هفت اصل در گزارشگری فناوری نانو

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: ●مقدمه
فناوری.نانو، حداقل در زمینه روزنامه.نگاری، به یك صنعت روبه رشد تبدیل شده است. در سال ۲۰۰۴، حدود ۱۲۳۴۳ مطلب در زمینه فناوری.نانو به چاپ رسیده است (این عدد حدود ده برابر تعداد شركت.هایی است كه واقعاً در زمینه نانو كار می.كنند) ؛ در حالی كه در سال ۲۰۰۳ این رقم برابر ۷۶۳۱ بود. در دو ماهه اول سال ۲۰۰۵، فقط كلمه فناوری.نانو بیش از ۲۶۰۰ بار در انتشارات عمومی ذكر شده است. اغلب اوقات این مطالب اطلاعات مفید كمی برای افزایش درك خواننده عمومی از فناوری.نانو دربردارند و حتی در بسیاری موارد، خواننده در تشخیص تفاوت مابین واقعیت و رویا سردرگم می.شود.
شركت Nanotech، جهت فراهم نمودن یك مبنا برای روزنامه.نگارانی كه در مورد فناوری.نانو یا شركت.های مربوطه مطلب می.نویسند، رعایت اصول زیر را پیشنهاد می.كند: هفت چیزی كه هر گزارشگر تهیه كننده گزارش در مورد نانو باید بداند، و هفت سؤال كه او باید از هر شركت فناوری.نانو بپرسد.
▪هفت چیزی كه هر گزارشگر، فناوری. نانو در مورد نانو باید بداند؛
۱- هر چیزی كه كوچك باشد، نانو نیست.
با وجودی كه پیشوند نانو در فناوری.نانو به مفهوم یك میلیاردیم یك متر است (حدوداً طول ده اتم هیدروژن كه كنار هم در یك خط قرار گرفته.اند) ؛ اما هر چیزی كه كوچك باشد، بر مفهوم فناوری.نانو دلالت نمی.كند. پیشگامی ملی فناوری.نانو بیان می.دارد كه برای اینكه یك تحقیق یا محصول نام فناوری.نانو را به خود بگیرد، باید هر سه شرط زیر را داشته باشد:
توسعه تحقیق و فناوری در سطح اتمی، مولكولی یا ماكرومولكولی، و در مقیاس طولی حدود یك تا صد نانومتر.
ایجاد و استفاده از ساختارها، ابزارها و سیستم.هایی كه به دلیل داشتن اندازه كوچك و/یا متوسط، ویژگی.ها و عملكرد جدیدی از خود نشان می.دهند. توانایی كنترل یا دستكاری در مقیاس اتمی.
مطلب كلیدی در اینجا، عبارت ”ابزارها و سیستم.هایی كه به دلیل داشتن اندازه كوچك یا متوسط، ویژگی.ها و عملكرد جدیدی از خود نشان می.دهند“ می.باشد. ویژگی.ها و عملكرد جدید از اثرات فیزیك كوانتومی نشات می.گیرد كه برخی مواقع در مقیاس نانو روی می.دهد. این اثرات با نیروهای فیزیكی و ویژگی.هایی كه ما هر روزه تجربه می.كنیم تفاوت دارد و این همان چیزی است كه فناوری.نانو را از اشیای كوچكی مانند پروتئین.ها یا مولكول.های دیگر متفاوت می.كند.
۲- علم نانو، فناوری.نانو نیست.
علم نانو به مفهوم مطالعه پدیده.ها و دستكاری مواد در مقیاس اتمی، مولكولی و ماكرومولكولی است كه ویژگی.های مواد در این مقیاس، با مقیاس.های بزرگ.تر فرق می.كند. فناوری.نانو به مفهوم طراحی، تعیین مشخصات، تولید و به.كارگیری ساختارها، ابزارها و سیستم.ها از طریق كنترل شكل و اندازه آنها در مقیاس نانو می.باشد.
تشخیص این تفاوت مخصوصاً از نقطه نظر ایجاد یك كسب و كار مهم است؛ زیرا از هزاران تحقیق در زمینه علم نانو كه در دانشگاه انجام می.گیرد، تنها تعداد كمی از آزمایشگاه خارج شده و به سطح فناوری می.رسند و از این تعداد نیز، تعداد كمی به تولید محصول منجر می.شوند و حتی از این تعدادی كه به تولید محصول منجر می.شوند، تنها برخی این قابلیت را دارند كه به تأسیس شركت جدیدی بینجامند.
۳- فناوری.نانو و MEMS یكسان نیستند.
MEMS یا سیستم.های میكروالكترومكانیكی (موتورها، ماشین.ها، و ابزارهای كوچكی كه بعضاً در مجله Scientific Americanیا جاهای دیگری تصویر آنها را مشاهده می.كنید) ، اغلب با فناوری.نانو درمی.آمیزند. با وجودی كه ابزارهای MEMS در حد میكروسكوپی كوچك می.باشند، اما در عین حال، هزاران. بار بزرگ.تر از ابزارهای نانو هستند. ممكن است از ابزارهای MEMS در فناوری.نانو استفاده شود، اما خود آنها نانو نیستند.
۴- چیزهای زیادی به نام نانوبوت وجود دارند.
به نظر می.رسد هر مطلب عمومی كه درباره فناری نانو نوشته می.شود، با این عبارت و یا جملاتی شبیه ”نانوروبات.هایی كه درون جریان خون ما حركت می.كنند“ شروع می.شود. ظاهراً این تمایل وجود دارد كه تفاوت مابین حقیقت و رویا در پرده.ای از ابهام باقی مانده و خواننده گیج شود. نانوروبات.ها، نانوماشین.هایی كه خودشان را می.توانند تولید كنند، تصورات ما می.باشند و افسانه.ای بیش نیستند.
۵- هر چیزی كه پیچیده است، نانو نیست.
برخی شركت.ها و محققان، برای ایجاد تصورات غلط، فناوری خود را بسیار پیچیده نشان می.دهند. در بسیاری موارد، فناوری.نانو مخلوطی از شیمی، فیزیك، علم مواد، مهندسی الكترونیك و زیست.شناسی می.باشد. از یك متخصص بی.طرف بخواهید تا آن را برای شما تجزیه و تحلیل كند. علم و فناوری.نانوی واقعی پایه.های صحیح و محكمی دارد كه با قوانین فیزیك مطابقت می.كند.
۶- فناوری.نانو پاسخگو است.
توجهات بسیار زیادی به خطرات سلامتی وزیست.محیطی كه از طریق فناوری.نانو ممكن است به وجود آید، معطوف شده است. بسیاری از تحقیقات دانشگاهی و شركت.ها، به دلیل به دست آوردن سود، از این خطرات بالقوه چشم.پوشی كرده.اند. واقعیت این است كه ده.ها هزار دانشمند و مهندس و میلیاردها دلار بودجه صرف شناسایی و كم كردن خطرات بالقوه.ای شده است كه به وسیله فناوری.نانو ایجاد می.شوند. آیا می.توان گفت كه فناوری.نانو كاملاً بی.خطر است؟ البته كه نه. هر فناوری خطرات خود را دارد اما صنعت فناوری.نانو با آگاهی از احتمال وجود چنین خطراتی، در جهت شناسایی و رفع آنها می.كوشد.
ما هر روزه با خطرات بالقوه.ای سر و كار داریم (چاقوهای آشپزخانه، مواد شیمیایی پاك.كننده، بنزین) ؛ اما محصولات و راهبرد.ها را به نحوی توسعه می.دهیم كه این خطرات كم شود. (من ماده سفیدكننده را در منزل نگه.داری می.كنم؛ اما این امر به مفهوم آن نیست كه آن را می.نوشم) .
۷- فناوری.نانو به مفهوم كسب و كار است.
با وجودی كه غوغای فناوری.نانو، توجه زیادی را به خود جلب كرده است (درمان سرطان، آسانسور فضایی) ، واقعیت این است كه فناوری.نانو به مفهوم كسب وكار، ایجاد مشاغل جدید، رشد اقتصادی و ثروت بالقوه است. تاریخ یك راهنما است، برخی شركت.های فناوری.نانو موفق خواهند شد؛ اما بسیاری شكست می.خورند. با این حال، فناوری.نانو قبلاً بازار خود را در زمینه صنایع باز كرده است. فناوری.نانو در محدوده وسیعی از صنایع از جمله الكترونیك، مغناطیس و الكترونیك نوری، ابزارهای پزشكی زیستی و داروسازی، مواد آرایشی، انرژی، مواد و كاتالیزورها به كار می.رود و میلیاردها دلار سود تولید كرده است. محصولاتی كه بیشترین سود را از فناوری.نانو حاصل كرده..اند، عبارتند از: تجهیزات ورزشی، براق.كننده.های مكانیكی-شیمیایی، نوارهای ضبط مغناطیسی، كرم.های ضد آفتاب، كاتالیزورهای خودرو، نشان.گذارهای زیستی، روكش.های هادی الكتریسیته، روكش.های محافظ، و فیبرهای نوری.
▪هفت سؤالی كه هر گزارشگر باید از شركت.های فناوری.نانو بپرسد؛
توجه فعلی به فناوری.نانو موجب ایجاد رو به رشد شركت.هایی شده است كه ادعا دارند فناوری اصلی آنها، نانو است. برخی تنها كلمه نانو را در اسمشان دارند و هیچ فناوری یا كاربرد خاصی كه از فناوری.نانو بهره گیرد را ندارند و تنها برای جلب توجه و جذب سرمایه این اسم را روی شركت خود گذاشته.اند. مراقب این شركت.های متظاهر باشید.
برای تشخیص تظاهركنندگان از شركت.های واقعی فناوری.نانو، ما به گزارشگران پیشنهاد می.كنیم چند سوال اساسی را از شركت بپرسند:
●نانو كجاست؟
نانو را به من نشان دهید. هر شركتی را كه ادعای نانو بودن می.كند در چالش قرار داده و از آنها بخواهید توضیح دهند كه محصول یا فناوری آنها چه ارتباطی با فناوری.نانو دارد. به خاطر داشته باشید كه هر چیز كوچكی، بر مفهوم فناوری.نانو دلالت نمی.كند. اگر اطمینان پیدا نكردید، از یك متخصص بی.طرف بپرسید.
●آیا برای فناوری یا كار شما، فناوری.نانو مورد نیاز است؟
آیا می.توان فناوری میكرو را جایگزین آن كرد. برخی مواقع استفاده از نانو، یك محصول را بسیار پیچیده یا گران.تر از چیزی می.كند كه مورد نیاز است. برای مصرف كننده نهایی، اینكه یك محصول با فناوری نانو یا میكرو ساخته شده است، اهمیتی ندارد؛ بلكه موضوع مهم این است كه آیا محصول مورد نظر، نیاز آنها را به طور واقعی رفع می.كند یا نه. اندازه یا نوع فناوری، به ندرت اهمیت پیدا می.كند و روش.های حل یك مشكل، اساس كسب و كارهای در حال پیشرفت نیست؛ اما برخی اوقات اساس توسعه سهام هست.
●آیا فناوری شما، پاسخی به یك مشكل صنعتی است، یا راه.حل یك مشكل را فراهم می.نماید؟
اغلب اوقات محققان به شركت.هایی می.پیوندند كه یك نیاز صنعتی خاص را پی.گیری نمی.كند و یا آنقدر پیچیده و گران است كه دوام نمی.آورد. اگر یك شركت به فكر حل یك مشكل صنعتی نباشد، احتمالاً كار آنها كمی بیشتر از یك پروژه علمی است. بپرسید كه آیا شركت با مصرف.كنندگان نهایی بالقوه صحبت كرده است تا از نیاز اصلی آنها آگاه باشد؟
●فناوری.های رقیب شما چه چیزهایی هستند؟
چرا فناوری شما یك راه حل بهتر است؟ هر كسی رقبایی دارد. اگر شركت می.گوید كه رقیبی ندارد، بهتر است دوباره بررسی كند. به خاطر داشته باشید كه یك تله.موش بهتر، الزاماً برنده نیست.
●آیا محققان یا شركت.هایی فناوری شما را دنبال می.كنند؟
اگر هیچ.كس علاقه.مند به تحقیق یا توسعه یك زمینه خاص نیست، نگاهی دوباره به قضیه داشته باشید. ممكن است یك مشكل پایه.ای در این فناوری وجود داشته یا اینكه این فناوری خارج از نیاز صنعت باشد. بازارهای داغ، رقبای داغی را جذب می.كنند.
●راهبرد بازار شما چیست؟
اگر شركت می.گوید كه می.خواهد در زمینه تصویربرداری پزشكی از GE پیشی بگیرد، شك كنید. شركت.های بزرگی كه یك بازار خاص و مصرف.كنندگان نهایی آن را در دست دارند (همانند GE، بوئینگ، اینتل، BASF و شركت.های بزرگ دیگر) ، بیشتر مشتریان و بازار را كنترل می.كنند و بعید است كه این شركت.ها، با ظهور یك فناوری جدید (بدون توجه به اینكه این فناوری چقدر انقلابی است) در كوتاه مدت، عقب بمانند. برای برنده شدن در بازار، راهبردی و نقشه بازاریابی باید در دنیای واقعی صورت گرفته و منابع مالی و انسانی زیادی باید فراهم شوند.
●آیا با شركت.های دیگر مخصوصاً شركت.های بزرگ.تر در زمینه واگذاری امتیاز فناوری خود صحبت كرده.اید؟
یك معیار خوب برای ارزیابی موفقیت یك فناوری، سنجش میزان تقاضای شركت.های بزرگ صاحب.امتیاز برای این فناوری است. این امر به مفهوم بازار بالقوه و درنتیجه سود زیاد برای شركت می.باشد.
منبع:مترجم: علی عباسی

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 136]