«تا رهایی» روایتی مردانه از مشکلات اجتماعی

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق:

یكی دیگر از نكاتی كه در قصه لحاظ شده، تعدد كاراكترهاست كه البته به هم پیوستگی دارند و براساس نیاز، به قصه وارد می.شوند. هركدام قصه مستقلی دارند كه نهایتا....

با نزدیك شدن به ماه محرم شبكه.های مختلف سیما هم دست به كار می.شوند تا برنامه.های مناسبتی خود را روی آنتن بفرستند. «تا رهایی» عنوان مجموعه.ای است كه با مضمون سنتی و مذهبی و با پرداخت به موضوع مواد مخدر از شنبه 28 آبان از شبكه یك سیما پخش شده است. این مجموعه كه با موضوع نمایش تاثیرات مخرب مواد مخدر پخش می.شود به عقیده دست.اندركارانش درصدد بوده با نگاهی متفاوت این معضل خانمانسوز را در نسل جوان امروز بررسی كند.
در خلاصه داستان این سریال 13 قسمتی آمده است: یك چمدان حاوی قرص.های روانگردان در فرودگاه با یك چمدان دیگر سهوا عوض می.شود. واردكنندگان این قرص.ها یكی از افراد خود را نزد صاحب چمدان می.فرستند تا چمدان حاوی مواد را از او پس بگیرد و...
بازیگران مجموعه (به ترتیب حروف الفبا) عبارتند از: پویا امینی، مریم بوبانی، حمیدرضا پگاه، حسن جوهرچی، شیوا خسرومهر، مریم خدارحمی، جعفر دهقان، مهدی سلوكی، مهدی صبائی، شهرام عبدلی، كیوان محمود.نژاد، سعید نیكپور و روناك یونسی.
عواملی كه در ساخت این مجموعه همكاری كرده.اند، عبارتند از: نویسنده فیلمنامه: فلورا سام.....،..... كارگردان: حسین تبریزی، .....تهیه.كننده: مجید اوجی....، مدیر تصویربرداری: هوشنگ غفوری.....، صدابردار: محمد علیزاده.....،..... طراح صحنه و لباس: پیام حسین. سوری.....،..... طراح گریم: رضا رادمنش.....،..... دستیاران كارگردان: مسعود حقی، زینب نصراللهی،... عكاس: فریال اوجی.....،..... مدیرتولید: عباس دقاقی.....،. ....تدوین: حسین تبریزی و روزبه كلباسی.....،..... آهنگساز: امید كرامتی.... و.... مدیر تداركات: میثم رودبارانی.

دو روایت كنار یكدیگر
مجید اوجی، تهیه.كنندگی مجموعه تا رهایی را به عهده دارد. وی طی سال.ها فعالیتش در تلویزیون تاكنون تهیه.كننده مجموعه.هایی چون روزهای زندگی، همسایه.ها، مشق عشق، ماه عسل، نشانی و شبی از شب.ها نیز بوده است. پیش از این قرار بود این مجموعه در ایام ماه محرم سال گذشته به نمایش درآید. اوجی می.گوید: تولید این مجموعه به سال 88 بر.می.گردد. قرار بود محرم سال گذشته شاهد پخش این مجموعه باشیم و به دلیل این.كه سریال خون.بها در جدول پخش شبكه یك قرار گرفته بود پخش تا رهایی به امسال موكول شد. اوجی معتقد است: بافت مناسبتی كار این اجازه را به ما نمی.داد كه تاریخ دیگری را برای پخش این مجموعه در نظر داشته باشیم.
وی می.گوید: سریال.هایی با موضوع و محوریت مواد مخدر سال.هاست در تلویزیون ساخته و نمایش داده می.شود و این موضوع از جمله موضوعاتی است كه ساخت آن در رسانه.ای مثل تلویزیون همیشه حالت نصیحت به خود می.گیرد و در نتیجه ریسك.پذیر خواهد بود. اصولا ما انسان.ها فكر می.كنیم مرگ یا هر اتفاق بد دیگر برای خود ما رخ نمی.دهد و به همین دلیل هیچ گاه عمق فاجعه را درك نمی.كنیم مگر آن كه یكی از عزیزان یا افراد خانواده مان در آن اتفاق دخیل باشند.در غیر این صورت است كه آن حادثه خیلی زود به فراموشی سپرده می.شود. اوجی تا رهایی را یك مجموعه با تعدد زیاد پرسوناژ می.داند و معتقد است این مجموعه وجوه قهرمانی زیادی دارد.
وی می.افزاید: ما در این كار به نكات ریزی اشاره كردیم. در بخشی از این مجموعه می.بینیم مثلا گرداننده اصلی پخش مواد مخدر خودش در حال ورزش است و اساسا این.گونه نیست كه چنین افرادی خودشان هم مصرف.كننده باشند. این دقیقا همان چیزی بود كه باید بسیار دقیق به آن اشاره شود. ما از این وجوه وارد شدیم و به نوعی معضل اعتیاد را مورد تحلیل و بررسی قرار دادیم.
در همه سال.های فعالیت اوجی این نخستین.بار است كه مجموعه.ای را با چنین محتوایی تهیه .می.كند. اوجی تا رهایی را مجموعه.ای تفكیك.ناپذیر از دو روایت می.داند. بخشی مربوط به مسائل معنوی و بخشی مربوط به مسائل اجتماعی روز. وی می.گوید: به جرات می.گویم كه متن این اثر از موقعیت.های قابل پرداخت بسیار بالایی برخوردار بود. دو قصه در دل هم كه به خوبی در جایی به هم گره می.خورند. این سریال برای شخص من ارزش بسیار بالایی داشت و پس از مجموعه سفر سبز دومین سریالی بود كه به مقوله مذهبی عاشورا می.پرداخت. در حال حاضر كه مجموعه را می.بینم فكر می.كنم چقدر بهتر بود این مجموعه در همان زمان خودش به نمایش درمی.آمد. امیدوارم ساخت آثاری چون تا رهایی بتواند اثرگذاری خاصی روی مخاطب داشته باشد. حتی اگر باعث شود یك نفر را آگاه كند.

پیام.رسانی درقالب لایه.های زیرین شخصیت
حمیدرضا پگاه نقش آبی، یكی از شخصیت.های منفی این مجموعه را بازی می.كند. پگاه از آن بازیگرانی است كه طی حضور چند ساله خود در تلویزیون توانسته از پس اجرای نقش.های مثبت و منفی بخوبی برآید؛ از نقش پلیس گرفته تا به قول خودش دزد خرده.پای تا رهایی. پگاه می.گوید: آبی یكی از آن شخصیت.های خلافكار است كه در عین حال وجوه شخصیتی دیگر هم دارد كه تا حدودی بیننده را با خود همراه می.كند و حتی جاهایی باعث می.شود مخاطب به او حس خوبی داشته باشد و در جاهایی برایش دل بسوزاند. وی در پاسخ به این سوال كه تا چه اندازه حضور در چنین نقش.هایی را شعار گونه می.داند، می.گوید: خیلی سعی كردم این اتفاق نیفتد، چرا كه حتی یك لغزش كوتاه در پرداخت كاراكترهایی اینچنینی می.تواند بسار غلو شده و با بزرگنمایی جلو.ه كند. در طول حضورم در این مجموعه تلاش كردم كه پیام رسانی نقشی را كه بازی می.كردم در قالب لایه.های زیرین شخصیتی باشد.
حمیدرضا پگاه، قضاوت درباره نقش آبی را به پایان مجموعه موكول می.كند. وی می.گوید: هر شب مجموعه را دنبال می.كنم. 2 سال وقفه.ای كه در زمان پخش این مجموعه اتفاق افتاده باعث شده دیدن تك.تك صحنه.های تا رهایی برایم جدید و تازه باشد.

حرف.هایی از زبان موسیقی
امید كرامتی عالی، آهنگسازی مجموعه تا رهایی را به عهده داشته است. وی معتقد است: همیشه آهنگسازی آثار مناسبتی را به دلیل تنوعی كه در نوع سازهای به كار رفته می.تواند اعمال كند بیشتر می.پسندد. او می.گوید: موسیقی.ای كه برای تا رهایی ساختم از آن موسیقی.هایی بود كه باید همزمان هم قابل پخش باشد و هم تناسب خاصی با موضوع داشته باشد. از حدود قسمت.های ششم به بعد است كه نوع موسیقی به كار رفته بسیار غنی.تر می.شود. وی در پاسخ به این سوال كه آیا خود موسیقی باید حرفی برای گفتن داشته باشد یا همپای قصه حركت كند در پاسخ می.گوید: این اتفاق كاملا بستگی به ژانر كار دارد و در هر صورت خود موسیقی به كار رفته باید حرفی برای گفتن داشته باشد. موسیقی باید جاهایی از كار را تقویت كند و گاهی نیز باید خودش به گونه.ای مستقل حرفی برای گفتن داشته باشد.گاهی اوقات نیز در جهت تكمیل قصه عمل می.كند و این دقیق همان جایی است كه معمولا خود سكانس خیلی حرفی برای گفتن ندارد.
كرامتی می.گوید: برای اعمال جذابیت بیشتر به كار سعی داشتیم نوع سازهای به كار رفته در تیتراژ و متن كار تا حد زیادی با هم متفاوت باشند. در مجموع كار هم از سازهای بسیار متنوعی استفاده كردیم. تا رهایی از آن دسته كارهایی بود كه همزمان 3 ژانر عاطفی، پلیسی و مذهبی را به همراه داشت و این 3 تم باید در نوع موسیقی به كار رفته نیز لحاظ می.شد. هرچه بیشتر به قسمت.های پایانی كار نزدیك می.شویم، تم موسیقی مذهبی كار هم بیشتر می.شود. یكی از نكات بسیار مثبت این كار، تیتراژ پایانی آن است كه ترانه.اش از استاد عبدالجبار كاكایی با صدای خوب برزو ارجمند است.

رهایی از معضل اعتیاد
فلورا سام، همسر مجید اوجی و نویسنده كار است. معمولا در پروژه.هایی كه مجید اوجی در سمت تهیه.كنندگی قرار می.گیرد متن نیز توسط فلورا سام نوشته می.شود.
سام معتقد است: قصه تا رهایی صرفا مواد مخدر نیست، بلكه در جاهایی با آن همراه می.شود. به عقیده این نویسنده، ساخت مجموعه.هایی كه با محتوای مذهبی همراه باشند بسیار مورد نیاز است، چون اگر مسائلی چون عاشورا كه در چند هزار سال پیش اتفاق افتاده در ذهن ما تكرار نشود ممكن است به افسانه.هایی ناگفته تبدیل شوند. هدف ما در ساخت مجموعه این بوده كه در هر زمان از زندگی ما آدم.ها، بخشی به عنوان لشكر امام حسین(ع). و گروهی به عنوان لشكر یزید هستند و یادمان باشد تنها آموزه.های دینی هستند كه به كمك ما می.آیند. سام می.گوید تا رهایی معضل اعتیاد در جامعه را از نگاهی نو مورد بررسی قرار می.دهد.در این مجموعه جعفر دهقان یك واردكننده مواد مخدر است كه كارهای گسترده.ای در این زمینه انجام می.دهد، ولی در عین حال وقتی می.بیند برادرش مشغول كشیدن سیگار است در گوشش می.زند. این.گونه مجموعه.ها برای جوانانی كه معمولا گرفتار نابابی دوستانشان می.شوند بسیار قابل تامل است. من به عنوان نویسنده مجموعه بخش.های مختلفی را در قصه.ام لحاظ كردم. حتی خیلی جاها كه بیشتر وارد زندگی خصوصی قهرمان.های قصه می.شویم می.بینیم اتفاقا شخصیتی كه او را منفی صرف می.دیدیم خیلی هم بی.صفت نیست. این اساس كار نویسندگی است كه شخصیت.ها به گونه.ای طراحی شوند كه همه وجوه شخصیتی شان دید شود.
سام از سختی.ها و مشكلاتی كه در نگارش این كار با آن مواجه شده بود، می.گوید: سالی كه ما تصمیم به تصویربرداری این مجموعه گرفتیم دقیقا مصادف بود با انتخابات و مسائل سیاسی آن. خیلی جاها نیاز داشتیم برای گرفتن صحنه.های مذهبی كار از تكیه.های خصوصی استفاده كنیم كه دقیقا در همان زمان.ها بود كه اعلام كردند این تكیه.ها باید جمع شوند. ما مجبور بودیم صحنه.هایی را كه ممكن بود بار سیاسی در كل كار به همراه داشته باشند به حداقل برسانیم. بارها خط اصلی قصه به دلیل مواجه شدن با چنین مسائلی دستخوش تغییر شد.

روایتی از قصه.های تودرتو
مدیریت تولید این مجموعه به عهده عباس دقاقی است. وی پس از سال.ها حضور در گروه تولید چند سالی است كه این سمت را دارد و تا امروز در همه پروژه.هایی كه مجید اوجی تهیه.كنندگی آن را به عهده داشته حضور داشته است. بخشی از تصویربرداری این مجموعه در دبی انجام شده است و سریال.هایی كه تعدد لوكیشن.هایی به این شكل را دارند معمولا سختی.هایی را نیز به همراه خواهند داشت. دقاقی می.گوید: آذر 88 بود كه تا رهایی كلید خورد و چون قرار بود پخش آن با فاصله كمی از تصویربرداری آغاز شود، نهایتا سختی.هایی را نیز به دنبال داشت. در عین حال بافت كار مذهبی بود و ما در خیلی جاها باید صحنه.های عزاداری و دسته.های مراسم مذهبی را هم صحنه.سازی كنیم، چرا كه قرار بود دقیقا 2 روز بعد از پایان تصویربرداری مجموعه ماه محرم آغاز شود و ما باید در طول خود كار این صحنه.ها را بازسازی كنیم. دقاقی می.گوید: تا رهایی كار بسیار پرلوكیشنی بود. از كرج و لواسانات و فرودگاه امام خمینی گرفته تا لوكیشن.های مختلف در مناطق بالا و پایین شهر. در عین حال آذر ماه بود و شرایط سرد آب و هوایی و بارندگی خیلی جاها برنامه.ریزی كار ما را به تعویق می.انداخت. لوكیشن اصلی كارخانه.ای بود كه وقتی در اختیار ما گذاشته شد به تعمیرات اساسی و بازسازی ویژه.ای نیاز داشت و در كل كار چندان آسانی نبود. چیزی كه الان فكر می.كنم لازم است به آن اشاره داشته باشم این است، در حال حاضر كه مجموعه را می.بینم به عنوان یك تماشاگر احساس می.كنم قصه، جذابیت.های لازم را برای پیگیری دارد و قصه.های فرعی كه در داستان گنجانده شده، همراهی بیننده با این مجموعه را تضمین می.كند.

یك قصه كاملا مردانه
حسین تبریزی، كارگردان سریال تا رهایی با اشاره به تصویربرداری این مجموعه در سال 88 می.گوید: سریال تا رهایی سال 88 با توجه به اهمیت خاص آن دوران و توجه و تمركز مخاطب روی موضوع مواد مخدر و قرص.های روان گردان ساخته شد.
پخش آن پس از 2 سال و با توجه به مضمون مذهبی و سنتی اثر برای مخاطب قابل تامل است. پخش چنین مجموعه.ای بعد از 2 سال هنوز طراوت ساختاری خودش را دارد و این اتفاق خوشبختانه لطمه.ای به كار ما وارد نكرد. به نظر من، نویسنده این كار بخوبی توانست با همراه كردن معضلات اجتماعی روز با مسائل مذهبی، بیننده را مجاب كند تا اهدافی را كه در بستر كار گنجانده شده، بخوبی درك كند. تبریزی معتقد است: موضوعات در ارتباط با مواد مخدر هنوز هم جای كار بسیار زیادی دارد. بیننده هم به دیدن چنین موضوعاتی رغبت نشان می.دهد. ما سعی كردیم در بستر كاری كه درونمایه.های مذهبی دارد، مسائل روزمره زندگی را هم لحاظ كنیم.
تبریزی قصه تا رهایی را تا حد زیادی یك قصه مردانه می.داند و تعداد اندك بازیگران زن نیز بر این ادعا صحه می.گذارد. به عقیده وی، خود قصه به گونه.ای بود كه خیلی نمی.شد مانور خاصی روی شخصیت.های زن قصه داشت. این بود كه در كل با یك قصه كاملا مردانه روایت خطی داستان را پیش برده است.
یكی دیگر از نكاتی كه در قصه لحاظ شده، تعدد كاراكترهاست كه البته به هم پیوستگی دارند و براساس نیاز، به قصه وارد می.شوند. هركدام قصه مستقلی دارند كه نهایتا در پایان 13 قسمت به سرانجام می.رسند. تبریزی معتقد است خیلی نیاز نیست هركدام از كاراكترهای وارد شده به داستان نهایتا به سرانجام خاصی برسند. مهم این است كه قصه در كل پیوستگی داشته باشد. تا رهایی بیشتر از آن كه یك داستان شخصیت.محور باشد، یك كار حادثه.محور است و در طول كار سعی كردیم مشاوره.های لازم را برای ایجاد صحنه.های حادثه.ای در بطن كار داشته باشیم.
تبریزی تصریح می.كند: اكنون سلیقه بینندگان با توجه به گسترش شبكه.های فارسی زبان تغییر كرده است و وظیفه ما این است كه بتوانیم همواره با سلیقه مخاطب امروزی حركت كنیم.
سعی می.كنم خیلی سفید یا سیاه نباشم
جعفر دهقان نقش یكی از پخش.كننده.های قرص.های روانگردان را در این مجموعه ایفا می.كند و در ارتباط با حضور خود در این نقش می.گوید: خیلی سعی كردم كه بیننده این شخصیت را سیاه نبیند. چراكه همیشه لازم است یك بازیگر با همه وجوه شخصیتی كاراكتری كه بازی می.كند ارتباط برقرار كند. این شخصیت یكی از قاچاقچی.های بین.المللی است كه برای موفقیت در كارش خودش بشدت از مصرف مواد گریزان است. خود این مساله نكته مهمی است كه نقبی به جوانان مملكت ما باشد كه آدم.های اینچنینی ممكن است با ظاهری بسیار فریبنده در كمین آنها باشند. خود من سعی می.كنم در ارائه نقش.هایم خیلی سفید یا سیاه نباشم و با قرار گرفتن در شرایط خاص معمولا خودم را به جای كاراكتری كه بازی می.كنم می.گذارم و این مساله را مد نظر قرار می.دهم كه اگر من به واقع جای آن شخصیت بودم چه عكس.العملی از خودم نشان می.دادم.
دهقان از بی.مهری.هایی كه در حق این سریال شده صحبت می.كند و این.كه حتی خودش هم از زمان پخش سریال بی.اطلاع بوده است. وی می.گوید امیدوارم از این به بعد هم شاهد پخش مجموعه.های با این محتوا باشیم.

بررسی روابط آدم.ها
حسن جوهرچی یكی از نقش.های مثبت این مجموعه را بازی می.كند. پس از حضور در مجموعه روز.های زندگی و مشق عشق این سومین همكاری او با مجید اوجی است. جوهرچی معتقد است این مجموعه از پتانسیل بالایی برای جذب مخاطب برخوردار است. یكی از نكات مثبت این مجموعه این است كه شخصیت.ها خیلی خوش رنگ و لعاب طراحی شده.اند.
وی در ادامه صحبت.هایش می.گوید تا رهایی بیش از این.كه مجموعه.ای در ارتباط با مواد مخدر باشد روابط آدم.ها را با یكدیگر بررسی می.كند. در كل این سریال در دسته.بندی كارهای اجتماعی قرار می.گیرد و خیلی یك كار پلیسی به شمار نمی.آید. آنچه هدف اساسی در پیام.رسانی این مجموعه است بررسی بنیادهای خانوادگی در بستر اجتماعی است.
وی در ادامه می.گوید: ناصر مردی است كه همسرش را از دست داده و با فرزند كوچك و خواهرش زندگی می.كند. خانواده.ای بسیار فرهنگی كه با تصادف ناصر درگیر ماجراهایی می.شوند. بحث مواد مخدر در این سریال بستری را فراهم می.آورد تا آدم.ها روابط جدیدی را تجربه كنند. جوهرچی معتقد است اتفاقا به تعویق افتادن زمان نمایش این مجموعه از جمله نكات مثبتی بود كه باید به آن اشاره شود چرا كه سوژه به نوبه خود آنقدر جذابیت دارد كه بعد از این زمان هم بتواند مخاطب خاص خود را داشته باشد.

روایت صحنه با رنگ
پیام سوری، فارغ.التحصیل طراحی صحنه و لباس از دانشگاه آزاد اسلامی است. وی از سال 73 با سمت دستیاری، فعالیتش را در زمینه طراحی لباس آغاز كرده است..
وی معتقد است: حضور همزمان ژانرهای مختلف در محتوا، كار را از یكدستی لازم درمی.آورد. من به عنوان طراح صحنه و لباس در این كار سعی كردم خیلی چیزها را به اتفاقات موجود در بطن كار اضافه كنم. تا رهایی برای خود من داستان جذابی بود. قصه.ای كه به عقیده من، لایه.های مذهبی نه.چندان پررنگی دارد كه در قالب مسائل اجتماعی روز به آن نگاه شده است. در كل كار تلاش كردم بافتی را ایجاد كنم تا در جهت پیام.رسانی حركت كند. سلیقه شخصی.ام در كنار آنچه باید لحاظ شود، سبكی را در كار القا می.كرد كه خیلی به ما اجازه نمی.داد از رنگ.ها و صحنه.های غلو شده استفاده كنیم.

گردآوری: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 112]