ترانسفورماتورهاي اندازه گيري (( pt , ct

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: ترانسفورماتورهاي اندازه گيري(( PT , CT

در سيستمهاي فشار قوي و صنعت اندازه گيري اهميت بسيار زيادي دارد چرا که هرچقدر سطوح ولتاژ و جريان بالاتر رودبا هرينه هاي بيشتري مواجه خواهيم بود و بايد سعي کرد تا حد ممکن از هزينه ها کاست اما از طرفي کاهش نبايد سبب ايجاد نقصان در سيستمهاي قدرت زيرا با کوچکترين اشتباه خسارتهاي سنگيني به بار مي آيد پس بايد دنبال راهي بود تا اندازه گيري استاندارد،دقيق و کم هزينه باشد.

ترانسفورماتور جريان (.(CT و ترانسفورماتور ولتاژ((PT

همانطوري که ميدانيد و مطمئنا تا کنون به دفعات زياد در آزمايشگاهها ديده ايد و عمل کرده ايد اندازه گيري سطوح ولتاژ و جريان کم بسادگي و با وسايل ساده آزمايشگاهي امکانپذير است. اما در برق فشار قوي قضيه متفاوت است و اندازه گيري در اين سيستم دشوارتر و حساس تر بنظر ميرسد.

اگر در حالت عادي بخواهيم وسيله هاي اندازه گيري فشار قوي بسازيم بايد طوري عمل کنيم تا دستگاههاي ما قدرت و تحمل ولتاژ و جريان بالا را داشته باشند; اما ساخت اين دستگاهها بسيار سخت و پر هزينه ميباشد و از طرفي داراي هزينه تعمير و نگهداري بالايي ميباشند.بنابراين بايد کاري کرد که سطوح ولتاژ و جريان آنقدر کاهش يابند تا با دستگاههاي اندازه گيري معمولي قابل اندازه گيري شوند. براي کاهش ولتاژ و جريان و قابل اندازه گيري نمودن آن از دستگاههايي بنام ترانسفورماتورهاي اندازه گيري استفاده ميکنيم. براي اندازه گيري جريان از ترانسفورماتور جريان(CT)،و براي اندازه گيري ولتاژ از ترانسفورماتور ولتاژ (PT)استفاده مي نماييم.پس از کاهش مقادير مورد نظر ثانويه اين ترانسفورماتورها به آمپرمتر و ولتمتر معمولي متصل ميشوند.

اساس کار CT

CT هم مانند همه ترانسفورماتورها از دو سيم پيچ اوليه و ثانويه تشکيل شده است که سيم پيچ اوليه بخاطر جريان زياد داراي سيم با سطح مقطع زياد و تعداد دور کمتر ميباشد و در مقابل در ثانويه بخاطر جريان کمتر داري سيم با سطح مقطع کم و تعداد دورهاي زياد ميباشد که به آمپرمتر متصل ميشود.

اگر فرض کنيم که جريان 1000 آمپر وارد يک دور سيم پيچ اوليه شود آنگاه در ثانويه بازاي هر 1000دور سيم پيچ جريان 1 آمپر را خواهيم داشت (کمي بهش فکر کنيد!).پس مي بينيم که جريان 1000 آمپري که قابل اندازه گيري نبود به يک آمپر تبديل شد که براحتي با آمپرمتر معمولي قابل اندازه گيري مي باشد. بنابراين در اين مثال اگر جريان 1 آمپر را روي آمپر متر مشاهده کرديم يعني جريان واقعي ما 1000 آمپر ميباشد و اگر 1.5 آمپر را مشاهده کرديم يعني جريان واقعي ما 1500آمپر ميباشد.اين نسبت عددي که مثال زده شد يعني 1/1000 براي درک بهتر مطلب بود اما بطور معمول در CTها اين نسبت 5/1000 ميباشد.

نکته ديگر اينکه CT بطور سري در مدار قرار ميگيرد.

اساس کار PT

PT هم مانند همه ترانسفورماتورها از دو سيم پيچ اوليه و ثانويه تشکيل شده است که سيم پيچ اوليه بخاطر جريان کم و ولتاژ زياد داراي سيم با سطح مقطع کم و تعداد دور زياد ميباشد و در مقابل در ثانويه بخاطر جريان بيشتر داري سيم با سطح مقطع زياد و تعداد دورهاي کم ميباشد که به ولتمتر متصل ميشود.

اساس کار PT نيز مانن CT ميباشد با اين تفاوت که نسبت بکار گرفته شده در PT معمولا 110/66000 ميباشد.و ديگر اينکه PT بطور موازي در مدار قرار مي گيرد.

ترانسفورماتورهايخاص
در صنعت گروه خاصي از ترانسفورماتورها وجود دارند كه كاربردهايويژه اي دارند . از نمونه اين وسايل مي توان به CT - PT - اتوترانسفورماتور - ترانسفورماتور با پراكندگي زياد و ترانسفورماتور ايمپالس اشاره كرد . اين گروه ازنظر ساختاري تفاوتهايي به نوع عادي دارند .
CT
يا Current Transformer . بهعنوان ترانسفورماتور جريان هم شناخته مي شوند . اين گروه داراي يك سيم به عنواناوليه مي باشد كه معمولا حذف شده و از سيم خط انتقال انرژي به جاي آن استفاده ميشود .

CT ها داراي يك سيم پيچ ثانويه بوده كه جريان در آنالقا مي شود . كار CT. ها نمونه برداري از جريان براي اندازه گيري است . به عبارتياز آنجا كه در صنعت شدت جريان بالا مي باشد لذا آمپرمتري جهت اندازه گيري آن موجودنيست كه از CT. استفاده مي شود . هر CT. يك نسبت تبديل دارد . مثل 250:1 . يعني درازاي عبور هر 250 آمپر از خط 1 آمپر از ثانويه عبور مي كند . آنگاه آمپرمتر بر ايناساس درجه بندي مي شود . از كاربردهاي ديگر اين قطعه مي توان به آمپرمترهاي كلمپياشاره كرد كه حتي نمونه ارزان قيمت آن ( در حدود 12000 تومان ) به راحتي تا حدود 2000 آمپر را اندازه گيري مي كند . بايد توجه شود اگر خروجي CT باز شود ولتاژ آنبسيار زياد مي شود .
PT
Potential Transformer يا ترانسفورماتور ولتاژ . ساختار آن دقيقا مانند ترانسفورماتورهاي عادي است .
كار PT. ها نمونه برداري از ولتاژ براي اندازه گيرياست . PT ها نسبت تبديل دارند مانند 500:1 كه در ازاي 500 ولت در اوليه 1 ولت درثانويه القا مي شود . توان PT ها معمولا پايين است ولي اگر مصرف كننده كوچكي داشتهباشيم مي توان از آن به صورت عادي استفاده كرد .

اتوترانسفورماتور
در ترانسفورماتورهاي عادي ارتباط بين دو سيم پيچ فقط ازطريق مغناطيسي برقرار است . ولي در اتوترانسفورماتور ارتباط از دو طريق مغناطيسي والكتريكي برقرار است . در اين ترانسفورماتورها از يك سيم پيچ و به صورت مشتركاستفاده مي شود . در اين قطعه با پارامتري به نام توان تيپ رو به رو هستيم و آنتواني است كه از طريق مغناطيسي منتقل مي شود . كاربرد اين وسيله صرفه جويي است وليبه دليل عدم ايزوله بودن سيم پيچها از نظر الكتريكي براي جاهايي كه خطر برق گرفتگيزياد است مانند محيطهاي آبي نبايد استفاده شوند .

ترانسفورماتور جوشكاري
در ترانسفورماتورهاي عادي تا حدممكن سعي مي شود از پراكندگي مغناطيسي جلوگيري شود تا كارايي افزايش يابد . درترانسفورماتور يا ژنراتور جوشكاري ولتاژ بين 60 تا 80 ولت است كه با برقراري قوسالكتريكي بايد به سرعت تا حدود 20 ولت افت كند تا از افزايش شديد جريان و شوكجلوگيري كند .
بنابراين در اين ترانسفورماتورها سعي مي كنندپراكندگي زياد شود . اين كار به دو صورت انجام مي شود . يا بخشي از هسته بريده ميشود يا توسط يك مسير در هسته كه با سيم پيچها در ارتباط نيست مقداري از شارمغناطيسي را منحرف مي كنند . بنابراين با افزايش جريان در خروجي پراكندگي و هرز رويشار مغناطيسي هم افزايش يافته و ولتاژ خروجي افت مي كند .

ترانسفورماتور ايمپالس
خروجي اين ترانسفورماتور بهصورت نوك تيز و سوزني است . اين ترانسفورماتور به صورت ضربه اي عمل مي كند و بارسيدن ولتاژ به اوليه يك ضربه در خروجي توليد مي كند .
اين ترانسفورماتور در صنعت به عنوان فرمان دهنده آتشدر سيستمهاي يكسوساز به كار مي رود . در يكسوسازهاي پل مركب گرتز كه شامل 6 تريستور ( SCR - Silicon Controlled Rectifier ) است توسط يك مدار همزمان كننده اوليهترانسفورماتورهاي ايمپالس در زمان لازم فعال مي شود تا ايمپالس روي گيت SCR جهت آتشكردن آن قرار گيرد .

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 4621]