دولت افغانستان مهاجرت را مهار كند

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: دولت افغانستان مهاجرت را مهار كند

سرمايه،نرگس جودكي: در چند ماه گذشته تصادف خودرو هاي حامل اتباع غيرمجاز افغان باعث كشته شدن دست كم 50 نفر و زخمي شدن چندصد نفر از مهاجران غيرقانوني شده است كه براي فرار از نابساماني وطن، جان خود را به قاچاقچيان انسان مي سپارند.آخرين تصادف خودرو حامل اتباع غيرمجاز افغان روز يكشنبه چهارم آبان در منطقه «لخشك» نصرت آباد زاهدان هشت كشته و سه مجروح برجاي گذاشت.

رئيس مركز اورژانس سيستان و بلوچستان به ايرنا گفت: «برخورد يك دستگاه خودرو پژو405 در نصرت آباد با سواري پژو ديگري كه از سمت بم
به سوي زاهدان در حركت بود منجر به حريق خودرو حامل اتباع غيرمجاز شد كه هشت نفر از آنان در آتش سوختند.»
فريبرز راشدي افزود: «در دو سواري پژو به غير از راننده 11 افغان غيرمجاز براي انتقال به استان هاي مركزي كشور حمل مي شدند .حاصل تصادف هفته گذشته نيز 9 كشته و پنج زخمي در جاده بود.»
يكشنبه پنجم آبان، دو خودرو سواري و وانت حامل اتباع از جاده منحرف، واژگون و طعمه حريق شدند و سه سرنشين خودروها در دم جان باخته و
24 تن زخمي شدند.
انتقال غيرقانوني اتباع خارجي در مناطق مرزي سيستان و بلوچستان در
15 مهرماه حادثه آفريد. به گفته فرمانده پليس راه سيستان و بلوچستان دو دستگاه خودرو سواري تيزرو حامل اتباع افغان غيرمجاز در محور زاهدان - بم در منطقه نصرت آباد با يكديگر تصادف كردند كه در نتيجه آن 18 نفر از 28 سرنشين دو خودرو به شدت مجروح و راهي بيمارستان شدند. افزايش تردد خودروهاي تيزرو حامل اتباع غيرمجاز و فرآورده هاي سوختي قاچاق در محورهاي مواصلاتي سيستان و بلوچستان، سرعت زياد اين خودروها، حركت در بيراهه ها و مسيرهاي فرعي و سواركردن بيش از ظرفيت علت اين حادثه عنوان شد.
25 مهرماه، برخورد چهار دستگاه خودرو با يكديگر در محور نهبندان زاهدان هفت كشته و حدود 60 مجروح بر جاي گذاشت. به گزارش ايرنا در اين حادثه كه در 30 كيلومتري نهبندان در استان خراسان جنوبي و حدود ساعت دو بامداد روز پنجشنبه روي داد يك دستگاه خودرو سواري كه از نهبندان به مقصد زاهدان در حركت بود و سه دستگاه خودرو وانت حامل 67 افغان فاقد مجوز كه در مسير مخالف حركت مي كردند با يكديگر برخورد كردند. به گزارش روابط عمومي دانشگاه علوم پزشكي بيرجند 22 نفر از مصدومان اين حادثه در بيمارستان نهبندان بستري شدند و هفت نفر از مصدومان به علت شدت جراحات وارده به بيمارستان هاي بيرجند و زاهدان منتقل شده و 30 نفر ديگر از مصدومان نيز در اورژانس نهبندان به صورت سرپايي مداوا شدند. فرمانده پليس راه نهبندان نيز به ايسنا گفت: شش نفر از كشته شدگان تبعه افغانستان هستند و يك نفر ايراني است. به گفته يك منبع آگاه، قاچاقچيان انسان كه افغان هاي مزبور را از زابل به مقصد بيرجند جابه جا مي كردند، از هريك از آنان دو ميليون ريال به عنوان كرايه دريافت كرده بودند.
در 31 مردادماه سال جاري در استان فارس در واژگوني كاميون حامل 125تبعه غيرمجاز افغان در جاده خاكي بين خرامه و شهرستان ني ريز 30 تن در دم كشته و 83 نفرمصدوم شدند. براساس گزارش ها پيش از اين نيز دو تريلر حامل اتباع افغانستان كه به صورت غيرمجاز از زاهدان به سمت شيراز در حركت بودند از سوي پليس شناسايي شدند. در همين ماه تصادف يك دستگاه پژو با خودرو حامل 16 سرنشين تبعه افغانستان در استان كرمان، يك كشته و 15 مصدوم بر جاي گذاشت.
يك وانت بار هم حامل اتباع كشور افغانستان در محور ميناب - بندرعباس، دو راهي چاه فعله واژگون شد. اين حادثه پنج مصدوم و يك كشته بر جاي گذاشت. براساس گفته اتاق هدايت عمليات بحران وزارت بهداشت (EOC) از ميان مصدومان يك نفر در محل وقوع به طور سرپايي درمان و چهار نفر به بيمارستان منتقل شدند. همچنين واژگوني يك دستگاه وانت تويوتا در محور زابل - دوست محمد، هشت مجروح و دو كشته بر جاي گذاشت.
سردار احمدي مقدم فرمانده نيروي انتظامي در گفت وگو با ايسنا درباره ميزان قاچاق انسان در كشور مي گويد: «مهم ترين بخش قاچاق انسان در ايران، مربوط به اتباع افغانستان است كه متاسفانه يك تصميم دقيق، درباره اين موضوع در كشور وجود ندارد به طوري كه مسوولان يك مدت براي خروج اين افراد فشار مي آوردند عنوان مي كردند كه شرايط سياسي براي خروج اتباع خارجي غيرمجاز مناسب نيست.»
فرمانده نيروي انتظامي با اشاره به اينكه« برخي مسائل مختلف بين المللي در موضوع قاچاق انسان وجود دارد كه خارج از اختيار نيروي انتظامي است»، ادامه مي دهد: «ورود غيرمجاز اتباع آسياي شرقي از جمله بنگلادشي ها و پاكستاني ها به ايران از جمله مسائل جديدي است كه در حوزه قاچاق انسان در كشور در حال شكل گيري است.
اين اتباع، ايران را به عنوان مسير عبوري به اروپا انتخاب مي كنند كه اين امر مي تواند، باعث شيوع بيماري هاي مسري در ايران شود.»
سرهنگ عسگرپور معاون اجتماعي فرماندهي انتظامي سيستان و بلوچستان هم در اين باره گفته است: «آمار تصادفات قاچاقچيان افاغنه، بالاترين آمار تصادفات استان را به خود اختصاص داده است. هر شب تا آغازين ساعات روشنايي روز، باندهاي قاچاق در جاده هاي زابل - زاهدان، زاهدان - بم و دلگان به بندرعباس اقدام به جابه جايي افاغنه بدون رعايت سرعت مجاز تا 180 كيلومتر و سوار كردن سه برابر ظرفيت مسافر مي كنند و باعث به وجود آمدن خطرات زيادي در جاده ها مي شوند.»
همچنين مدير كل اتباع خارجي وزارت كار و امور اجتماعي از همكاري ضعيف پليس و وزارت كشور در اخراج نيروي كار غيرمجاز خارجي از كشور انتقاد مي كند و مي گويد: «حضور بيش از دو ميليون نفر از اتباع خارجي غيرمجاز از كشور افغانستان در بازار كار ايران جرم محسوب مي شود.»
محمدرضا صالحي مرام مي افزايد: «ما مراتب اعتراض خود را به عدم توجه به اخراج نيروي كار غيرمجاز خارجي اعلام كرده ايم ولي تاكنون بدون نتيجه بوده است. آنها براي به دست آوردن درآمدي اندك و فرار از وضع نابسامان كشورشان هر روز گروه گروه جان خود را به دست قاچاقچياني مي دهند كه نفس كشيدن و زنده بودن آنها هيچ ارزشي برايشان ندارد. قاچاقچيان به آنها فقط به چشم يك شيء نگاه مي كنند كه در ازاي انتقال دادن آنها از جايي به جاي ديگر درآمد كسب مي كنند. گاه حتي در حد يك شيء بي جان هم ارزش ندارند. چرا كه در پايان راه اگر محصولي سالم به دست سفارش دهنده اش نرسد كسي پاسخگو خواهد بود اما درباره اينان به تازگي همه ما خبرهايي از واژگوني كاميون و خودرويي كه حامل مهاجران غيرقانوني افغاني به كشورمان بوده است، شنيده ايم. مهاجراني كه با پرداخت 300 تا 500 هزار تومان حاضرند در هر شرايطي و با هر وسيله اي خود را به ايران برسانند كه امروز حكم بهشت آرزوهايي را براي آنها پيدا كرده كه در آن مي توانند شغلي با حقوق اندك بيابند اما به گفته خودشان همان درآمد ناچيز هم براي سير كردن شكم هاي گرسنه خانواده شان كافي است. افغان ها هر روز بيشتر از روز قبل دسته جمعي مي آيند و باز هم خواهند آمد و در جاده هاي شيراز، كرمان، بندرعباس، يزد و سلفچگان در خودروهاي شخصي يا كاميون ها مي توان آنها را فشرده و درهم پيدا كرد.» قائمي مديركل اتباع و مهاجران خارجي وزارت كشور مي گويد: «انواع روش هاي قاچاق افغان ها به فراخور منطقه و مسيرهاي تردد از سوي قاچاقچيان طراحي شده است. از خودروهاي سواري كه 16 تا 17 نفر را سوار مي كنند تا كاميون ها و تانكرهايي كه 100 تا 150 نفر را در بخش هاي مختلف تعبيه كرده و منتقل مي كنند.»
او مي افزايد: «همكاري خوبي بين نيروي انتظامي و اداره اتباع براي شناسايي گروه هاي قاچاق افغان ها وجود دارد و برخورد قضايي با اين افراد به فراخور جرم صورت مي گيرد به اين ترتيب خودرو اين افراد كه حين قاچاق دستگير مي شوند شش تا 9 ماه متوقف و فرد قاچاقچي نيز با عنوان جرم قاچاق انسان روانه زندان مي شود.»
برنامه جمع آوري و اخراج يك ميليون تبعه غيرمجاز افغان از ابتداي ارديبهشت ماه سال 86 در 9 استان كشور آغاز شده است. در كنار اين طرح برنامه بازگشت داوطلبانه اتباع هم دنبال مي شود اما خبر ها حاكي از عدم استقبال و توفيق اين برنامه هاست.
به گفته كميسر عالي سازمان ملل متحد در امور پناهندگان بازگشت داوطلبانه مهاجران افغان از ايران به كشورشان به صفر رسيده است.
آنتونيو گوترز با اشاره به آغاز اجراي طرح بازگشت داوطلبانه از سال 2001 ميلادي تاكيد مي كند: «در سال جاري ميلادي روند اجراي اين طرح و بازگشت مهاجران افغان از كشورهاي مهاجرپذير به طور كلي بسيار كند شده و در مورد ايران هم بازگشت به صفر رسيده است.»
او نبود امنيت پايدار در افغانستان را به عنوان مهم ترين علت كاهش بازگشت مهاجران افغان از كشورهاي پذيرنده مهاجر ياد مي كند و مي گويد: «مباحث اجتماعي، آموزشي، بهداشتي، مسكن و اشتغال هم در كنار بحث امنيت از عوامل بسيار مهم در عدم تمايل مهاجران به بازگشت بوده است. هيچ كشوري به اندازه ايران و پاكستان كه طي اين سال ها ميزبان خيل عظيم پناهندگان افغان بودند استحقاق تقاضا و دريافت كمك از كميسارياي سازمان ملل متحد را ندارند و بايد امروز همه با هم زمينه هاي بازگشت مهاجران را از اين دو كشور فراهم كنيم.»

ساماندهي اتباع بيگانه غيرمجاز

در «طرح ساماندهي اتباع بيگانه غيرمجاز» در استان هاي خراسان، سمنان، يزد، كرمان، سيستان و بلوچستان، فارس، اصفهان، قم و تهران كه در سه مرحله صورت گرفت و از بهمن ماه سال 85 اجرا شد،
500 هزار نفر از اتباع افغان غيرمجاز دستگير و به وسيله تيم هاي مشترك نيروي انتظامي و وزارتخانه هاي كشور، كار و بازرگاني در اردوگاه هاي مراقبتي، نگهداري و پس از تشخيص هويت از كشور اخراج مي شدند. در مرحله دوم، فراخوان براي آن دسته از اتباع افغان غيرمجازي كه داوطلبانه قصد خروج از ايران را داشتند صادر شد و در مرحله نهايي اين طرح كه قرار بود به مدت دو ماه تا اوايل مهرماه 86 ادامه داشته باشد، بايد 200 هزار تبعه افغان غيرمجاز ديگر كه باقي مانده بودند دستگير و از كشور خارج مي شدند.
سال گذشته براساس توافقات صورت گرفته در كميسيون سه جانبه ايران - افغانستان و كميسارياي پناهندگان سازمان ملل متحد مقرر شد به هر نفر از افراد خانواده هاي افغان كه داوطلبانه تصميم به بازگشت بگيرند 100 دلار به عنوان نقدينگي پرداخت شود و دولت ايران به يك نفر از افراد خانواده افغان ها مجوز كار موقت ارائه كند.
دولت افغانستان هم موظف شد به اين افراد زمين و كار بدهد اما با تمام اين اهرم هاي تشويقي، تاكنون فقط تعداد كمي از افغان ها داوطلبانه از ايران خارج شده اند و آنهايي كه مجبور به ترك ايران شده اند دسته دسته از راه هاي قاچاق در حال بازگشت هستند.با وجود همه اقدامات، مهاجران به ماندن اصرار دارند و قرباني قاچاقچيان مي شوند.

ناآرامي در افغانستان

به گزارش سايت خبري سازمان ملل در حال حاضر 35 درصد از جمعيت
24 ميليوني افغانستان از دستيابي به حداقل مواد غذايي روزانه محروم هستند و85 درصد درآمد خانوارها صرف تهيه غذا مي شود كه اين رقم نسبت به سال 2006 تنها 20 درصد افزايش داشته است. «كاي ايده» نماينده بان كي مون اوضاع امنيتي افغانستان را چنين توصيف مي كند: «با توجه به حوادث ماه مه 2008 ميلادي، ناآرامي در اين كشور افزايش يافته و مايه نگراني است. اوضاع انساني در افغانستان در حالي با چالش هاي جدي مواجه شده كه فصل سرما هم نزديك است.»
اخراج اتباع غيرمجاز خارجي از ارديبهشت ماه 87 آغاز شده و ادامه دارد. اين در حالي است كه با وجود نشست هاي سه جانبه ايران، افغانستان و كميسارياي عالي پناهندگان شرايط اين مهاجران چندان بهبود نيافته و تعدادي از افراد رد مرز شده دوباره به هر طريق خود را به ايران مي رسانند. با اينكه مسوولان اداره اتباع وزارت كشور بارها از تمهيداتي چون كشيدن ديوار در مرز ايران و افغانستان صحبت كرده اند ولي بارها از ورود روزانه تاچند هزار مهاجر افغان به صورت غيرقانوني گفته اند.
سردار علي مويدي فرمانده نيروي انتظامي استان فارس با اشاره به كشف دو كاميون از اتباع غيرمجاز در ماه گذشته درباره قاچاق انسان مي گويد: «بيش از 30 هزار تبعه غيرمجاز افغان از سال گذشته تاكنون وارد شده اند. اگر پليس در قاچاق انسان موفق عمل نمي كرد اين افراد از شگردهايي چون استفاده از كاميون و عبور از راه هاي روستايي استفاده نمي كردند.» محمد سرور رجايي، مدير اجرايي خانه ادبيات افغانستان مي گويد: «مردم افغانستان از سه دهه پيش با جنگ و فقر دست به گريبان هستند و شايد شنيدن اين اخبار برايشان عادي شده اما تاكنون دولت افغانستان واكنشي درباره اين حادثه ها نشان نداده است.» او مي گويد: «اخبار تلخي است. چرا بايد نه در افغانستان جايي داشته باشيم و نه در كشور همسايه كه همزبان ماست. اين اولين اتفاق نيست، آخرين حادثه هم نخواهد بود. چنين حادثه هايي حتي در مرز كردستان ايران هم اتفاق مي افتد و افغان هايي كه راهي تركيه هستند در مرز دچار مشكلات زيادي مي شوند.»
رجايي برخورد قانوني با مهاجران غيرقانوني را قبول دارد ولي معتقد است راه هايي براي كاهش تلفات و صدمات وجود دارد: «مسوولان دولتي افغانستان نتوانسته اند مهاجرت را مهار كنند و با روي كار آمدن دولت قانوني در سال 81 مهاجرت گسترده شد. مسوولان ايراني هم شايد اگر شرايط گرفتن ويزا را سهل تر كنند بسياري از كساني كه ماه ها در صف گرفتن ويزاي كار هستند و هر بار بايد براي ثبت نام مبلغي را بپردازند تن به راه هاي قاچاقچيان انسان ندهند.»
رجايي مي گويد: «افغان هاي خسته از جنگ، گاه بايد براي رفتن به اروپا مسير قاچاق از ايران را انتخاب كنند و همواره اين اخبار تكرار مي شود. شايد مساله اصلي به علت عدم اعتماد لازم بين ملت و دولت افغانستان نسبت به هم باشد.» به گفته كميسر عالي پناهندگان سازمان ملل متحد توجه به وضعيت اين پناهندگان و بازگشت آنان به كشورشان فقط در جهت منافع دولت ايران و افغانستان نيست بلكه بازگشت به نفع تك تك مهاجران نيز هست.
به اعتراف اين مقام مسوول، فعاليت كميسارياي عالي پناهندگان سازمان ملل متحد در ايران و پاكستان در شرايط كنوني بسيار محدود است.ايران بيشترين ميزان مهاجر را در مقايسه با ديگر كشور هاي جهان دارد و در اين ميان افغانستان هنوز نتوانسته است مهاجران بازگشته به وطن را به ماندن تشويق كند. كميسارياي عالي پناهندگان هر سال كمك هاي بين المللي را به ايران كمتر مي كند و كشور هايي كه با شعار آباداني
در افغانستان جاخوش كرده اند هر روز توفيق كمتري به دست مي آورند و در اين ميان مهاجران به اميد نجات در جاده هاي پرخطر گم مي شوند.
چهارشنبه 13 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 165]