قلعه تاريخي زيويه نماد کهن تاريخ سقز

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: قلعه تاريخي زيويه نماد کهن تاريخ سقز

صابر وفايي- اثر تاريخي مشهور به قلعه زيويه در فاصله تقريبي 55 کيلومتري جنوب.شرقي شهر سقز و يک کيلومتري شمال روستايي موسوم به همين نام روي تپه.اي طبيعي قرار گرفته است.

اين تپه که يکي از تپه.هاي منفرد منطقه نيز به شمار مي.آيد در بخش قاعده داراي سطح نسبتاً وسيعي به مساحت 40 هکتار است که از جوانب مختلف مابين 80 تا 110 متر از سطح زمين.هاي اطراف خود ارتفاع دارد.

بخش شمالي تپه داراي شيب نسبتاً تند و شديدي است و در بخش جنوبي آن نيز علاوه بر شيب زياد، حالت صخره.اي و سنگي دارد و در کمره اين قسمت دهانه غاري مشخص است که در گذشته به دهليزها و دالان.هاي طبيعي زيرتپه وارد مي.شده و هم.اکنون مسدود است.

تنها راه دسترسي سهل و ساده به تپه در بخش.هاي شرقي و تا حدي غربي تپه است که در گذشته نيز ورودي اصلي قلعه را در قسمت شرقي تپه ساخته.اند.

چنين وضعيتي از لحاظ فرم تپه و موقعيت استراتژيکي و تدافعي آن به طور حتم مورد توجه سازندگان قلعه در دوران تاريخي قرار گرفته و با اين نگرش چنين قلعه عظيمي روي اين تپه ساخته شده است.

براي اولين بار نام زيويه در سالنامه..هاي آشوري مربوط به سارگن دوم، شاه مقتدر آشوريان آورده شده و اين شاه آشور از تهاجمات و يورش.هاي خود براي سرکوب اقوام ساکن در منطقه زاگرس در قرون هشتم و هفتم ق.م ذکر کرده و بيان شده که در طي اين جنگ.ها علاوه بر تصرف ايزيرتو پايتخت مانتائي.ها و شکست ايرانزو شاه مقتدر آن.ها، قلعه مهم مرکزي مانتائي.ها به نام ايزيپيه (زيپيا يا زيپيه) و آرمائيت نيز تصرف و به آتش کشيده شده است.

اکثر قريب به اتفاق باستان.شناسان را عقيده بر اين است که ايزيپيه يا زيپياي ذکر شده در سالنامه مذکورهمين زيويه فعلي بوده و در اين موضوع شکي وجود ندارد.

اعتبار و شهرت زيويه به دنبال کشف اتفاقي که در سال 1325 شمسي رخ داد، صورت گرفت که در نتيجه بارندگي.هاي شديد منطقه بخشي از خاک.هاي منتهي به صخره جنوبي تپه در بخش بالايي آن فرو ريخت و تعدادي از اشياء طلايي آن از زيرخاک نمايان و اين اتفاق سبب شد تا شخصي به نام «ايوب ربنو» بتواند مجوز يک سري حفاري.هاي تجارتي را به مدت هشت سال و بنا به گفته اهالي هر سال به مدت 8 الي 9ماه براي اين اثر شاخص از دولت وقت اخذ کرده و در حدود 90 تا 95 درصد سطح تپه را زير ورو و غربال و آنچه از آثار، شواهد و مدارک تاريخي بدست مي.آورد را به تاراج ببرد.

اين آثارهم.اکنون زينت.بخش بسياري از موزه.ها، گالري.ها و مجموعه.هاي خصوصي دنيا از جمله موزه لوور پاريس، موزه بريتانيا، موزه آرميتاژ لينگراد، موزه مقر و پلتين آمريکا بوده و تعدادي اندک نيز در موزه ملي ايران (موزه ايران.باستان) نگهداري مي.شود.

پس از اين ماجرا حفاري.هاي علمي و کاوش.هاي باستان.شناسي در سال.هاي قبل از پيروزي انقلاب اسلامي به مدت سه .فصل و در فاصله سال.هاي 1354 تا 1356 شمسي به سرپرستي نصرت.ا.. معتمدي انجام گرفت و پس از وقفه.اي 17 ساله مجدداً از سال 1373 از سر گرفته شد و تا سال 1381 همه .ساله تداوم يافت.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 201]