واضح آرشیو وب فارسی:ابرار: معرفى انواع بتن
پيشرفت در تكنولوژى و همچنين نياز بشر به سازه هاى گوناگون باعث شده تا تحقيقات وسيعى بر روى خواص و رفتار مواد صورت گيرد كه بالطبع نتيجه آن ابداع گونه هاى مختلف سازه ها و بهره گيرى از مواد گوناگون است. اين امر در مورد سازه هاى ساخته شده از بتن و فولاد نيز صادق بوده و تا كنون بتن هاى گوناگونى ابداع و به بازار عرضه شده اند. در اين بخش برخى از انواع و گونه هاى مختلف بتن ها را مورد بررسى قرار داده تا ضمن شناخت از آنان به كاربردهاى فراوانى كه در صنعت ساخت و ساز مى توانند، داشته باشند آگاهى حاصل گردد. بتن را از نظر وزن مخصوص مى توان به سه دسته تقسيم نمود. بتن معمولى، بتن سبك و بتن سنگين. ليكن اين تقسيم بندى فراگير نبوده و خواص و كاربردهاى متعدد گونه هاى مختلف بتن ها را در بر نمى گيرد. از اينرو در ادامه ويژگى ها و كاربردهاى هر كدام از انواع بتن ها، ارائه شده است. در هر حال از آنجا كه در پاره اى مواقع خصوصيات بتن هاى ديگر با تن معمولى مقايسه مى گردد، لذا لازم است بتن معمولى معرفى شود.مطابق تعريف بتن معمول، بتنى است است كه به صورت عادى با سيمان هاى معمولى تيپ (I) تا تيپ (V) پرتلند ساخته مى شود. اين بتن داراى وزن مخصوصى برابر با ۲۲۰۰ الى ۲۵۰۰ كيلوگرم بر متر مكعب هستند. (معمولاً ۲۴۰۰ كيلوگرم بر متر مكعب) و اين تفاوت از ۲۲۰۰ تا ۲۵۰۰ در وزن مخصوص، ناشى از جنس دانه ها و تراكم بتن است.
بتن سبك: (Light weight Concrete)
براساس تعريف موسسه (ACI) بتن سبك عبارتست از: بتنى كه وزن مخصوص آن بطور محسوسى كمتر از وزن مخصوص بتن معمولى است و با سنگدانه هاى طبيعى يا شكسته ساخته مى شود. بتن سبك اغلب به عنوان جايگزينى مناسب و مكمل براى بتن معمولى وبه منظور كاهش وزن سازه به كار مى رود، هر چند مقاومت فشارى نهايى آن، در مقايسه با بتن هاى معمولى مقدار كمترى است. معمولا افزايش هزينه ناشى از اعمال تمهيدات ويژه در ساخت بتن سبك به ازاى هر متر مكعب، با كاهش بار مرده و افزايش مقاومت بتن در مقابل آتش سوزى جبران مى شود. كاهش بار مرده در سازه موجب كاهش ابعاد پى ساختمان كاهش ابعاد پى هاى منفرد و كاهش عرض پى هاى زير ديوار، ابعاد ستون ها، تيرها و همچنين كاهش ضخامت سقف مى گردد. اين كاهش در جرم بتن مصرفى موجب صرفه جويى در هزينه ساخت اعضاى فوق الذكر و جبران اضافه هزينه ناشى از ساخت بتن سبك خواهد شد. علاوه بر اين، ميزان عايق سازى صوتى و حرارتى آن به گونه اى است كه در اكثر موارد استفاده از لايه هاى اضافى جهت عايق بندى جزيى يا كلى را منتفى مى سازد، كه خود از لحاظ اقتصادى به صرفه خواهد بود.
طبقه بندى بتن هاى سبك عموما به دو شكل كلى صورت مى گيرد.
۱ - طبقه بندى براساس زمينه هاى كاربرد آن
۲ - طبقه بندى براساس روش دستيابى به سبكى (روش دستيابى به جرم حجمى كم)از آنجا كه جرم حجمى در بتن سبك معيار اصلى شناسايى آنست، اكثر استانداردها و آئين نامه هاى جهانى، حد بالاى جرم حجمى خشك بتن سبك را حدود ۱۹۰۰ الى ۲۰۰۰ كيلو گرم بر متر مكعب و حد پايين جرم حجمى بتن سبك را حدوداً ۳۰۰ كيلوگرم بر متر مكعب قيد نموده اند. راهنماى بتن سبكدانه انجمن بتن آمريكا (ACI) در تقسيم بندى براساس زمينه هاى كاربرد آن، بتن هاى سبك را به شكل زير دسته بندى نموده است:الف - بتن هاى سبك سازه اى: اين نوع بتن عموما داراى جرم مخصوصى بين ۱۴۰۰ تا ۱۹۰۰ كيلوگرم بر متر مكعب بوده و حداقل مقاومت فشارى تعريف شده براى آنها، معادل ۱۷ نيوتن بر ميليمتر مربع است، بتن هاى سبك سازه اى داراى مقاومت و وزن مخصوص كافى بوده، بگونه اى كه كار برد آنها را در اعضاى سازه اى مجاز مى سازد. در بعضى حالات امكان افزايش مقاومت تا ۶۰ نيوتن بر ميليمتر مربع نيز وجود دارد. در مناطق زلزله خيز، آيين نامه ها، حداقل مقاومت فشارى بتن سبك را به ۲۸ نيوتن بر ميليمتر مربع محدود مى كنند. در بتن هاى سبك سازه اى از سنگدانه هايى استفاده مى شود كه حصول مقاومتى بيش از ۱۷ نيوتن بر ميلى متر مربع و جرم مخصوص كمتر از ۱۹۰۰ كيلوگرم بر متر مكعب (البته اسماً بزرگتر از ۱۴۰۰ كيلوگرم بر متر مكعب) را امكان پذير سازند. سنگدانه هايى كه اين شرايط را عموماً برآورده مى كنند و سنگدانه هايى كه طبق استاندارد ASTN - C330 براى ساخت بتن هاى سبك سازه اى مورد استفاده هستند، عبارتند از:
شيل، رس و اسليت منبسط شده در فرايند كوره دوار
فرايند تفتيدن
سرباره هاى منبسط شده
پوكه هاى معدنى
پوكه هاى صنعتى
خاكستر بادى تفتيده
تأمين مقاومت فشارى معادل ۲۷ نيوتن بر ميلى متر مربع و بيشتر با بعضى از اين سنگدانه ها امكان پذير است. شرايط ساير سنگدانه ها نيز طورى است كه قادر به حصول حداقل مقاومت فشارى مقرر شده براى بتن سبك سازه اى (يعنى ۱۷ نيوتن بر ميلى متر مربع) مى باشند. مقاومت بتن هاى دانه سبك، تابعى از جرم مخصوص آنها است. بايد توجه داشت كه جرم مخصوص بتن، عمدتاً متأثر از جرم مخصوص سنگدانه مصرفى است، به گونه اى كه استفاده از مصالح سبكتر، موجب كاهش وزن مخصوص بتن خواهد شد، ولى استفاده از مصالح سنگين تر از نوع سبك، لزوماً موجب افزايش مقاومت بتن ساخته شده نخواهد گشت. بيشترين مقاومت براى بتن با استفاده از شيل، رس و اسليت منبسط شده در فرايند كوره دوار به دست مى آيد. در ساخت و توليد اين سنگدانه هاى مخصوص، مصالح خام مورد استفاده، بايد داراى خاصيت انبساط و شيشه اى شدن (اصطلاحا هم جوش شدن) در اثر حرارت ذوب باشند.ب: بتن هاى سبك نيمه سازه اى: اين نوع بتن از لحاظ وزن مخصوص و مقاومت فشارى در محدوده بتن هاى سبك سازه اى و بتن هاى سبك غيرسازه اى قرار دارد، بگونه اى كه مقاومت فشارى آن ها بين ۷ الى ۱۷ نيوتن بر ميليمتر مربع و جرم مخصوص آنها ۸۰۰ الى ۱۲۰۰ كيلوگرم بر متر مكعب مى باشد. بتن هاى سبك نيم سازه اى با سنگدانه هاى توليد شده از روش هاى تكليس (آهكى شدن)، سنگدانه كلينكر، محصولات منبسط شده اى نظير سرباره هاى منبسط شده، خاكستر بادى، شيل و اسليت يا سنگدانه هاى توليدى از مصالح طبيعى، مانند پوكه سنگ آذرين، سنگ هاى آذرين متخلخل يا توف، ساخته مى شوند. جرم مخصوص بتن توليد شده با سنگدانه هاى فوق، بين ۸۰۰ الى ۱۴۰۰ كيلوگرم بر متر مكعب مى باشد. با تجديد نظر و اصلاح تركيبات تشكيل دهنده بتن هاى سبك، مى توان ساخت بتن هاى نيمه سازه اى را با سنگدانه هايى نظير پرليت، الياف پلى استايرن و كف هاى اسفنجى گسترش داد. مقاومت بتن به طور معمول تابعى است از وزن مخصوص آن.كاربرد مواد افزونى نظير تسريع كننده ها و روان كننده ها (مواد كاهش دهنده آب)، مى تواند در تغيير مقاومت بتن هاى ساخته شده با سنگدانه هاى مذكور مؤثر باشد.
شنبه 2 آذر 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ابرار]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 203]