واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق:
حمید متبسم که چندی قبل کنسرت به نام گل سرخ را با سالار عقیلی به صحنه تالار وحدت برده بود، 14 تا 17 تیرماه با ارکستر 40 نفره.ای از سازهای ملی و خوانندگی همایون شجریان قطعه سیمرغ را اجرا خواهد کرد
به گزارش همشهری آنلاین متبسم این خبر را در نشستی که صبح دوشنبه 6 تیر، با خبرنگاران در تالار وحدت داشت مطرح کرد
در این نشست که با حضور همایون شجریان و دکتر جلال الدین کزازی،شاهنامه پژوه نامی همراه بود، ابتدا دکتر کزاری به ایراد سخن پرداخت و گفت: آهنگساز، چون جادوگری است که خود را در شنونده در می.نهد و تنها هنری که با آن چنین می.توان کرد، موسیقی است. خنیا نه تنها بر آدمیان که بر جانداران و گیاهان هم کارساز می.افتد.
او افزود: به شخصه خنیادان نیستم اما از شیفتگان خنیا و موسیقی هستم بنابراین هنگامی که حمید متبسم برای همکاری در این برنامه خنیایی از من درخواست کرد تا دم.ساز شوم، بی.درنگ پذیرفتم. به ویژه اینکه این ساخته هنری و موسیقایی در پیوند با شاهنامه و انگیزه.ای نیرومند برای این همکاری بود.
سیمرغ؛پیچیده ترین شخصیت اساطیری
او اضافه کرد:. سیمرغ یکی از پیچیده.ترین، چند سویه.ترین و کهن.ترین نمادها در افسانه و اسطوره ایرانی است که در اثر جاودانه فردوسی بازتاب یافته است.
کزازی خاطرنشان کرد:. اگر بخواهیم نمادی انتخاب کنیم که چیستی ایرانی را برجسته.تر،. آشناتر و گسترده.تر از هر نماد دیگری آشکار نماید، می.توانیم بر «سیمرغ» انگشت بگذاریم، زیرا این نماد دارای روی.ها و سوی.های گوناگون است. هم فرزانه و پزشک است و هم با خورشید و مهر به گونه.ای پیوند خورده است.پس سیمرغ ، مرغی آئینی و مهری است.
این استاد ادبیات و زبان فارسی در ادامه با مرور فرازهایی از چگونگی تولد رستم و نقش سیمرغ یادآور شد: اگر زبان شناسانه به نام «سیمرغ» بنگریم ،متوجه می.شویم که این واژه از دو پاره «مرغ» و «سی» تشکیل شده است که واژه «سی» بازمانده واژه.ای اوستایی به معنای «شاید خورشید» است و از این رو «سیمرغ» همان «مرغ خورشید» یا «مرغ مهر» نامیده می.شود و همواره در کانون تاریخ ایران دریچه.ای برای آفرینش و اندیشیدن به شیوه.های گوناگون بوده است.
به گفته کزازی، سخن گفتن درباره سیمرغ به گستره.ای وسیع نیاز دارد، اما هنرمند آفرینده و خنیایی همچون حمید متبسم بر پایه. این نماد باستانی ایرانی دست به آفرینش هنری می.زند و از هر دید کارش شایسته است، زیرا پرداختن به سیمرغ به گونه.ای به چیستی منش. و گوهر ایرانی نیز می.پردازد.
او با بررسی رابطه میان موسیقی و شاهنامه عنوان کرد: وقتی می.خواهیم، سه بیت از شاهنامه را به ساخته موسیقایی برگردانیم با دگرگونی در زمان روبر هستیم، زیرا آن ساخته خنیایی که در پیوند با بیت.ها پدید می.آید به درازا می.انجامد، در حالی که در خنیای ناب .، موسیقی در معنای راستی و سرشتین خود نیازی به سخن ندارد.
کزازی تاکید کرد: سخنوری همچون فردوسی که بزرگترین رزم.نامه جهان را نوشته است، در شاهکار خود به ناچار در بند واژه می.ماند. واژه دارای ساختار آرایی است که به تنهایی بسنده نمی.کند و باید معنا داشته باشد. هنگامی از سروده هنری کام بر می.گیرم که نخست کلام اندیشه نهفته در آن را بستانیم تا در ما کارساز افتد اما موسیقی دان با چنین تنگنایی روبرو نیست.
او اضافه کرد: موسیقی یکباره از دل و ناخوداگاه هنرمند بر می.خیزد و به یک باره به دل و ناخودگاه هنر دوست، کارساز می.افتد، لذا هر سروده و شاهکار ادبی را هنگامی که می.خوانیم پیوندی بیگانه وار با آن می.گیریم اما ساخته خنیایی، شما را از شما وا می.ستاند.
شش ماه نزد یک استاد رهبری ارکستر آموختم
سپس حمید متبسم با اشاره به زمان برگزاری کنسرت از رونمایی آلبوم این قطعه در زمان اجرای کنسرت خبر داد و درباره عدم حضور محمد رضا درویشی به عنوان رهبر ارکستر گفت:تغییر و تحول در مهره.های تعیین کننده و تشکیل دهنده یک مجموعه هنری گاه ناگزیر است و من به عنوان خالق اثر در ابتدا تصور می.کردم با همکاری آقای درویشی به یک نتیجه نهایی خواهیم رسید، اما از آنجا که نه بنده و نه ایشان سابقه حرفه.ای رهبری ارکستر را نداریم، پس در یک شرایط خاص احساس کردم تمام آنچه که تمایل دارم از این قطعه در ارکستر بشنوم با رهبری استاد درویشی و با وجود تمام زحمات ایشان به نتیجه مطلوب نرسیده است.
متبسم در ادامه خاطرنشان کرد: شخصا از ایشان خواهش کردم در پروژه حضور پیدا کنند ،اما برای اجرای مجدد و ضبط آن، ترجیح دادم به دلیل تسلط بیشتر بر قطعه «سیمرغ»، خودم رهبری آن را برعهده بگیرم.
این هنرمند درباره.ی ویژگی.های رهبری در ارکستر ایرانی و عدم تجربه خود برای این کار،گفت:. اساسا رهبری کردن در ترکیب ساز.های ایرانی یک مورد نادر است و شاید تنها استاد دهلوی بودند که پیش از این ارکستر مضرابی خود را رهبری می.کردند.
او اضافه کرد:. معتقدم رهبری کردن آهنگسازان مقداری از زهر و تلخی کار را کم می.کند، لذا مرسوم است که آهنگسازان خودشان کار را رهبری کنند و بنده برای جبران این کمبود از آبان ماه سال گذشته با گرفتن یک استاد رهبری، به شکل خصوصی دوره فشرده.ای را گذراندم تا این کمبود را جبران کنم، اما همچنان ترجیح می.دهم که آثار خودم را رهبری نمایم و برای «سیمرغ» حاضر به انجام این کار شدم اما به محض اینکه این فرصت به وجود بیاید تا این حس و رمز گشایی را بتوانم به رهبر دیگری منتقل کنم، او را به آغوش ارکستر دعوت خواهم کرد.
این نوازنده سه.تار همچنین درباره مستقل بودن پروژه «سیمرغ» و حمایت.هایی که از آن صورت گرفته، توضیح داد:.«سیمرغ» همچنان به.طور کامل بر روی پای خود حرکت می.کند و از هیچ ارگانی سوبسید دریافت نکرده است اما خوشبختانه یارانی داریم که ما را در این مسیر همراهی می.کنند و با کمک.های مالی خود در کنار ما حضور دارند.
او ادامه داد: این موارد به غیر از بخش تدارکاتی به قدری کوچک بوده که جواب گوی پروژه نیست ،از این رو بیشترین بار بر دوش صاحبان اثر و اعضای «سیمرغ» است.
متبسم خاطر نشان کرد: همواره یک ندای درونی به من می.گوید که باید این پروژه را به پیش برم و از آنجا که این کار را با دل انجام می.دهم تا کنون موفق حرکت کرده.ایم. در واقع موسیقی غیر از آنکه حرفه ماست عشق ما نیز محسوب می.شود و خوشبختانه گروه نیز این حس را گرفته و بدون پرسشی درباره مسائل مالی سراغ سیمرغ و گردهمایی آن را می.گیرد.
او درباره اجرای مجدد این برنامه در تالار وحدت و شرایط بلیت فروشی این برنامه نیز توضیح داد:. تالار وحدت قطعا کوچکتر از آن است که حتی با فروش تمام بلیت.هایش بتواند کمبودهای مالی این پروژه را جبران کند، اما تلاش کردیم که در این سالن اجرا برویم. خوشبختانه بنیاد رودکی نیز قدم.هایی در این عرصه برداشته و شرایط مطلوبی برای اجرای «سیمرغ» فراهم کرده است. سایت سی گذر نیز با ما همکاری داشته است و ما همچنان متکی بر همکاری یاران «سیمرغ» جلو می.رویم.
آهنگساز «سیمرغ» درباره برنامه.های بین الملل این پروژه توضیح داد:. در حال حاضر دو کنسرت قطعی برای کشور هلند داریم که به دلیل حضور بنده در این کشور میسر شده است و با کمک سازمان شونگ ،تئاتر شهر هرلن هلند، سالن دکتر آنتوان فیلیپس در شهر لاهه ،همکاری رادیو وودآر در آلمان و سازمان.هایی همچون بنیاد پارسا محقق می.گردد، اما امیدواریم در کشور آلمان و همچنین شهر لندن نیز کنسرت.های مشابهی طی امسال و سال آینده داشته باشیم.
متبسم درباره.ی بار دراماتیک این اثر و تاثیراتی که از آثار آهنگسازان ایرانی و جهانی گرفته است،گفت: در کودکی تمام لحظاتم را در آغوش مادری سپری کردم که همواره در حال قصه گفتن با آوازها و داستان.های زیبا و بیانی موسیقیایی بود و با پدری بزرگ شدم که صفحه فروشی داشت و آثار آهنگسازان جهانی را به واسطه او می.شنیدم. به شخصه تا حد زیادی متاثر از آثار آهنگسازان روس بوده و هستم و خودم را متاثر از موسیقی چند صدایی می.دانم. در بین هنرمندان ایرانی نیز به شدت تحت تاثیر قمر، محجوبی و بنان بودم.
او در پاسخ به سوال دیگری درباره.ی احتمال اجرای قطعه «ونوشه» در دومین اجرای پروژه سیمرغ در تالار وحدت نیز گفت:. «ونوشه» اولین قطعه و «سیمرغ» آخرین قطعه در این کنسرت است و از آنجا که زمان اجرای سیمرغ تنها یک ساعت و کوتاه برای یک کنسرت است، تصمیم گرفتیم بار دیگر در اجرای این قطعه کار را با «ونوشه» آغاز کنیم.خوشبختانه این قطعه به شدت مورد توجه نسل جوان موسیقی ایران نیز بوده است.البته در اجرای مجدد این قطعه آزاد میرزاپور تک نوازی سه تار را بر عهده دارد.
متبسم در بخش پایانی صحبت.های خود درباره احتمال ساخت قطعات دیگری براساس شاهنامه گفت:. کار هنر سفارشی نیست و تا وقتی که کاری ساخته نشده است، نمی.توان درباره آن صحبت کرد. اما در حال حاضر ساخت چنین قطعی در این حوزه در تصورم نیست.
هر خواننده ای دوست دارد در این اثر سهمی داشته باشد
همایون شجریان خواننده قطعه «سیمرغ» نیز در بخش دیگری از این نشست درباره دلایل پذیرش خوانندگی این قطعه گفت: هیچ دلیلی بالاتر از اشعار فردوسی، آهنگسازی دقیق و درست حمید متبسم و حضور نوازندگان جدید نیست و طبیعتا هر خوانده.ای دوست دارد در این اثر سهمی داشته باشد.
او بیان کرد.: اشعار فردوسی جایگاه ویژه.ای در فرهنگ ایران زمین دارد و علاقه.مندان خاص و پیگیری هم آن را دنبال می.کنند که شاید هیچ اثر دیگری را اینگونه پیگیری نکنند، لذا این کار برای من فرصتی مغتنم بود و خوشحالم که در آن حضور داشتم و نتیجه.اش برایم کاملا رضایت بخش بود زیرا حسی نو و ویژه را در کنار این گروه تجربه کردم.
به گزارش همشهری آنلاین پیش از این شهرام ناظری نخستین خواننده ای شناخته شده ای بود که از بی توجهی هنرمندان موسیقی به شاهنامه سخن گفت و از چهار سال قبل به تحقیق در این زمینه پرداخت که نتیجه آن اجرای چند کنسرت در خارج از ایران با محوریت شاهنامه و کنسرت ضحاک ماردوش در تالار میلاد در اسفند سال قبل بود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فان پاتوق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 202]