آتش بر پرده نقره اي

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: آتش بر پرده نقره اي
سينماي‌ايران- الهام اناري:
آتش گرفتن سينما جمهوري بار ديگر بحث ايمني سالن‌هاي سينما را پيش كشيد.

سينما جمهوري يكي از قديمي‌ترين سالن‌هاي پايتخت بود كه به تازگي بازسازي و تجهيز شده بود. اگر در زمان آتش‌سوزي سينما آزادي، آتش‌نشاني دير به محل حادثه رسيد، اين بار گويا دقايقي كوتاه پس از آتش‌سوزي ماموران خود را به سينما رساندند ولي شعله‌ها چنان گسترده و مهيب بودند كه تقريبا چيزي از سينما باقي نماند.

سينما جمهوري مثل بيشتر سينماهاي واقع در اين منطقه، سال‌ها بود كه در جذب مخاطب، چندان موفق عمل نمي‌كرد ولي در سال‌هاي اخير با بازسازي صورت گرفته، به سينمايي استاندارد تبديل شده بود و گرايش به نمايش فيلم‌هاي هنري هم، مخاطباني خاص را برايش به همراه آورده بود. هنوز دليل آتش‌سوزي مشخص نشده ولي مدير مؤسسه سينما شهر كه متولي بازسازي و تجهيز سالن‌هاي سينماست، در جايي به اين نكته اشاره كرد كه قديمي‌بودن سازه برخي از سالن‌هاي قديمي، يكي از مشكلات تجهيز اين سينماهاست.

اين روزها همه همراه با حسرت و اندوه ناشي از سوختن يكي از سينماهاي قديمي پايتخت، چشم به بازسازي سريع آن دارند. شهرداري تهران نيز از آمادگي خود براي بازسازي سينما جمهوري خبر داده است. همشهري در گفت‌وگو با تعدادي از سينماگران و سينماداران به بررسي راهكارهاي پيش‌گيري از چنين حوادثي و همچنين ايمن‌سازي سالن‌هاي سينما پرداخته است.

چرا سينمايي كه بازسازي شده طعمه حريق مي‌شود و چه راهكارهايي بايد اتخاذ شود تا اتفاقاتي از اين دست تكرار نشود؟محمد قاضي اشرفي، رئيس هيأت‌مديره انجمن سينماداران، ايمني را يكي از موارد مهم در ساخت و بازسازي سينما دانسته و مي‌گويد: وقتي سينمادار تصميم به بازسازي و تاسيس سينما مي‌گيرد نقشه‌اي تهيه مي‌شود كه راهكارهاي ايمني و اصول فني در آن كاملا رعايت شده است. نقشه اجرا مي‌شود و كميسيون بند 5 از نظر ايمني آن را بررسي مي‌كند. اگر خطايي بود كميسيون دوباره صورتجلسه را تعيين درجه و در غيراين صورت آن را تاييد مي‌كند.

استقرار سيستم ايمني در سينما هزينه زيادي دارد كه البته براي سينماهاي قديمي بيشتر است اما اگر از نظر فني به اين سينماها نگاه كنيم مشخص مي‌شود كه تمام مسائل ايمني و رفاهي در آنها رعايت شده است، حتي سينماهايي كه 50 سال از عمرشان مي‌گذرد نيز سينماهاي محكمي هستند، اما حادثه قابل پيش‌بيني نيست. سينماهاي فعلي از نظر ايمني، مطابق با استانداردها ساخته مي‌شوند و حتي در اين مورد آتش‌نشاني هم نظارت دارد. ما تفاهمنامه‌اي با سازمان آتش‌نشاني امضا كرده‌ايم كه طي آن مقرر‌شده با بودجه‌اي كه از معاونت سينمايي مي‌گيريم، سينماها را از نظر ايمني تجهيز كنيم. در مورد سينما جمهوري، اين سينما تازه بازسازي شده و قطعا موارد ايمني در آن رعايت شده بود.

ما منتظر بودجه‌اي هستيم كه معاونت سينمايي بايد به اين امر اختصاص دهد. غلامرضا فرجي، نايب رئيس انجمن سينما‌داران نيز با اشاره به كميسيون بند 5 مي‌گويد: در اين كميسيون همه موارد از جمله تعطيلي، بازسازي، نوسازي و احداث سينماها مورد بررسي قرار مي‌گيرد. ايمني سينماها نيز در همين مرحله مورد توجه قرار مي‌گيرد پس هيچ سينمايي نمي‌تواند بدون تامين ايمني فعاليت كند. سينما‌‌داران در يكي از جلسات اين كميسيون تصميم به بيمه كردن تماشاگر گرفتند. به هر حال سينماداران ميزبان مردم هستند و شرايط را براي پذيرايي هر چه بهتر از ميهمانانشان فراهم مي‌كنند. آنها مي‌خواهند در شرايط هر چه بهتر و در خور شأن مردم پذيراي آنها باشند.

داريوش بابائيان، تهيه‌كننده و سينمادار، اين مشكل را وابسته به موقعيت مكاني سينماها دانسته و مي‌گويد: پيشنهاد من اين است كه از محدوده جمهوري، انقلاب، لاله‌زار و ديگر مكان‌هايي كه شلوغ هستند، ترافيك بالايي دارند و رعايت موارد ايمني در آنها كار سختي است، سينماها را به مكان‌هاي جديد و مناسب منتقل كنيم. در حال حاضر اين امكان توسط مؤسسه سينما شهر فراهم شده است. اين مؤسسه تمايل زيادي به بازسازي سالن‌هاي سينما در سراسر كشور دارد و بهتر است سينماها از مناطق مسكوني و تجاري به مناطق فرهنگي كوچ كنند. سينماهاي بازسازي شده، در بافت تجاري و مركزي شهر ما واقع شده‌اند و با توجه به اينكه اين مناطق به‌صورت بالقوه‌ حادثه خيز هستند بهتر است راهكار تازه‌اي ارائه كنيم.

اين سينما‌دار با اشاره به سينما جمهوري كه اخيرا طعمه حريق شده مي‌گويد: در محدوده زمين اين سينما نزديك به 50 مركز توليدي و... است. اين مسئله هميشه خطري را متوجه سينما مي‌كرد كه در نهايت هم اين اتفاق رخ داد. بايد خدا را شكر كرد كه اين اتفاق در نيمه شب و زمان تعطيلي سينما رخ داده است چون در غيراين صورت، خسارات غيرقابل جبراني به بار مي‌آمد، اما احتمال تكرار اين مسئله هم وجود دارد و بايد به فكر راه چاره‌اي بود.
مصطفي شايسته، سينمادار و تهيه‌كننده، نيز مي‌گويد: در جايگاه يك تهيه‌كننده سينما معتقدم سينما‌داران ملزم به رعايت همه جانبه موارد ايمني در سينماها هستند. قطعا در اين ميان حلقه مفقوده‌اي وجود دارد كه احتمالا فرسوده بودن سينماها يكي از دلايل اين امر است.

فرشيد موتمني آذر، مدير سينما حافظ، رخ دادن حادثه در سينما را طبيعي دانسته و آتش گرفتن يك سينما را مثل آتش گرفتن يك واحد تجاري و يا يك مجتمع مسكوني، حادثه‌اي اجتناب‌ناپذير مي‌داند. او مي‌‌گويد: سينما البته از اين نظر حساس‌تر است به اين خاطر كه محل رفت‌وآمد مردم است. هر چند كه در مورد سينما جمهوري بايد منتظر اعلام نظر آتش‌نشاني باشيم. سينما حافظ هم سال گذشته حين بازسازي طعمه حريق شد اما در مورد آتش‌سوزي، 10 دقيقه اول اين اتفاق خيلي مهم است يعني در اين زمان تنها مي‌توانيم آن را كنترل كنيم. ما در عرض يك ربع آتش را خاموش كرديم چون تجهيزات لازم را داشتيم. كپسول، آب ذخيره و افراد كارآزموده و آموزش ديده تجهيزات ما بودند. فقدان هر يك از اين موارد باعث رخ دادن اتفاقات غيرقابل جبراني مي‌شود. سينما جمهوري در ساعت
4 صبح آتش گرفته و قطعا در آن ساعت امكان اطفاي حريق وجود نداشته است.

سينماهاي ما از نظر ايمني تقريبا تجهيز شده‌اند ولي ظاهرا اين ميزان تجهيز متفاوت است. به‌عنوان مثال در سينما حافظ، حتي روشن بودن سيگار هم باعث به صدا درآمدن آژير خطر مي‌شود. در سينماي ما يك مخزن 5 هزار ليتري روي پشت بام و 17 كپسول آتش‌نشاني وجود دارد. سيستم‌هاي برقي و تابلوهاي برق هم مهم‌اند. مشكل اينجاست كه مالكان سينماهاي قديمي عمدتا نمي‌توانند به تنهايي هزينه بازسازي سينما را بپردازند. در حال حاضر ما تنها مشكل مالي داريم. هزينه بازسازي بعضي از سينماها بسيار بالاست و سينماداران به تنهايي توان پرداخت آن را ندارند.

تازه‌سازهاي مدرن يا قديمي‌هاي محكم

طبق گفته برخي كارشناسان، بعضي اقدامات ايمن‌سازي سالن‌ها به‌دليل قديمي بودن سازه سينماهاي قديمي امكان‌پذير نيست. با اين حال آيا بهتر نيست سالن‌هاي جديد جاي سالن‌هاي قديمي را كه در بافت تجاري و شلوغ شهر واقع شده‌اند، بگيرند.

مصطفي شايسته حركت سازمان توسعه فضاهاي فرهنگي را كه به همت شهرداري تهران انجام مي‌شود، اقدام ارزنده‌اي مي‌داند و معتقد است اقدام دكتر محمد باقر قاليباف، شهردار تهران و مهندس تشكري‌نيا در ساخت سالن‌هاي جديد در شهر تهران مي‌تواند در آينده نزديك منجر به جايگزيني سينماهاي تازه‌ساز با سينماهاي فرسوده شود. او مي‌گويد: در حال حاضر ساخت سالن‌هاي متعدد در سينما آزادي و ساخت مجموعه سينمايي پارك ملت از اقدامات مثبت شهرداري است. با ساخت اين سالن‌هاي جديد، در كنار سينماهايي با بناهاي قديمي، به تدريج ديگر بناهاي قديمي نيز جايگزين مي‌شوند. اگر ساخت سينماهاي مدرن به همين ترتيب ادامه پيدا كند، ميزان مراجعه مردم به سينماهاي فرسوده كمتر مي‌شود و صاحبان اين سينماها نيز كم‌كم در اين چرخه نوسازي سينما قرار مي‌گيرند. برخي سالن‌هاي قديمي مشكلاتي دارند كه به هيچ وجه قابل برطرف كردن نيست. بهتر است به جاي اينكه سينمادار هزينه بازسازي سينماي آسيب ديده و حادثه ديده خود را بپردازد، به فكر ساخت سالن جديد با استانداردهاي بين‌المللي باشد.

موتمني آذر نيز با اشاره به حمايت‌هاي مؤسسه سينما‌شهر از ساخت و بازسازي سالن‌هاي سينما معتقد است تعطيلي سينماهاي فرسوده اگر قرار است اتفاق بيفتد، نيازمند پرداخت مبلغي به سينمادار طبق سنواتي كه به يك كارمند تعلق مي‌گيرد، است. او مي‌گويد: سينما‌دار به چه بهايي بايد تن به تعطيلي سينمايش بدهد، مگر او چه مزايايي دريافت مي‌كند. بايد شرايط خوبي براي سينمادار فراهم شود. ما زير مجموعه وزارت ارشاد هستيم اما هيچ حمايتي از ما صورت نمي‌گيرد. بهتر است به جاي هزينه كردن براي ساخت سالن‌هاي جديد سالن‌هاي قديمي بازسازي شوند.

بابائيان نيز در جايگاه يك سينما‌دار موافق ساخت سالن‌هاي جديد است و مي‌گويد: به‌عنوان يك سينما‌دار من در نجف‌آباد اصفهان با همين مشكل روبه‌رو هستم. شوراي شهر نجف‌آباد مخالف اين است كه سينما بازسازي شود و آنها معتقدند با صرف هزينه‌اي مي‌توانيم اين سينما را براي استفاده آماده كنيم. سينماهاي شهرهاي كوچك بايد به شكل ريشه‌اي بازسازي شوند. اگر سقف و بدنه مشكل دارد ما نبايد به فكر دو سالنه كردن سينما باشيم. بايد تمام موارد با رعايت استانداردهاي روز در سينما‌سازي انجام شود. در مورد سينما جمهوري هم شما مي‌بينيد كه براي سالن سينما هيچ مشكلي به‌وجود نيامد و تنها دكوراسيون داخلي و قسمت‌هاي بازسازي شده آسيب ديد. من معتقدم بهتر است سينماهاي ديگري جايگزين سينماهاي فرسوده شوند. رعايت موارد ايمني در سينمايي نظير جمهوري، فقط شامل داخل سالن مي‌شود در صورتي‌كه فضاي اطراف اين سينماها پر از خطر است.

اشرفي اما اعتقادي به جايگزيني سينماهاي فرسوده با سينماهاي جديد ندارد و اتفاقا سينماهاي قديمي را از نظر رعايت موارد ايمني مناسب‌تر دانسته و مي‌گويد: سينماهاي قديمي بهتر مي‌توانند سيستم ايمني را اجرا كنند و اما براي عملي شدن آن ما نياز داريم بخشي از سينما را تخريب كنيم. براي نصب سيستم اطفاي حريق ما نياز به تخريب بخشي از سينما داريم اين كار دقيقا مثل بازسازي يك واحد مسكوني فرسوده است. من معتقدم سينماهاي قديمي از سينماهاي جديد بهترند و هيچ سينماي جديد التاسيسي توان رقابت با سينماهاي قديمي را ندارد. به هر حال سينما جمهوري هم بازسازي شده بود تا حدي كه تبديل به يكي از بهترين سينماهاي تهران شده بود، اما متأسفانه اين اتفاق رخ داد.

فرجي اما معتقد است سينمايي اگر امكانات كافي نداشته باشد قطعا توسط كميسيون بند 5 تعطيل مي‌شود. او مي‌گويد: مثلا اين اتفاق در مورد سينما پيام افتاد، اين سينما مي‌بايست تغيير كاربري مي‌داد يا بازسازي مي‌شد. در حال حاضر اين سينما بازسازي شده است. در مورد جايگزيني سينماهاي نوساز با سينماهاي فرسوده، شايد تنها موقعيت مكاني سينما حائز اهميت باشد؛ اينكه بگوييم لاله‌زار در حال حاضر منطقه تجاري است و اين مكان مناسب سينما نيست. اما سينماهاي قديمي اگر به درستي بازسازي شده باشند و امكانات داشته باشند سينماهاي خوبي هستند. گاهي هم بنا به دلايل نامعلومي برخي سينماها تعطيل مي‌شوند به‌عنوان مثال سينما بهاران، يكي از سينماهاي نوساز، در حال حاضر تعطيل است؛ سينمايي كه بهترين امكانات را داشت.

در اسرع وقت مي‌سازيم!

معمولا هر گاه سينمايي مي‌سوزد، شاهد واكنش‌هاي احساسي از سوي برخي مسئولان هستيم. معمولا وعده بازسازي سريع سينما داده مي‌شود ولي در عمل يا اين اتفاق نمي‌افتد و يا زمان بسيار طولاني براي انجامش صرف مي‌شود. چه عواملي باعث مي‌شود ساخت دوباره سينماهايي كه در اثر حادثه تخريب شده‌اند، اين قدر طولاني شود؟

بابائيان معتقد است اين مسئله در مورد سينما آزادي يك مورد خاص بود كه ديگر تكرار نمي‌شود. او مي‌گويد: وقتي سينما متعلق به بخش خصوصي است، قطعا سينما بايد زودتر راه‌اندازي دوباره ‌شود. به‌نظر من حتي فردا هم براي شروع كار دير است و در مورد سينما جمهوري از همين امروز بايد دست به كار شد. اگر پروسه بازسازي همين امروز آغاز نشود، ممكن است اين مسئله به دست فراموشي سپرده شود. شايد صاحبان سينما تصميم بگيرند آن را تبديل به يك پاساژ كنند. هر چند كه بهتر بود اين سينما و بقيه سينماهايي كه در مكان‌هاي شلوغ است، به مناطقي با امنيت بيشتر منتقل شوند؛ مكان‌هايي با امكاناتي بهتر از نظر پاركينگ و دسترسي بهتر، اما نبايد فراموش كنيم كه سينماها نبايد حذف شوند.

به گفته فرجي در حال حاضر اداره نظارت و ارزشيابي وزارت ارشاد، در مورد ساخت و بازگرداندن سينما جمهوري به چرخه اكران اعلام آمادگي كرده است. اما در مجموع هنوز هستند سينماهايي كه چون بازسازي نشده‌اند به حالت تعطيل يا نيمه تعطيل درآمده‌اند. او مي‌گويد: سينما شهر قشنگ در حال حاضر تعطيل است و سينما سعدي، به‌صورت نيمه تعطيل در آمده است. در محدوده خيابان جمهوري، تنها همين سينما جمهوري باقي مانده بود كه اتفاقا بعد از بازسازي، استقبال خوبي از آن مي‌شد. اما در نهايت با روند خوبي كه در ساخت و ساز و بازسازي سينماها در پيش گرفته شده، مي‌توان اميدوار بود كه اين سينما هر چه سريع‌تر به چرخه اكران برگردد. مؤسسه سينما‌شهر در اين مورد با تعامل خوبي كه با سينماگران داشته، بسيار موفق عمل كرده است.

موتمني آذر اما معتقد است وقتي سينما متعلق به بخش خصوصي است، هيچ كمكي از جايي صورت نمي‌گيرد. او مي‌گويد: وقتي هزينه ساخت يك سينما ميلياردي است، چه كسي مي‌تواند از عهده هزينه‌ها بر‌بيايد. ما 30 سال پيش 124 سينما در تهران داشتيم و آن زمان حال سينما بهتر از الان بود چون سينما مشتري داشت. اين روزها بخش خصوصي پول ندارد و حتي بعضي از سينماها پول خريد آپارات هم ندارند و از چرخه خارج مي‌شوند. كم‌كم بخش خصوصي از اين گردونه خارج مي‌شود. در گذشته سينماها خرج خودشان را درمي‌آوردند. در آن زمان با همان هزينه كارها انجام مي‌شد اما سينمادارها مرفه بودند. امروز همه اين مشكلات به اين خاطر است كه فيلم خوب نداريم و سينما مخاطب ندارد.
يکشنبه 3 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 160]