صداي استخوان هاي پوسيده خانه هاي خشتي در بافت هاي فرسوده

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: صداي استخوان هاي پوسيده خانه هاي خشتي در بافت هاي فرسوده
وارد كوچه كه مي شوي گمان مي كني به سال هاي گذشته برگشته اي؛ كوچه اي باريك با خانه هاي خشتي و گلي كه شايد قدمت آن ها بيش از 60 يا 70 سال باشد. خانه هايي كه بار ايام آن ها را فرسوده كرده است و گويا زير سنگيني عمر درازشان كمر خم كرده اند. در اين كوچه قديمي تعداد منازلي كه كمتر از 40 سال باشد انگشت شمار است.هر چه به انتهاي كوچه پيش مي روي بر شيب كوچه افزوده مي شود و اگر تازه وارد باشي شايد در پيچ و خم اين كوچه و كوچه هاي قديمي ديگري كه در بافت فرسوده قرار دارد گم شوي.

به بن بستي در اين كوچه قديمي مي رسم و فكر مي كنم اگر زمين لرزه اي در اين موقع و در اين مكان روي دهد چه اتفاقي خواهد افتاد و چگونه مي توان در بين اين ديوارهاي خشتي و گلي، پناهي جست و يا چگونه مي توان از اين بافت پر پيچ و خم جان سالم به در برد؟يكي از ساكنان بافت فرسوده بجنورد مي گويد: در خانه هايي زندگي مي كنيم كه نه امكان ساخت آن وجود دارد و نه مي توان آن را فروخت.

وي مي افزايد: منزل مسكوني ام در محدوده طرح بافت فرسوده قرار دارد و حتي مرمت آن نيز امكان پذير نيست و با هر بارندگي امكان ريزش سقف آن وجود دارد.

شهروند ديگري مي گويد: با وقوع كوچك ترين لرزه اي امكان ريزش بخش هاي زيادي از ديوارهاي منازل محلي كه در آن سكونت دارم، وجود دارد.

وي ادامه مي دهد: بسياري از مشكلات اين محل از فرسودگي بافت آن ناشي مي شود.

وي مي افزايد: امكان ورود خودروهاي جمع آوري زباله به برخي كوچه هاي اين محل وجود ندارد، زيرا كوچه ها بسيار بلند و باريك است. شيب كوچه نيز باعث هدايت آب هاي سطحي و باران به داخل منازل مي شود.

وي عنوان مي كند: به علت كم بودن عرض كوچه ها، اطفاي حريق احتمالي در اين محله با مشكل مواجه خواهد شد.

يكي ديگر از ساكنان بافت فرسوده بجنورد نيز مي گويد: دولت به وعده هايي كه براي ارائه تسهيلات به كساني كه در بافت فرسوده خارج از طرح اقدام به ساخت و ساز كنند داده است، عمل كند.

وي ادامه مي دهد: براي دريافت وام بازسازي منزل فرسوده ام اقدام كرده ام اما در پاسخ گفته اند فعلا امكان پرداخت وجود ندارد.

يك كارشناس ارشد معماري و شهرسازي مي گويد: بيش از 58 هزار هكتار بافت فرسوده در كشور وجود دارد كه اگر اين بافت مرمت، احيا، بازسازي و نوسازي شود نياز به هيچ گونه شهرك سازي و گسترش شهرها در سطح وجود ندارد.

وي اضافه مي كند: در بافت فرسوده علاوه بر وجود زير ساخت هاي لازم براي ساخت و ساز، خدماتي مانند آب، برق، گاز و تلفن نيز به راحتي در دسترس قرار دارد و برخلاف شهرك ها كه بايد براي خيابان كشي، زير سازي و انتقال انرژي هزينه اي هنگفت صرف شود اين عوامل فراهم است.وي بيان مي كند: بافت فرسوده در صورتي كه درباره زماني تعيين شده احيا شود مي تواند نياز به مسكن را تا چندين سال تأمين كند و به ازاي منزل مسكوني بسته به تراكم و شرايط بافت مي توان حتي تا 6 واحد مسكوني جديد ساخت.وي مي گويد: براساس نتايج مطالعاتي كه در رابطه با ظرفيت سنجي و مزيت هاي نسبي بافت فرسوده انجام شده است، تراكم ناخالص در محدوده 15 هزار و 750 هكتاري بافت قديمي و مركزي 36 شهر، كمتر از 30 نفر در هكتار و متوسط تراكم ناخالص نفر در هكتار در 30 شهر نسبتا بزرگ 78 نفر بوده است.وي عنوان مي كند: نتايج مطالعات ظرفيت سنجي نيز نشان مي دهد متوسط واحدهاي نوسازي شده از تخريب يك واحد مسكوني فرسوده 2/3 تا 7/6 واحد در نوسان است و در حداقل پيش بيني ها اين رقم به 2/2 مي رسد.

وي تأكيد مي كند: در اين حالت از تخريب هر واحد فرسوده موجود حداقل 2/1 واحد جديد قابل ساخت است. به گفته وي اگر حداكثر اين حالت نيز شرايط در نظر گرفته شود اين رقم به 6 واحد مي رسد يعني با احياي بافت فرسوده مي توان 2 تا 6 برابر جمعيت كنوني بافت را تحت پوشش مسكن قرار داد.

وي مهم ترين مشكلي كه روند ساخت و ساز را در اين بافت كند مي كند تأمين منابع لازم براي تملك بافت بيان و عنوان مي كند: در سال هاي گذشته از 154 هكتار بافت فرسوده بجنورد تنها براي 8 هكتار طرح داده شده و هنوز قسمتي از اين 8 هكتار به طور كامل تملك نشده است.

اين كارشناس عنوان مي كند: علاوه بر مواردي مانند ورثه اي بودن املاك، وجود بافت هاي قديمي كه به عنوان ميراث فرهنگي بايد حفظ شود، تمايل و وابستگي شديد مالكان برخي از منازل به خانه هايشان از ديگر عواملي است كه ساخت و ساز و رها سازي املاك را با مشكل مواجه مي كند.

وي مي گويد: روند ساخت و ساز در بافت فرسوده كند است و مردم نيز اطلاعات كاملي از تسهيلاتي كه در صورت مشاركت و يا ساخت بافت فرسوده به آن ها تعلق مي گيرد ندارند.

گرچه روند ساخت و ساز بافت فرسوده كند است ولي چنان چه ازظاهر امر پيداست مسئولان نگاهي اميدوارانه به احياي بافت فرسوده استان دارند.

نماينده مردم شيروان و عضو كميسيون عمران مجلس شوراي اسلامي مي گويد: احياي بافت فرسوده اقدام خوبي است كه براي استفاده از ظرفيت هاي بافت فرسوده آغاز شده و با 20 درصد مشاركت وزارت مسكن و شهرسازي در شركت هايي كه در اين بافت فعال هستند انجام مي شود.

حسين نژاد تأكيد مي كند: 3/7 هكتار بافت فرسوده در شيروان مطالعه و شناسايي شده و 2 هزار متر مربع آن نيز در حال ساخت و ساز است.

وي ادامه مي دهد: روند كند كار، در بافت فرسوده بايد سريع تر شود و مردم از بلاتكليفي رها شوند.وي تأكيد مي كند: كليات كار ارزشمند است و نگاهي استاني را مي طلبد و همه مسئولان بايد در اين امر مشاركت كنند.

معاون عمراني استاندار خراسان شمالي نيز با اشاره به اين كه احياي بافت فرسوده گامي بزرگ براي جلوگيري از گسترش شهر تأمين مسكن است مي گويد: بافت فرسوده مراكز شهرستان هاي استان شناسايي شده است.

»نورعلي طالب زاده« مي افزايد: در بجنورد، شيروان و اسفراين به ترتيب 154، 120 و 104 هكتار بافت فرسوده شناسايي شده است. به گفته وي در آشخانه، گرمه و جاجرم و فاروج نيز به ترتيب 98، 105 و 92 هكتار بافت فرسوده وجود دارد كه شناسايي شده است.

وي تأكيد مي كند: 36 هكتار از بافت فرسوده بجنورد مطالعه و طراحي آن نيز به اتمام رسيده و در 1/8 هكتار آن نيز كارهاي اجرايي آغاز شده است.

وي ادامه مي دهد: در فاز يك احياي بافت فرسوده نيز براي 2 هزار متر مربع قرارداد ساخت و ساز بسته شده و در مرحله بتون ريزي و آرماتوربندي است.

وي اظهار مي كند: 8 هكتار از بافت فرسوده شيروان نيز مطالعه و طراحي شده و 1/2 هكتار آن نيز اجرايي شده است.

وي تأكيد مي كند: در مانه و سملقان و فاروج نيز مطالعه و طراحي بافت فرسوده آغاز شده است.

رئيس سازمان مسكن و شهرسازي خراسان شمالي نيز مي گويد: بافت فرسوده مقوله خاصي است كه بايد با نگاه ويژه اي به آن نگريسته شود.

مهندس محمد هادي جاويد اظهار مي دارد: تعاوني هايي كه توان مالي لازم را داشته باشند با مشاركت در اين بافت مي توانند تسهيلات خوبي دريافت كنند.

وي اضافه مي كند: پروژه اي كه شركت عمران و مسكن سازان آغاز كرده است پروژه اي است كه مشاركت مردم به ويژه ساكنان بافت فرسوده را طلب مي كند و مردم و به خصوص كساني كه در اين بافت سكونت دارند و منازل آن ها در طرح احياي بافت فرسوده قرار دارد مي توانند با مشاركت در اين طرح چه سرمايه گذاري و خريد سهام پروژه و چه واگذاري املاك خود به پروژه، از تسهيلات خوبي برخوردار شوند.وي مي گويد: محدوده بافت هاي فرسوده شهري و سكونت گاه هاي غير رسمي در كلان شهرها با تصويب شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران و در ساير شهرها با تصويب شوراي برنامه ريزي و توسعه استان تعيين مي شود.

وي عنوان مي كند: براي تشويق سازندگان واحدهاي مسكوني در بافت هاي فرسوده شهري و سكونت گاه هاي غير رسمي شهرداري و شوراي شهر موظفند حداقل 50 درصد هزينه پروانه و تراكم پايه و مازاد را متناسب با ميزان تجميع واحدهاي مسكوني پراكنده و كوچك كاهش دهند و 50 درصد بقيه هزينه پروانه و تراكم پايه و مازاد تا تراكم 300 درصد توسط دولت تأمين شود.

جاويد تأكيد مي كند: شوراي عالي شهرسازي و معماري موظف است در اين بافت ها تراكم پايه را حداقل 60 درصد افزايش دهد.

معاون معماري و شهرسازي سازمان مسكن و شهرسازي خراسان شمالي نيز مي گويد: شركت عمران و مسكن سازان كه در احياي بافت فرسوده فعاليت مي كند، كارگزار وزارت مسكن است و تمام اعتبارات قوانين مربوط به مسكن را براي ساماندهي سرمايه هاي خصوصي و دولتي به كار مي بندد.»محمد علي منصوري« ادامه مي دهد: در رابطه با بافت فرسوده دو روش مداخله وجود دارد كه يكي فردي است و ساكنان اين بافت در چارچوب ضوابط مي توانند با تمهيدات و تسهيلات طرح معاملاتي اقدام به نوسازي كنند. به گفته وي، عده اي ديگر كه در بافت شناسايي شده از قبل ساكن هستند در نوسازي مي توانند مشاركت كنند. وي مي افزايد: نوسازي بافت فرسوده به معناي تخريب كامل و ساخت و ساز دوباره است كه در 154/8 هكتار از بافت فرسوده بجنورد اين كار پس از تملك فاز به فاز انجام مي شود و در شيروان نيز در قسمتي از بافت فرسوده مصوب پروژه حكيم در حال اجراست.

مدير عامل شركت عمران و مسكن سازان كه مسئول احياي بافت فرسوده بجنورد است مي گويد: تاكنون 100 منزل مسكوني كه در بافت فرسوده در بجنورد قرار دارد خريداري شده است.

مهندس وفايي تصريح مي كند: در كشور ممكن است روند كار احياي بافت فرسوده مطلوب نباشد ولي اين روند در خراسان شمالي مثبت ارزيابي شده و شركت عمران و مسكن سازان خراسان شمالي رتبه اول پيشرفت و كارهاي عمراني را در كشور به خود اختصاص داده است.

وي تأكيد مي كند: يكي از مشكلات ديگر مناطق نبود منابع مالي است كه در خراسان شمالي با همراهي و مشاركت مسئولان اين مهم كمرنگ شده و اكنون از نظر مالي توان بالايي براي احياي بافت وجود دارد.

وي عنوان مي كند: براي 1/8 هكتار از 154 هكتار بافت فرسوده بجنورد طرحي با زيربناي 211 هزار و 550 متر مربع تدوين شده است كه شامل هزار و 177 واحد مسكوني، 882 واحد تجاري و 133 واحد اداري است.

وي ادامه مي دهد: براي اين پروژه هزار و 190 واحد پاركينگ نيز ديده شده است. وي سرعت انجام پروژه را منوط به آزاد سازي املاك مي داند و مي گويد: گرچه به لحاظ مالي مشكلي براي تملك نداريم ولي يا اكثر املاك واقع در اين طرح ريشه اي است يا افراد تمايلي به فروش املاك آباء و اجدادي خود ندارند.

وي اظهار مي كند: با اين حال و با وجود ركودي كه در بخش مسكن حاكم است كارشناسان بدون در نظر گرفتن قيمت فعلي زمين كه بسيار پايين است و براساس قيمت 6 تا 8 ماه گذشته براي اراضي واقع در بافت قيمت كارشناسي تعيين مي كنند تا مردم متضرر نشوند.

وي با اشاره به امتيازات و امكانات خوبي كه در صورت مشاركت در ساخت بافت فرسوده در اختيار مردم قرار مي گيرد مي گويد: اولين كساني كه بايد از اين امتيازات استفاده كنند ساكنان خود بافت فرسوده هستند ولي به دليل اين كه سال هاست در اين بافت كاري نشده مردم به اين مهم كمتر توجه مي كنند و مطمئنا پس از اتمام گودبرداري و ساخت اولين سقف اعتماد مردم بيشتر مي شود و ميزان مشاركت ها نيز افزايش پيدا مي كند.

وفايي تأكيد مي كند: در فاز دوم طرح كه در ساربان محله است، پروژه هاي كوچك قابل اجراست كه محل به محل پروژه داده مي شود و مالكان در چارچوب ضوابط به ساخت و ساز شخصي اقدام مي كنند.

وي تأكيد مي كند: تاكنون 100 ميليارد ريال براي آزاد سازي زمين ها پرداخت شده است و براي اجراي كل پروژه نيز پيش بيني شده است كه هزار و 200 ميليارد ريال هزينه شود.

وي تأكيد مي كند: پروژه احياي بافت فرسوده با مشاركت مردم سرعت مي گيرد و با احياي اين بافت مشكلات فراواني كه در زمينه هاي بهداشتي، ايمني و ... وجود دارد از بين مي رود.
چهارشنبه 13 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 417]