هانیه توسلی و دختری که هنوز ندیده است

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق:

دومین قرار گفت.وگوی مابعد از چند سال. بار اول، بهانه همین بنیاد کودک بود؛ اما هانیه در بحبوحه سریال شمس.العماره بود و بنابراین سوال.ها رفت به سمت جایی که لاجرم می.رفت. درباره کار، سینما، تلویزیون، سریال و... لابد به همین دلیل هم بود که وقتی قرار مصاحبه دوم را می.گذاشتیم، شرط کرد که فقط بنیاد کودک. جایی که حالا همه می.دانند برای سرپرستی از کودکان –کودکانی که صاحب استعدادهای خاص تحصیلی.اند- دست بالا زده و با مقرری.های کم.وبیش، مانع از خاموشی شعله.های کوچکی است که به بادی بندند.

هانیه توسلی در طول مصاحبه، بازیگری بود با نقاب سفیر دنیای کودک. اما حرف.هایمان که گل انداخت، ما را به کودکی.اش برد. جایی در کرانه یک بندر جنوبی با ستاره.های دریایی.اش. دقایقی بعد با هم در همدان بودیم، زیر یک درخت گردوی بزرگ که تنها بازمانده آن خانه دوطبقه قدیمی است که هانیه کوچولو، زیر انرژی تمام.نشدنی برگ.های سبزش قد کشید.

کودکی دنیای مشترک همه ماست؛ جایی که می.توانیم پشت.بام.نشینی را درک کنیم. جایی که شمردن ابرها –مثل جمع کردن عکس.های ستارگان فوتبال، پیچیده دور آدامس- شیرین و قابل.درک است.

در اولین روزهای پاییز با شور و شوق بچه.ها نارنجی.اش می.کند، این مصاحبه را تقدیم می.کنیم به همه کسانی که دل.شان با بچه.هاست. آنها هوای «بچه.های بدون نان.خامه.ای» را دارندو دست.های نیازمند را نوازش می.کنند. دم شما گرم، خانم توسلی!

مصاحبه با هانیه توسلی که تمام شد قرار عکاسی گذاشتیم که یک روز به جنوب تهران سری بزنیم تا با جمعی از کودکان نیازمند به مهر و محبت هانیه را پیدا کنیم، مثل همان کودکی که او سرپرستی.اش می.کند. بعد از چند مرتبه هماهنگی و شلوغی.های هانیه توسلی که درگیر اکران فیلم جدیدش بود، قرارمان گذاشته شد: سعادت.آباد، نبش یک کوچه، مقابل آموزشگاه نقاشی.

مقصد جنوب شهر بود برای کودکان کار، ولی به خاطر زمان کم و از دست دادن نور روز، تصمیم گرفته شد حوالی بالای شهر به دنبال کودکان بگردیم، رفتیم و همان حوالی و بیخ گوش خوش.نشینان شهر در منطقه فرحزاد، یک قطعه از بهشت (با تعدادی فرشته که در عکس می.بینید) یافتیم. مادرانی با چادرهای گل.گلی که به درختی در وسط باغ متروک تکیه داده بودند، متوجه حضور ما شدند و قبل از رسیدن، هانیه توسلی شناسایی و با استقبال گرم مادران مواجه شد. تعدادی ساختمان نیمه.ساز که ظاهرا بدون مجوز شهرداری در حال ساخت بود، خودنمایی می.کرد.... بعد از احوال.پرسی بچه.ها دورمان جمع شدند و هانیه با همان حس مادرانه.اش، جذب بچه.ها شد. گوشه.ای از باغ را برای عکاسی انتخاب کردم، زیر یک آلونک نایلونی که شاید محل زندگی کسی بود، چون تمام نیازهای یک زندگی در آن دیده می شد. از قابلمه و کتری آب گرفته تا مسواک و خمیر.دندان و حتی اسباب بازی.

یکی از مادران گفت: «اینجا خانه ماست. یعنی اگر بتوانیم بسازیم و شهرداری مزاحم نشود.»

فضا و محیط جذب.مان کرد و هانیه توسلی خواست که با همین بچه.ها عکس بگیریم. زیر همان آلونک پلاستیکی که شاید روزی خانه امنی برای خانواده شود.

چگونه بنياد کودکي شدم؟

دغدغه شما برای کار اجتماعی در سینما و بیرون سینما با هم فرقی مي کند؟ این که حرفه من سینما است و 10 سالی می شود که دارم کار بازیگری می کنم و به هر حال بین مردم شناخته شده هستم، شاید بتواند کمک کند به این.که بتوانم فعالیت.های اجتماعی داشته باشم. اما داستان همکاری من با بنیاد کودک از آنجا شروع شد که بنیاد کودک (که موسسه خیریه.ای برای حمایت از کودکان است) از من و چند بازیگر دیگر دعوت کرد تا در یکی از مراسم.هایشان شرکت کنیم. این دعوت باعث شد من با موسسه.ای به عنوان بنیاد کودک آشنا شوم.

اما باید بگویم به.هر.حال اگر هم بازیگر نبودم -با شناختی که از خودم دارم- مطمئنم باز هم مسائل اجتماعی مثل همین الان برایم مهم بود و به آنها می.پرداختم. باور من این است که انسان موجودی اجتماعی است و زندگی.اش متاثر از جامعه و اتفاقات پیرامونش است. فرد هویتی جدا از اجتماع ندارد. همه ما در اجتماع تعریف می.شویم و همه.چیز بر هم اثر می.گذارد.
این که شما می.توانید با استفاده از آشنایی و شناختی که مردم از شما دارند به آنها کمک کنید، از بخش.های شیرین شهرت است.شما چقدر برای شادی خودتان این فعالیت.ها را انجام می.دهید و این فعالیت.ها را بخشی از وظیفه اجتماعی خودتان می.دانید یا برای خوشنامي و شهرت خودتان وارد این فعالیت.ها می.شوید؟ شاید الان به خاطر سنم که بالاتر رفته و پخته.تر شده.ام، دیگر خیلی بحث شهرت مثل اوایل جوانی برایم دغدغه نیست و الان بیشتر مسائل دیگر دغدغه.ام است. اگر آدم احساس کند وجودش می.تواند موثر و مفید باشد و برای کار نیکی تبلیغ باشد و اصلا کاری از دستش بربیاید، به واسطه این.که حالا مردم به خاطر بازی.ها و فیلم.هایش می.شناسندش، بله حس خوبی دارد. اما حالا این.که صرفا این باعث شادی و خوشحالی شخصی من بشود، نه من فقط خوشحال می.شوم اگر حضورم بتواند مؤثر باشد.
حالا موثر هست؟ امیدوارم. به هر حال خود آن موسسه و آدم.هایی که خیلی جدی.تر از من دارند کار می.کنند، طبیعتا تاثیرشان از من خیلی بیشتر است. آنها آدم هايی هستند که کار و دغدغه اصلی.شان کودکان است و اصلا بانی ایجاد این دغدغه برای دیگران هم هستند. من بازیگرم و کار و مسائل شخصی و احساسات خودم مهم.ترین و اصلی.ترین دغدغه.ام است و در کنار اینها دغدغه کودکان را هم دارم. اما این، همه دغدغه.ام نیست. اما خیلی.ها همه زندگی.شان را صرف این کار کردند و آنها قطعا تاثیرگذارتر هستند.

تاثير بازيگران در جذب خيرين

مشکلات اصلي بچه.ها در بنياد کودک بیشتر شامل مسائل مادی می.شود و یا سرپرستی و این چیزها؟ به هر حال همه ما داریم در یک جا زندگی می کنیم و می دانیم مردم دارند با چه مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می.کنند. خانواده.ای که به لحاظ مالی مشکل دارد، به لحاظ فرهنگی هم ممکن است دچار مشکل بشود که بعضا همين.طور هم هست؛ یعنی پدر یا مادری که معتاد است مشکلاتی برای خانواده ایجاد می.کند که بچه حتی اگر مستعد هم باشد، دچار مشکل می شود.
پس لزوما این بچه.های تحت پوشش بنیاد بی.سرپرست نیستند؟ نه یا بدسرپرست هستند یا شاید یکی از والدین را نداشته یا اصلا وضعیت خانوادگی مناسبی دارند و مشکل.شان، مشکل مالی است. حتی در یکی از شماره.های مجله بنیاد خواندم موردی بوده که پدر جانباز شیمیایی بود و به همین علت نمی توانست کار و هزینه.های خانواده را تامین کند. پولی هم که دولت به آنها کمک می.کرد خیلی کم بود و فقط صرف دوا و درمان و داروهای پدر می.شد. بنابراین مجبور بودند از جاهای دیگری هم کمک بگیرند. بچه هم حسابی درس.خوان و معدل بیست بود.
الان بحث خیریه.ها دارد خیلی با بحث بازیگران و حضور چهره.ها گره می.خورد. منتها به نظر می.آید برای چهره.ها و افراد مشهور بیشتر صرف حضور مهم است تا کمک مالی. یعنی فکر می.کنندهمین حضور آنها باعث می.شود تا افراد متمول و ثروتمند جذب این موسسات خیریه بشوند. البته سوالي که پيش مي.آيد اين است که چرا بازيگرها خودشان براي کار خير دست به جيب نميشوند و فقط حضور معنوي دارند؟ نه همین هم خیلی خوب است. به هر حال اگر بخواهم حداقل درباره خودم بگویم، من آدم ثروتمندی نیستم و غالبا هم قشر هنرمند آدم های پولداری نیستند، حالا شاید استثناهایی وجود داشته باشد، اما من دارم درباره اکثریت صحبت می کنم. حالا اگر حضور این افراد سبب شودکه به واسطه این حضور یک سری آدم.های ثروتمند بیایند کمک کنند،. همین حضور خوب است. خب اگر هم بتوانند در کنار آن بیشتر کمک بکنند چه بهتر، چون واقعا خیلی.ها همان حضور را هم ندارند، اما همین هم به نظر من می.تواند مثبت و تاثیرگذار باشد.

تولد دخترم آذرماه است
رابطه شما با بچه.ای که کفیلش هستید، چه جوری است؟ رابطه که خب، چون بچه اردبیل است، هنوز ما همدیگر را از نزدیک ندیده.ایم که حالا شاید ان.شاالله به زودی بتوانم ببینمش و یا من به آنجا بروم و یا او بیاید، ولی برنامه.ای برای ملاقات از نزدیک فعلا نگذاشته.ایم. رابطه ما طبق سیستم بنیاد کودک است، به اين صورت که آنها هر شش ماه یک بار گزارشی از آن 6 ماه بچه برای من و دیگر کفیل.ها می.فرستند و از معدل و شرایط و نیازهای اصلی و... در آن توضیح می.دهند. غیر از این گزارش بنیاد، من خودم با بچه تلفنی صحبت می.کنم. یک مناسبت.های ویژه.ای هم خیلی برایم اهمیت دارد، مثل تولدش که در آذر ماه است، عیدها، وقتی امتحاناتش تمام می.شود، اول مهر و... به.هر.حال آن.طوری نیست که هر روز با هم صحبت کنیم، اما در تماس هستم و بی.خبر نیستم.

من هانیه 2 سال دارم !
گاهی فکر می.کنم دو ساله.ام هرکس در یک سنی به پختگی می.رسد. من در مورد خودم فکر می.کنم که هنوز به این درجه از پختگی نرسیده.ام و شاید در 40 سالگی به آن برسم. گاهی فکر می.کنم سن واقعی من هنوز دو سال بیشتر نیست!پختگی یک بلوغ فکری است، اما هر آرتیستی لازم است که کودک باشد. این حرف من نیست و اصلش مال اریک برن روانشناس معروف دنیاست. در کتاب وضعیت آخر، شرایط بشری به والد، بالغ و کودک تقسیم می.شود و در آن گفته شده که بخش خلاقیت از کودک می.آید.
نقاشی برایم جدی است من لیسانس ادبیات نمایشی دارم و نوشتن یکی از علایق من است. چیزهایی به ذهنم می.آید، اما آن.قدر جدی نیستم که آنها را تبدیل به متن کنم، گرچه آرزوی این کار را دارم. من بازیگر پرکاری نیستم و در فرصت.هایی که دارم، شروع به یاد گرفتن نقاشی کرده.ام. البته کار خیلی راحتی نیست. اما برای من جدی.ترین چیزی است که در حال حاضر وجود دارد.

شور و شعفي که از بين مي.رود

حس.تان نسبت به کاري که انجام مي.دهيد، چیست؟ آیا هنوز آن حس خوب اولیه را دارید یا حالا بعد از مدتی دیگر صرفا یک جور انجام وظیفه شده است؟ نمی.توانم حالا خیلی دقیق بگویم حس معنوی است یا نه، ولی مثلا وقتی اول مهر نزدیک می.شود، با شوق و ذوق خاصی می.روم برایش لوازم.التحریر بخرم، چون خودم از بچگی عاشق لوازم.التحریر بودم.
بله، همه این خوشحالی.های کوچک و بزرگ هست؛ اما واقعیت این است که اصل ماجرا از جای دردناکی ریشه می.گیرد و شروع می.شود. این.که بچه.ای برای طبیعیترین نیازهایش مثل درس خواندن مشکل دارد، دردناک است.

این خوب است که بنیاد کودک دارد به این بچه.ها کمک می.کند، ولی تعداد بچه.هایی که الان در بنیاد کودک کفیل دارند و از طریق موسسات خیریه دیگر به آنها کمک می.شود، نسبت به کل بچه.های مشکل.دار و نیازمند در کشور وحشتناک کم است. من نمی.دانم چقدر بچه دیگر در همین وضعیت هستند و اصلا کسی از آنها خبر ندارد.

کلا مسائل کودکان همیشه خیلی روی من تاثیر می.گذارد. یکی از این مسائل که همیشه خیلی من را متاثر می.کند و به تازگی هم متاسفانه بیشتر شاهدش بودیم، کودک آزاری است. واقعا تلخ و وحشتناک است. من بسیار از این مسائل آزار می.بینم مخصوصا در مورد آن بچه.ای که بعد از آزار و اذیت دوباره به پدر و مادرش تحویلش دادند و این بار دوم، بچه در اثر آزار و اذیت زیاد فوت کرد. فکر می.کنم اسمش نیما بود. اینها زخم.های غیر.قابل جبرانی است که به روح و جان تک.تک ما و جامعه و فرهنگ ما وارد می.شود. چون کودکان بی.آزارترین و پاک.ترین موجودات دنیا هستند. آنها که خودشان انتخاب نکردند در چه خانواده و شرایطی به دنیا بیایند.

بچه 4 ساله.ای که پدرش معتاد است و بنزین روی او ریخته و آتشش زده که گناهی ندارد. جامعه مسموم است و ما مقصر هستیم. منتها صرفا حضور منِ نوعی، چقدر بتواند کمک بکند، نمی.دانم. ممکن است برای خودم حس خوبی داشته باشد، ولی واقعیت این است که این.قدر زیاد و تلخ است که نهایتا هیچ شعفی به جا نمی.ماند.

چگونه کفيل يک بچه بشويم؟
اصلا چه جوری کفالت بچه.ای را در بنیاد می.توان به عهده گرفت؟ بنیاد کودک ایران سایتي رسمی دارد که هر کسی بخواهد کفالت کودکی را به عهده بگیرد، می.تواند به آن سایت برود. در آن سایت صفحه.ای هست که بچه.هایی را معرفی می.کند که نیاز به کمک دارند و عکس و اسم و فامیل و شرایط زندگی و دیگر اطلاعات و معدل و وضعیت تحصیلی.شان آنجا آورده شده است و افراد می.توانند از بین آنها کفالت یک یا هر چند بچه را که بخواهند، قبول بکنند. مبلغ پایه کمک به هر کودک هم فکر می.کنم حداقل ماهی 50 هزار تومان باشد، اما هر کسی اگر بخواهد بیشتر هم می تواند پرداخت کند و چه بهتر.
پس شرایط سختی ندارد؟ نه، واقعا ماهی پنجاه، صد هزار تومان کمک به یک بچه به نظر من واقعا نه زیاد است و نه کار سخت و پر زحمتی است.
چه.قدر براي رسيدگي به کودکي که کفالتش را برعهده داريد، به زحمت مي.افتيد؟ اين کارهايي که مي.کنيد چقدر لذت.بخش است؟ خيلي از من وقت يا پول نمي.گيرد، اما وقتی برایش خرید می.کنم، این.قدر لذت می.برم و خوشحالم که انگار برگشته.ام به کودکی و دارم برای خودم خرید می.کنم. یا وقتي که تماس می.گیرم و با هم تلفنی صحبت می.کنیم، خب خیلی احساس خوبی است. من شخصا خيلي دوست دارم او کتاب بخواند و برای همین اکثر هدیه.هایم برایش کتاب.هايي است که خودم هم آنها را دوست دارم.

دختربچه اي که من کفيلش هستم

به جز من خیلی از همکاران دیگر هم عضو بنیاد کودک هستند مثل هدیه تهرانی، فاطمه معتمدآریا، اصغر فرهادی و خیلی های دیگر که الان فقط این اسامی به یادم می.آید. حضور همه ما در این که مردم این موسسه را بیشتر بشناسند می تواند کمک کند. اگر نه، اینطور نیست که بگویم مثلا خود من کار فوق العاده ای کردم. من فقط کفیل یک بچه هستم و حالا در کارهای تبلیغاتی برای معرفی بنیاد و فعالیت.هایش شرکت می.کنم. آن دختر بچه.ای که من کفیلش هستم، در اردبیل زندگی می.کند. اول هم دوست نداشتم من را بشناسد؛ اما به هر حال چون اسم و فامیلم را می.دانست من را شناخت. یک سال بعد از آشنایی.مان سریال شمس.العماره از تلویزیون پخش می.شد و او با من درباره.اش تلفنی حرف می.زد و خب به هر حال از این ماجرا ذوق می.کرد و خوشحال بود.

اما مشکل این بچه.ها به نظرم خیلی بنیادی.تر و عمیق.تر از این حرف.هاست که صرفا دیدن یک هنرپیشه یا فیلمساز معروف مثل آقای فرهادی برای طولانی. مدت شاد و خوشحال.شان کند، شاید اولش برایشان جذاب باشد، اما بعد عادی می.شود و باز آنها می.مانند و مشکلات.شان.

مشکلات اين کودکان آن است که مستعد تحصیل هستند، اما به لحاظ مالی و موقعیت خانوادگی و اجتماعی در شرایطی هستند که نمی.توانند ادامه تحصیل بدهند، یا به راحتی و با آسایش درس بخوانند. ویژگی بنیاد کودک که من خیلی دوستش دارم، همین است که به بچه.هایی که مستعد تحصیل و درس.خوان هستند، انگار به نوعی بورسیه تحصیلی می.دهد، حالا اگر هم نگوییم بورسیه، انگار جایزه است برای بچه.های درس.خوان که به راه.شان ادامه بدهند. این مهم.ترین ویژگی بنیاد برای بچه.هایی است که واقعا مشکلات عمیق و بنیادی دارند.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 227]