بيماري هاي ذهني مبتني بر فرهنگ ساكنان جهان واقعيت مجازي

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: بيماري هاي ذهني مبتني بر فرهنگ ساكنان جهان واقعيت مجازي
ترجمه؛ عليرضا مجيدي

مردي به يك ساختمان دولتي مراجعه مي كند و عاجزانه تقاضا مي كند او را از بازي در يك شوي تلويزيوني زنده كه بر اساس زندگي اش ساخته مي شود، معاف كنند. شخص ديگري اعتقاد دارد هر حركت كوچكي كه انجام مي دهد، در يك برنامه تلويزيوني پخش مي شود. شخص سومي هست كه تصور مي كند همه اخبار، روانپزشكانش و داروهايي كه آنها براي او تجويز مي كنند، بخشي از يك دنياي ساختگي است، مثل فيلم «نمايش ترومن،» واقعيت اين است كه فرهنگ رايج در بين مردم و يك جامعه بر محتواي بيماري هاي ذهني شان تاثير مي گذارد و بايد انتظار داشت در هر جامعه براساس آداب و رسوم و عقايد پراهميتي كه رواج دارد، شاهد نوع خاصي از هذيان ها باشيم. مثلاً مي توان انتظار داشت در يك جامعه سنتي، هذيان هاي مربوط به طلسم و جادو رواج داشته باشد و در يك جامعه مذهبي، شاهد افرادي باشيم كه ادعا مي كنند با مقدسين و خواص رابطه دارند. مدتي است كه پژوهشگران غربي، مواردي از بيماران مبتلا به بيماري هاي روانپزشكي را ثبت مي كنند كه هذيان جالبي دارند. آنها تصور مي كنند زندگي شان به صورت مخفيانه از يك شوي ويژه و مخفيانه در حال پخش زنده است. پژوهشگران نام «سندرم ترومن» را بر اين هذيان ها گذاشته اند. يك روانپزشك مقيم نيويورك به نام دكتر «جوئل گلد»، در يك بازه زماني دو ساله، پنج بيمار را ويزيت كرده است كه هذيان هايي از اين نوع داشته اند. بعضي از آنها هنگام ويزيت اذعان كرده بودند فيلم شوي ترومن را ديده اند. اين روانپزشك به كمك برادر روانشناسش، از سال 2006 مشاهدات خود را در سخنراني هايش در دانشكده هاي پزشكي به اطلاع عموم مي رساند. اما آنها متعاقب يك همايش كه تابستان امسال برگزار شد، متوجه شدند تنها كساني نيستند كه اين نوع خاص هذيان را ثبت كرده اند و دست كم 50 مورد بيمار ديگر داراي هذيان ترومن وجود دارند.

شمار كمي از اين بيماران از شهرت مخفي خود لذت مي برند و به آن افتخار مي كنند، اما بيشتر اين بيماران از بودن در اين دنياي ساخته شده توسط ذهن شان ناراضي هستند و همچون قهرمانان مفلوك رمان هاي «جرج اورول» حس مي كنند تحت نظارت دائمي هستند و حريم شخصي شان همواره نقض مي شود. متاسفانه اين هذيان ها روي زندگي و عملكرد بيماران هم تاثير مي گذارند. براي مثال موردي كه توسط ژورنال انگليسي روانپزشكي در آگوست امسال معرفي شد، يك پستچي مبتلا به شيزوفرني بود كه بيماري اش باعث شد كارش را از دست بدهد. يك بيمار ديگر دكتر «گولد» هم تهديد كرده بود اگر از شوي زنده تلويزيوني كنار گذاشته نشود، دست به خودكشي خواهد زد.

هذيان معادل اصطلاح انگليسيDelusions است. وقتي شخصي مصر بر يك باور غلط است و اين باورش با بحث و استدلال تصحيح نمي شود، گفته مي شود هذيان دارد. هذيان ها اشكال مختلف و متنوعي دارند. هذيان ها فقط در بيماري هاي روانپزشكي ديده نمي شود. در بيماري هاي نورولوژيكي همچون آلزايمر و پاركينسون هم هذيان مي تواند وجود داشته باشد. مصرف بعضي از داروها هم مي تواند موجب هذيان شود.

همان طور كه در ابتداي اين نوشته ذكر شد به خاطر رواج فناوري در غرب، هذيان هاي مرتبط به فناوري را هم بايد در بيماران انتظار داشت. مثلاً اخيراً موردي از يك بيماري گزارش شد كه در آن بيمار تصور مي كرد به يك وب كم متحرك تبديل شده است.

يك روانپزشك اتريشي در مجله آسيب شناسي رواني در سال 2004 در اين مورد نوشته است نمايش هاي زنده تلويزيوني كه در آنها زندگي عادي مردم به نمايش گذاشته مي شود، ممكن است باعث تشديد هذيان هايي از اين دست شود، چرا كه افراد را متقاعد مي كنند هذيان هاي آنها با كمك فناوري قابل توجيه هستند. «يان گولد» استاد فلسفه و روانشناسي دانشگاه مك گيل مونترال، به همراه برادرش روي همين موضوع پژوهش مي كند. او اعتقاد دارد از آنجا كه اينترنت و شوهاي زنده تلويزيوني مي توانند افراد غريبه را به دوستان صميمي مبدل كنند، مي توانند باعث تشديد فشار رواني بر كساني شوند كه مشكلات زمينه يي در ارتباط با ديگران دارند. او خاطرنشان مي كند اين مساله به اين معني نيست كه اينترنت و شوهاي زنده، افراد سالم را دچار هذيان مي كند، اما مي توان معتقد بود كه آنها مي توانند افراد مستعد هذيان را زودتر دچار هذيان هاي خاص كنند يا اين افكار را در آنها تشديد كنند. البته ساير روانپزشكان با اين عقيده موافق نيستند، ولي آنها هم «سندرم ترومن» را مثال جالبي از رابطه فرهنگ و سلامت رواني مي دانند.

مورد جالب ديگري از هذيان هاي خاص بيماران غربي را روانپزشكي به نام «ووگان بل» مثال زده است. او بيماري داشت كه مي پنداشت جهان مبتني بر واقعيت مجازي به تصويركشيده شده در فيلم «ماتريكس»، خود اوست، اين روانپزشك هم اعتقاد دارد فرهنگ رايج در يك جامعه، مسبب هذيان نيست و فقط بر شكل ظاهري هذيان ها تاثير مي گذارد.

www.ap.org
شنبه 23 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 270]