تجربه اي براي همه

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: تجربه اي براي همه
قسمت دوم

عابديان سر درد، پديده اي آشنا براي همه بوده و كمتر كسي است كه در طول عمر خود آن را تجربه نكرده باشد. در قسمت اول اين بحث به توضيح علل شايع سر درد از جمله سينوزيت، ميگرن و ... پرداختيم ولي از آن جا كه سر درد ممكن است گاهي علامت بيماري هاي جدي و وخيم باشد، آگاهي از مشخصات و علل سر دردهاي مختلف و انجام مشاوره پزشكي براي تعيين علت سر دردها امري لازم و ضروري است.

يك پزشك متخصص بيماري هاي مغز و اعصاب در اين باره مي گويد: بسياري از بيماران مبتلا به سر درد به طور شايع به چشم پزشكان مراجعه مي كنند. گرچه بيماري هاي چشمي مي تواند باعث سر درد شود ولي اين عامل درصد بسيار كمي از علل سر درد را شامل مي شود.

دكتر محسن آقايي حكاك مي افزايد: بيماري هاي حاد چشمي نظير عفونت، افزايش فشار داخل چشم، التهاب عصب بينايي و ... ممكن است با سر دردهاي شديد تظاهر كند ولي به طور معمول علايم چشمي همراه با سر درد نظير قرمزي، تاري ديد و محدوديت حركتي نيز وجود دارد.

وي تصريح مي كند: يك عقيده شايع ولي نادرست اين است كه خستگي چشم كه ناشي از عيوب انكساري است ،علت شايعي براي سر درد مي باشد.

وي عنوان مي كند: سر درد مي تواند به دنبال استفاده طولاني مدت از چشم ها و در اثر ايجاد عيوب انكساري و يا انحرافات محور چشم، همراه با خستگي عضلات چشمي رخ دهد.

وي به سر دردهاي ناشي از مصرف داروهاي مسكن اشاره مي كند و مي گويد: اين نوع سر درد در افرادي كه مصرف بي رويه و خود سرانه داروهاي مسكن و يا ارگوتامين دارند، ديده مي شود.

برخي بيماران كه مبتلا به ميگرن و سر دردهاي عصبي و يا بيماري هاي دردناك مزمن هستند، به صورت خود سرانه از داروهاي ضد درد و ارگوتامين و مخدرها استفاده مي كنند.

وي ادامه مي دهد: مصرف بي رويه دارو باعث وابستگي بدن به دارو مي شود و با كم شدن سطح آن در خون، علايم سر درد به طور مجدد عود مي كند.

وي مي افزايد: بهترين درمان در اين حالت، قطع مصرف دارو و درمان بيماري زمينه اي است.

وي تصريح مي كند: سر دردهاي مزمن روزانه اي كه فرد را بيش از 15 روز در ماه و سه ماه متوالي آزار مي دهد، بيشتر در بيماراني ديده مي شود كه مبتلا به ميگرن و يا سر دردهاي عصبي هستند و به طور صميمي تحت درمان قرار نگرفته اند و يا خود سرانه دارو مصرف مي كنند.

دكتر حكاك بيماري هاي عفوني را عامل مهمي براي ايجاد سر درد مي داند و مي گويد: سرما خوردگي، آنفلوآنزا، مننژيت (عفونت پرده هاي مغز) و ساير عفونت هاي نواحي سر و گردن مي تواند باعث سر درد شود و اين نوع سر درد به طور معمول همراه با تب است.

به گفته وي سفتي گردن همراه با تب و سر درد علامت بسيار مهمي از بيماري مننژيت است كه بسيار خطرناك مي باشد و مراجعه سريع به پزشك و تشخيص و درمان زود هنگام مي تواند از بسياري از عوارض جدي مننژيت جلوگيري كند.

وي با بيان اين كه برخي از سر دردها علامت هشدار دهنده سكته هاي مغزي و يا گرفتگي رگ هاي مغزي هستند، تصريح مي كند: خون ريزي مغزي ناشي از فشار خون بالا و يا پارگي آنوريسم مغزي با سر درد شديد همراه مي شود. وقوع ناگهاني سر درد بسيار شديد همراه با فشار خون بالا و كاهش هوشياري، تهوع، استفراغ و سفتي گردن مي تواند مطرح كننده خون ريزي مغزي باشد و البته التهاب رگ هاي سر و گردن در برخي بيماري هاي روماتيسمي نيز مي تواند با سر درد همراه شود.

به گفته وي، بيماري فشار خون علت شايعي براي سر درد نيست و بسيار بعيد است كه فشار خون كمتر از 18 با سر درد همراه شود.

دكتر حكاك يادآور مي شود: بسياري از بيماران مبتلا به سر دردهاي عصبي كه با شرايط اضطرابي به اورژانس ها مراجعه مي كنند، ممكن است به علت استرس، مختصري فشار خون داشته باشند و به اشتباه سر درد آن ها به فشار خون نسبت داده مي شود و اغلب اين افراد در شرايط عادي، فشار خون طبيعي دارند.

وي اظهار مي دارد: برخلاف باور عاميانه، كم خوني نيز عامل شايعي براي سر درد نيست و از آن جا كه حملات ميگرني در خانم ها حين دوره هاي قاعدگي تشديد مي شود، اين تصور شكل مي گيرد كه علت سر درد كم خوني است و بيماران مبتلا به افسردگي نيز ضعف، بي حالي و سر درد خود را ممكن است به كم خوني نسبت دهند.

وي متذكر مي شود: كم خوني زماني باعث سر درد مي شود كه حجم زيادي از خون در مدت كوتاهي از بدن خارج شود و تنها درشرايط خاصي ممكن است، كم خوني حاد منجر به سر درد شود. وي به سر دردهاي ناشي از بيماري هاي روحي، رواني اشاره مي كند و مي گويد: بسياري از افراد مبتلا به بيماري هاي رواني نظير اسكيزوفرني، وسواس، اختلالات خلقي و اضطرابي و اختلالات شخصيتي از سر درد رنج مي برند و در اين بيماري ها سر درد مي تواند جزئي از علايم جسمي بيماران باشد.

وي تصريح مي كند: سر دردهاي خوشه اي يا كلاستر، سر دردهايي يك طرفه و كوتاه مدت (30 تا 90 دقيقه اي) هستند كه در ناحيه گيجگاه و يا اطراف چشم رخ مي دهند و ممكن است يك يا چند بار در روز تكرار شوند و در اغلب موارد، حملات در خواب رخ مي دهد و فرد را از خواب بيدار مي كند.

به گفته وي در اين نوع سر درد حملات چند روز تا چند هفته تكرار و سپس متوقف مي شود و ممكن است چندين ماه و يا چندين سال بعد دوباره عود كند. علت اين نوع سر درد ناشناخته است و مردان را بيشتر مبتلا مي كند.

سر دردهاي خوشه اي با قرمزي و آبريزش چشم و يا گرفتگي بيني و افتادگي پلك همراه است و گاهي مصرف مشروبات الكلي باعث شروع آن مي شود.دكتر حكاك به سر دردهايي كه ممكن است مطرح كننده بيماري جدي باشند و نيازمند مراجعه به پزشك متخصصي دارند، اشاره مي كند و مي گويد: سر دردهايي كه الگوي آن ها با تجربيات قبلي بيمار متفاوت است و يا با گذشت زمان تشديد مي شود، سر دردهايي كه با تهوع، استفراغ مكرر و يا تشنج و اختلال سطح هوشياري همراه مي شوند و سر دردهايي كه با علايم عصبي هم چون اختلال در تعادل، ضعف و بي حسي اندام ها، اختلال در تكلم، دوبيني و كاهش بينايي همراه است، بسيار مهم و حائز اهميت است.

وي مي افزايد: وقوع ناگهاني سر درد شديد بدون سابقه قبلي، همراهي سر درد با تب و سفتي گردن، تشديد سر درد به دنبال دراز كشيدن و سر دردهايي كه فرد را نيمه شب از خواب بيدار مي كند، همگي مواردي هستند كه از اهميت خاصي برخوردار مي باشند.

وي تصريح مي كند: از نظر تشخيص، روش هاي متعددي در ارتباط با تعيين علت سر درد به كار مي رود و مهم ترين ركن در تشخيص، شرح حال و توصيف بيمار از شدت، محل، فركانس و نحوه شروع سر درد و عوامل تشديد و تخفيف دهنده درد و علايم همراه مي باشد.

وي توضيح مي دهد: بررسي سابقه خانوادگي و معاينه باليني بعد از شرح حال، پزشك را به تشخيص نزديك تر مي كند. در مراحل بعدي از روش هاي تشخيصي تكميلي نظير عكس هاي ساده، سيتي اسكن، MRI، نوار مغز، بررسي مايع نخاعي و آزمايش هاي خوني استفاده مي شود.

وي عنوان مي كند: انجام تمام روش هاي تشخيص براي همه بيماران از نظر علمي و اقتصادي مورد قبول نيست و انتخاب نوع آن براساس نظر پزشك معالج تعيين مي شود و درمان ها بسته به شدت و فركانس و علت سر درد متفاوت است.

وي اعلام مي كند: در سر دردهاي ثانويه، درمان به منظور اصلاح بيماري زمينه اي و درمان علامتي است.

در سر دردهاي اوليه نيز 2 نوع درمان وجود دارد؛ يكي درمان حين حمله كه بيشتر در بيماراني به كار مي رود كه فركانس حملات آن ها كمتر از يك يا 2 بار در ماه است و ديگري درمان پيش گيرانه است كه در افرادي كه فركانس و شدت حملات سر درد در آن ها زياد است و روزهاي زيادي در ماه دچار از كار افتادگي و درد شديد هستند، درمان پيش گيرانه كاربرد دارد.وي به تأثير عوامل غير دارويي در درمان سر دردهاي مزمن اشاره و عنوان مي كند: ورزش منظم، كم كردن تنش هاي عصبي و ايجاد نشاط به كم كردن فركانس و شدت حملات كمك مي كند. حفظ رژيم غذايي مناسب و متعادل، پرهيز از مصرف خوراكي هاي محرك و تشديد كننده، پرهيز از مصرف مشروبات الكلي و خودداري از حذف وعده هاي غذايي اصلي تا حدي از وقوع برخي حملات پيش گيري مي كند.وي يادآور مي شود: تكنيك هاي آرام سازي، برنامه هاي خواب و بيداري منظم، پرهيز از شب نشيني ها و كم خوابي هاي مزمن، ثبات خانواده و پايبندي به اصول اخلاقي و معنوي همگي با كم كردن تنش هاي عصبي همراه است و به درمان سر درد كمك مي كند.
سه شنبه 5 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 186]