مديريت زمان در دانشگاه مجازي

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: دانشجويان مجازي اغلب نسبت به مدت زمان مورد نياز براي به پايان رسانيدن آموزش درون شبكه.اي (Online) آگاهي ندارند. در حقيقت بر خلاف دسترسي آسان به اين نوع آموزش،. تحقيقات نشان مي.دهند كه طول مدت تحصيل آن دو برابر آموزش به شيوه سنتي است (پالوف و پرات، 1999؛ گيلبرت، 2001). در نتيجه مشاركت در فرايند ياددهي- يادگيري درون شبكه.اي مستلزم تعهدي عملي نسبت به آن از طرف دانشجويان و مربيان است. مديريت زمان بايد همسو و سازگار با ماهيت برنامه درسي باشد. بعضاً از مربيان خواسته مي.شود تا به دانشجويان در مديريت زمان طي فرايند يادگيري كمك كنند. از اين رو وظيفه آنها اين است كه اهميت هر يك از سرفصلهاي مطالب درسي را در جريان آموزش براي دانشجويان بيان كنند . مقاله حاضر به بررسي شيوه هاي بهبود مديريت زمان در دانشگاه مجازي مي.پردازد .

مباني مديريت زمان
براساس مديريت زمان، توصيه در هر زمينه.اي مبتني بر اهداف صورت مي.پذيرد. به.محض اينكه اهداف و اولويتها مشخص شدند، زمان مورد نياز براي آنها تخصيص مي.يابد. به اين روش مي.توان براي شركت دانشجويان مجازي در آموزش درون شبكه.اي برنامه.ريزي كرده و از ايجاد اضطراب در آنها ممانعت به.عمل .آورد. در اين قسمت چند توصيه كلي براي دانشجويان مجازي ارائه مي.شود:
_ اهداف بايد كاملاً مشخص باشند: آموزش درون شبكه.اي شيوه.اي ساده و آسان براي گذراندن واحدهاي درسي نيست. برآورد مي.شود كه دانشجوي درون شبكه.اي 12 تا 15 ساعت در هفته درگير تحصيل خواهد بود (گيلبرت، 2001). در نتيجه لازم است برنامه.ريزي بر اساس آن صورت گيرد.
_ مشخص نماييد، چه مقدار وقت براي مطالعه درون شبكه.اي در اختيار است: ارزيابي واقع.بينانه از وقت مورد نياز براي انجام وظايف روزانه همچون انجام تكاليف درسي، رفت و آمد و رسيدگي به امور خانواده حائز اهميت است. اين ارزيابي به دانشجويان كمك مي.كند تا از گرفتن واحدهاي درسي زياد خودداري كنند. معمولاً دانشجويان اظهار مي.كنند كه تكاليف آنها در واحدهاي درسي ثبت نام شده، به حدي زياد است كه بسا ادامه. تحصيل را با مشكل روبرو مي.سازد.

تعيين اهداف
هنگامي دانشجوي مجازي در آموزش درون شبكه.اي به موفقيت دست مي.يابد كه اهداف مشخصي داشته باشد. ثبت نام در آموزش با هدف روشن، موجب جذابيت محيط يادگيري و ادامه تحصيل مي.شود.
بيشتر دانشجويان مسن صرفاً به منظور اخذ گواهي يا مدركي براي حرفه. خود در آموزش درون شبكه.اي شركت مي.كنند. اگر چه ممكن است كه دانشجويان جوان.تر در راستاي رسيدن به اهداف شغلي در اين نوع آموزش شركت نكنند، اما به.پايان رسانيدن دوره جهت دريافت مدرك تحصيلي به خودي خود براي ايجاد انگيزه. در آنها كفايت مي.كند. در نتيجه، دانشجويان مجازي بايد تشويق شوند كه براي شركت در آموزش و نيز ارزيابي نتيجه برنامه.ها، اهداف روشني را دنبال كنند. حتي اگر دانشجويان در پي تحصيل به منظور كسب مدرك باشند، داشتن اهداف واقع.بينانه همراه با تعيين اولويتها مي.تواند به آنها در استفاده بهينه از وقت كمك كند.
براي مثال اگر هدف كلي در درس آمار كه به.صورت درون شبكه.اي برگزار مي.شود، دستيابي به نمره. قبولي و هدف واقعي دستيابي به فهم بيشتر از موضوعات گوناگون درس باشد، دانشجو مي.تواند به ارزيابي و اولويت.بندي اهداف درسي اقدام نموده و سپس بر اساس يك زمان.بندي منطقي براي آنها برنامه.ريزي نمايد. اغلب به مربيان توصيه مي.شود كه دانشجويان خود را تشويق كنند تا در ابتداي دوره به منظور كمك به تشكيل گروه در جهت اهداف يادگيري تشريك مساعي كنند. اين فعاليتها مبناي مديريت زمان را تشكيل مي.دهد.
لازم به ذكر است كه دانشجويان در برخورد با محيط بايد انعطاف.پذير باشند: آموزش درون شبكه.اي در جهان واقعي صورت مي.گيرد، يعني دانشجويان در محيط خود به خلق فضايي مي.پردازند كه امكان يادگيري را فراهم مي.آورد. مسائل زندگي مي.تواند مانع از اجراي بهترين طرحها و تحقق اهداف و مقاصد شود. دانشجوي مجازي هنگامي كه با مشكلي مواجه مي.شود، براي آنكه از درس عقب نيفتد، بايد با مربي تماس گرفته و او را مطلع سازد. مربي نيز لازم است انعطاف.پذير بوده و براي فائق آمدن بر موانع و مشكلاتي كه ممكن است مانع اتمام دوره تحصيلي شود، با دانشجويان همكاري نمايد. البته اين در صورتي است كه مربي نسبت به وجود مشكل مطمئن شود. بهانه.هاي دانشجويان براي عدم انجام تكاليف در جهان درون شبكه.اي تغيير كرده است. دانشجو ديگر نمي.گويد كه «تكاليف را در خانه.ام جا گذاشتم»، بلكه مي.گويد: ”رايانه.ي من خراب شد“ يا ”من بر حسب اتفاق تكاليف خود را حذف كردم“ يا «تكنسيني به اشتباه هارد درايو مرا را دوباره فرمت.بندي كرده است». چشم پوشي انحرافات جزيي دانشجوي مجازي در جريان كار از طرف مربي لازم است، اما در صورت تكرار بهانه.ها، بايد نسبت به آنها شك نمود و از دانشجويان ديگر درباره آنها سؤال كرد.

تعيين اولويتها
به محض مشخص شدن اهداف مي.توان به اولويت.بندي آنها پرداخت. دانشجويان بايد بر حسب اهميت و ضرورت اهداف، در صدد تحقق آنها برآيند. جدول مديريت زمان وآموزش درون شبكه اي ، به دانشجويان كمك مي.كند تا بر حسب اهميت كارها، به تقسيم بندي زمان بپردازند. در اين قسمت به توضيح ابعاد نمودار يادشده پرداخته مي.شود.

الف - فاقد اهميت و فوريت
بسياري از دانشجويان عنوان مي.كنند كه براي انجام كارهايي همچون تماس تلفني، تماشاي تلويزيون و يا بازي رايانه.اي نياز به زمان.بندي ندارند. اين در حالي است كه براي انجام هر كاري بر حسب اهميتي كه دارد، بايد زماني اختصاص داد.
اگرچه به.نظر مي.رسد كه انجام كارهاي ياد شده، .وقت افراد را به هدر مي.دهند،. اما براي رفع خستگي پس از يك كار روزانه، مورد نياز است. بنابراين بايد دانشجويان نسبت به اين نوع كارها توجه داشته و زماني را به آن تخصيص دهند. زيرا حتي با انگيزه.ترين دانشجويان نيز نمي.توانند به طور دائم به كار مشغول باشند. كارهايي از قبيل تماس تلفني، تماشاي تلويزيون و ... به ما كمك مي.كند كه تجديد نيرو كرده و دوباره كارهاي روزانه را ادامه دهيم. البته پرداختن به چنين كارهايي نبايد به گونه.اي باشد كه مانع پيشرفت شود.

ب - فاقد اهميت اما فوري
فشار رواني كه بسياري از دانشجويان در طي روز تحمل مي.كنند، بعضاً موجب حواس پرتي آنها مي.شود. به.گونه.اي كه نمي.دانند دقيقاً چه كارهايي را انجام داده.اند. درگيرشدن (مشغول شدن) در فعاليتهايي كه داراي اهميت نيستند، اما فوري به نظر مي.رسند، باعث مي.شوند كه دانشجوي مجازي احساس كند، صرفاً در حال انجام كار كم اهميتي بوده و كار زيادي به انجام نرسانيده است.

ح - مهم اما غير فوري
كار با اين طبقه مشكل است، زيرا اغلب كارها تا زماني كه فوريت پيدا نكنند، به تعويق مي.افتند. مثلاً شروع انجام تكليف يا نوشتن مقاله مهم است، اما اگر در انجام آنها عجله.اي نباشد، فوري محسوب نمي.شود. واداشتن دانشجويان به انجام همه تكاليف درسي در مدت زماني كوتاه ممكن نيست، اما اين امر در درازمدت امكان.پذير است. مثلاً انجام هر يك از تكاليف درسي به نوبت تا پايان ترم، روشي سودمند است. بدين ترتيب فعاليتهاي مهم در ميان موضوعات مختلف گم نمي.شوند.

مهم و فوري
تعيين ضرب.الاجل براي انجام كار موجب ايجاد انگيزه در بسياري از دانشجويان مي.شود. مهلت زماني مشخص شده براي ارسال تكاليف، نوشتن مقاله يا پاسخ.گوئي به بحثهاي درون شبكه.اي، اهميت و فوريت كار را افزايش مي.دهد. با اين حال براي عده.اي از دانشجويان تعيين ضرب الاجل خوشايند نبوده و به تشكيل گروه صدمه مي.زند. مثلاً اگر مهلت ارسال تكاليف را تا يك هفته تمديد كنند، در صورتي كه مطابق با مهلت زماني تعيين شده قبلي، بيشتر دانشجويان اقدام به ارسال آنها كرده باشند، ممكن است از اينكه نمي.توانند از مهلت زماني تمديد شده در جهت ارائه. هر چه بهتر تكاليف درسي استفاده نمايند، ناراحت شوند.
بسياري از دانشجويان مجازي همانند دانشجويان كلاسهاي حضوري، ترجيح مي.دهند، انجام تكاليف درسي خود را تا آخرين فرصت به تعويق اندازند كه اين امر مشكلاتي را در خصوص تشكيل گروه به وجود مي.آورد.
مديريت مناسب زمان و تعيين اولويتها در برخورد با نيازها و تقاضاهاي آموزش درون شبكه.اي براي شكل.گيري گروه يادگيري بسيار حياتي است. اگر دانشجويان متعهد نباشند كه به مطالعات خود بيش از ديگر فعاليتهاي غيرمهم و غيرفوري اولويت دهند، ديگر اعضاي گروه به.واسطه عدم حضور آنها دچار مشكل خواهند شد.

تخصيص وقت براي مطالعه و تعامل درون شبكه.اي
گيلبرت (2001) متذكر مي.شود كه ابزارهاي مؤثري براي مطالعه وجود دارد، خواه آموزش به.صورت درون شبكه.اي باشد و خواه به شكل حضوري و رو در رو. او رويكرد پيش نگري، بررسي و بازنگري را پيشنهاد مي.كند. پيش.نگري به.معناي توجه و نگريستن به كل دوره آموزش قبل از شروع آن است و شامل خواندن و مروري بر رئوس مطالب، برنامه.ريزي پيش از انجام تكاليف، نوشتن مقالات، شركت در امتحانات و هر جلسه. گفتگوي برنامه.ريزي شده است. بررسي به معناي نحوه انجام تكاليف درسي و به روزبودن آن است. بازنگري، كل فرايند ياددهي –يادگيري را در بر مي.گيرد و شامل مرور مقالات مورد بحث و ديگر موارد به.منظور آمادگي براي امتحانات و آزمونهاي كوتاه جواب، نوشتن مقالات، درگيري در فعاليتهاي گروهي كوچك و تمركز بر دانش كسب شده و آموزه.هاي پيشين مي.شود. براي بازنگري، دانشجويان بايد به همه. مواد درسي و جزوات دسترسي پيدا كنند. انجام اين كار به.صورت درون شبكه.اي ساده.تر است، زيرا عمده مواد آموزشي كه در سرتاسر ترم تدريس مي.شود، در وب سايت برنامه. درسي قابل حصول است.
در هر كلاس ممكن است روش آسان براي دانشجويان حذف نكات كم اهميت و صرفاً انجام تكاليف درسي مهم براي گذرانيدن واحد درسي باشد. اما گيلبرت بر اين عقيده است كه به.منظور يادگيري اصولي مطالبي كه تدريس مي.شود، دانشجويان بايد به مفهوم آنچه مربي ارائه مي.كند، توجه كرده، اطلاعات جديد را با اطلاعات قبلي پيوند دهند و حقايق و اطلاعات كلاسي را به تجارب كسب شده در زندگي واقعي مرتبط كنند. به اين ترتيب زمينه.اي براي آنها فراهم مي.شود كه به تفكر انتقادي و يادگيري عملي دست يابند.
به.منظور رسيدن به تفكر انتقادي در فرايند آموزش درون شبكه.اي، دانشجوي مجازي بايد اوقاتي را در طي هفته براي يادگيري مطالب اختصاص دهد. صرف تنها يك روز در هفته براي خواندن و انجام تكاليف درسي كافي نخواهد بود و به.طور متوسط 2 تا 3 بار در هفته نياز است كه درخصوص ارسال مطالب مورد يادگيري و مراوده با گروه اقداماتي صورت گيرد. دانشجويان در زمان كوتاه قادر به پاسخگويي به همه همكلاسي.هاي خود براي كمك به يادگيري نيستند. بنابراين دانشجوي مجازي بايد براي رسيدن به يادگيري درون شبكه.اي اثر بخش و كارآمد تلاش نمايد. دو بعد اثربخشي و كارآمدي در خصوص انجام كارها ، را مي.توان در شكل يك مورد مطالعه قرار داد..

انجام كارهاي كم اهميت به شكل ضعيف
اگر دانشجويي كارهاي كم اهميت را درست انجام ندهد، اثر بخشي كمي داشته و زياد كار آمد نخواهد بود. به.جاي انجام كارهاي كم اهميت دانشجو بايد تلاش كند كه به وظايف مهم بپردازد.

انجام كارهاي مهم به شكل ضعيف
اگر كارهاي مهم به شكل ضعيف انجام شوند، نشانگر اثربخشي بالا اما كارآمدي كم خواهد بود. انجام كارهاي مهم به شكل ضعيف،. نتيجه.اي ندارد. مثلاً وقتي دانشجويي تكاليف درسي خود را با تأخير انجام مي.دهد، به نتيجه سودمندي نمي.رسد. براي افزايش سطح كارآمدي نياز است كه در روند انجام تكاليف،. بازنگري شود. بايد دانست كه در اين مورد نمي.توان بر اساس قاعده خاصي عمل كرد و شيوه.هاي مختلفي جهت افزايش كار آمدي وجود دارند. اما بعضاً دانشجويان اظهار داشته.اند كه چنين چيزي به ما گفته نشده است. انجام تكاليف زير حد استاندارد صرفاً موجب مي.شود كه دانشجو به ادامه فعاليتهايي بپردازد كه به يادگيري اثر بخش كمك نخواهد كرد. دقيقاً همانند كلاس حضوري، ايجاد ارتباط در كلاس درون شبكه.اي حائز اهميت است و انجام تكاليف دليل بر گرفتن نمره. خوب در درس نيست.

انجام درست كارهاي كم اهميت
اگر «دانشجويي كارهاي كم اهميت را درست انجام دهد»، نشانگر اثربخشي كم و كارآمدي بالا خواهد بود. همانند انجام كارهاي مهم به شكل ضعيف، انجام درست كارهاي كم اهميت، نتيجه.اي در بر ندارد.
بعضاً دانشجويان وقت زيادي را صرف ارائه. كاري مي.كنند كه كاملاً بي ارتباط با برنامه درسي است، و وقتي آن را به عنوان كاري غير قابل قبول باز مي.گردانيم، دچار شوك مي.شوند. بنابراين منطقي آن است كه آنها وقت خود را صرف انجام كارهايي كنند كه با ارزش است.

انجام كارهاي مهم به شكل درست
وقتي دانشجويان از وقت به نحوي بهينه استفاده كرده و به انجام كارهاي درست بپردازند به احتمال زياد موفق مي.شوند كه اهداف يادگيري را تحقق بخشيده و واحد درسي خود را بگذرانند. بنابراين وقتي كه آنها ياد بگيرند از وقت خود درست استفاده كنند، به همه اهداف يادگيري دست خواهند يافت. بعضي از دانشجويان در يافته.اند كه اگر از برنامه.ريزي درستي در جهت انجام تكاليف درسي برخوردار باشند، .مي.توانند به سطح بالاي از كارآمدي و اثربخشي دست پيدا كنند. بعضي. ديگر پي برده.اند كه براي رسيدن به حد بالايي از كارآمدي و اثر بخشي مي.توانند تكاليف درسي را بر حسب اولويت در طي هفته انجام دهند. وظيفه دانشجويان اين است كه فعاليتهاي كم اهميت را از فعاليتهاي با اهميت تشخيص داده و فقط وقت خود را براي انجام كارهاي مهم صرف كنند.
انجام كارها در طول هفته از متراكم شدن آنها جلوگيري كرده و دانشجويان تحت فشار رواني قرار نمي.گيرند. از اين رو با خونسردي بيشتري به فرايند يادگيري پرداخته و موفق مي.شوند.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 183]