؛آتش خشم!

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: ؛آتش خشم!
«ارسطو» مي گويد: عصباني شدن كار آساني است، اما اين كه چه موقع، كجا و با چه شدتي عصباني شويم، كار دشواري است. در بررسي حوادث اين هفته مي خواهيم با مرور چند پرونده، در مورد خشم و كنترل آن صحبت كنيم.

جسدي در خانه
چند سال قبل، برادرم به دليل رفت و آمد با افراد ناباب به دام موادمخدر افتاد. «رضا» اين اواخر به كريستال آلوده شده بود و با اين گرفتاري، خود و زن و بچه اش را عذاب مي داد.

او روز به روز ضعيف تر مي شد و هزينه تأمين موادمخدرش كمر ما را شكسته بود! ديگر از آزار و اذيت هايش آرام و قرار نداشتيم تا اين كه حدود يك ماه قبل به ديدن رضا رفتم. او در خانه تنها بود و ما حرف هاي هميشگي مان شروع شد. چون رضا در برابر نصيحت هاي من مقاومت مي كرد، با هم درگير شديم. در آن لحظه از شدت ناراحتي و عصبانيت، كنترلم را از دست دادم و ناگهان تكه سنگي را كه در گوشه حياط افتاده بود، برداشتم و با آن ضربه محكمي به سرش زدم. همه چيز در يك چشم به هم زدن اتفاق افتاد و «رضا» نقش زمين شد و ديگر نفس نمي كشيد.

از ديدن اين صحنه خيلي ترسيدم. نمي توانستم جسد را از خانه بيرون ببرم. چند دقيقه اي مثل ديوانه ها به اين طرف و آن طرف رفتم كه ناگهان فكري به سرم زد.

جسد را به اتاق پذيرايي بردم و زير ميز ناهارخوري چاله اي كندم و آن را دفن كردم.

سپس با مرتب كردن لوازم و اثاثيه منزل، بيرون آمدم و خانواده ما خيلي زود متوجه غيبت رضا شدند و موضوع را به پليس آگاهي خراسان رضوي گزارش دادند و كارآگاهان مبارزه با جرايم جنايي پليس آگاهي تحقيقات گسترده خود را براي يافتن برادرم آغاز كردند.

چند روز گذشت و من كه از نظر روحي و رواني حسابي آسيب ديده بودم، از ترس كابوس هاي وحشتناك، نمي توانستم بخوابم. باورم نمي شد كه برادر بزرگ ترم را كشته باشم. مدام چهره او جلوي چشمانم بود و از دست عذاب وجدان آرام و قرار نداشتم. با اين حال و روز ديگر نتوانستم طاقت بياورم و خود را به پليس معرفي كردم.

بدين شكل راز ناپديد شدن برادرم فاش شد. كارآگاهان پليس آگاهي با حضور قاضي ويژه قتل و مأموران آتش نشاني در محل حاضر شدند و جسد رضا را از عمق ٤٠ سانتي متري كف اتاق پذيرايي خارج كردند.

كاش خشم خود را كنترل مي كردم تا اين فاجعه رخ نمي داد.

خشم و خون
زن جوان كه تنها سه ماه از زمان عروسي اش مي گذرد، در رابطه با مشكلي كه برايش به وجود آمده است، بيان داشت: با هزار اميد و آرزو پاي سفره عقد نشستم و مثل هر دختر جواني، تور سفيد عروسي را به سرم انداختم تا به قول مادرم سفيد بخت شوم!

مجلس عروسي ما در ميان موج شادي و كف زدن ميهمانان برگزار شد.

در آن لحظه هيچ كس فكر نمي كرد كه اين زندگي در مدت كوتاهي با قتل و خونريزي تمام شود! مشكل من و شوهرم از همان دقايق آغاز زندگي مشتركمان شروع شد. مادر شوهرم چون به پسرش وابستگي زيادي داشت، به من حسادت مي كرد! او با لج بازي هايش روابط بين من و همسرم را شكراب كرد تا جايي كه اختلافات ما خيلي زود ريشه دواند و تار و پود زندگي مان را از هم گسست.

ماجرا از آن جا آغاز شد كه يك روز مادر شوهرم پس از مشاجره لفظي با من، گوشي تلفن را برداشت و به پدر و مادرم زنگ زد و با عصبانيت گفت: بياييد دخترتان را برداريد و ببريد! با اين تماس تلفني، پدرم كه انتظار شنيدن چنين حرف هايي را نداشت و حسابي شاكي شده بود، به همراه مادر و برادرم و همچنين دو تن از دوستان قديمي اش به طرف خانه ما آمدند آن ها در خيابان شوهرم را ديدند و صدايش زدند اما او با بي توجهي به خانواده سوار بر موتور سيكلت از محل دور شد.

خانواده شوهرم كه آماده شده بودند به ميهماني بروند، به محض اين كه در خانه را باز كردند با پدر و مادرم روبه رو شدند. پدرم با عصبانيت پرسيد: دخترم كجاست؟ پدرشوهرم جواب داد: او با شوهرش بيرون رفته است! در اين لحظه مادر و مادرشوهرم با داد و بيداد به جان هم افتادند. پدرشوهرم نيز جلوي در خانه ايستاده بود تا به گمان خودش آن ها را آرام كند و مانع درگيريشان شود.

ضربه چاقو سينه پدرشوهرم را شكافت
سر و صداي دو خانواده همچنان بالا گرفت كه ناگهان پدرم با خشم و عصبانيت چاقويي را از جيبش درآورد و با ضربه اي قفسه سينه پدر شوهرم را شكافت. او در برابر چشمان ما به زمين افتاد و جان باخت. پدرم كه باورش نمي شد چنين اتفاقي افتاده باشد به همراه مادر، برادرم و دو دوستش سوار بر خودرو با سرعت از محل دور شدند.

در اين لحظه زن جوان اشك هايش را پاك كرد و ادامه داد: خيلي سخت و زجرآور است كه اين اختلافات جزئي كه با كمي صبر و تحمل حل شدني بود، رنگ خون به خود بگيرد! اي كاش همه ما كوتاه مي آمديم!

قرباني خشم و خودخواهي
زن و شوهر جوان در دايره ا جتماعي كلانتري ميدان جهاد مشهد روبه روي هم ايستاده بودند و هر يك طرف مقابل را متهم مي كردند.

«افسانه» در حالي كه گريه مي كرد، گفت: من طلاقم را مي خواهم، اين مرد با اذيت و آزارش مرا عصبي كرده است و بچه ام را نيز عذاب مي دهد. در اين لحظه شوهر او حرف همسرش را قطع كرد و اظهار داشت: از شما چه پنهان هميشه شك و ترديد نسبت به همسرم مرا رنج مي دهد و همين موضوع زمينه بروز اختلافات شديد بين ما شده است.

من كه مي دانستم افسانه قبل از ازدواج دوست پسر داشته است، هميشه اشتباهات گذشته اش را بر سرش مي كوبيدم و او هم در برابر تهديدهايم مقاومت مي كرد.

اختلافات ما روز به روز عميق تر شد و ما از هم بيشتر فاصله گرفتيم. برخوردهاي من باعث شد تا همسرم با لج بازي تلافي كند.

دعواهاي ما ديگر عادي و تكراري شده بود تا اين كه هنگام مشاجره با او ناگهان عصبي شدم و با خشمي كه كنترل را از دستم ربوده بود، دختر سه ساله ام را بلند كردم و محكم به زمين كوبيدم كه در نتيجه پاي او شكست.

ما مدتي درگير مداواي فرزندمان بوديم. اين اشتباه من باعث شد تا به طور جدي در مقابل هم بايستيم.

الان هم افسانه به دليل كودك آزاري از من تقاضاي طلاق كرده است! در حالي كه مرد جوان مشغول حرف زدن بود، افسانه جلو آمد و گفت: نمي دانم دختر كوچكم به كدامين گناه بايد اين قدر عذاب بكشد.

او در واقع قرباني اشتباهات ما شده است. هر وقت چهره گريان و تن لرزان دخترم در مقابل آزار و اذيت هاي پدرش را به ياد مي آورم، قلبم درد مي گيرد و سر درد مي شوم. من طلاق مي خواهم.

جسد نوزاد سه ماهه
زن و شوهر جوان كه به تازگي صاحب فرزندي شده بودند، مثل هميشه با هم جنگ و دعوا داشتند. هيچ كدام از آن ها حاضر نبودند لحظه اي آرام بگيرند و بر سر يكديگر داد مي كشيدند. مرد جوان كه دوست نداشت همسايه ها متوجه سر و صداي آن ها بشوند، از همسرش خواست تا آرام گيرد ولي بي فايده بود.

آن ها مشغول مشاجره بودند كه فرزندشان نيز از خواب بيدار شد و شروع به گريه كرد. مرد جوان نوزاد ٣ ماهه را در آغوش گرفت تا او را آرام كند اما در ادامه كنايه هاي همسرش ناگهان كنترل خود را از دست داد و با خشم و عصبانيت نوزاد را محكم به ديوار كوبيد. انگار ثانيه ها به سختي از پله هاي زمان بالا مي رفت.

براي چند ثانيه تنها صداي تيك تاك عقربه هاي ساعت به گوش مي رسيد. زن و شوهر جوان باورشان نمي شد چه اتفاقي افتاده است! آن ها پيكر بي جان فرزندشان را به مراكز درماني انتقال دادند اما نوزاد سه ماهه جان خودش را از دست داده بود. در حادثه اي مشابه، زني كه به اتهام قتل فرزندش دستگير شده است، در اعترافات خود اظهار داشت: داشتم كارهاي خانه را انجام مي دادم كه پسرم از بيرون آمد اما لباس هايش خاكي بود. من كه از اين موضوع ناراحت شده بود پس از پرس و جو فهميدم كه «مجتبي» به مدرسه نرفته و تا ظهر توي كوچه بازي مي كرده است. ناگهان از شدت خشم، كنترلم را از دست دادم و براي اين كه او را بترسانم روسري ام را به دور گردنش پيچاندم و فشار دادم. ولي تا به خود آمدم ديدم نفس نمي كشد و كبود شده است. او ادامه داد: من مجتبي را خيلي دوست داشتم اما نمي دانم چرا اين طور شد.

كاش خشم خود را كنترل مي كردم. در واقع هيچ چيزي بهتر از خونسردي و صبر و تحمل نيست! با اشاره به اين موارد بايد بگوييم دليل وقوع بسياري از حوادث، خشم و عصبانيت و ناتواني فرد در كنترل آن است.

گفت و گو با كارشناس
دكتر حميد نجات معتقد است خشم، يكي از هيجان هاي نيرومند انسان و واكنشي متداول نسبت به ناكامي و بدرفتاري مي باشد.

اين دكتراي روان شناسي عمومي افزود: خشم يك هيجان كاملا طبيعي است و مانند ديگر احساسات، نشانه سلامت و تندرستي و عواطف انساني است، اما هنگامي كه از كنترل خارج شود، مي تواند به يك حس مخرب و ويرانگر تبديل شود و پيامدهاي ناگوار مانند آن چه در اين چند نمونه به آن اشاره شد را در پي داشته باشد. امروزه مبارزه با اشكال مختلف خشم، توسل به زور و آسيب رساني به ديگران از جمله دغدغه هاي اساسي جوامع است.

در واقع بايد بگوييم شناخت و تحليل علمي خشم و كشف راه هاي تخفيف آن شايد در حاكم ساختن فرهنگ آرامش و صلح در آينده مفيد و راهگشا باشد. وي ادامه داد: بعضي از عواملي كه موجب بروز خشم مي شود، عبارت است از: ناكامي در رسيدن به هدف، تحقير شدن يا مورد تبعيض قرار گرفتن، مورد پيش داوري يا بي مهري قرار گرفتن، مورد فريب يا عهدشكني قرار گرفتن، تحقير شدن احساسات، ارزش ها يا اقتدار واقعي فرد از سوي ديگران، مورد تجاوز كلامي قرار گرفتن، احساس قرباني شدن و انتظارات نا به جا داشتن از ديگران.

پيامدهاي خشم
اين استاد دانشگاه ادامه داد: سر دردهاي عصبي مانند ميگرن، بي خوابي، صدمه ديدن بر اثر درگيري يا انجام عملي مانند مشت زدن به ديوار يا پنجره، اختلالات پوستي مانند «كهير»، مشكلات قلبي- عروقي، مشكلات گوارشي مانند زخم معده، اسهال، يبوست، نارسايي سيستم عصبي، آرتروز، سكته قلبي و مغزي، گرفتگي و سفت شدن عضلات، افزايش اضطراب و احساس نگراني، احساس تقصير و گناه، از بين رفتن محبت و علاقه و ابتلا به افسردگي كه ممكن است به خودكشي منجر شود، از جمله پيامدهاي خشم است.

توصيه هايي براي مديريت خشم
دكتر حميد نجات در ادامه افزود: به عنوان توصيه براي مديريت خشم و تثبيت فرهنگ آرامش پيشنهاد مي كنيم كه روش بروز خشم خود را بشناسيد يعني دقت كنيد و ببينيد كه چگونه خشمتان را بروز مي دهيد. همچنين زمان و دليل خشمتان را يادداشت كنيد چون به تدريج و بعد از چند بار يادداشت برداري، به رفتارهايي كه به خشم شما منجر مي شود، پي خواهيد برد.

بياموزيد كه از شدت خشم خود بكاهيد؛ بدين معنا كه وقتي عصباني هستيد به جاي اين كه بلافاصله خشمتان را بروز دهيد، اين كارها را انجام دهيد: تا ده بشماريد، قدم بزنيد، يك ليوان آب بنوشيد، چند نفس عميق بكشيد، با تصوير سازي ذهني در حالت آرامش قرار بگيريد و پس از اين كه آرام گرفتيد ناراحتي خود را ابراز كنيد. وي ادامه داد: توجه داشته باشيد در حالي كه در اوج خشم به سر مي بريد، هيچ گفت و گوي منطقي و عاقلانه اي را درك نخواهيد كرد؛ پس بهتر است محل خشم را ترك كنيد و به خود فرصت استراحت بدهيد تا بتوانيد با آرامش به خشم خود و اين كه چگونه مي توانيد از خشم خود به گونه اي سازنده استفاده كنيد، فكر كنيد.

وي خاطر نشان ساخت: برخي از صحنه ها و موقعيت هاي خشم برانگيز را از قبل مي توان پيش بيني كرد پس بايد اين موقعيت ها را شناسايي كنيد و رفتار مناسب نسبت به آن ها را بياموزيد. دكتر نجات بيان داشت: براي كنترل و مديريت خشم، همچنين بايد از خود و ديگران انتظارات واقع بينانه اي داشته باشيد، بيشتر بخنديد چون خنده استرس را به شدت كاهش مي دهد، شكايات خودتان را به درخواست تبديل كنيد و هرگاه بسيار خشمگين شديد، پيش از هر عملي ده نفس عميق بكشيد.

تنفس عميق، بخش حياتي كنترل خشم است چرا كه در زمان عصبانيت به علت آزاد شدن آدرنالين در بدن، تنفس سريع و سطحي مي شود و نفس عميق كشيدن مي تواند تأثيرات افزايش آدرنالين را اصلاح كند. وي در پايان تأكيد كرد: براي جلوگيري از خشم، اساس روابط بين فردي خود را بر مذاكره و گفت و گو بنا كنيد تا در آرامش باشيد.
دوشنبه 4 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 334]