واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: سبزیجات ریشه ای و غده ای:
هویج Carrot
خانواده umbelliferae
Daucus carota var.sativa
سبزی خیلی قدیمی است.ولی به صورت فعلی کشت و کار نمی شده است.از اوایل قرن بیستم کشت زیاد می شود.این جنس 60 گونه دارد که همگن دو ساله هستند.سال اول تولید ریشه ضخیم و گوشتی میکند و در سال دوم ساقه کوتاه طویل می شود و گل میدهد. گل آذین چتری است و تعداد گل زیاد است.گلها معمولا کامل هستند.طول گل آذین 60 تا 90 سانتیمتر می باشد.
در هویج انواع نر عقیم وجود دارد که کمک خوبی به اصلاح و تهیه بذر میکند.هویج منبع ویتامین A است.ویتامین C زیادی هم دارد و همچنین B1 ,B2.
سطح مقطع ریشه هویج دو ناحیه مشخص دارد.حلقه خارجی و حلقه داخلی
حلقه خارجی:
پریدرم نازک
یک لایه سلولهای چوب پنبه ای( بیشترین بتا کاروتن)
باند عریضی از آوند های آبکش ثانویه(محل ذخیره مواد قندی)
حلقه داخلی:
آوند چوبی ثانویه
مغز
کیفیت خوبی است که حلقه خارجی عریضتر و حلقه داخلی نازک باشد.
احتیاجات آب و هوایی:
هویج محصول فصل سرد و نیمه مقاوم است.و آزمایشات نشان داده که دما اثر کاملا شاخص روی رشد-شکل-و رنگ ریشه دارد.بهترین درجه حرارت برای رشد 15 تا 21 درجه است.(برای ارقام مختلف فرق میکند).رقم ردکوردچانتنیred cord chanteny این دما مناسب است.
در این حرارت هویج بیشترین بتاکاروتن را دارد.اگر در بیش ازاین دما کشت شود ریشه ها کوتاه میشود.و اگر کمتر از 15 درجه سانتیگراد باشد ریشه طویل و نوک تیره شده و رنگ مقداری ضعیف بوده(زرد).
در حرارت پایین گیاه در سال اول به نور میرود و این در صورتی است که بذر را در بهار زود بکاریم وسرما باعث به گل رفتن هویج میشود.
واریته ها:
براساس شکل و طول ریشه طبقه بندی میکنند:
1-طول کمتر از 4 برابر قطر و بیشتر از 3 برابر قطر کوتاه
2- طول بیش از 4 برابر قطر بلند
هر دو بالا واریته های بی نوک هستند.
1-طول کمتر از 4 برابر قطر کوتاه
2- طول بیشتر از 4 برابر قطر بلند
هر دو بالا واریته های نوک دار هستند.
ارقامی که برای مصرف تازه معروف هستند:
Imperator,Goldpak,scarlet
فراورده ای: commander,red cord chanteny
خاک و تهیه بستر:
خاک لوم شنی عمیق و پوک را می پسنددبازهکشی خوب و PHکمی اسیدی
اگر هویج را در خاک سنگین کشت کنیم احتمال اینکه ریشه چند شاخه ای شود هست.اگر سنگریزه داشته باشد.باز هم ریشه چند شاخه ای می شود.
باتوجه به ریز بودن بذر هویج و کند جوانه زدن و رشد کردن بستر بذر باید خوب تهیه شود و نرم باشد.
هدف دیگر از نرم کردن بستر این است که خاک بتواند رطوبت را از پایین به اطراف ریشه ها بیاورد.اگر بتوانیم زود به زود آبیاری کنیم مشکلی نیست فقط باید توجه کنیم تا قبل از سبز شدن خاک سله نبندد.بردن ماشین آلات درون زمین توصیه نمیشود چون خاک را فشرده میکند.
کاشت:
بذر را در عمق 1 سانتیمتر کشت میکنند.میزان بذر مصرفی 3تا5 کیلو در هکتار است فاصله ردیفها 30 تا 60 سانتیمتر و یا کمتر میگیرند.زمان کاشت بذر متفاوت است.در تولید بهاره وقتی زمین آماده شود و خطر یخبندان بهاره برطرف شد کشت میکنیم.در مناطق معتدل و گرم میتوانیم کشت پاییزه با زمستانه داشته باشیم و برای این کار در اواخر تابستان بذر کاری می شود.
علاوه بر کاشت ردیفی ممکن است فاصله ردیف کمتر گرفته شود با این تفاوت که بذر را تنک بریزیم.در هویج مرسوم است که دستپاش کشت میکنند باز هم بصورت تنک.
کود:
نوع و مقدار کود شیمیایی به خاک وزمان تولید متفاوت است درکشتهای بهاره کود بیشتری مصرف میشود.تامحصول زود برداشت شود.معمولا کود فسفره را بیشتر میدهند.کود سرک ازته متداول است ولی به مقدار کم چون اگر زیاد بدهیم باعث رشد بیش از حد شاخ وبرگ و رشد کم ریشه می شود.
کود حیوانی تازه نباید مصرف شود چون باعث چند شاخه شدن ریشه ها می شود.اگر زمین سنگین بود کود حیوانی حتما باید پوسیده و نرم باشد.
مبارزه با علفهای هرز:
گیاه جوان هویج کند رشد میکند و بر علفهای هرز راحتر غلبه می کند.با توجه به فاصله ردیف های کاشت امکان کولتیواتوری نسیت.اگر فاصله ردیف زیاد باشد بهتر است کولتیواتور بزنیم.آخرین باری که این کار را انجام می دهیم مقداری خاک نرم پای بوته میدهیم.تا سر ریشه که از خاک بیرون آمده سبز شود.علف زنی دستی هم سخت و هم پرهزینه است بنابراین معمولا از روغنهای علف کش یا مواد نفتی استفاده میکنند.معروفترین آن حلال Stoddard است.
زمان استفاده از حلال وقتی است که اولین برگ حقیقی ظاهر شده و تا قبل از رشد 4 برگ باشد.بهتر است در اواسط روز که هوا گرم است مصرف شود.
آبیاری:
هویج نیاز آبی بالای دارد تا ریشه ها بتوانند راحت توسعه پیدا کنند.آبیاری باعث افزایش عملکرد میشود خصوصا در خاکهای سبک.
سطح آب تحت الارض نباید خیلی بالا باشد.بسته به شرایط آب وهوایی در مناطق معتدل 200 تا mm600 در هفته نیاز آبی هویج است.(mm600 به طور کلی و در مجموع).در مناطق گرمتربه mm900 می رسد.
بیماریها و آفات:
بیماریها:پوسیدگی نرم.زردی هویج(ویروسی).بلایت باکتریایی.لکه برگی و Scap
آفات: سرخرطومی سبزیجات.کرم مفتولی.سوسک هویج.مگس زنگ هویج
برداشت:
هویج را گاهی با شاخ و برگ برداشت میشود ولی عمدتا بدون شاخ و برگ برداشت می کنند.
اگر با شاخ وبرگ برداشت شود دسته ای گفته می شود(Banching).
اگر بدون شاخ وبرگ برداشت شود کپه ای گفته می شود.
اغلب شاخ و برگ زده شده(یک حسن می باشد که وزن ریشه را کمتر می کند و عمر انبارداری را زیاد میکند) درجه بندی شده در کیسه های شفاف بسته بندی می شود.
اگر هویج برای تهیه فرآورده باشد در زمین سر زنی میکنیم و بعد با ماشین برداشت چغندر برداشت میکنیم.
اگر برای انبارکردن باشد برداشت میکنیم باید کامل رسیده باشد و رخمی و کوفته نباشد تا بیماریهای انباری کمتر شودوبعد از برداشت حرارت مزرعه ای را حذف می کنیم و برای انبار کردن در 0 درجه سانتیگراد با رطوبت نسبی بالا انبار میکنیم.باید مواظب باشیم تا یخ نزنند.
خواص هویج
هویج سبزی ای شیرین، خوشمزه، اشتها آور، ادرارآور و از بین برنده یبوست است.
درمان کننده خوبی برای بیماری اسهال خونی و بیماری های ناشی از ورود کرم و انگل به بدن است و همچنین برای درمان زخم های عمیق مصرف می شود.
مواد مغذی موجود در هویج
هویج منبع غنی بتاکاروتن می باشد. بتا کاروتن مسئول رنگ نارنجی هویج است. هرچه بتا کاروتن زیاد تر باشد، هویج نارنجی تر می شود.
بتا کاروتن پیش ساز ویتامین A است، یعنی در بدن تبدیل به ویتامین A می شود.
ویتامین A برای تقویت سیستم ایمنی، محافظت از پوست، ریه، لوله گوارشی و همچنین در رشد سلول ها و تولید مثل حائز اهمیت است.
بتا کاروتن، یک آنتی اکسیدان است و بیماری های ناشی از پیری را کاهش می دهد.
منابع غنی این ویتامین عبارتند از: جگر، روغن جگر ماهی، شیر و لبنیات، کره و تخم مرغ. علاوه بر منابع فوق، ویتامین A در سبزیجات سبز و زرد رنگ نیز یافت می شود، از قبیل: سیب زمینی، اسفناج، هویج، کدو و خردل.
هویج به جز بتا کاروتن دارای فیتوکمیکال( Phytochemical) نیز است. این ماده به همراه فیبر محلول و دیگر مواد مغذی موجود در هویج فواید زیادی را به ما ارزانی می دارد.
این فواید شامل: جلوگیری از پیر شدن، محافظت بدن در مقابل بیماری ها، جلوگیری از آب مروارید، جلوگیری از پوکی استخوان و همچنین جلوگیری از عفونت مجاری ادراری است.
مقدار مواد مغذی در 100 گرم هویج
انرژی_______________________43 کالری
پروتئین _______________________1 گرم
کربوهیدرات_______________________ 10 گرم
فیبر_______________________ 3 گرم
چربی_______________________ 0
کلسترول _______________________ 0
سدیم _______________________ 35 میلی گرم
کلسیم _______________________ 27 میلی گرم
آهن _______________________ 1 میلی گرم
ویتامین C _______________________ 9 میلی گرم
ویتامین A_______________________ واحد بین المللی 28129
خواص هویج
* هویج، موجب تقویت سیستم ایمنی بدن می شود.
* هویج، مقدار کلسترول خون را پایین می آورد.
* اگر هویج مصرف کنید، بینایی شما تقویت می شود و می توانید در شب بهتر ببینید.
* اگر اسهال دارید، هویج مصرف کنید.
* هویج بدن را از سرما محافظت می کند.
* هویج، تصفیه و تمیز کردن کبد را با خارج کردن صفرا و چربی ها انجام می دهد و کلیه ها را تقویت می کند.
* خوردن هویج برای تمیز کردن و استحکام دندان ها مفید است.
* هویج دارای هورمونی است که مانند انسولین عمل می کند و قند خون را تنظیم می کند. لذا برای بیماران دیابتی بسیار مفید است.
* افراد زیادی هستند که برای محافظت پوست شان در برابر اشعه خورشید، هویج می خورند.اما شما مراقب باشید، زیرا هویج پوست تان را از سوختگی آفتاب محافظت نمی کند.
هویج و خانم ها
* مادران شیرده اگر هویج بخورند، شیرشان زیاد می شود.
* هویج به کاهش خونریزی قاعدگی کمک می کند.
هویج و سرطان
* مصرف 1 عدد هویج در روز، از بروز سرطان ریه جلوگیری می کند.
* هویج مانند دیگر سبزی ها دارای فیبر است ، از این رو از سرطان روده بزرگ جلوگیری می کند.
* دریافت زیاد کاروتن، 20 درصد سرطان سینه را در زنان یائسه کاهش می دهد.
* دریافت زیاد کاروتن، 50 درصد سرطان مثانه، رحم، پروستات، کولون (روده بزرگ)، حنجره و مری را کاهش می دهد.
هویج و پوست
* هویج دارویی برای بهبود زخم است.
* با مصرف هویج، آکنه و جوش را از بین ببرید.
* هویج را با مقدار کمی نمک مخلوط کنید. مخلوط حاصل برای درمان اگزما به کار می رود.
هویج و درمان بیماری ها
* افرادی که هویج مصرف می کنند، بیماری های قلبی را از خود دور می کنند.
* هویج درمان کننده سنگ صفرا، بیماری های کبدی، سیفلیس و سل است.
* از سرفه های مداوم جلوگیری می کند.
* در زمان های قدیم، مصریان از هویج در درمان نیش زهرآلود مارها استفاده می کردند.
* پزشکان، هویج را برای درمان گازکرفتگی سگ تجویز می کردند.
- در بهبود شبکوری، ناراحتی های پوستی، آب مروارید، خشکی پوست، آسیب به اعصاب شنوایی، چشایی و بویایی موثر است.
خواص آب هویج
- 1 لیوان آب هویج دارای 2 گرم پروتئین و 94 کالری انرژی است.
- آب هویج کاهش دهنده اسید اوریک خون است، لذا برای بیماران نقرسی مفید است.
- آب هویج به خاطر وجود کاروتن و کلسیم، برای کودکان در حال رشد بسیار خوب و مفید است.
کلسیم هویج به راحتی هضم می گردد.
مقدار کلسیم در هویج 6 برابر مقدار آن در سیب زمینی است.
زیاده روی در مصرف هویج
- زیاد مصرف کردن هویج باعث تغییر رنگ پوست می گردد. رنگ پوست زرد مایل به نارنجی می شود. اما نگران نباشید، چراکه اگر هویج مصرف نکنید، دوباره پوستتان به همان رنگ قبلی برمی گردد.
هویج پخته بهتر است یا خام؟
پختن هویج باعث از بین رفتن فیبر می شود، اما کاروتن در اثر پختن از بین نمی رود. بخارپز کردن بهترین طریقه پختن است.
نتیجه یک مطالعه نشان داد هویج پخته شده ، آنتی اکسیدان های بیشتری از هویج خام دارد. پختن هویج همراه با مقدار کمی روغن میزان آنتی اکسیدان های موجود در آن، به نام های بتاکاروتن و اسید فنولیک را افزایش می دهد.
هویج خام را همانند آدامس بجوید و استرس را از خود دور کنید.
مقدار مصرف هویج برای درمان چند بیماری
فشار خون بالا
روزانه 100 میلی لیتر آب هویج تازه را بنوشید و این کار را مدت 30 روز انجام دهید.
یبوست
آب هویج و عصاره آن را با هم مخلوط کنید و درون 1 لیوان بریزید. سپس، یک قطره روغن زیتون در لیوان بریزید و با مقداری عسل مخلوط کنید. 80 میلی لیتر از مخلوط حاصل را در صبح و شب بنوشید.
تقویت بینایی در شب
250 گرم هویج تازه را در قابلمه بریزید و 2 قاشق غذاخوری روغن زیتون به آن بیافزایید و آرام بگذارید تا بپزد. سپس آن را میل کنید. این کار را تا 7 روز انجام دهید.
تمام مواد غذایی طبیعی دارای خواص اعجاب انگیزی هستند که هنوز خواص کامل آن ها را درک نکرده ایم و نیاز به آزمایشات متعددی دارد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فان پاتوق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 236]