن رودكي با 17 اجرا در بخش مسابقه : 4250 تماشاگر

3 ) سالن رودكي با 17 اجرا: 2500 تماشاگر

4 ) تالار موزه آزادي با 28 اجرا : 2800 تماشاگر

5 ) موزه هنرهاي معاصر با 22 اجرا : 5500 تماشاگر

6 ) فرهنگسراي نياوران با 14 اجرا : 2500 تماشاگر

ضمن آن كه برنامه در تالار معلم به صورت رايگان بوده و بليتي فروخته نشده است . جمع كل اجراها در تالارهاي تهران ، 121 اجرا بوده است و از جمع كل بليت ها 66 درصد آنها و تقريبا 3/2 كل بليت ها در اختيار نهادها و وزارتخانه ها قرار گرفته و 3/1 بليت هم فروخته شده است . البته كل اجراها در سراسر كشور 129 اجرا بوده است .

جشنواره پنجم به سياق جشنواره چهارم در بخش موسيقي محلي و موسيقي سنتي برگزار شد . در بخش مسابقه موسيقي محلي ، گروه هاي سه تار نوازان باختران، بوشهر،قوچان، اركستر بزرگ آذربايجان، مسجد سليمان، تربت جام، سروان، گنبد (با دو گروه) ساري، گروه موسيقي آذربايجان، سنندج، عاشيق هاي تبريز (2 گروه)، خرم آباد، بندر عباس، سقز و زاهدان شركت داشتند .

در بخش مسابقه موسيقي سنتي هم گروه هايي از باختران (كرمانشاه) شهرباني تهران، بوشهر، كرمان، اليگودرز، سمنان، شهركرد، همدان، گنبد، ساري، يزد، تويسركان، قشقايي، نيروي زميني، سنندج و تهران شركت داشتند و براي اولين بار در حاشيه جشنواره موسيقي فجر گروه هاي برگزيده موسيقي تهران به اجراي برنامه براي عموم پرداختند .

از ويژگي هاي ديگر اين جشنواره اجراي كنسرت توسط " جلال ذوالفنون" و خانواده كامكارها در مراسم افتتاحيه آن است . همچنين در طول 10 روز جشنواره كساني همچون مرحوم "حسين سرشار"،"سركيس نوكاميان"، " هوشنگ كامكار " ، "بيژن كامكار " و " پشنگ كامكار" و " مجيد كياني" به اجراي برنامه و ايراد سخنراني پرداختند .

از ديگر ويژگي هاي اين جشنواره برنامه ويژه انتخاب نوار يا همان آلبوم برگزيده سال است كه طي آن در 9 رشته مختلف جوايزي به شركت كنندگان اهدا شده است و ذكر برندگان اين مسابقه جنبي خالي از لطف نيست :
- در بخش گروه نوازي موسيقي اصيل ايراني ، نوار "شورانگيز " خواننده : شهرام ناظري ، آهنگساز حسين عليزاده، ناشر شركت ماهور

- موسيقي ملي ايران ، شهيدان خدايي :بيژن كامكار ، آهنگساز :هوشنگ كامكار ، ناشر :شركت سي.بي.اس.

- بخش كودكان و نوجوانان :نوار "گلنار" كاري از خانه ادبيات و هنر كودكان و نوجوانان ، ،ناشر :شركت سي.بي.اس

- بخش آثار آموزشي : مجموعه سفرهاي فضايي ،ناشر :شركت عكسبرداري فني و صنعتي ايران (مركز تحقيقات علمي و بصري)آقاي دكتر پرويز شاهوراني .

در زمينه طراحي و نقاشي سه طرح روي جلد به عنوان بهترين برگزيده شد :

- روي جلد نوار "لاله بهار"كاري از هوشنگ امير اردلان

- روي جلد نوار "اورامان"كاري از سياوش مظلومي پور

- روي جلد نوار "ميرزا كوچك خان "كاري از فريد سه كاچاي

جوايز اولين دوره نوار سال عبارت بودند از يك جلد كلام الله مجيد ،لوح زرين لوح تقدير ،سكه طلاي پنجمين جشنواره موسيقي فجر و يك آلبوم منتخب جشنواره هديه مجتمع اثار صوتي .

همچنين مجتمع آثار صوتي يك هديه ويژه و يك سكه بهار آزادي به برندگان اهدا كرد و از طرف انجمن موسيقي ايران اعلام شد كه به تناسب موضوع آثار ، حواله نوارهاي خام از بيست هزار تا پنجاه هزار عدد جهت انتشار اثر اهدا خواهد شد.

در ضمن براي انتشار آثار در حوزه ي موسيقي كودك منتشر شده توسط شركت ابتكار و شركت رنگين كمان ، كارگاه آموزشي و سرگرمي كودكان و نوجوانان تقدير شده . هديه اي از طرف آثار صوتي به آنها اهدا گرديد .

روز 16 بهمن 1367 در ايام پنجمين جشنواره سراسري موسيقي فجر ، مراسم نخستين دوره برگزيده نوار سال در تالار وحدت برگزار شد .

در اين مراسم بعد از تلاوت آياتي چند از قرآن مجيد و اجراي چند سرود توسط اركستر سمفونيك تهران منتخبين نوارهاي برگزيده سال در زمينه هاي موسيقي، شعر و ادبيات ، داستان ، آثار آموزشي ، سرود و آهنگ هاي انقلابي و اينسرت نوار معرفي شدند و جوايزي به برندگان اهدا شد .

1 ) موسيقي نواحي مختلف ايران

- بخش تكنوازي و تكخواني ،نوار "هرايي" از خراسان ، كار محمد يگانه ، ناشر :شركت ماهور

- خش گروه نوازي ، نوار "آفتاب ته "كار گروه شواش ، سرپرست گروه . آهنگساز احمد محسن پور ،ناشر شركت ماهور

2 )موسيقي سنتي ايران

- خش تكنوازي و رديف نوازي ، نوار آلبوم هفت دستگاه موسيقي ايران ، رديف ميرزا عبدالله اجراي مجيد كياني با سنتور ناشر: شركت ايران صدا .

3) سرود و آهنگ هاي انقلاب :

الف :موسيقي اصيل ايراني – نوار "نينواي يك "با شعر حميد سبزواري

خواننده و آهنگساز : سيد حسام الدين سراج

از حوزه هنري سازمان تبليغات اسلامي، سرود "همپاي جلودار"

ب: موسيقي محلي ، نوار محلي "تا نفس دارم مي جنگم "خواننده محمد ميرزاوندي

صاحب امتياز :انجمن موسيقي ايران ، ناشر شركت هالكو

4) موسيقي مذهبي و عرفاني

_ تنبور نوازان باختران ، كار گروه "شمس " خواننده سيد جلال الدين محمديان سرپرست و آهنگساز كيخسروپور ناظري ،

صاحب امتياز :انجمن موسيقي ايران ، ناشر شركت هالكو .

5) موسيقي متن و سريال :

_ در زمينه آهنگسازي "موسيقي سريال سربداران "اثر فرهاد فخرالدين ، ناشر انتشارات سروش.

_درزمينه تنظيم اركستر : نوار "هزار دستان" اثر زنده ياد مرتضي حنانه

جشنواره پنجم ويژگي بسيار مهم ديگري هم داشت و آن حضور هيات داوران و بيانيه آنها است كه براي اولين بار در طول 5 دوره گذشته اتفاق افتاده است .در بخشي از بيانيه هيات داوران كه متشكل از :داريوش صفوت ، فرهاد فخرالديني ، مجيد كياني ، اسدالله حجازي ، محمدرضا درويشي و مهدي كلهر بوده است، آمده : " از كليه هنرمندان و هنرپروران متعهد به انقلاب اسلامي كه در جهت رشد و شكوفايي هنر و از جمله موسيقي ، صميمانه و مجدانه كوشش مي ورزند سپاسگزاري مي كنيم . "

گوه هاي برگزيده بخش موسيقي در اين جشنواره عبارت بودند از : گروه مفتون بوشهر به سرپرستي "اسماعيل روشن روان "به خاطر الهام گرفتن از موسيقي منطقه و همنوازي و انتخاب شعر مناسب ، آهنگسازي و تنظيم و خوانندگي مناسب.

گروه هاي برگزيده بخش موسيقي محلي هم عبارت بودند از : عاشيق هاي تبريز ، گروه زاهدان ، سراوان و قوچان و گنبد(2) كه همگي آنها برنده سكه طلاي جشنواره ، ديپلم افتخار شدند . ضمن آنكه جايزه ويژه هيات داوران به گروه گنبد(1) به سرپرستي دكتر مجيد تكه تعلق گرفت .

در بخش موسيقي سنتي جوايز بهترين تكنولوژي به اصغر قرباني تكنواز تار گروه مفتون بوشهر و بهمن شريفي تكنوز سنتور از گروه چكاوك ساري تعلق گرفت. همچنين در بخش موسيقي هاي محلي از ميان 385 نفر نوازنده شركت كننده 21 نفر از گروه هاي مختلف جايزه بهترين تكنوازي را دريافت كردند . همچنين "خسرو نژاد آريا " از تبريز ، "اراز محمد شير محمدلي " و "عبدالاناف آهنگر "از گنبد ، عاشيق حسن و عاشيق رسول از تبريز ، عنوان بهترين خواننده را در بخش موسيقي دريافت كردند.

يكي از نكات جالب جشنواره پنجم برنده شدن ستوان "اصغر رحماني" و گروه نيروي زميني به خاطر استفاده صحيح از هارموني ، تنظيم و اجراي موفق گروه اركستر در بخش گروه هاي انقلابي است . ضمن آنكه هيات داوران از "سعيد سرور احمدي " ، نوازنده جوان دو تار تربت جامي ، "منصور مرتدي " نوازنده جوان دف سنندجي و "طهمورث جهانگيري "خواننده جوان قشقايي قدر داني كردند .

در اين دوره از جشنواره براي اولين بار 4 قطعه برتر جشنواره از سوي هيات داوران انتخاب شد كه اين قطعات عبارت بودند از :قطعه "ماهيگير "(اجراي گروه بندرعباس ، حكايت "شاه ختايي "(خطايي) اجراي گروه قوچان "آت چايان" (اجراي گروه گنبد(1)) ، قطعه"سهنديه "ساخته كامبيز رحيمي

جشنواره پنجم در يك نگاه

1 ) بخش موسيقي سنتي

گروه برگزيده : الف _ گروه مفتون بوشهر به سرپرستي اسماعيل روشن روان

ب_ گروه ميلاد همدان به سرپرستي مسعود فريدوني

تكنوازي برگزيده : الف _بهمن شريفي از گروه چكاوك ساري (نوازنده تار)

2 ) بخش موسيقي محلي :

گروه هاي برگزيده

عاشيق هاي تبريز ، زاهدان ، سراوان ، قوچان ، گنبد (2) ، گنبد (1) ،به سرپرستي دكتر مجيد تكه ( جايزه ويژه هيات داوران )

بهترين تكنوازي محلي : هيات داوران از ميان 385 نفر نوازنده شركت كننده به 23 نوازنده جايزه بهترين تكنوازي را اهدا كرد .

بهترين خوانندگان : خسرو نژاد آريا از تبريز، اراز محمد شير محمدلي (از گنبد 1) ،عاشيق حسن (از تبريز)، عاشيق رسول (از تبريز) . ستوان اصغر رحماني سرپرست گروه سرود نيروي زميني جايزه بهترين گروه اركستر را دريافت كرد .

نوجوانان برگزيده : سعيد سرور احمدي نوازنده دو تار از تربت جام ، منصور مرادي نوازنده دف از سنندج ،طهمورث جهانگيري خواننده از قشقايي فارس

قطعات برگزيده جشنواره پنجم : ماهيگير (اجراي گروه بندرعباس)، حكايت شاه ختايي (اجراي گروه قوچان)، آث چايان (اجراي گروه گنبد )، سهنديه (ساخته كامبيز رحيمي)
دبير جشنواره پنجم محمد علي شكوهي بوده است . بي شك زحمات براي اين جشنواره كه منظم تر از ساير جشنواره هاي قبلي بوده است را نبايد فراموش كرد.

جشنواره ششم

ستاد ششمين جشنواره سراسري فجر در نيمه اول آذر ماه سال 1369 كار خود را آغاز كرد و تا روز افتتاحيه اين جشنواره بيش از 40 گروه موسيقي محلي و 25 گروه موسيقي از طريق ادارات كل فرهنگ و ارشاد اسلامي استان ها و يا مراجعه حضوري ، براي شركت در جشنواره اعلام آمادگي كردند.

ستاد جشنواره 20 گروه موسيقي محلي و 9 گروه موسيقي سنتي را براي شركت بخش جنبي برگزيد .

در اين جشنواره دو بخش تحت عنوان "بخش شناسايي موسيقي مناطق و نواحي "و بخش استعداد هاي جوان هم وجود داشت كه در بخش اول موسيقي خراساني (تربت جام و قوچان ) ، تركمني ، مازندراني ، لري ( شهركردي، بختياري ، خرم آبادي ) ، آذر بايجاني ، شيرازي ، قشقايي ،بلوچي و بوشهري اجرا شد .

در بخش دوم هم از بين 300 داوطلب ،185 نفر از هنرمندان خردسال، نوجوان و جوان به اجراي موسيقي سنتي ايراني ، موسيقي كلاسيك و موسيقي آوازي پرداختند .

علاوه بر اين دو بخش ، به عنوان اجراي ويژه برنامه هايي از گروه سرودهاي انقلاب و اركستر سمفونيك مركز سرود و آهنگ هاي انقلابي در طول جشنواره به اجرا درآمد . همچنين براي اولين بار در كنار برنامه هاي جشنواره در سالن ورودي تالار وحدت ، نمايشگاهي از سازهاي موسيقي سنتي براي بازديد عموم برپا شد.

جشنواره ششم در ساعت 10 صبح روز شنبه 13 بهمن 1369 در سالن اصلي تئاتر شهر با سخنراني "خوشرو "معاونت امور هنري و گزارش "علي مراد خاني "رئيس مركز سرود و آهنگ هاي انقلابي و اجراي برنامه موسيقي سنتي توسط گروه صبا ، آغاز شد و مراسم اختتاميه اين جشنواره نيز بعد از ظهر جمعه 19 بهمن 1369 در تالار وحدت با اهدا جوايز به برگزيدگان جشنواره به پايان رسيد .

جالب اينجاست كه به دليل استقبال عمومي و در خواست هاي مكرر علاقمندان در روزهاي 9 تا 12 اسفندماه همان سال "گزينه هاي برنامه هاي ششمين جشنواره سراسري موسيقي فجر" با اجراي برنامه توسط هنرمندان برگزيده گروه هاي قوچان، تربت جام، بختياري و بوشهري در تالار وحدت برگزار شد.

در اين جشنواره براي اولين بار جدول برنامه ها و راهنماي درخواست بليت به تعداد فراوان منتشر شد كه موجب اجراي برنامه هاي جشنواره ، در شرايط مناسب و دور از جنجال و ازدحام نابجا شد.

اما اين جشنواره با كاستي هايي هم مواجه بود.نكته بسيار قابل توجه در اين گزارش ، نقد درون سازماني و انتقاد از خويشتن توسط مجريان مركز سرود و آهنگ هاي انقلابي آن زمان بوده است.

هيات داوران جشنواره ششم را "مجيد كياني" ، "داوود گنجه اي"، "شريف لطفي"، "علي بياني" و "مهدي كلهر" تشكيل مي دادند و آنها پس از بررسي آثار ارايه شده و "اگاهي از كاستي شرايط ارزيابي جشنواره براي بررسي كليه آثار" نظرات خود را اعلام كردند.

نكته قابل تامل در بيانيه هيات داوران اظهار نظر آنان در خصوص بخش شناخت نوآوري هاست . آنها در اين باره در بيانيه خود نوشته اند كه با وجودي كه هيات داوران ششمين جشنواره سراسري موسيقي فجر مايل بود نوآوري ها را مورد ارزيابي و نقد قرار دهد، اما بر اين باور پاي مي فشارد كه شناخت موسيقي مقامي و نواهاي محلي ... ضرورتي انكارناپذير دارد و به همين جهت هرگونه نوآوري و خلاقيتي را پس از شناخت دقيق و تام و تمام موسيقي محلي و تسلط كامل بر آن پيشنهاد مي نمايند و چنين مي انديشد كه در چنين بستري است كه نوآوري حركتي به سوي كمال خواهد داشت.

و اما انتخاب هيات داوران جشنواره ششم: آنها "حاج قربان سليماني"، "عليرضا سليماني" و "عبدالله سرور احمدي"، كه همگي نوازنده دو تار بودند را به همراه "احمد علي شرفي" نوازنده ني انبان، "حسين طيبي" نوازنده لله وار و "اكبر مهدي پور" نوازنده سرنا، شايسته دريافت ديپلم افتخار ، لوح زرين و دو سكه بهار آزادي و "موسي زنگشاهي" نوازنده رباب را برنده لوح تقدير و سكه بهار آزادي معرفي كردند.

در بخش آواز هم خوانندگان برگزيده هيات داوران جشنواره ششم عبارت بودند از "طهمورث كشكولي" و "حاج قربان سليماني" كه هر دو برنده ديپلم افتخار، لوح زرين و دو سكه بهار آزادي شدند و همچنين "فرج الله علي پور" و "محمد ميرزاوند" لوح تقدير و سكه بهار آزادي دريافت كردند.

گروههاي برگزيده اين جشنواره هم عبارت بودند از : آزادي و مختومقلي از گنبد، نواش از ساري، لري بختياري و علي آباد كتول،كه همگي برنده لوح تقدير و سكه بهار آزادي شدند. همچنين گروه بوشهر برنده ديپلم افتخار، لوح و سكه بهار آزادي شد.

جشنواره ششم در يك نگاه

گروه هاي برگزيده :

آزادي و مختومقلي از گنبد

نواش از ساري

لري بختياري

علي آباد كتول

بوشهر

خوانندگان برگزيده:

طهمورث كشكولي

حاج قربان سليماني

فرج الله علي پور

محمد ميرزاوند

نوازندگان برگزيده:

حاج قربان سليماني نوازنده تار

عليرضا سليماني نوازنده تار

عبدالله سرور احمدي نوانده تار

احمد علي شرفي نوازنده ني انبان

حسين طيبي نوازنده لله وار

اكبر مهدي پور نوازنده سرنا / موسي زنگشاهي نوازنده رباب
شنبه 23 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 467]