پورمحمدي:اقتصاد متكي به نفت توليد رانت مي‌كند مقررات و قوانين چقدر مورد احترام قرار مي‌گيرد؟

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: /«قانونگريزي در ايران» در دانشگاه شهيد بهشتي/ پورمحمدي:اقتصاد متكي به نفت توليد رانت مي‌كند مقررات و قوانين چقدر مورد احترام قرار مي‌گيرد؟

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: سياسي

رييس سازمان بازرسي كل كشور در نخستين روز همايش دو روزه «قانون‌گريزي در ايران» كه از سوي بسيج دانشجويي دانشگاه شهيد بهشتي و در تالار بين‌المللي ابوريحان اين دانشگاه برگزار شد، گفت: اين يك دغدغه‌ جدي است كه چقدر موضوع قانون‌گريزي ذهن ما را به خود مشغول كرده است؛ چراكه موضوع قانون و انضباط، مساله‌ِ جدي به حساب مي‌آيد و اين بحث مباني دارد كه از جهت مفهوم‌شناسي حقوقي ،‌قانوني و ارتباط مباحث قانوني و حكومتي به زيرساخت‌هاي آن كه از اخلاق شروع مي‌شود تا ديدگاه‌هاي فلسفي و نظريات وجودي ادامه مي‌يابد.

به گزارش خبرنگار سياسي ايسنا، حجت‌الاسلام و المسلمين مصطفي پورمحمدي افزود: مساله‌ي اساسي در اين رابطه مساله‌ي هنجار است؛ چراكه هر جامعه‌اي حتي كاملا دموكراتيك و آزاد كه ساختار نداشته باشد و شاكله‌هاي سياسي به نحوي شناور و تابع افكار عمومي و ذهن شهروندان جامعه باشد به هر حال يك مدل و ساز و كار و مقررات پايه‌اي دارد؛ چراكه حتي در دموكراتيك‌ترين جوامع بدون مقررات مورد قبول زندگي نمي‌كنند.

وي افزود: موضوع دراين جا است كه جامعه‌اي كه معتقد است قانون مخل رشد آن است و حيات آزاد انساني را تحت تاثير و محدوديت قرار مي‌دهد، همان مقدار قوانيني را كه ايجاد كرده تا اندازه‌ي فوق‌العاده‌اي رعايت كرده و به آن پايبند است.

پورمحمدي تصريح كرد: بحث اين است كه در جامعه‌ي قانون‌گرا يا غيرقانون‌گرا، ‌حقوق گرا يا غيرحقوق گرا،‌اجتماع‌گرا يا غير اجتماع‌گرا و اصول ومبنا گرا يا غير اصول و مبناگرا آيا حداقل‌هاي اصول موضوعه با هر نوع مباني فكري و فلسفي تا چه اندازه مورد اتكاء است و به آن اجرا و عمل مي‌شود يا خير؟

وي افزود: ‌اينكه در مباحث نظري بحث كنيم و وقت خود را در اين رابطه مورد استفاده قرار دهيم البته در بررسي‌هاي تئوريك مفيد است، اما الان مشكل ضروري جامعه ما اين است كه مقررات و قوانين چقدر مورد احترام قرار مي‌گيرد؟.

رييس سازمان بازرسي كل كشور اضافه كرد: با اشاره به مقررات ترافيكي در ايران و اينكه اين مقررات از قوانين متداول جهاني و كشورهاي پيشرفته گرفته شده و در اين زمينه از آنها تبعيت مي‌كنيم سوال اين است كه آيا فرهنگ ترافيكي ما خوب است. در جواب مي‌دانيم كه پذيرش عمومي اين است كه وضع خوب نيست و امروز مساله جدي اين است كه اين موضوع را به عنوان نان شب و آب زندگي كالبدشكافي كنيم كه چرا اين اتفاق در جامعه مي‌افتد.

وي افزود: ‌در جهت هنجارشكني‌ها مسائل زيادي قابل فهم است كه دانشگاهيان و دانشجويان مي‌توانند با كارهاي پژوهشي و علمي به آن بپردازند و ما مجريان و كارگزاران يافته‌هاي پژوهشي و علمي آنها را عمل كنيم. البته شايد گفته شود كه كارگزاران زياد اهل رسيدگي به پژوهش‌ها نيستند اما فرض را بر اين بگذاريد كه ما به اين يافته‌ها انتظام خواهيم داشت.

وي ادامه داد: در رابطه با مشكل فرهنگي واعتقادي و باورها انضباط و التزام به قانون در فرهنگ سنتي و تمدن ايراني فوق‌العاده مورد توجه بوده و در فرهنگ ديني و به خصوص بعد از اسلام در ايران بسيار مطرح بوده است و حتي در اين زمينه مي‌توانيم به قرآن اشاره كنيم و با برداشت‌هاي ظاهري از قرآن شاهديم كه مقولات وفاي به عهد، تعهد، پيمان‌داري، پيمان‌شكني، ‌انضباط و اجراي مقررات و دستورات بسيار مورد توجه قرار گرفته و خداوند انسانهاي پيمان‌شكن را با تعبير كافران‌، ظالمان و فاسقان ياد مي‌كند.

وي با اشاره به آياتي از قرآن در ارتباط با پيامبر اكرم كه آن را سخت‌ترين آيه بر خود دانسته‌اند و همچنين آياتي در رابطه با عبور كردن از حدود و مرزها و ضوابط و كم و زياد كردن قانون اشاره كرد و گفت: در مجازات بيش از آنچه كه نظم موضوع و اشتباه مورد خطاب خداوند باشد نظم‌شكني و قانون‌شكني مورد توجه است و كسي حق ندارد فردي را به علت انجام اقدامي در خانه‌ي خود بازخواست كند، اما اگر در جامعه برخلاف قانون عمل شود به سخت‌ترين شكل مجازات و بازخواست خواهيم شد، بنابراين مجازات براي هنجارشكني و ساختارشكني است.

پورمحمدي گفت: با توجه به اينكه در ايران هميشه براي شخصيت انسان ارزش قائل بوده‌اند و براي اعتقادات او احترام زيادي قائل مي‌شدند، استبداد نظام ديكتاتوري در ايران در مقايسه با نقاط ديگر كمتر بوده و خصلت احترام به انسان كه بايد در برابر اعمال خود پاسخگو و مسوول باشد باعث شده كه نسبت به باورهاي خود حساسيت زيادي داشته باشند كه در بستر متعالي البته به زوايه‌ي مشكل و نابهنجاري سوق داده شديم .

وي افزود: نكته ي بعد در تاريخ گذشته‌ما بوده است؛ ملت ايران در برابر دولت‌هاي نيمه استبدادي كه وجود داشته‌اند از خود مقاومت نشان داده و بخشي از مقررات‌زدايي در ايران به خاطر جنگ با حاكميت استبدادي و گروه حاكم مسلط بوده است .

رييس سازمان بازرسي كل كشور ادامه داد: متاسفانه در دوران جديد ديوان سالاري جديد و سازوكارهاي اداري، به علت اينكه رهاوردي غربي وارداتي و ترجمه‌يي بوده است در نتيجه التزام نسبت به اين قوانين عميق نبوده است و قانون‌گريزي و نظم گريزي به وجود آمده و تقويت شده است.

وي افزود: نظام اقتصادي ما در دوران معاصر و صد سال اخير از زمان كشف اولين چاه نفت باعث شد تا اقتصادي متكي به نفت و رانت داشته باشيم و دولتي كه وابسته به منابع زير زميني است با مردم ارتباط نداشته باشد.

وي ادامه داد: البته بايد بگويم اين تعبير خوبي نيست، اما ما دركل جامعه از رانت استفاده مي‌كنيم و همه ما به نوعي رانت خوار هستيم و دعوا بر سر ميزان رانت خواري است، به طور مثال اگر ما به عنوان يك كارمند دولتي بخواهيم پول آب و برق و گاز و بنزين‌مان را بدهيم البته به صورت واقعي چيزي برايمان نخواهد ماند، بنابراين همه رانت خواريم و دعوا بر سر ميزان رانت‌خواري است؛ چراكه اقتصاد متكي به نفته توليد رانت مي‌كند و مانند ذخاير و مخازن گوشت لخم است كه هر كس مي‌خواهد بيشتر به سمت خود بكشد. جامعه‌ي رانتي بي‌انضباط است و عوامل محركه‌يي دارد كه پيمان شكني و قانون شكني ايجاد مي‌كند.

وي افزود: حتي اگر در كشورهاي پيشرفته كه قوانين سختي براي ماليات و امور مالي دارند، مقداري كوتاه آييم سوء استفاده‌هاي زيادي صورت مي‌گيرد، بنابراين اگر قرار شود كالبد شكافي كنيم كه چرا بي انضباط هستيم بايد از اين مباني شروع كنيم و به بي‌راه نرويم؛ چرا كه كار با خشونت و پليس و غيره درست نمي‌شود.

وي ضمن اينكه خود را نماد اعمال قاطعيت امنيتي و قضايي در كشور و داراي بالاترين جايگاه‌ها دانست گفت: به عنوان كارشناسي كه عمر خود را در طول اين سه دهه در اين حوزه‌ها صرف كرده و با فهم دقيق از موضوعات مي‌گويم اگر بخواهيم در جامعه تحول رخ دهد نيازمند توجه به مبناي ذكر شده هستيم.

وي تصريح كرد: اغلب مشكلات جامعه در حوزه‌ي فرهنگ و اقتصاد ، خدمات اداري، ‌صنعت و واردات وغيره و تمام مشكلات اساسي تحول و رشد و ارتقا وتوسعه‌ي ما مربوط به اين موضوع مي شود كه عنوان اين نشست است و اگر به اين موضوع به طور جدي پرداخته شود آهنگ رشد و توسعه در كشور امكان‌پذير مي شود.

وي افزود: هر مدير، رييس دولت و مسوول اجرايي در كشور اگر با تمام توان و هر ساز و كاري اين مقوله را حل نكند، نافرجام خواهد بود.

پورمحمدي تصريح كرد: تا به حال رييس جمهوري مثل احمدي‌نژاد نداشتيم كه تا اين حد بدود و انگيزه براي كار و تلاش و خدمت داشته باشد، اما آيا تا اندازه‌ي موردنظر محصول مطلوب دريافت كرده است؟ همه مي دانيم كه باور عمومي بر اين است كه اين طور نبوده، اما آيا عيب از اين دولت است؟ بايد بگوييم كه اين طور نيست و مشكل عميق‌تر از اين حرفهاست و اگر كالبدشكافي نكنيم باز به اين وضع دچار مي‌شويم و جابجايي‌ها رفرمي خواهد بود. پس اگر مي‌خواهيم در جامعه تحول ايجاد شود بايد اين موضوع را خوب آسيب ‌شناسي كنيم و راه درمان و برون رفت از آن را بيابيم.

وي تصريح كرد: مي‌گويم كه مي‌توانيم تحول ايجاد كنيم، اما نبايد اشتباه كنيم چرا كه ديگر با روش‌هاي سنتي نمي شود كاري كرد. به طور مثال مي‌توان به مقررات ترافيكي و جاده‌اي كشور اشاره كرد كه حدود 23 هزار كشته ي جاده‌اي و 260 هزار مجروح داشتيم و بالاترين نرخ تصادفات جهاني متعلق به ايران بود . اما در طول دو سه سال اخير با انجام اقداماتي از قبيل شبكه‌ي رايانه ،‌كنترل خطوط و معابر و ترددها و... توانستيم تا حدودي كنترل داشته باشيم كه البته كفايت نمي‌كند و بايد فرهنگ سازي هم شود.

وي افزود: به طور مثال اگر فردي در ايام خلوت از چراغ قرمز عبور كند در زماني كه دور از دسترس مردم است از قوانين تخلف خواهد كرد، پس بايد فرهنگ درست شود و در اين زمينه تعاليمي از دوران پيش از دبستان انجام داده‌ايم و توسط شهرداري پارك‌هايي در اين زمينه احداث شده و تيزرهاي تبليلغاتي و هميار پليس و غيره را طراحي كرديم و اميدواريم امسال كشته‌ها به 22 تا 23 هزار نفر برسد و دعا مي‌كنيم كه اين مقدار كشته به 22 هزار نفر برسد. كه بايد بگويم تمام اين اقدامات نيازمند زيرساخت و تكنولوژي است.

وي همچنين به برگزاري انتخابات در كشور اشاره كرد كه به روش سنتي برگزار مي‌شود و گفت: سالها است در كشور با كارتن‌هاي مقوايي راي‌گيري انجام مي‌شود و چند سال است كه جعبه‌هايي براي اين كار تعبيه شده اما اين سوال پيش مي‌آيد چرا وقتي سوار هواپيما مي شويم و جانمان را به رايانه مي سپاريم حاضر نيستيم در انتخابات از رايانه استفاده كنيم؟ پس چطور است كه مي‌خواهيم تحول و توسعه داشته باشيم. ظاهرا با خود شوخي داريم .

وي افزود: اگر مباني را بپذيريم آهنگ توسعه مي تواند آينده‌ي روشني داشته باشد .

پورمحمدي در پايان سخنراني خود به بحث بهره‌وري اشاره كرد و گفت: بهره‌وري كه نام معقول آن بايد از هر ده ريال 16 ريال باشد و در كشورهاي پيشرفته از هر ده ريال 23 تا 25 ريال است در كشور ما از هر 10 ريال زير 10 ريال برداشت است كه اين فاجعه است؛ چرا كه ما انضباط نداريم و فرهنگ قانون و انضباط در جامعه‌ي ما به عنوان هنجار و عرف پذيرفته نشده است.

انتهاي پيام
دوشنبه 4 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 133]