مناسبات بغداد - واشنگتن در فصل «تغيير»

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: مناسبات بغداد - واشنگتن در فصل «تغيير»

اشاره:‌ بلافاصله پس از پيروزي اوباما در انتخابات رياست جمهوري آمريكا، اذهان عمومي در سراسر جهان متوجه سياست خارجي آينده آمريكا شد. جهان خسته از سياست‌هاي جنگ‌طلبانه بوش با اين اميد به انتظار نشسته كه اوباما و تيم ديپلماتيك وي بتوانند اگر نه همه شعارهاي انتخاباتي وي، اما دست‌كم بخشي از آنها را كه به استقرار آرامش در مناطق بحراني جهان كمك مي‌كند، متحقق سازند. بي‌شك خاورميانه ، بويژه عراق، يكي از مهمترين دغدغه‌هاي محافل سياسي جهان و به تبع آن دستگاه سياست خارجي دولت جديد آمريكاست. اين مقاله به بررسي رويكردهاي مطرح در ارتباط با تحولات عراق و حضور نظامي آمريكا در اين كشور، در خط‌مشي‌هاي ارائه شده از سوي اوباما در زمينه روابط بين‌المللي مي‌پردازد:‌

در همين ارتباط، اخيرا مركز ديپلماسي اروپايي كه يك اتاق فكر مستقل مستقر در بروكسل است، با اطمينان اعلام كرد كه مردم و سياستمداران اروپايي نسبت به اوباما نظري مثبت دارند.‌

دستور كار اوباما حداقل در مواضع اعلامي، همانا ملحق ساختن مجدد آمريكا به جهان است. اروپائيان معتقدند كه اوباما توان و اراده اين كار را خواهد داشت، در آينده شاهد چندجانبه گرايي و تقويت نهادها و پيمانهاي‌‌‌‌ بين‌المللي خواهند بود و رابطه و نسبت ميان نظاميگري و ديپلماسي، بار ديگر به مسير سنتي سياست خارجي آمريكا بازخواهد گشت.‌هرچند كه تاكنون سابقه نداشته كه يك نامزد انتخاباتي آمريكا اين چنين در اروپا مورد استقبال قرار گيرد، اما اين واقعيت را نمي‌توان انكار كرد كه اروپايي‌ها بر اين باور هستند كه انتخاب اوباما فصل جديدي براي ايجاد تغييرات مي‌گشايد و مي‌تواند چرخش‌هاي عمده‌اي را در روابط ميان دوطرف، در مسائلي مانند عراق، افغانستان، خاورميانه، رابطه با روسيه، امنيت انرژي، توسعه اروپا به سمت شرق، آينده ناتو و استقرار سپر موشكي آمريكا ايجاد كند. اروپا امروز اميدوار است كه ظهور چهره جديد با ذهن گشوده‌تر براي مقابله با بحران مالي و اقتصادي داخل آمريكا، به تغيير رويكرد واشنگتن نسبت به دنياي بعد از بوش و تصحيح چهره مخدوش اين كشور در سطح‌‌‌‌ بين‌المللي بيانجامد.‌

عراق و بروز ترديدها

در اين ميان، خبرگزاري رويتر در گزارشي از بغداد به قلم نوشت؛ انتخاب يك رئيس جمهور در آمريكا كه خواستار خروج هرچه سريعتر نيروهاي آمريكايي از عراق است، بدون شك تحريك مردم به خشونت عليه اشغالگران را براي شبه نظاميان، دشوارتر خواهد كرد. ‌

به همين علت، پيروزي باراك اوباما رئيس جمهور منتخب آمريكا، مي‌تواند نوعي ماه عسل براي وي در عراق به دنبال داشته باشد. ‌

رئيس جمهور جديد آمريكا برنامه‌هايي را براي خارج كردن نيروهاي آمريكايي از عراق در دستور كار دارد. ‌

چشم‌انداز روابط جديد آمريكا با خاورميانه بزرگتر، به ويژه ايران، ممكن است باعث شود تا ماه‌هاي باقي مانده مبارزه نظامي كه دولت جرج دبليو بوش، رئيس جمهور آمريكا آن را به راه انداخت به همين منوال سپري شود و شاهد تغيير عمده‌اي نباشد. ‌

اما همين كه اوباما كنترل امور را به دست بگيرد، چيزي كه هردو طرف اميدوارند آخرين مرحله از اين جنگ باشد، متوجه خواهد شد كه با دولتي قوي‌تر و قاطع‌تر در عراق روبرو شده است كه هيچ وقت نخواسته است سياست‌هاي آمريكا را بپذيرد، حتي اگر اين سياست‌ها ازسوي رئيس جمهوري باشد كه آنها دوستش دارند. ‌

تاكنون سياستمداران عراق از پيروزي اوباما استقبال و اعلام كرده‌اند از برنامه‌هاي وي براي خارج كردن نيروهاي آمريكايي از عراق حمايت مي‌كنند. ‌

موفق الربيعي، مشاور امنيت ملي عراق گفت: ‌

وي افزود: ما خواستار ايجاد ائتلافي اساسي با آمريكا هستيم، زيرا باتوجه به كاهش چشمگير خشونت‌ها در عراق ظرف يك سال گذشته، سران عراق اكنون معتقدند كه جنگ در اين كشور، در مرحله نهايي خود قرار دارد. ‌

شمار كشته‌ها در عراق طي ماه گذشته به پايين‌ترين سطح خود از شش سال پيش تاكنون، يعني از زمان آغاز جنگ در عراق، رسيد. ‌

وزارت دفاع آمريكا (پنتاگون) پس از پيروزي اوباما، از تصميم اين كشور براي كاهش نيروهاي رزمي خود در عراق، زودتر از آنچه كه پيش‌بيني شده بود، خبر داد. ‌

پنتاگون اعلام كرد كه ارتش آمريكا تصميم گرفته است با خارج كردن يك تيپ از نيروهاي رزمي خود در عراق، شمار كلي نيروهاي آمريكايي را در اين كشور به 14 تيپ كاهش دهد. ‌

مقامات پنتاگون اعلام كردند خروج تيپ دوم از لشكر صد و يكم هوابرد آمريكا كه در شمال غرب بغداد مستقر است، در اين ماه آغاز خواهد شد. ‌خروج اين نيروها دو ماه زودتر از آنچه كه برنامه‌ريزي شده بود، انجام خواهد شد. ‌فرمانده نظاميان آمريكايي در عراق گفت: باتوجه به كاهش خشونت‌ها در اين كشور، چنين اقدامي امكان‌پذير است. ‌

هنوز 152 هزار نيروي آمريكايي در عراق مستقر هستند. ‌

يك سال پيش، هم بغداد و هم واشنگتن، خروج سريع نيروهاي آمريكايي را از عراق يك اقدام خطرناك مي‌دانستند، اما سران عراق اكنون معتقدند چنين چيزي امكان‌پذير است. ‌

چشم‌انداز روابط با ايران‌

چشم‌انداز اينكه اوباما براي بهبود روابط با ايران تلاش كند، ممكن است به واشنگتن كمك كند تا دوستاني را در عراق براي خود حفظ كند. ‌

دولت عراق كه احزاب سياسي شيعه (داراي روابط عميق با ايران) هدايت آن را به عهده دارند، اغلب ازسوي متحدان جديد در واشنگتن و متحدان ديرينه خود در تهران، در جهات مخالف سوق داده شده است.

درحالي كه بحث درباره احتمال گرم شدن روابط تهران با واشنگتن دشوار است، اما بسياري از طرفداران نوري مالكي، نخست‌وزير عراق، اميدوارند چنين چيزي اتفاق بيافتد. ‌‌، رئيس فراكسيون پارلماني ائتلاف يكپارچه (وابسته به نوري مالكي) گفت: ‌

واشنگتن خواستار آن است تا احزاب شيعه وابسته به مالكي با كردها در شمال عراق به توافق دست يابند. ‌

ريدار ويسر مورخ نروژي و كارشناس مسائل عراق گفت: با پيروزي اوباما در انتخابات رياست جمهوري آمريكا، چشم‌انداز خروج نيروهاي آمريكايي از عراق افزايش يافته است و اين مسئله باعث خواهد شد تا تبليغات ضداشغالگري نيز كاهش يابد. ‌

در ميان سياستمداران عراقي، همچنان درمورد عمل كردن اوباما به وعده‌هاي خود درخصوص اين كشور، بدبيني‌هايي وجود دارد. ‌

‌ مشاور ارشد مقتدا صدر، روحاني شيعه عراقي، گفت: شعارهايي كه در مبارزات انتخاباتي داده مي‌شود، تنها يك شعار است. ‌وي افزود ما معتقديم اوباماي رئيس جمهور، با اوبامايي كه نامزد انتخابات رياست جمهوري بود، فرق خواهد داشت. ‌

اوباما و مطبوعات عراق‌

روزنامه‌هاي عراق پس از پيروزي اوباما در انتخابات رياست جمهوري آمريكا نوشتند؛ به اين مسئله كه رئيس جمهوري منتخب، تغييراتي را در عراق بوجود آورد، خيلي خوش بين نيستند. ‌

مطبوعات عراق نوشتند؛ اوباما به احتمال زياد به رغم وعده‌هاي خود درخصوص خروج سريع نيروهاي آمريكايي از عراق، تغييري در عراق ايجاد نخواهد كرد. ‌

اكثر روزنامه‌ها نوشتند؛ بعيد است اوباما بتواند سياست خارجي آمريكا را به مسيري جديد سوق دهد. ‌

روزنامه‌هاي عراق به ويژه روزنامه‌هاي وابسته به ائتلاف شيعه حاكم بر عراق نوشتند انتظار زيادي از چهل و چهارمين رئيس جمهوري آمريكا نمي‌رود، زيرا او قدرت زيادي براي ايجاد تغيير ندارد. ‌

روزنامه نوشت؛ درست نيست كه تصور كنيم پيروزي اوباما در انتخابات رياست جمهوري آمريكا منجر به تغييري عمده در سياست آمريكا خواهد شد. ما انتظار نداريم با تغيير رئيس جمهور در آمريكا، بلافاصله در استراتژي اين كشور نيز تغييراتي ايجاد شود. ‌

اين روزنامه همچنين نوشت؛ رئيس جمهور آمريكا تحت كنترل نهادهاي سياسي و دموكراتيك در اين كشور است و روش و سليقه وي نمي‌تواند منجر به تغيير در سياست‌هاي كلان آمريكا شود. ‌روزنامه مستقل‌‌‌‌ بين‌المللي نيز نوشت؛ دولت عراق انتظار ندارد كه پيروزي اوباما منجر به تغييرات عمده در عراق شود، اما صدري‌ها خواستار آن هستند تا اوباما به وعده‌هاي خود در خارج كردن نيروهاي آمريكايي از عراق عمل كند. ‌

اوباما در مبارزات انتخاباتي خود قول داد كه درصورت پيروزي در انتخابات ظرف 16ماه از زمان به عهده گرفتن اين سمت، نيروهاي آمريكايي را از عراق خارج كند. ‌

موافقتنامه امنيتي‌

آمريكا و عراق درحال حاضر درصدد امضاي موافقتنامه‌اي هستند كه زمينه را براي ماندن نيروهاي آمريكايي در عراق تا سال 2011 هموار مي‌كند، اما تلاش‌هاي آمريكا براي تصويب هرچه سريع‌تر اين موافقتنامه، پيوسته با مخالفت‌هايي از سوي مردم و مقامات عراق روبرو است. ‌

عراق پس از چند ماه مذاكره با آمريكا در اين باره اعلام كرد كه خواستار آن است تا تغييراتي در پيش نويس نهايي اين موافقتنامه ايجاد شود. ‌ناكامي در تصويب اين موافقتنامه به معني توقف ماموريت نيروهاي آمريكايي در عراق خواهد بود. در پيش نويس اين موافقتنامه كاهش نيروهاي آمريكايي در عراق تا پايان سال دو هزار و يازده درخواست شده است. ‌معاون رئيس جمهوري عراق، برگزاري همه‌پرسي در اين كشور را درباره موافقتنامه به اصطلاح امنيتي عراق با آمريكا خواستار شده است. ‌

طارق الهاشمي افزود: برگزاري همه‌پرسي ملي، بهترين راه براي دستيابي به اجماع در اين زمينه است. ‌

وي تصريح كرد: ‌

انديشه برگزاري همه پرسي درباره موافقتنامه امنيتي عراق با آمريكا، هنوز به طور گسترده مورد بررسي قرار نگرفته است. ‌درخواست براي برگزاري همه‌پرسي درباره اين قرارداد به اصطلاح امنيتي با آمريكا، درحالي مطرح مي‌شود كه مقامات عراقي به رغم مخالفت‌هاي آمريكا، پيوسته به دنبال ايجاد تغييراتي در اين موافقتنامه بوده‌اند. ‌

ماه گذشته نيز احزاب شيعه ائتلاف حاكم بر عراق با درخواست براي ايجاد تغييراتي در پيش‌نويس موافقتنامه امنيتي با آمريكا، نخستين مانع جدي را برسر راه پيش‌نويسي كه گفته مي‌شد پيش‌نويس نهايي است ايجاد كردند. پس از آن نيز درخواست‌هاي مقامات عراقي براي ايجاد تغييرات و ازسرگيري مذاكرات درباره اين موافقتنامه، باعث شد تا بار ديگر آمريكايي‌ها با مشكل روبرو شوند و نتوانند به آساني به اهداف خود در اين زمينه دست يابند. ‌

منبع: واحد مركزي خبر و ايرنا

چهارشنبه 29 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 139]