واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: نظریه «تحلیل الزامات اخلاقی و عقلی»
حجتالاسلام والمسلمین صادق لاریجانی در سومین نشست مجمع عالی حکمت اسلامی که روز گذشته در مدرسه علمیه معصومیه (س) قم برگزار شد به تحلیل نظریه خود درباره «تحلیل الزامات اخلاقی و عقلی» پرداخت. مجمع عالی حکمت اسلامی سومین نشست خود را با عنوان «تحلیل الزامات اخلاقی و عقلی» عصر روز گذشته 23 خردادماه در سالن همایش مدرسه علمیه معصومیه (س) برگزار کرد.در این نشست حجتالاسلام والمسلمین صادق لاریجانی به عنوان نظریهپرداز، آیتالله حسن ممدوحی و حجتالاسلام والمسلمین حسن معلمی به عنوان هیأت نقد حضور داشتند.لاریجانی در ابتدا با اشاره به نظریات متعددی که در تحلیل الزامات اخلاقی و عقلی اظهار داشت: تامل و تدقیق در این نظریات ضعفهای بسیاری را آشکار میسازد.وی افزود: این جانب بعد از گلگلشتی در همه این نظریات و عدم اقناع به مدعیات و استدلالهای آنها، نظریهای پرداختهام که میتوان آن را نظریه رئالیستی «الزام» دانست، منتهی همچون نظریه مرحوم استاد مهدی حائری یا استاد مصباح یزدی که به گمان ما اشکالات متعددی به آنها وجود دارد نیست.حجتالاسلام والمسلمین لاریجانی نظریه خود را ایدهای رئالیستی بر اساس نوعی تجدید نظر در انتولوژی مألوف خواند و گفت: بر اساس این نظریه الزامهای اخلاقی یا عقلی نوعی واقعیتاند ولی در عین حال از سنخ ضرورتهای بالقیاس الی الغیر که مدعای استاد مصباح یزدی است یا ضرورتهای بالغیر که مدعای مرحوم حائری است نمیباشد.نظریهپرداز این نشست علمی واقعیتهای عالم را متضمن نوعی خاص که از آن به «لزوم اخلاقی» تعبیر میشود دانست و افزود: انسان به این لزومهای اخلاقی همچون دیگر حقایق عالم که شهودیاند، به نحو شهود میرسد و از آن مفهوم «باید» یا «ضرورت» میسازد.وی گزارههای متضمن این معانی را به دو قسم انشایی و اخباری تقسیم کرد و خاطرنشان ساخت: در هر دو صورت منافاتی با این ندارند که حقایقی متعالی وجود داشته باشد که ما بدانها با «حضور و شهود» میرسیم و از آنها مفهوم میسازیم و در قالب گزارهها، آنها را بکار میگیریم.عضو شورای نگهبان در ادامه اظهار داشت: نظریه فوق تحلیلی خاص از مفهوم الزام و لزوم اخلاقی ارائه میکند که تاکنون در هیچ اثری مشاهده نکردهام و به این لحاظ نظریهای نو محسوب میشود.استاد فلسفه حوزه علمیه قم نظریه خود را ناظر به مرحله انتولوژی و مرحله اپیستولوژی یا شناختشناسی و مرحله معنا شناختی یا سمائیک عنوان کرد و گفت: اگر نظریه فوق در مرحله انتولوژی پذیرفته شود به گمان من نوعی تحول را در نگاهمان به عالم خارج لازم میآورد.وی ادامه داد: عالم خارج ظرف ارزشهای اخلاقی و حتی لزومهای اخلاقی است و اینها واقعیاتش یکتا هستند که قابل ارجاع به واقعیتهای دیگر نیستند.حجتالاسلام والمسلمین لاریجانی در ادامه به نقد نظریه محقق اصفهانی درباره نفی الزام عقلی، نظریه علامه طباطبایی درباره اعتباری بودن الزامهای عقلی و اخلاقی، نظریه مرحوم حائری درباره ضرورت بالغیر، نظریه استاد مصباح درباره ضرورت بالقیاس الغیر، نظریه جرج مور درباره ارجاع به درستی و نادرستی عمل و ایجاد بیشترین مقدار خوبی و نظریه هیر درباره دو معنای از «باید» پرداخت و نظریه مختار خود با عنوان عالم الزامات اخلاقی و عقلی پرداخت.در ادامه این نشست آیتالله حسن ممدوحی و حجتالاسلام والمسلمین حسن معلمی به نقد نظریه وی پرداختند.لازم به ذکر است در این نشست، گفت و گوی علمی گرمی بین نظریهپرداز و آیتالله حسن ممدوحی درگرفت که به زودی به تفصیل در قسمت گزارش گنجانده خواهد شد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 1386]