عمليات مرواريد راهكاري پيشدستانه براي اضمحلال نيروي دريايي عراق بود

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: عمليات مرواريد راهكاري پيشدستانه براي اضمحلال نيروي دريايي عراق بود

اشاره: عمليات مرواريد نقطه درخشان كارنامه نيروي دريايي ارتش در مقابله با متجاوزان است. اين عمليات باعث شد بيش از 50 درصد توان نيروي دريايي ارتش عراق نابود شود و تا پايان جنگ نيز اين بخش از نيروي نظامي رژيم بعثي نتوانست كمر راست كند.‌

راست قامتان و دريادلان نيروي دريايي ارتش در 7 آذر 59 اگرچه ناوچه پيكان با سرنشينان دلاورش را از دست دادند اما آن حماسه پرشكوه تضميني براي باز نگهداشته شدن شريان اقتصادي كشور و امنيت پايانه‌هاي نفتي از يكسو و ايمن شدن شرايط براي انجام عمليات بزرگ نظامي به ويژه توسط يگان‌هاي زميني از سوي ديگر بود. درباره اين حماسه و نيز وضع كنوني نيروي دريايي ارتش گفتگويي با امير دريادار دوم سيد جعفر رحيمي معاون هماهنگ‌كننده نيروي دريايي ارتش انجام داده‌ايم كه در پي مي‌آيد:‌

درباره نقش نيروي دريايي در جنگ و تأثير عمليات مرواريد در روحيه پرسنل نيروي دريايي در زمان جنگ توضيح دهيد.‌

** با توجه به شرايط كشور مجبور بوديم كه در جنگ بنادرمان را باز بگذاريم چون هم بايد نفت خود را صادر و هم مواد اوليه موردنياز كشور را وارد مي‌كرديم. مشكلي كه در آن زمان داشتيم نبود امكانات ريلي در بنادر عمده مثل بوشهر، چابهار و بندرعباس بود. از روز اول جنگ مي‌دانستيم كه حساسيت كار در كجاست؛ شمال خليج فارس. با حضوري كه نيروي دريايي در جنگ داشت در اولين ساعات آغاز تهاجم از موضع تدافعي خارج شد و به سمت نابودي نيروي دريايي دشمن ميل پيدا كرد. قدرمسلم جنگ دريا با جنگ زميني تفاوت زيادي دارد و آنگونه نيست كه بتوان دشمن را ديد.

آنچه از دشمن سراغ داريد اطلاعاتي در روي صفحه رادار است. به هر حال احساس ما اين بود كه دشمن ممكن است از سكوهاي نفتي البكر و الاميه به عنوان يك پايگاه نظامي براي ضربه زدن به شريان‌هاي اقتصادي كشور استفاده كند، لذا نيروي دريايي به اين فكر افتاد كه اين دو سكو را مورد تهاجم قرار دهد كه اين عمليات از 5 آذر ماه آغاز شد و تا 7 آذر ادامه يافت و نتيجه آن نيز به تسخير درآمدن آن دو سكو بود. اين دو سكو قرار بود در آينده پايگاه موشكي دشمن باشد، ليكن در اين عمليات از بين رفت.‌

آيا اين يك عمليات پيشدستانه بود؟‌

** علائم و نشانه‌هايي بود و ترددهايي كه صورت مي‌گرفت مشخص مي‌كرد كه اين سكوهاي نفتي و تجاري، تبديل به سكوهاي نظامي مي‌شود و قرار است هم راه‌هاي آبي نيروهاي ايراني را به سمت آبادان و خرمشهر ببندند و هم كشتي‌هايي را كه وارد بندر خارك و امام(ره) مي‌شوند مورد هجوم قرار دهند.

البته تا آن زمان اتفاقي نيفتاد چون ما در خورعبدالله، بندر امام(ره)، بوشهر و خارك حضور داشتيم و اجازه نفوذ را به دشمن نمي‌داديم. اين احساس خطر باعث شد كه عمليات مرواريد طرح‌ريزي شود و 48 ساعت طول كشيد و موفق‌ترين عمليات دريايي هم بود.‌

ما در اين عمليات ضمن از بين بردن تاسيسات نفتي البكر و الاميه مانع حضور نيروهاي عراقي در دريا شديم، چون آن محور بسته شد.‌

نيروي دريايي عراق در مقايسه با نيروي دريايي ايران چه موقعيتي داشت؟‌

** عراق ناوچه‌هاي كلاس اوزا با موشك استيكس را داشت. اين ناوچه‌ها قابليت‌هاي بالايي داشته و از سيستم‌هاي جنگ‌هاي الكترونيكي مناسب سود مي‌بردند. نيروي دريايي دشمن با ايران در يك سطح بود، اما اين تصور در آنان به وجود آمد كه با توجه به مشكلات كشور پس از پيروزي انقلاب و نيز تحريم‌ها، ايران قابليت بهره‌برداري از تجهيزات نظامي را ندارد. برآوردهاي آنها اين بود كه نيروي دريايي ايران در موقعيت ضعيفي است، ولي ما از اولين روز پيروزي انقلاب اثبات كرديم كه بدون حضور بيگانه امكان نگهداري، بهره‌برداري و تعميرات تجهيزات را داريم.‌

پس از اين عمليات مرواريد چه عمليات مهم ديگري را شاهد بوديم؟‌

‌*‌* بعد از اين عمليات، دنيا از زميني محور فكر كردن و كمك كردن از اين زاويه به عراق به كمك دريايي رويكرد پيدا كرد، چون همگان مي‌دانستند اگر ما آب‌ها را در اختيار داشته باشيم عراق فلج خواهد بود. البته تا آخرين روز هم اجازه ورود هيچ كشتي را به بنادر فاو و بصره عراق نداديم. پس از اين عمليات بود كه فرانسوي‌ها تصميم گرفتند ‌هلي‌كوپترهاي دريايي و موشك‌هاي به عراق بدهند. اين هلي‌كوپترها پيشرفته‌ترين در آن زمان بود. موشك‌ها نيز ضدكشتي بودند و با برد حدود 80 كيلومتر مي‌توانستند اهدافشان را از هوا به دريا بزنند، اما با تمهيدات لازم در نيروي دريايي توانستيم بنادر را باز نگهداشته و اسكورت كاروان را انجام دهيم و نزديك به 10 هزار فروند كشتي را اسكورت كرديم. اين عمليات زمينه‌ساز آن بود كه راحت‌تر بتوانيم به آبادان و خرمشهر از نظر دريايي كمك كنيم. اين عمليات همچنين باعث شد كه در جنگ آرامش خاصي داشته باشيم.‌

ما شايد قبل از جنگ از موقعيت خوبي در زمينه دريايي برخوردار نبوديم چرا كه مستشاران خارجي هم رفته بودند. اگرچه انبارهاي ما مملو از تجهيزات و قطعات بود، ليكن مطمئناً ما آنچه را كه نياز داشتيم در انبارها نبود. يعني آنچه داده شده بود، حساب شده بود. به هرحال از ابتداي جنگ به خودمان آمديم و تكليف خود را براي حضور در دريا مشخص كرديم. ما از روز دوم جنگ مي‌دانستيم با توجه به خصوصيات جنگ دريايي كه همه چيز در چند ثانيه اتفاق مي‌افتد، اگر پيشدستي نكنيم حتماً مورد اصابت قرار مي‌گيريم.

به لحاظ مقررات بين‌‌المللي نابودي شريان اقتصادي عراق، مشكلي براي كشور ايجاد نكرد؟

‌*‌* حمله ايران به سكوهاي يادشده براي جلوگيري از تغيير وضع اين سكوها به عنوان پايگاهي نظامي صورت گرفت، ضمن اين كه مطمئناً در بازرسي كشتي‌ها هم سعي نكرديم براي كشتي‌هاي حامل آذوقه مشكلي ايجاد كنيم. اما در مقابل عراق هم تجاوز را آغاز كرد و هم جنگ را از يك دامنه نظامي به غيرنظامي كشاند.

به نظر شما اين همه آماده‌سازي رواني نيروهاي عراقي برضد ايران در طول جنگ از كجا ناشي شده است؟

‌*‌*من فكر نمي‌كنم جنگ ما اقتصادي، نظامي و سرزميني بود. دنيا براي جنگ فرهنگي و نابودي انقلاب ما بسيج شده بود. همه به عراق كمك مي‌كردند و اين كار مطمئناً عليه انقلاب بود. در دو سال پس از پيروزي انقلاب ديديم كه با تحريك گروه‌هاي مختلف سعي در انحراف انقلاب داشتند و بعد كه موفق نشدند جنگ را تحميل كردند تا شايد بتوانند با ايجاد مشكلات اقتصادي، زمينه‌ساز نابودي انقلاب شوند.

آيا عراق از نظر امكانات به طور كامل براي جنگ آماده بود؟

‌*‌* عراق يك كشور قوي بود. قويترين كشور حاشيه خليج‌فارس از نظر نيروي زميني، هوايي و امكانات. البته در موقعيتي پس از ايران قرار داشت. اين كشور از نظر تعداد نفرات زميني بسيار قوي بود و با توجه به اختلافات ميان ايران و عراق، خود را از اول انقلاب آماده كرده بود. ضمن اين كه كينه قبلي هم داشت. در مجموع آماده بودند.

اما فكر نمي‌كردند جنگ اين مدت ادامه يابد. تصور آنها اين بود ظرف چند روز ايران را پاي ميز مي‌كشانند و امتيازهاي سرزميني از آن مي‌گيرند و اگر اتفاق سياسي هم رخ دهد، تهران مجبور به پذيرش برخي اتفاقات سياسي خواهند كرد.

به هرحال در زمينه دريايي عمليات مرواريد زمينه‌ساز آن شد كه نيرو مجموعه شمال خليج‌فارس را تحت كنترل خود درآوريم.‌

در حال حاضر وضع آمادگي نيرو چگونه است؟

‌*‌* نيروي دريايي، نيرويي تجهيزات محور است و به همين دليل پس از جنگ اولين نيرو بود كه بازسازي را شروع كرد، چون شناورها را از نظر تعميراتي بايد به جايي مي‌رساند كه استفاده بهينه از آنها داشته باشد. همزمان تعميرات سنگين و نيمه سنگين هم در نيرو انجام شد. در زمينه تعميرات و به روزسازي سيستم‌ها با دانشگاه‌هاي طراز اول كشور ارتباط برقرار كرديم و دانش دريايي نهادينه شد و اين احساس به وجود آمد كه مي‌توانيم براي ساخت و توليد كار كنيم و از سال 75 ساخت شناور در دستور كار قرار گرفت و در سال 82 اولين ناوچه موشك‌انداز با همان ويژگي و برتر و به روز شده به ناوگان نيروي دريايي ملحق شد.

دومين فروند از اين نوع تجهيزات نيز در سال 85 به نيرو محلق شد و اكنون به مرحله توليد انبوه رسيده‌‌ايم. همچنين درخصوص ناوشكن‌هايي كه حتي مورد حمله آمريكا قرار گرفته‌اند مانند سهند و سبلان نيز ساخت آن را در دستور كار قرار داديم و به زودي اولين فروند از ناوشكن ساخت ايران به ناوگان نيروي دريايي ملحق مي‌شود.باتوجه به وجود چنين تجهيزاتي نيروي دريايي قدرتمندي داريم. از طرف ديگر با توجه به اين كه مأموريت‌ ما در درياي عمان است، اين تجهيزات داراي قابليت‌ها و توان ماندگاري زيادي در دريا هستند و قابليت تسليحاتي آنها نيز زياد است و مي‌توانند تا شعاع هزاران كيلومتر از مرزهاي آبي كشور حراست كنند.

با توجه به مجموع شرايط نيروي دريايي احساس كرديم كه بايد در زير آب هم حضور داشته باشيم، لذا از سال 1373 زيردريايي وارد نيرو شد و اكنون نيز از مرحله تحقيقات عبور كرده و در مرحله توليد زيردريايي هستيم. نمونه آن زيردريايي كلاس غدير است كه در مرحله توليد قرار دارد.

اكنون از نظر تجهيزات موشكي به خودكفايي رسيديم و از نظر راداري و تجهيزات مربوط به جنگ‌هاي الكترونيكي در جايي هستيم كه از مرحله تحقيقات عبور كرده و در موقعيت توليد هستيم. در كنار آن با همكاري دانشگاه‌ها تكنولوژي نظامي روز دنيا را براي بقاي خود رصد مي‌كنيم و هر روز هم دنبال به روزرساني تجهيزات هستيم.نكته آخر اين كه در زمان پيروزي انقلاب نيروي نظامي خارجي وسيله‌اي مانند موبايل داشتند اما ما براي تأمين اقلام مورد نياز دچار مشكل بوديم. آن زمان 50 - 60 سال فاصله ما با دنيا بود، اما اكنون با توجه به سرعت رشدي كه داريم و تكنولوژي روز را دنبال مي‌كنيم، اين اختلاف از انگشتان دست هم كمتر بوده و در برخي موارد پا به پاي آنان حركت مي‌كنيم. مثلاً در زمينه تكنولوژي راداري و جنگ الكترونيكي با آنان برابري مي‌كنيم.

* با سپاس از شما

چهارشنبه 13 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 123]