تاریخچه تمدن ایران

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق:

ايرانيان از بيش از 10 هزار سال پيش داراي تمدن بوده.اند. از اين رو، ريشه.ي بسياري از دستاوردهاي بشر را در اين تمدن مي.توان يافت. براي مثال، نخستين ابزار ريسندگي و بافندگي در غار كمربند، نزديك بهشهر، يافت شده است كه به 7 هزار سال پيش از ميلاد مسيح بازمي.گردد. به علاوه، در قديمي.ترين بخش.هاي شهر باستاني شوش، كه در خوزستان قرار دارد، سوزن.هاي سوراخ.دار پيدا شده است.

اين دستاوردهاي و نوآوري.هاي ديگري كه در دوران.هاي بعدي رخ داد، صنعت پارچه و پوشاك ايران را پيشتاز و سرآمد جهانيان كرد. جالب است بدانيد اسكندر مقدوني، با آن.كه به ايران حمله و آن را اشغال كرده بود، لباس ايراني مي.پوشيد. در اين جا به برخي از نوآوري.هاي ايرانيان در زمينه.ي پوشاك و پارچه اشاره مي.شود.

كت و شلوار
ايرانيان نخستين مردماني بودند كه كت آستين.دار و شلوار مي.پوشيدند. مردمان تمدن.هاي ديگر، بابلي.ها، آشوري.ها، يوناني.ها و رومي.ها، شلوار نمي.پوشيدند و حتي يوناني.ها ايرانيان را به خاطر شلوارهاي رنگي.شان مسخره مي.كردند. ايرانيان حتي نوعي شلوار ويژه.ي سواركاري نيز داشتند كه تنگ و چسبان بود و اغلب از چرم ساخته مي.شد.

شلوار در اصل شروال خوانده مي.شد. عرب.ها آن را سروال ناميدند و جمع آن را سراويل مي.گويند. در تركي و كردي نيز شروال گفته مي شود. مجارهاي آن را شلواري (Schalwary) مي.گويند. به زبان لاتين، سارابارا (Sarabara) گفته مي.شد. واژه.ي انگليسي Pajama (پاجاما) از واژه.ي پاي جامه ساخته شده است كه از واژه.هاي فارسي كهن است.

پوشش زنان
ايرانيان از ديرباز به پاكدامني اهميت مي.دادند و زنان ايراني پوشيده با چادر يا پوشش.هاي ديگري كه بخش.هايي از موها را مي.پوشاند و تنه را در بر مي.گرفت، در ميان مردان ظاهر مي.شدند. در يك مهر سنگي استوانه.اي كه از دوره.ي هخامنشي برجاي مانده و اكنون در موزه.ي لوور فرانسه نگهداري مي.شود، شاهزاده.ي ايراني و نديمه.هايش ديده مي شود كه شاهزاده چادر و نديمه.ها سرپوش دارند. در طرحي كه روي سنگي در ارگيلي تركيه نقش بسته است، زن ايراني باپوشش چادر و سوار بر اسب ديده مي.شود. حتي سرپوش.هاي پارچه.اي دوره.ي هخامنشي از زير برف.هاي منطقه.ي پازريك روسيه پيدا شده است. (يادآوري مي.شود، سرزمين.هايي كه نام برديم، بخشي از امپراطوري پهناور پارس.ها بودند.)

گلدوزي
نقش زدن بر پارچه و لباس از ديرباز در ايران مرسوم بود. در تابوت سنگي اسكندر كه در موزه.ي استامبول نگهداري مي.شود، ايرانيان شلوارهايي با پارچه.هاي زيبا پوشيده.اند كه طرح دار و گاهي نقش.هايي از گل.ها دارند. گل.دوزي در دوره.ي صفويه به شكوفايي رسيد به نحوي كه هنرمندان روم شرقي (امپراتوري بيزانس) طرح.هاي ايراني را بر لباس.هاي فاخر نقش مي.زدند. حتي ريشه.ي عنصرهاي اصلي گلدوزي امروزي نيز به ايران بازمي.گردد كه از راه كشورهاي ساحل درياي مديترانه به ايتاليا و اسپانيا رفته و بعدها در سرزمين.هاي ديگر مورد توجه قرار گرفته است.

ابريشم ايراني
بافتن پارچه از ايران آغاز شده و تا دروه.ي صفوي از مهم.ترين فرآورده.هاي صادراتي ايرانيان بوده است. با آن كه بافت ابريشم به چيني.ها بازمي.گردد، ابريشم ايراني در دوره.ي ساسانيان به چنان كيفيت و ظرافتي رسيده بود كه چيني.ها نيز از ايران پارچه.ي ابريشمي وارد مي.كردند. برخي از پارچه.هاي ايراني كه ويژه.ي اسقف.ها تهيه شده، هنوز در گنجينه.هاي كليساهاي اروپا نگهداري مي.شود.

ردپاي شكوه صنعت پارچه.بافي را در واژه.هاي ايراني كه به زبان.هاي مختلف راه.يافته است، مي.توان پيدا كرد.
در زبان عربي: ديباج (از واژه.ي ديباگ به مفهوم زري ابريشمي) و استبرق (از واژه.ي ستبرگ به مفهوم نوعي پارچه.ي ابريشمي)
در زبان انگليسي: Tafta (از واژه.ي تافته به مفهوم نوعي پارچه.ي ابريشمي) Chintz (از واژه.ي چيت به مفهوم نوعي پارچه)
در زبان روسي: Izarbaf (از واژه.ي هزارباف به مفهوم پارچه.ي زري گلابتون) و Partcha (از واژه.ي پارچه)

لباس ورزش
ايرانيان نخستين مردماني هستند كه از لباس ورزشي استفاده مي.كردند. چوگان ورزش باستاني و مورد علاقه.ي ايرانيان بود. چوگان بازان نوعي پيراهن نيم.آستين و شلوار تنگي مي.پوشيدند تا هنگاه بازي راحت.تر باشند. جنس پيراهن چوگان بازي را نيز نوعي انتخاب كرده بودند تا كم.تر عرق كنند. انگليسي.ها در سال.هاي استعمار هندوستان در آن سرزمين با چوگان و لباس نيم آستين آشنا شدند و آن را به خود به اروپا بردند كه بعدها به آمريكا نيز راه يافت و به تي.شرت.هاي امروزي منجر شد.

لباس شوايه.ها
در دوره.ي اشكانيان و ساسانيان مردان جنگي خود و اسبانشان را زره پوش مي.كردند. در تاق بستان، در كرمانشاه، سربازي زره.پوش سوار بر اسب زره.پوش بر پهنه.ي سنگ كنده.كاري شده است كه با ديدن آن به ياد شواليه.هاي اروپايي مي.افتيم. در واقع، شواليه.هاي اشكاني سرمشق شواليه.هاي اروپايي قرار گرفتند.

نوآوري.هاي ديگر
دستكش: گزنفون، تاريخ.نگار يوناني با ايرانياني روبه.رو شده بود كه دستهايشان را در پوست.هاي ضخيم و قاب.هايي نگه مي.داشتند. نمونه.هايي از دستكش.هاي زينتي در موزه.ي ايران باستان نگهداري مي.شود.
انوع كلاه: ايرانيان از ديرباز كلاه.هاي گوناگوني مي.پوشيدند كه نشان.دهنده.ي موقعيت اجتماعي آنان بود. كلاه پاپ.ها و حتي تاج برخي از پادشاهان قديم اروپا، برگرفته از كلاه و تاج. پادشاهان ايران است.
چكمه : پوشيدن چكمه.هاي چرمي از زمان هخامنشيان مرسوم بود و حتي ژوستي.نين، امپراتور روم شرقي، چكمه.هاي ايراني مي.پوشيد.
شال: هنوز هم در زبان انگليسي به همين نام خوانده مي.شود (shawl) و نوع مردانه و زنانه.ي آن هر دو نوآوري ايراني هستند.

آن سه خرمند: طرحي از سه مغ زردشتي كه براي شست. و شو و معطر كردن عيسي مسيح(ع) دعوت شده يودند. اين تصوير موراييك، بر ديوار كليساي سنت اپالينار در شهر راون ايتاليا نقش بسته است.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 231]