واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: «جامجم» گزارش ميكند جام جم آنلاين: مديركل درمان و پيشگيري از اعتياد ستاد مبارزه با مواد مخدر و آمارها از اثربخش بودن اجراي طرح پايلوت دستگاههاي خودپرداز سرنگ خبر ميدهد، اما هنوز وزارت بهداشت اعلام نظري درباره كارايي اين دستگاهها نكرده و اين سكوت، كارشناسان حوزه اعتياد را نگران دچار شدن اين دستگاهها به سرنوشتي مشابه شربت ترياك كرده است. نصب دستگاههاي خودپرداز سرنگ، با هدف كاهش آسيبهاي ناشي از تزريق مواد مخدر در ميان معتادان تزريقي، نخستين بار در سال 1386 از سوي ستاد مبارزه با مواد مخدر مطرح شد و قرار بود با همكاري وزارت بهداشت، آن را دنبال كند، اما در همان آغاز كار و دقيقا مانند ماجراي شربت ترياك، اين وزارتخانه ناگهان با آن مخالفت كرد. قانع نشديم عمدهترين دلايلي كه سبب شد وزارت بهداشت با طرح دستگاههاي خودپرداز مخالفت كند و نصب آنها را غيرضروري بداند، نبود خدمات مشاوره در مجاورت دستگاهها و امكان از بين رفتن قبح اجتماعي اعتياد بود. به طوري كه اين وزارتخانه طي اطلاعيهاي در ارديبهشت امسال اعلام كرده بود: در پي انتشار خبري مبني بر تاييد نصب آزمايشي دستگاههاي خودپرداز سرنگ و برخي لوازم استريل بهداشتي از قبيل باند، چسب زخم و كاندوم به معتادان، تاكيد ميشود عرضه كنترل نشده اين قبيل لوازم در محيطهايي كه امكان مداخلات آموزشي نباشد، به هيچ عنوان مورد تأييد وزارت بهداشت نيست. در اين اطلاعيه، با اشاره به اين مطلب كه عرضه اينگونه لوازم در محيطهاي غيرآموزشي باعث ريخته شدن قبح رفتارهاي پرخطر ميشود، بر ضرورت ارائه خدمات مشاورهاي در كنار چنين طرحهايي تاكيد شده است. در ادامه اين اطلاعيه آمده بود: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي از اين قبيل لوازم به عنوان اهرمي براي ايجاد فضاي آموزشي به افرادي كه رفتارهاي پرخطر دارند، استفاده ميكند و عرضه كنترل نشده آن، برنامههاي اين وزارتخانه را در خصوص ارائه خدمات مشاورهاي و آموزشي با مشكل روبهرو ميسازد. در آن زمان، ستاد مبارزه با مواد مخدر با تاكيد بر اين كه دستگاهها براي شرايط خاصي طراحي شدهاند كه امكان دسترسي به مشاوره وجود ندارد و فقط در مجاورت مراكز ترك اعتياد نصب شدهاند، به انتقاد اين وزارتخانه پاسخ داد اما با گذشت ماهها از اين ماجرا هنوز اظهارنظر رسمي جديدي دراينباره از سوي وزارت بهداشت صورت نگرفته و سكوت معنيدار اين وزارتخانه همچنان ادامه دارد. از سوي ديگر روز گذشته يكي از مسوولان آگاه وزارت بهداشت كه خواست نامش فاش نشود دراينباره به خبرنگار «جامجم» گفت: نظر وزارت بهداشت در اين زمينه علمي است و نظر علمي تابع شرايط زمان نيست و واضح است كه نظر ما در اين زمينه با گذشت زمان تغيير نكرده است. وي با مطرح كردن اين سوال كه آيا با گذشت زمان تبعات اجتماعي استفاده از اين دستگاه در اماكن عمومي كاهش مييابد، ادامه داد: هنوز پاسخ قانع كنندهاي به ايرادات وارد بر اين دستگاه داده نشده و واضح است كه هدف از اجراي طرح پايلوت هم اين است كه اگر طرحي كارايي نداشت، برچيده شود. فقط 5 ميليون تومان به گفته دكتر سعيد صفاتيان، مدير كل درمان و بازپروري ستاد مبارزه با مواد مخدر هر يك از 5 دستگاه خودپرداز حدود يك ميليون تومان هزينه در برداشته و در برابر هزينه 18 ميليارد توماني كه ستاد مبارزه با مواد مخدرسالانه صرف درمان اعتياد ميكند، تقريبا هيچ به حساب ميآيد. وي درباره ايده اوليه استفاده از دستگاهها به «جامجم» توضيح ميدهد: ايده اوليه دستگاههاي خودپرداز از كشور سوئيس گرفته شد اما در آنها تغييراتي ايجاد شد تا مطابق فرهنگ ايراني شود. چسب، باند و لوازم بهداشتي در مشابههاي خارجي وجود نداشت كه ما آنها را به دستگاههاي ايراني اضافه كرديم. صفاتيان با اشاره به اين كه هنوز دستگاهها در مرحله پايلوت هستند و فقط در 5 مركز در اسلامشهر، خيابان ري، پامنار، دولت آباد و شهرري به كار گرفته ميشوند، ادامه ميدهد: با استفاده از دستگاهها، برخي از مشكلات شناسايي شدهاند و در حال رفع آن هستيم. وي به عنوان مثال، تغيير سر سوزن سرنگ را مطرح ميكند: فعلا سرنگ 10 دردستگاهها استفاده ميشود، اما با گزارشهايي كه دريافت كرده ايم قصد داريم از سرنگ 3 استفاده كنيم. نتايج چگونه بود؟ افشين خوشرفتار، مديرعامل يكي از انجمنهاي مردمنهاد ترك اعتياد كه شامل طرح پايلوت دستگاه خودپرداز شده است، با ارائه آمار و ارقام از اجراي اين طرح ميگويد: تنها در 3 ماه گذشته 800 كاندوم، 600 سوزن سرنگ، 400300 پنبه الكلي و 1100 سر سرنگ از طريق اين دستگاهها مورد استفاده قرار گرفته است. او شلوغترين ساعات استفاده از دستگاههاي خودپرداز را 9 شب به بعد و بيشترين استفادهكنندگان از دستگاههاي خودپرداز را معتادان تزريقي و كارتنخواب معرفي ميكند كه به دليل سر و وضع نامناسب نميتوانند به داروخانهها مراجعه كنند يا امكان دسترسي به داروخانههاي شبانهروزي را ندارند. خوشرفتار با مقايسه آمار اقلام مصرفي و تعداد معتادان تحت پوشش انجمنش ابراز ميكند: به نظر ميرسد تعداد زيادي از معتادان تزريقي كه تمايلي به ترك ندارند نيز در اين مدت از دستگاهها استفاده كردهاند. طرحهاي آينده سالها پيش از آنكه طرح دستگاههاي خودپرداز اجرايي شود، پايگاههاي موقت هلال احمر بستههايي شامل سرنگ و لوازم بهداشتي را به شكل رايگان در اختيار معتادان مناطق حاشيهنشين ميگذاشتند و يكي از ابهامات در كار دستگاههاي خودپرداز رايگان نبودن خدمات آنها در مقايسه خدمات كمپهاي هلال احمر در گذشته است. خوشرفتار با رد اين ابهام كه دستگاهها فقط با سكه 50 توماني كار ميكنند، ميگويد: خودپردازها حتي با سكه 5 توماني هم كار ميكنند و فكر نميكنم تهيه يك سكه 5 توماني براي معتادان دشوار باشد. اين در حالي است كه پيشتر يكي از مسوولان ستاد اعلام كرده بود، هزينهاي كه براي دريافت خدمات تعيين كردهايم در حدي است كه امكان سوءاستفاده از دستگاهها بهوسيله غيرمعتاد گرفته ميشود. همچنين صفاتيان درباره رايگان نشدن كامل خدمات دستگاهها ميگويد: با مجاني كردن خدمات در بدو ارائه آنها، ممكن بود موضوع لوث شود اما براي آيندهاي نزديك قصد رايگان كردنشان را داريم. او استفاده از كارتهاي هوشمند به جاي سكه را نيز از برنامههاي احتمالي ستاد براي دستگاهها در آينده ميداند. سكوت معنيدار ادامه دارد نتايج آماري حاصل از ميزان استفاده معتادان از دستگاههاي خودپرداز در كنار طرحهاي متعددي كه ستاد مبارزه با مواد مخدر براي بهينه كردن خدمات آنها دارد، نشان ميدهد استفاده از دستگاههاي خودپرداز در صورت خروج از شكل پايلوت، با استقبال معتادان تزريقي مواجه شوند. با اين حال سكوت وزارت بهداشت در شرايطي ادامه دارد كه اجراي هر اقدام درماني براي معتادان بايد به تأييد اين وزارتخانه برسد و بعيد نيست مسوولان آن بهرغم اجراي طرح پايلوت دستگاهها، سرانجام با آن مخالفت كنند و اجرايي شدنش را پس از صرف هزينه و زمان از سوي ستاد مبارزه با مواد مخدر ناممكن سازند. مريم يوشيزاده
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 382]