سخنان تكراري در يك جشنواره

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: سخنان تكراري در يك جشنواره
امسال هم نمايندگاني از مراكز تحقيقاتي و دستگاه هاي اجرايي استان هم چون ديگر مناطق كشور در جشنواره اي گرد هم آمده اند تا دستاوردهاي پژوهشي اخير خود را در معرض ديد و قضاوت افكار عمومي قرار دهند. البته حضور كم رنگ بخش غيردولتي در چنين جشنواره هايي در كنار حضور گسترده و در عين حال ناموثر دستگاه هاي دولتي كه گاهي با كمال تاسف دستاوردهاي قابل توجهي براي عرضه ندارند، بسيار نگران كننده است. بدون تعارف بايد گفت: تعداد زيادي از دستگاه هاي اجرايي صرفا براي خالي نبودن عريضه يا از سر اجبار در چنين همايشي حاضر شده اند وگرنه بسياري از طرح هاي ارائه شده برخلاف شعارهاي مسئولان نه تنها جزو تحقيقات كاربردي به شمار نمي آيد، بلكه ضعيف بودن بعضي از طرح هاي ارائه شده حكايت از ناكارآمدي مجريان پروژه ها دارد. معضلي كه نشات گرفته از شرايط كلي حاكم بر وضعيت اسفبار تحقيقات و پژوهش در استان است.

در شرايطي كه بخش خصوصي در كشور انگيزه چنداني براي ورود به عرصه تحقيقات كاربردي كه مستلزم هزينه كردن منابع مالي فراوان است، از خود نشان نمي دهد، متاسفانه انجام تحقيقات در بسياري از سازمان هاي دولتي نيز از روند اجرايي مطلوبي برخوردار نيست و بيش از آن كه گره گشاي مشكلات صنعت يا اجتماع باشد، اغلب نتيجه اي جز اتلاف منابع ندارد.

ناكارآمدي مجريان طرح هاي تحقيقاتي در برخي از سازمان هاي دولتي باعث شده است همان اندك اعتبارات و بودجه هاي پژوهشي مصوب نيز به صورت بهينه هزينه نشود. سال هاست كه مديران دستگاه هاي اجرايي بودجه هاي تحقيقاتي سازمان متبوع را صرف پرداخت هزينه هاي جاري يا احداث ساختمان مي كنند و آن چه باقي مي ماند، صرف انجام طرح هاي به ظاهر تحقيقاتي مي كنند كه تنها براي پر كردن قفسه هاي كتابخانه سازمان خودشان كاربرد دارد. اين در حالي است كه بسياري از محققان دانشگاهي با انبوهي از طرح هاي پژوهشي پيشنهادي و مطابق با معيارهاي علمي هم چنان در انتظار اختصاص يافتن بودجه هاي مورد نياز خود هستند و به اجراي قوانين فرادستي كشور كه دستگاه هاي اجرايي را ملزم به سپردن پروژه هاي تحقيقاتي و نيازهاي پژوهشي خود به دانشگاه ها مي كند، اميدوارند.

امروزه در شرايطي كه ارتباط بخش صنعت با محققان دانشگاهي چندان مطلوب نيست و در بسياري از كارخانه هاي عظيم كشور نيز خبري از واحدهاي تحقيق و توسعه نيست و حتي چشم انداز روشني نيز از توسعه اين قبيل واحدها در كشور وجود ندارد، سرنوشت طرح هاي تحقيقاتي در بسياري از سازمان هاي دولتي به كميته هايي سپرده مي شود كه اعضاي آن ها بعضا هيچ گونه تخصص يا حتي آشنايي با مباحث مطرح شده در آن زمينه را ندارند.

اين مسئله به همراه بوروكراسي پيچيده و آيين نامه هاي متعدد و توجه ناكافي به بحث شايسته سالاري و مهارت هاي علمي و حرفه اي، باعث هدررفتن سرمايه هاي كشور مي شود؛ مسئله اي كه تداوم يافتن آن به گسترش بي انگيزگي در محققان واقعي مي انجامد.

روزمرگي سياست گذاران و مديران بخش تحقيقات كشور، بي توجهي به توان نيروهاي متخصص داخلي و انجام تحقيقات موازي در دانشگاه ها و مراكز تحقيقاتي يا سازمان هاي دولتي كه خود ناشي از نبود بانك اطلاعاتي جامع در اين حوزه است، در كنار اجراي ناقص قانون الزام دستگاه هاي دولتي و شركت ها و بانك ها به اختصاص حداقل يك درصد بودجه هاي خود به فعاليت هاي تحقيقاتي، شرايط بغرنجي را براي پژوهشگران و محققان كشور فراهم آورده است. در اين شرايط گاه ديده مي شود وزارت علوم و معاونت علمي رياست جمهوري نيز بر سرچگونگي هزينه كردن اعتبارات تحقيقاتي با يكديگر اختلاف دارند. مجموعه چنين عواملي دست به دست هم داده و شرايطي را موجب شده است كه امروز دولتمردان ما در مراسم افتتاحيه جشنواره و نمايشگاه هفته پژوهش در استان از جزيره اي و پراكنده بودن تحقيقات، غيركاربردي بودن، خاك خوردن طرح هاي پژوهشي در قفسه كتابخانه ها و نظاير آن ابراز نارضايتي مي كنند؛ گلايه هايي كه به احتمال فراوان در ديگر نقاط كشور نيز بيان مي شود و اين حكايت تكراري تمام جشنواره ها و همايش هاي مرتبط با تحقيقات و پژوهش در ساليان اخير بوده است و با اين حال هنوز راه حل جامعي براي آن ارائه و اجرايي نشده است؛ آيا سال هاي آينده نيز اين سخنان تكراري را خواهيم شنيد؟
پنجشنبه 21 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 160]