معرفي كتاب ونشريه‌

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: معرفي كتاب ونشريه‌

صراط مستقيم‌

نقد مباني مكتب تفكيك‌

تاليف: حاج شيخ محمدحسن وكيلي‌

به تقرير: حجت‌الاسلام والمسلمين سيدان‌

ناشر: مولف‌

چاپ اول: 1387

344 ص - 3000 تومان‌

ميرزامهدي اصفهاني، عالمي است كه حدود هفتاد سال پيش، از نجف اشرف به شهر مشهد مهاجرت كرد و در آنجا مكتبي فكري - عملي پي افكند كه بعدها به نام مشهور شد. اين مكتب فكري كه بنايش بر فلسفه و عرفان ستيزي و اعتناي به روايات در مقام كشف حقايق هستي است، در آن زمان شخصيت‌هاي علمي حوزه خراسان را مقهور خود كرد؛ شخصيت‌هايي همانند آيات: شيخ‌محمود حلبي، شيخ‌مجتبي قزويني، شيخ هاشم قزويني، ميرزاجواد تهراني، كجوري، نوغاني و مرواريد.

با پيوستن برخي از خطباي نامي به اين طرز تفكر، اعتقادات اين گروه نقل مجالس و محافل شد به گونه‌اي كه در سالهاي بعد - و تا به امروز - اين اعتقادات در ميان عوام مشهد هم مطرح است و گاه با شدت و حدت بسيار ارائه مي‌گردد.

تفكيك در سير تطور خود از قرائت‌هاي مختلفي برخوردار شد و به تدريج تلطيف گشت.

بنيان‌گذار اين مكتب مي‌گفت: ولي نوتفكيكيان امروز معتقدند كه فلسفه خواندن لازم است و به فلسفه معتقد گشتن ناروا. اخيرا نوتفكيكيان مجبور شده‌اند در مسائل فلسفي همچون قاعده الواحد، سنخيت ميان علت و معلول، ربط حادث به قديم، اصالت و تشكيك وجود و... وارد شوند و به فلسفيدن بپردازند.

يكي از مباحث موردبررسي بيش از گذشته تاكنون مسئله سرنوشت آدمي است. مباحث مربوط به معاد به مانند مسائل مربوط به مبدا هميشه مورد كنكاش ذهني انسان بوده و مي‌باشد.

وحي و عقل و شهود در اين زمينه حرفها دارند، بعضي بيشتر و برخي كمتر. با تاسف بسيار بايد گفت كه در اين مسئله - بحث معاد - وحي به طور جدي مورد بازخواني قرار نگرفته است و هر كس بخواهد در اين زمينه تحقيق كند، راهي پرپيچ و خم فراروي دارد.

تفكيكيان به ويژه حضرت حجت‌الاسلام والمسلمين سيدان معتقدند كه فلاسفه و به ويژه صدر متالهان، درباره معاد و وحي تنها فلسفيده‌اند و چون فلسفه راه نامطمئني است، به خطا رفته‌اند؛ غافل از اينكه صدرا در اين بحث بيشتر متكلم است تا فيلسوف و در صدر كساني است كه به وحي در اين زمينه بها داده است و به تبيين و بررسي روايات وارده پرداخته است.

اين ادعا در كتاب حاضر به خوبي اثبات شده است.

به طور كلي مكتب تفكيك در چهار وادي خطا كرده است:

1- عدم شناخت صحيح نسبت به جايگاه نقل و ناآشنايي با تاريخ تدوين حديث شيعه و اموري كه براي استفاده از نقل به آن محتاجيم.

2- كوتاهي و قصور در بررسي مدارك نقلي.

3- نگرشي ناصحيح به جايگاه عقل در كشف واقع و اعتقاد به ناكارآمدي آن‌

4- كوتاهي و قصور در فهم كلمات حكما و براهين عقلي.

مجموعه اين مطالب موجب شده كه مولف محترم، كتاب حاضر را در نقد مباني مكتب تفكيك به نگارش درآورد. البته در غالب نقدهاي نوشته شده به مكتب تفكيك، عمدتا به بخش سوم و چهارم پرداخته شده است؛ ولي در اين كتاب سعي شده به اشتباهات اين مكتب - براساس تقدير حجت‌الاسلام والمسلمين سيدان - در هر چهار زمينه پرداخته شود و بر همين اساس كتاب در پنج فصل تنظيم شده است: فصل اول پيرامون نكاتي است كه در استفاده از مدارك نقلي در اصول عقايد - خصوصا مبحث صراط - بايد موردتوجه قرار گيرد، و در خلال آن ارزش مدارك نقلي در اعتقادات اجمالا تبيين مي‌شود.

اين فصل در حكم مقدمه‌اي براي فصل دوم است.

فصل دوم به بررسي قسمتي از روايات جمع‌آوري شده در مبحث صراط و ارائه يك نمونه عيني از بررسي مدارك نقلي در اعتقادات مي‌پردازد.

در فصل سوم فرمايش صدرالمتالهين در مسئله صراط تقرير و شرح شده و تلاش شده است كه ظرائف آن روشن گردد.

در فصل چهارم عبارات كتاب حجت‌الاسلام والمسلمين سيدان، در نقد نظر صدرالمتالهين و اثبات تغاير آن با مكتب وحي نقل گرديده و باتوجه به مطالب فصل دوم و سوم نقد شده است.

در نهايت، خاتمه كتاب به بررسي و نقد جايگاه عقل از ديدگاه حجت‌الاسلام والمسلمين سيدان مي‌پردازد.

در اين كتاب به خوبي روشن گشته است كه:

اولا: چقدر مدعيان فلسفه ستيزي از فهم ظاهر عبارات حكما عاجزند، در حدي كه گاه از عبارت، نقيض مقصود نويسنده را مي‌فهمند.

ثانيا: دغدغه حكيماني همچون صدرا شرح روايات عميق معارفي است.

كاري كه هيچ فلسفه ستيزي بدان نپرداخته است و صدرا در اين ساحت جلودار و لوادار است.

ثالثا: لسان روايات اهل بيت (ع) در ساحت‌هاي گوناگون و با مخاطبان مختلف، مختلف است و يك سطح انگاشتن روايات از نظر ژرفاي مضمون، سطحي‌نگري و ساده‌انديشي است.

رابعا: بزرگاني همچون صدرالمتالهين نه فهمشان. از وحي، از اصحاب تفكيك ضعيف‌تر است و نه دلسوزي‌شان براي دين و تفكيك تشيع از آنان كمتر است و نه تلاششان براي ترويج مذهب از آنها كمرنگ‌تر.

15 خرداد

پانزدهمين شماره فصلنامه تخصصي 15 منتشر شد. مطالب اين شماره بدين قرار است: جريان روشنفكري و وارونه‌نويسي غرب‌شناسي عالمان شيعه در تاريخ معاصر ايران (احمد رهوار)، جستارهايي در باب مواجهه فكري مجتهدان شيعه با لايه‌هاي نرم‌افزاري مدرنيته در ايران (علي علوي سيستاني)، نقدي بر كتاب برنامه انرژي اتمي ايران؛ تلاشها و تنشها (دفتر مطالعات و تدوين تاريخ ايران)، تاملاتي نظري و تاريخي در علل و انگيزه‌هاي پيرايش جريان آقاي منتظري (15) (دكتر سيد حميد روحاني)، اشغالگران در آستانه تابستاني داغ (عليرضا رضوي)، اعتراض ملت ايران به دوره‌گردهاي صهيونيست، روزهاي حماسه و نور، نامه‌اي منتشر نشده از آيت‌الله مصباح يزدي و...‌

دكتر سيدحميد روحاني صاحب امتيازي و مدير مسئولي و دكتر مظفر نامدار سردبيري اين فصلنامه را به عهده دارند.

نامه انجمن‌

فصلنامه به شماره 27 رسيد. دراين شماره كه ويژه مولاناست، مقالاتي از مرحوم استاد مجتبي مينوي، دكتر مهري باقري، دكتر محمدعلي اسلامي ندوشن، دكتر توفيق سبحاني، دكتر حميد فرزام، دكتر رحمان مشتاق‌پور، دكتر ايرج اميرضيائي و... به چاپ رسيده است. عناوين برخي مقالات بدين قرار است: لزوم اهتمام در چاپ كردن كتب مولانا به طريق صحيح انتقادي، نخستين گامها در وادي معرفت، مولوي و حافظ، تاثر مولانا از ديگران، ارادت مولوي به سنايي غزنوي، رابطه انسان و خدا در جهان‌بيني و عرفان عاشقانه مولوي، درستي هميشگي مولانا و شمس و نگاهي به جبر و اختيار از منظر مولوي.‌

‌ فصلنامه انجمن آثار و مفاخر فرهنگي است كه به مدير مسئولي محمدرضا نصيري و سردبيري توفيق ه- . سبحاني انتشار مي‌يابد.

موعود

شماره 94 فصلنامه فرهنگي، اعتمادي، اجتماعي منتشر شد. در اين شماره كه ويژه آذرماه است، مطالب زير به چشم مي‌خورد: نيازمند پرسشيم، نبرد گسترده و بي‌امان براي فراموشي غدير (گفتگو با حجت‌الاسلام والمسلمين حسيني ق-زويني)، اهل بيت از ديدگاه مرحوم آيت‌‌الله بهاءالديني (ره)، فضايل و مناقب اميرالمومنين(ع) در صحيحين، دعا و توسل، دعاي فرج دواي دردها، درآمدي بر تربيت نسل منتظر، احتجاج امام علي(ع) به غدير، اعجاز عددي امامان(ع)، تصوير اعراب و مسلمانان در كتابهاي درسي غرب، شعر و ادب، آن روز كه يك مسيحي عاشق علي شد، حكايت ديدار و...

اولين نشريه درباره امام عصر(ع) و براي امام عصر(ع) است كه به مدير مسئولي و سردبيري اسماعيل شفيعي سروستاني انتشار مي‌يابد.

خوانندگان محترم براي اطلاعات بيشتر مي‌توانند به نشاني اينترنتي موعود ‌‌www. Mouood . org مراجعه كنند.‌

دوشنبه 18 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 302]